Nɔvi ciwo yí le Betɛli sɔ exwe ɖeka do te yí wa dɔ yí ɖo radio WBBR do Staten Island, le New York Jugan mɛ. Ci wodra nyigban lɔ ji do ɖegbɔɔ, wocu axwe gangan ɖeka nɔ edɔwatɔwo yí gbecu bu nɔ edɔwanu lɔwo. Ci wowa dɔ lɔwo ɖegbɔɔ, nɔvi lɔwo tɔ dɔwanu lɔwo janjan keŋ nɔ “radio lɔ atɔ edɔ ji.” Vɔ woɖo aɖu cukaɖa sugbɔ ji.

Nɔvi lɔwo kpɔɛ mɔ antɛni gangan lɔ ɖoɖo gbɔnnu nɔ yewo sugbɔ. Antɛni lɔ jinjin mɛta 91 yí eʒan mɔ woajin do gblamɛ nɔ aci amɛve ciwo yí jinjin mɛta 61 gblamɛ. Ŋkɔtɔ ci wotikpɔɔ, wodekpe ji o. Vɔ ci nɔvi lɔwo kando Yehowa jiɔ, wosun ji yí vawɛ. Calvin Prosser, ci yí wa dɔ le antɛni lɔ ɖoɖo mɛ nu mɔ: “Nɔ ŋkɔtɔ lɔ yí mìwɛ saɔ, mìtɛnŋ tɔ mìwoɖekiwo kankan fu yí anu mɔ, ‘Míkpɔ ŋci mìdoshi ɖa!’” Nɔvi lɔwo sɔ kanfukanfu lɔ jo nɔ Yehowa, vɔ wowo cukaɖa lɔwo devɔ o.

Enu yoyu yí radio nyi hwehunnɔnu yí dɔwanu ciwo woazan asɔ wɛ lɔwo debɔ ɖeeɖe o. Nɔvi lɔwo xwle dɔwanu zankpɔtɔ ɖeka ci yí mɛɖeka ɖo. Wozan telefonu gbali ɖeka do dumɛ nɔ miklo ci woavayi xwle sa. Le zan ɖeka mɛ le Février mɛɔ, nɔvi lɔwo sɔ gbeta mɔ yewoakpɔ mɔ dɔwanu lɔwo le dɔ wakɔ ma. Woɖo awa wana ɖe le radio lɔ ji, eyi nɔvi lɔwo tɔ Fyɔɖuxu hawo jiji keŋ akpɔ mɔ yɛwakɔ dɔ ma. Éɖyi kokui nɔ Ernest Lowe ci eɖo ŋwi mɔ hwenu yí nɔvi lɔwo tɔ ha lɔ jijiɔ, Kojoɖotɔ Rutherford b yɔ wo mɔ yese wowo  hajiji lɔ le ye radio ji le Brooklyn, ci yí jinjin do wo gbɔ kpeci 25.

Nɔviŋsu Rutherford ɖɔ ɖɔkui koɖo wo yí nu mɔ, “Míɖote axwadodo ŋnɔ, míwo gbe lɔwo le shigbe asi ciwo yí fanfan hannɛ!” Nɔvi lɔwo caka le wowoɖekiwo mɛ hwɛɖeka yí ɖeblɛ yí ci radio lɔ, vɔ wokando ji mɔ yewo radio lɔ le gbesɔsɔ yí atɔ dɔ ji.

Le 24 Février 1924 ɔ, Nɔviŋsu Rutherford xo nuxu ŋkɔtɔ le radio lɔ yí nu mɔ woazan radio lɔ “yí asɔ wa Mɛsia fyɔɖuxu lɔ dɔwo.” Énu mɔ susu ci yí dɔ taɖo woɖo radio lɔ yí nyi mɔ “woado ŋsɛn amɛwo nɔ woamɔŋje Bibla mɛ nywiɖe, nɔ woso fiɖekpokpui alo wole sɛnsɛn ɖekpokpui mɛ can yí agbemɔŋje hwenu vevi ci mɛ mìle agbe le gbɛ.”

Radio ŋkɔtɔ lɔ ci woɖo wa dɔ nywiɖe. Na nɔ exwe 33 ɔ, WBBR yí nyi radio ci yí habɔbɔ lɔ zan yí sɔ wa yi wanawo pleŋ.

Le Juillet 1924 ɔ, Bibla Nukplaviwo wa takpekpe ɖeka le Colombus, Ohio. Mɛ ciwo yí va lɔwo so xexe lɔ pleŋ mɛ. Wose nuxu lɔwo do, Arabe-gbe, Ŋlɛshigbe, Flansegbe, Allemagne-gbe, Grɛkigbe, Hongrie-gbe, Italie-gbe, Lithuanie-gbe, Pologne-gbe, Russie-gbe, Scandinavie-gbe, koɖo Ukraine-gbe mɛ. Wonu akpaxwe kleŋ ɖe nɔ toto lɔ do radio ji yí nɔvi lɔwo nu nɔ mɛ ciwo yí ŋwlɛnɔ enyɔdrawemawo le Ohio State mɔ wo le ŋwlɛnɔ nu so takpekpe lɔ nu ŋkeke ɖeka duu.

Le nyɔnuzangbe 24 Juillet ɔ, nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu ciwo yí wu 5000 nɔ mɛ ciwo yí va takepkpe lɔ vayi ɖe kunu le fini ciwo yí sɔ takpekpewaxu lɔ gbɔ. Woma wema ciwo yí ayi 30000 han yí tɔ Bibla kplakpla koɖo amɛ kotokun nɛniɖe. Jutakpɔxɔ yɔ ŋkeke ŋtɔ́ mɔ “akpaxwe ci yí vivi sɔwu nɔ takpekpe lɔ.”

Le Xɔsuzangbe 25 Juillet ci nɔviŋsu Rutherford le yí Nuxu ɖeka xokɔɔ, ésɔ edɔngbegbe yí hlɛn wema ɖeka ci yí do hwɛ sɛnsɛnŋkɔnɔtɔwo. Énu mɔ Politiki gawo, sɛnsɛnŋkɔnɔtɔwo, koɖo ajɔwatɔwo gawo “xexeɛ mɔ nɔ amɛwo nɔ woŋgbekpla nu so Mawu Fyɔɖuxu ci yí Mawu zanzan yí avahɛn shicu va nɔ agbetɔwo o.” Énu kpi mɔ, mɛ cɛwo dewakɔ nu nywiɖe o, ɖo “wole godu nɔ Jukɔnwo Xoxoxu Habɔbɔ lɔ ‘yí wonunɔ mɔ ahan yí Mawu le acɛ kpakɔ do nyigban lɔ ji  nɛ.’” Bibla Nukplaviwo ʒan edɔngbegbe gbɔxwe yí adra nyɔ cɛ nɔ amɛwo.

Jutakpɔxɔ nu lé takpekpe lɔ wa dɔ do nɔviwo ji yí nu mɔ: “Takpekpe cɛ ci wowa le Colombus do ŋsɛn Axwetɔ hwakɔn hwɛhwɛ cɛ le xɔse mɛ . . . yí egbe dɔn yí le gbesɔsɔ akpanŋkɔ ŋsɛn ɖekpokpui ci yí ketɔnɔ lɔ asɔ ɖaɖa wo ji.” Leo Claus, ci yí va takpekpe lɔ ɖo ŋwi mɔ: “Mìso le takpekpe lɔ koɖo jijɔ yí sɔ ezo yí ma wema cɛ le mìwo nyigbanmama mɛ.”

Le Octobre mɛɔ, Bibla Nukplaviwo ma miliɔn nɛniɖe nɔ trakti ci yí nyi Wodo Hwɛ Sɛnsɛnŋkɔnɔtɔwo ci nu nɔviŋsu Rutherford xo nuxu so. Le Oklahoma ci yí nyi Cleveland ju hwɛhwɛ ɖeka mɛɔ, Frank Johnson ɖegbɔ yi traktiwo mama keke va nɔ te na nɔ minici 20 han gbɔxwe nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu kpɛtɛwo vakpɔɛ. Denyɔ mɔ anɔ tekpɔ wo le fini yí amɛwo atɛnŋ akpɔɛ le fafɛɖe o, ɖo ŋsu ciwo eɖe kunu nɔ le ju lɔ mɛ le dɔmɛzi ji yí jijiɛ. Nɔviŋsu Johnson vayi be do cɔci ɖeka ci yí sɔ nɔ mɛ. Ci ekpɔ mɔ mɛɖe dele xɔ lɔ mɛɔ, ésɔ trakti ci yí nyi Wodo Hwɛ Sɛnsɛnŋkɔnɔtɔwo ɖeka do mɛ ci yí nunɔ Mawu Nyɔ Bibla mɛ yí gbesɔ ɖekaɖeka do ʒinkpin ɖekaɖeka ji. Éɖeblɛ yí shi to le cɔci xɔ lɔ mɛ. Gamɛ hwɛɖeka kpɔtɔ ni yí egbewa enu ŋtɔ́ han lɔ ke le cɔcixɔ amɛve bu mɛ.

Frank shi ju yi fini woavasɔɛ le. Évayi be do godu nɔ ɛsansi saxu ɖeka yí sɔ ŋkuvi ɖeka kpɔkpɔ mɛ ciwo yí jijiɛ lɔwo. Ŋsu ciwo yí jijiɛ lɔwo to nɔ vɔ wodekpɔɛ o. Vɔ ci woyi ɖegbɔɔ, Frank kpena ciwo yí drakɔ ŋɛnywi le fini yí dejinjin le nɔtɔxu lɔ va koɖo ehun yí vasɔɛ yí wo pleŋ kpe mɛ.

Nɔvi ɖeka le wo mɛ ɖo ŋwi mɔ: “Ci mìsosoɔ le ju lɔ mɛɔ, mɛ ciwo ayi 50 han le ŋkɔ nɔ cɔci ɖekaɖeka. Mɛɖewo hlɛnkɔ trakti lɔ yí buwo hin do alɔ mɛ yí dadasɛ yi nɔ mɛ ci yí nunɔ Mawu Nyɔ nɔ wo. Nɔ mìnɔ te saɔ, dakpa mì o, mìso do gamɛ nywi ji! Vɔ mìdo akpe nɔ Yehowa mìwo Mawu mɔ églɔn ta nɔ mì yí mìɖe kunu nɔ Fyɔɖuxu lɔ ketɔnɔ ŋtɔ́wo.”

Le eju buwo mɛɔ, Bibla Nukplaviwo can ɖe kunu koɖo edɔngbegbe. Le tagbe nɔ France ɔ, Józef Krett ɖe kunu nɔ mɛ ciwo yí kunɔ enuveviwo le nyigban mɛ ciwo yí so le Pologne yí vaci nɔ. Éɖo gamɛ ɖe ɖɛ yí avana nuxu ci nyɔta yí nyi mɔ: “Woafɔn amɛwo so ku sabaɖe yɛ.” Ci woma amɛyɔwemavi nɔ eju lɔ mɛ tɔwoɔ, cɔciga ɖeka do se nɔ yi cɔcimɛviwo mɔ woŋgbeyi o. Énu ci egbegbeɛ yí do se lɔ yí vajɔ. Agbetɔ ciwo yí wu 5000 han yí vase nuxu lɔ yí cɔciga lɔ can le wo mɛ! Nɔviŋsu Krett yɔ cɔciga lɔ mɔ yi le xo nuxu so yi jixɔsewo nu yí egbe. Nɔviŋsu Krett na wema ciwo pleŋ yí le shi ɖo ékpɔɛ mɔ Mawu Nyɔ lɔ shikɔ ciciɛ mɛ ciwo yí va lɔwo.—Amosu 8:11.

Le Afrikaɔ, Claude Brown vayi ɖe kunu nɔ amɛwo le Gold Coast, ci woyɔnɔ gbɛ mɔ Ghana. Yi nuxuwo koɖo wema ci yí ema dɔ yí nyɔnɔnwi lɔ kaka do eju lɔ mɛ kaka. John Blankson, ci yí kplakpla nu yí avawa edɔ le Famasi (cikewaxu alo cikesaxu), vaɖo to ɖeka le nɔviŋsu Brown nuxuwo mɛ. Édo jeshi zeɖeka mɔ yekpɔ nyɔnɔnwi lɔ. John ɖo ŋwi mɔ “Nyɔnɔnwi lɔ dɔ yí ŋkpɔ jijɔ yí kpakpa gbesɔŋ, eyi ŋvo yí xo nuxu so nu nɔ amɛwo le mìwo famasi suklu lɔ.”

Gbeɖekaɔ, John vayi Anglikan cɔci ɖeka keŋ abiɔ nyɔ cɔciga lɔ se so Mawu amɛtɔn  nyi ɖeka nu, ɖo John kplɛ yí mɔŋje mɛ nya mɔ enukplamu ŋtɔ́ deso Bibla mɛ o. Cɔciga lɔ do ju ni yí do axwa do ta ni mɔ: “Kristotɔ ènyi go; Legba tɔ yí ènyi. Bu le lɛ!”

Ci John yi axomɛɔ, éŋwlɛ wema ɖaɖa cɔci ga lɔ yí nu ni mɔ yɛ le va dogo ye do jugbaja tɔxu fiɖeka keŋ yewoakan seŋ so Mawu amɛtɔn nyi ɖeka nu. Cɔciga lɔ ɖoŋci ni yí nu nɔ John mɔ yi le yi wowo cica gangantɔ bilo mɛ le farmasi suklu lɔ, eyi cica lɔ biɔɛ se mɔ yɛ ŋwlɛ ŋɖe ɖaɖa cɔciga lɔ ma.

John ɖoŋci mɔ “Aa ŋŋwlɛ nu ni.”

Cica lɔ nu nɔ John mɔ yi le ŋwlɛ nu nɔ cɔciga lɔ keŋ aɖe kuku ni. Eyi John ŋwlɛ mɔ:

“Foo, Anyi cica nu nɔŋ mɔ nyɛ le ŋwlɛ nu nɔ eo keŋ aɖe kuku nɔ eo, eyi ŋdradra do yí aŋwli nɔ eo, vɔ nɔ èlɔn do ji mɔ ŋsu nukplamuwo yí yekplakpla amɛwo gbɔxwe yí naɖe kuku lɔ nɔ eo.”

Ékpaca cica lɔ, yí ebiɔ se mɔ, “Blankson, enu ci yí ejijiɛ aŋwlɛ nɛa?”

“Aa, Mɛgan. Ŋci ji nasun aŋwlɛ ni nɛ.”

“Anyi woanya eo le suklu lɔ. Lé awɛ anu nyɔ do cɔciga fyɔha lɔ tɔ nu keŋ agbe kpɔkpɔ mɔ mɔ yeakpɔtɔ awawa dɔ nɔ fyɔhaɔ?”

“Vɔ Mɛgan, . . . Nɔ èkpla ŋɖewo mi yí mìdemɔŋje ŋɖewo mɛ ɖe, mìdebiɔnɔ nyɔ se ba?”

“Aɛ míbiɔnɔ nyɔ seŋ.”

“Enyɔ lɔ nɛ, Mɛgan, enu ci pɛɛ yí jɔ nɛ. Foo lɔ kplakpla Bibla mì yí ŋbiɔ nyɔ yi se. Nɔ desun ɖoŋci ji ana ɖe, nyi yí taɖo navaŋwlɛ nu ni keŋ aɖe kuku niɔ?”

Wodegbenya Blankson o yí degbeɖe kuku ɖe can hɛnnɛ o.

Ci Jutakpɔxɔ jikɔ axo nuxu so edɔ ci wowa le exwe lɔ mɛ nuɔ, énu mɔ: “Le nyɔnɔnwi mɛɔ, mìatɛnŋ anu shigbe lé Davidi nu nɛ mɔ: ‘É na ŋ ŋsɛn le ahwa mɛ.’ (Ehajiji Wema 18:39) Mìkpɔ ŋsɛndoamu sugbɔ le exwe lɔ mɛ, ɖo mìkpɔ Axwetɔ lɔ̀ le edɔ lɔwo mɛ. . . Le nyɔnɔnwi mɛɔ, éna yí Kristotɔ wa ʒinʒindoshimɛwo . . . kpɔ jijɔ le eŋɛnywidradradɔ lɔ mɛ.”

Le yiyimɛ le exwe lɔ mɛɔ, nɔvi lɔwo wa toto keŋ aɖo Radio bu keŋ asɔ ɖe kunu. Wogbetɔ dɔ wawa keŋ aɖo radio bu do fini yí dejinjin le Chicago gbɔ o. Woyɔ radio cɛ mɔ WORD (ci gɔnmɛ yí nyi ENYƆ le mìwo gbe mɛ). Le hwenɔnuɔ, wozan dɔwanu ciwo yí sɛnŋ nywiɖe yí sɔ wa radio lɔ yí ekpedo amɛwo nu yí wose Fyɔɖuxu ŋɛdu lɔ le afi ciwo yí jinjin, keke amɛwo si le tagbe nɔ Canada.

Le exwe 1925 mɛɔ, Yehowa kpedo nɔvi lɔwo nu yi womɔŋje enyɔ dojijɔnɔamɛ ɖeka ci yí kuso Enyɔdasɛ wema eta 12 nu. Enumɛmɔŋje cɛ dɔ yí mɛɖewo mi Yehowa sɛnsɛn. Vɔ amɛ sugbɔ buwo kpɔ jijɔ ci wovamɔŋje ŋciwo yí jɔ le jeŋkwi mɛ doji, koɖo lé enu cɛwo kan Mawu mɛwo do le nyigban ji.