KPEKPEDONU NƆ XOMUWO | EVIHƐNHƐN
Lé Àwɛ Anyi Papa Nywi
Akpaxwe ci papa wanɔɔ?
Gbɔxwe ashio aji yeye. Asu ci ŋmɛ ènyi kakacɛ danasɛ papa ci àvanyi le yiyimɛ. Wema ci yí nyi Do Fathers Matter? nu mɔ:
“Nɔ papa kpenɔdo ashiɛ funɔ nu yí xwlenɔ nuwo, kɔɛni yi dotoxwe, danɔ efu lɔ kpɔ, yí senɔ lé yeye lɔ gbɔnkɔ do kpɔɔ, kankandoji li mɔ ále bu nɔ ashiɛ koɖo yeye lɔ le yi jiji godu.”
“Ŋdeji mɔ le wa nɔ ashinyɛ mɔ yeɖekɛ efu lɔ sunkɔ o, eyi taɖo ŋkpenɔdo nu lé nasun ji do. Nyɛ koɖo yɛ yí dra texwe ci yeye lɔ avanɔ do. Hwenu vevi ɖeka enyi nɔ mì amɛve, ci mìdrakɔ do nɔ yeye lɔ jiji.”—James.
Bibla gɔnmɛɖose: “Ŋgbe ji mɔ yetɔ ɖekɛ yí a nyɔ o, vɔ amɛ ɖeka ɖeka le bu tamɛ kpɔ so yi kpena tɔwo nu.”—Filipitɔwo 2:4.
Nɔ ashio ji yeye. Àtɛnŋ ana lɔnlɔn anɔ gblamɛ nɔ mí, nɔ èmunɔ munu koɖo yeye lɔ alo kɔɛni do alɔ mɛ. Kpenɔdo ashio nu hwenu elekɔ bu nɔ ɖeviɛ. Nɔ ènyi papa ci yí kpenɔdo yi xomu nuɔ, ecɛ awa akpaxwe gangan ɖeka le vio lɔ shinshin mɛ. Lɔnlɔn ci èsɔ ɖo gblamɛ nɔ eo koɖo yeye lɔ danasɛ mɔ vio lɔ le veviɖe nɔ eo.
“Wa shigbe mɔ ètrɔ yeye lɔ hamɛtɔ nɛ. Munɔ munu koɖi. Ðɔnɔ ɖɔkui koɖi. Ao nyɔwo ŋgbesɛnnɔŋ ɖoɖu o. Ðo ŋwi mɔ lɔnlɔn ŋkɔtɔ ci yí wanɔ dɔ do yeye ji yí nyi lɔnlɔn ci yí so yi jilawo gbɔ.”—Richard.
Bibla gɔnmɛɖose: “Eviwo nyi enunana ciwo yí so Tɔhonɔ gbɔ. Wo nyi fɛncu ci yí so evi nɔ̀lɔ ŋcilankpu mɛ.”—Ehajiji Wema 127:3.
Nɔ yeye lɔ tɔ shinshin. Enugɔnmɛjijiwo dasɛ mɔ ɖevi ciwo yí nɔnɔ wowo da gbɔ wanɔ dɔ nywiɖe le suklu, seselelanmɛ cukaɖawo dewunɔgan wo o, yí kankandoji li mɔ wodazan gee alo awa enubaɖa o. Eyi taɖo zan gamɛ ci yí ʒan nɔ kacaca nywi anɔ eo koɖo vio gblamɛ.
“Vinyɛ ŋsuvi nu nɔŋ mɔ nɔ yeyi ci fibuɔ, enu ci yí ayi te ye yí nyi seŋ ciwo mìkannɔ le ehun mɛ alo ŋɖuɖu hwenu. Seŋ vevitɔ ɖewo ciwo mìkan nyi ciwo ŋdekpɔkɔ mɔ nɔ sa o. Ci mìsɔ gamɛ sugbɔ nɔnɔ ju yí taɖo mìkan seŋ cɛwo.”—Dennis.
Bibla gɔnmɛɖose: “Mí ŋgbe zɔnnɔ shigbe amɛ ma soŋkewo ɛnɛ o. Vɔ, mí zɔnnɔ shigbe amɛ nya ŋunuwo ɛnɛ. Mí a nya gamɛ zanzan.”—Efezitɔwo 5:15, 16.
Lé papa le veviɖe doɔ?
Le akɔta sugbɔ mɛɔ, wojinɔ mɔ vidawo lé kpɔnɔ wowo xomuwo ji yí aglɔn ta nɔ wo le ŋcilanmɛ, yí jinɔ mɔ vinɔwo alenɔ bu nɔ wowo xomuwo le seselelanmɛ kpaxwe. (2 Ese Wema 1:31; Ezai 49:15) Le xomu ɖewo mɛɔ, vidawo alo vinɔwo wanɔ wowo kpaxwe keke agbewakɔ wowo kpena tɔ doji. Ele ahan gan, enugɔnmɛjitɔwo nu so vida koɖo vinɔwo nu mɔ, akpaxwe ci ɖeshiaɖe wanɔ to akpo yí le veviɖe le evihɛhɛn mɛ. a
Judith Wallerstein ci yí nya nu so xomu nu zan ŋɖeka ci yí jɔ do ji sɔ dre susu lɔ mɛ. Éŋwlɛ mɔ: “Ci ehun lɔ vinyɛ nyɔnuvi ci yí ɖo exwe wuiveɔ, éji mɔ ye daye anɔ ye gbɔ le ehun ci mɛ wosɔɛ do, ɖo ékando ji sugbɔ mɔ ye daye asun ji aglɔn ta nɔ ye. Ci woɖo dotoxweɔ, éji mɔ nyɛ le nɔ ye gbɔ le ŋkeke lɔ pleŋ mɛ yí afakɔ akɔn nɔ ye.” b
“Vida na xomu lɔ lonɔ goguiɖe yí glɔnnɔ ta ni, yí atɛnŋ agbɔnnu mɔ vinɔ ɖekɛ awɛ ahan. Ele ahan gan, vinɔ sɔ vevisesedoamɛnu ɖonɔ to ɖeviwo yí wokpɔɛni mɔ wolɔn yewo yí se nu gɔnmɛ nɔ yewo. Eyi taɖo vida koɖo vinɔ wanɔ dɔ doju.”—Daniel.
Bibla gɔnmɛɖose: “Evinyɛ, ɖoto edao hwecinu e kpla enu yu. Ŋgbe gbé etoɖoɖo enyɔ ci yí enɔ̀o kpla eo o.”—Elododo Wema 1:8.
Papa koɖo eviɛ nyɔnuvi
Ci ènyi vidaɔ, èɖo akpla nu vio nyɔnuvi nɔ anya lé ŋsuwo ɖo awa nu do nu do. Áxɔ nukplamu cɛ to emɔ amɛve cɛwo ji:
Nɔ ékpɔ lé èwanɔ nu do nɔlɔ nu. Nɔ èlɔn ashio yí donɔ bubu yi nuɔ, akpedo vio nyɔnuvi nu le yiyimɛ yí anya nɔnɔmɛ vevi ciwo eɖo akpɔ le ŋsu ɖe nu gbɔxwe aɖi ɖɛ.—1 Piɛ 3:7.
Nɔ ékpɔ lé èwanɔ nu do yiŋtɔ nu. Nɔ èdonɔ bubu vio nyɔnuvi nuɔ, ákpla lé ado bubu yiɖeki nu do. Ágbekpedo nu yí anya lé aji mɔ ŋsuwo le wa nu do ye nu do.
Vɔ nɔ èdonɔ ɖyika koɖo vio nyɔnuvi gbɛmɛɔ, dágbenya mɔ yeɖo kpɛnkpɛnmɛ o. Eyi taɖo étɛnŋ yi ŋsu buwo gbɔ nɔ woaluin, vɔ taŋfuin ŋsu lɔwo daɖo susu nywi ɖekɛ do nu o.
“Nɔ vida ɖe lɔn eviɛ nyɔnuvi yí kpenɔdo nuɔ, eta yí anyɔ ŋsu ɖe ci yí deɖo nɔnɔmɛ nywiwo keke anyi asu nywi nu avatɔ kpekpe ni.”—Wayne.