1. Lé Yehowa senɔ le yiɖeki mɛ nɔ yi lɛngbɔ bubu ɖe trɔ gbɔɔ?

SHIGBE lé mìkpɔɛ le nyɔta ci yí vayi mɛ nɛɔ, Yehowa sɔ yiɖeki sɔ koɖo lɛngbɔkplɔtɔ nywi ci yí lenɔ bu nɔ yi lɛngbɔ ɖeshiaɖe koɖo lɔnlɔn. Gbesɔ kpe niɔ, Yehowa jikɔ yi lɛngbɔ ciwo yí bu kpɔ. Yehowa nu nɔ Izraɛlivi ciwo yí so gbeɖi ɖɛ mɔ: “Mí trɔ va Ŋ gbɔ, yí Na trɔ va mí gbɔ.” Mìnya mɔ Yehowa gbekpɔtɔ senɔ le yiɖeki mɛ ahan, ɖo énu mɔ: “Ŋ de ɖɔli nɔnɔmɛ o.” (Mal. 3:6, 7) Yesu nu mɔ, nɔ egbenyi kuɖeka kpetii yí trɔ gbɔ le Yehowa sɛntɔ ciwo yí bu mɛ can ɔ, Yehowa koɖo yi dɔlawo kpɔnɔ jijɔ sugbɔ.—Luiki 15:10, 32.

2. Nyi mìakpɔ le nyɔta cɛ mɛɔ?

² Mìakpɔ Yesu labalu amɛtɔn ciwo yí kpla enuvevi ɖekawo mì nɔ mìanya lé mìawɛ akpedo mɛ ciwo yí bu gbeɖe Yehowa ɖɛ nu. Mìagbekpɔ nɔnɔmɛ vevi ɖekawo ciwo yí ɖo anɔ mì shi gbɔxwe mìakpedo lɛngbɔ ci yí bu nu, nɔ atrɔ va Yehowa gbɔ. Gbesɔ kpe niɔ, enu ci mìakpla akpedo mì nu mìanya mɔ nyɔna sugbɔ ato so agbla ciwo mìaje yí akpedo mɛ ciwo yí mi kunuɖegbe koɖo bɔbɔwo yiyi nu.

3-4. Nyi yí taɖo nyɔnu ci nu woxo nuxu so le Luiki 15:8-10 mɛ ji yi drakma ci yí bu kpɔ veviɖeɔ?

³ Mìɖo aje agbla sugbɔ gbɔxwe akpɔ mɛ ciwo yí ji mɔ yewoatrɔ va Yehowa gbɔ. Le labalu ɖeka ci Yesu do le Luiki Ŋɛnywiwema mɛɔ, énu mɔ nyɔnu ɖeka sɔ gajun ci woyɔnɔ mɔ drakma bu. Akpaxwe vevi ci yí le labalu lɔ mɛ yí nyi, lé nyɔnu lɔ do gbla sugbɔ keŋ ji gajun lɔ kpɔ do.—Hlɛn Luiki 15:8-10.

⁴ Yesu dre lé nyɔnu lɔ se le yiɖeki mɛ hwecinu ekpɔ yi drakma vevi ci yí bu lɔ. Le Yesu hwenuɔ, ewa shigbe mɔ nyɔnu Ʒuifu ɖewo nanɔ drakma amɛwo wowo vi nyɔnuvi ci yí jikɔ ale alɔ hannɛ. Etɛnŋ nyi mɔ nɔlɔ yí na drakma lɔwo yi,  eyi taɖo kuɖeka ci yí bu lɔ ve ni ahan. Nyɔnu lɔ nu le yiɖeki mɛ mɔ drakma lɔ aje nyigban le xɔ lɔ mɛ. Eyi taɖo eshi kaɖigban yí ji kpɔ, vɔ dekpɔɛ o. Etɛnŋ nyi mɔ yi kaɖigban lɔ dejekɔ nywiɖe keke akpɔ drakma gajun nyɛkuin lɔ o. Le vɔvɔnuɔ, éwa ɖaŋ kplɔ xɔ lɔ mɛ pleŋ. Ci ezo lɔ kɔ do yi drakama vevi lɔ ji le nukplɔ ci ebɔ mɛɔ, ekɔkɔ ga ɖeŋɖeŋ. Ágbɔn fuun hɔntɔn! Éyɔ yi xlɔwo koɖo yi xwexatɔwo yí nu enyɔ nywi lɔ nɔ wo.

5. Nyi yí taɖo mìɖo aje agbla gbɔxwe aji mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyiɔ?

⁵ Shigbe lé mìkpɔɛ le Yesu labalu lɔ mɛ nɛɔ, mìɖo aje agbla sugbɔ gbɔxwe akpɔ enu ci yí bu nɔ mì. Nɛnɛke mìɖo aje agbla sugbɔ gbɔxwe akpɔ mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi. Wotɛnŋ mi eha dodo koɖo mì so exwe sugbɔ ke. Wotɛnŋ yi ci fibu yí nɔvi ciwo yí le nɔ dejeshi wo ɖɛ o. Vɔ kankandoji li mɔ, mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi jikɔ veviɖe mɔ yewoatrɔ va Yehowa gbɔ le kakacɛ mɛ. Woji mɔ yewoagbewa ɖeka koɖo Yehowa xomu lɔ keŋ asin doju, vɔ woʒan mìwo kpekpedonu gbɔxwe awɛ.

6. Lé mɛ ciwo pleŋ yí le hamɛ lɔ mɛ atɛnŋ aji mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi kpɔ doɔ?

⁶ Miwo yí ayi ji mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi kpɔɔ? Mì pleŋ yɔ: hamɛmɛshinshinwo, emɔɖetɔwo, eŋɛnywidratɔwo koɖo mɛ ciwo yí bu xomumɛtɔwo yí ɖo awa edɔ cɛ. Ao xlɔ alo ao xomumɛtɔ ɖe mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyia? Èdo go nɛnɛ mɛ ɖe le so axomɛ yi axomɛ alo jugbaja kunuɖeɖedɔ lɔ mɛa? Ðe mɛ ni mɔ nɔ éji mɔ hamɛmɛshinshinwo ava ji ye kpɔɔ, ajɔ ji nɔ ye mɔ yeaxɔ yi mimɛlo yí asɔ jo nɔ wo yí agbedre fini ele nɔ wo.

7. Nyi èkpla so enyɔ ci Thomas ci yí nyi hamɛmɛshinshin nu mɛɔ?

⁷ Agban vevi yí le hamɛmɛshinshinwo ji mɔ woaji mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi nɔ woatrɔ va Yehowa gbɔ. Vɔ lé woatɛnŋ awɛ doɔ? Do jeshi enyɔ ci Thomas * ci yí nyi hamɛmɛshinshin le Espagne nu. Ékpedo Kunuɖetɔ ciwo yí wu 40 nu yí wotrɔ va hamɛ lɔ mɛ. Thomas nu mɔ: “Doŋkɔɔ, ŋbiɔnɔ nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu vovovowo se mɔ wojeshi mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo yiyi xomɛ ɖɛ ma. Alo ŋbiɔnɔ eŋɛnywidratɔwo se mɔ woɖo ŋwi mɛɖe ci yí mi bɔbɔwo yiyi ma. Eji jɔnɔ amɛ sugbɔ le hamɛ lɔ mɛ mɔ yewoanui nɔŋ, ɖo wokpɔɛ mɔ yewo can yewoɖo ayi ji nɛnɛ mɛwo kpɔ. Nɔ ŋgbetrɔ yi nɔviŋsu alo nɔvinyɔnu ciwo yí mi bɔbɔwo yiyi gbɔɔ, ŋbiɔnɔ wowo viwo koɖo wowo xomumɛtɔwo tamɛ se. Wowo domɛtɔ ɖewo hɛnnɔ wowo viwo va bɔbɔwo sa yí taŋfuin ɖevi lɔwo tɛnŋ nyi eŋɛnywidratɔwo hwenɔnu. Woatɛnŋ akpedo wowo can nu nɔ woatrɔ va Yehowa gbɔ.”

8. Le labalu ci yí xo nuxu so evi bubu lɔ nu le Luiki 15:17-24 mɛ ɖe, lé vida lɔ wa nu do eviɛ ci yí trɔ jimɛ nu doɔ?

⁸ Nɔnɔmɛ ciwo yí mìɖo aɖo gbɔxwe yí atɛnŋ akpedo mɛ ci yí bu nu nɔ atrɔ va Yehowa gbɔɔ? Mìakpɔ ŋɖewo ci mìatɛnŋ akpla le labalu ci Yesu do kudo ŋsuvi ci yí so le axomɛ ci yí bu nu mɛ. (Hlɛn Luiki 15:17-24.) Yesu dre mɛ mɔ le vɔvɔnuɔ, ŋsuvi lɔ vakpɔɛ mɔ yedewa nu nywiɖe o yí sɔ gbeta mɔ yeatrɔ yi axomɛ. Ci dalɔ kpɔɛ yí egbɔgbɔɔ, éshi ju yí va fin keŋ dasɛ ni mɔ yeluin. Enu ci ŋsuvi lɔ wa na yí devo le yiɖeki mɛ o, ékpɔɛ mɔ yegbeje yí anyi evi nɔ ye daye o. Ci ɖevi lɔ nukɔ yi jimɛnyɔwoɔ, dalɔ se vevi do nu. Yi goduɔ, éwa ŋɖewo yí sɔ dasɛ ni mɔ yetrɔ xɔɛ do ye  xomu mɛ. Dexɔɛ mɔ yɛanyi hwashi o, vɔ ye viye lɔnlɔntɔ yí ekpɔtɔ nyi. Eyi taɖo emɔ yeaɖu azan ni yí na awu nywi ɖeka yi, ɖo étrɔ jimɛ.

9. Nɔnɔmɛ ciwo mìɖo aɖo gbɔxwe akpedo mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo yiyi nu nɔ woatrɔ va Yehowa gbɔɔ? (Kpɔ dakavi ci yí nyi “ Lé mìawɛ akpedo mɛ ciwo yí ji mɔ yewoatrɔ gbɔ nu.”)

⁹ Yehowa le shigbe vida ci yí le labalu lɔ mɛ hannɛ. Ékpɔtɔ lɔn mìwo nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu ciwo yí mi bɔbɔwo yiyi yí ji mɔ wo le trɔ va ye gbɔ. Nɔ mìsran Yehowaɔ, mìatɛnŋ akpedo wo nu nɔ woatrɔ va. Gbɔxwe mìakpedo wo nuɔ, mìɖo ado ʒinxo, ase vevi do wo nu yí alɔn wo. Nyi yí taɖo mìɖo aɖo nɔnɔmɛ vevi cɛwoɔ, yí lé mìawɛ doɔ?

10. Nyi yí taɖo mìɖo ado ʒinxo gbɔxwe akpedo mɛɖe nu nɔ atrɔ va Yehowa gbɔɔ?

¹⁰ Mìɖo ado ʒinxo, ɖo ajinjin gbɔxwe nɔvi lɔ ahaya le gbɔngbɔnmɛ. Amɛ sugbɔ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi vayi, nu mɔ hamɛmɛshinshinwo va ji yewo kpɔ zenɛniɖe, gbɔxwe yewogbetɔ Yehowa sɛnsɛn. Nɔvinyɔnu Nancy ci yí so Asie ŋwlɛ mɔ: “Anyi xlɔ vevi ɖeka ci yí le hamɛ lɔ mɛ kpedo ŋnu sugbɔ. Élɔnŋ shigbe nɔjinɔ mìnyi hannɛ. Éɖo ŋwi hwenu dojijɔnamɛ ciwo nyɛ koɖo yɛ sɔ wa dɔ doju vayi nɔŋ. Nɔ ŋnukɔ anyi jimɛnyɔwo niɔ, édonɔ ʒinxo yí ɖonɔ toŋ yí demi nukplamunyɔwo nunu nɔŋ o. Édasɛ mɔ yenyi exlɔ adodwi ci yí le gbesɔsɔ akpedo amɛ nu hweɖekpokpuinu.”

11. Nyi yí taɖo mìɖo asenɔ vevi do mɛ ci yí le dɔmɛzi ji nuɔ?

¹¹ Nɔ dɔmɛzi le mɛɖe jiɔ, átɛnŋ ase vevi shigbe abi gangan ɖe yí le nu hannɛ. Vevisesedoamɛnu le shigbe edɔ̀mi ci yí akpedo mɛ lɔ nu yí akpɔ yiɖeki mɛ hannɛ. Mɛɖewo  tɛnŋ mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi vayi, ɖo mɛɖe wa ŋɖe koɖo wo le hamɛ lɔ mɛ yí wodo dɔmɛzi so exwe nɛniɖe ke. Ecɛ na wodegbeji mɔ yewoatrɔ va Yehowa gbɔ o. Mɛɖewo tɛnŋ bui mɔ wowa enumajɔmajɔ do yewo nu. Wotɛnŋ jikɔ mɛ ci yí aɖo to wo yí ase wowo jimɛnyɔwo gɔnmɛ. (Ʒaki 1:19) María ci yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi vayi nu mɔ: “Ŋjikɔ mɛ ci yí aɖo toŋ, afa akɔn nɔŋ yí ana nukplamu nywiwoŋ yí akpedo ŋnu.”

12. Lé lɔnlɔn ci Yehowa ɖo nɔ yi mɛwo le shigbe eka nɛ doɔ?

¹² Bibla sɔ lɔnlɔn ci Yehowa ɖo nɔ yi mɛwo sɔ koɖo eka. Lé lɔnlɔn ci Mawu ɖo nɔ yi mɛwo le shigbe eka nɛ doɔ? Mìasɔ kpɔwɛ cɛ: Sɔɛ mɔ èje axu mɛ. Axu lɔ fa tɔntɔntɔn keŋ yí le adan ji. Ètɔ eshi nunu. Eyi mɛɖeka le tɔjihun ci yí sɔ eo gbɔ mɛ, dɔ ŋɖeka ɖaɖa eo nɔ nali keŋ aci eshi lɔ ŋkɔ. Yí eji jɔ eo. Gan ecɛ ɖekɛ desun yí naci agbe o. Èɖo ato le eshi lɔ mɛ. Eyi taɖo eʒan mɔ mɛ ci yí le tɔjihun lɔ mɛ ado eka ɖaɖa eo keŋ adɔn eo va tɔjihun mɛ. Yehowa nu so Izraɛlivi ciwo yí bu nu mɔ: “Ŋ kplɔ wo koɖo ekawo. Vɔ, wo nyi lɔnlɔn kawo.” (Oze 11:4) Egbɛmɛɔ, Mawu gbesekɔ le yiɖeki mɛ ahan do mɛ ciwo yí mi sinsin alo tokɔ cukaɖawo koɖo enulolokpɔwo mɛ. Éji mɔ wo le nya mɔ yelɔn wo yí ji mɔ yeakpedo wo nu nɔ woatrɔ va ye gbɔ. Yehowa atɛnŋ ato eo ji yí adasɛ yi lɔnlɔn nɔ wo.

13. Lé enu ci mɛ Pablo to dasɛ mɔ mìwo lɔnlɔn atɛnŋ akpedo mɛbuwo nu yí woatrɔ va Yehowa gbɔ doɔ?

¹³ Ele veviɖe mɔ mìakpɔtɔ anunɔ nɔ mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi mɔ Yehowa lɔn wo yí mìwo can mìlɔn wo. Pablo ci nu mìxo nuxu so le nyɔta ci yí vayi mɛ mi bɔbɔwo yiyiɔ, ewu exwe 30.  Énu mɔ: “Ci ŋso le axomɛ nyidin gbeɖekaɔ, ŋdo go nɔvinyɔnu shinshin ɖeka. Éxo nuxu nɔŋ koɖo lɔnlɔn. Eyi ŋtɔ avin fanfan shigbe vihwɛ nɛ. Ŋnu ni mɔ yile shigbe Yehowa yí dɔɛ ɖaɖa mɔ yɛ le xo nuxu nɔŋ nɛ. Hwenɔnu yí ŋsɔ gbeta mɔ natrɔ va Yehowa gbɔ.”

14. Sɔ koɖo labalu ci yí le Luiki 15:4, 5 mɛ ɖe, nyi lɛngbɔkplɔtɔ lɔ wa ci ekpɔ yi lɛngbɔ lɔɔ?

¹⁴ Mìɖo akpɔtɔ akpenɔdo mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi nu. Shigbe lé Yesu nui le evi bubu labalu lɔ mɛ nɛɔ, etɛnŋ xɔ gamɛ sugbɔ gbɔxwe woahaya. Gbesɔ kpe niɔ, enu ciwo mɛ woto le Satana xexe lɔ mɛ tɛnŋ na wogbɔjɔ le gbɔngbɔnmɛ. Eyi taɖo mìɖo akpedo wo nu nɔ xɔse ci woɖo nɔ Yehowa asɛnŋ doji. Le lɛngbɔ bubu labalu lɔ mɛɔ, Yesu nu mɔ lɛngbɔkplɔtɔ lɔ kɔ lɛngbɔ lɔ do ekɔgblamɛ yí kplɔɛ va yi kpenawo mɛ. Lɛngbɔkplɔtɔ lɔ zan gamɛ koɖo ŋsɛn sugbɔ yí sɔ ji yi lɛngbɔ ci yí bu kpɔ keke yí kpɔɛ. Vɔ égbedo jeshi mɔ yeɖo akɔɛ gbɛ, ɖo lɛngbɔ lɔ deɖo ŋsɛn keke ayi yi kpenawo gbɔ yiŋtɔ o.—Hlɛn Luiki 15:4, 5.

15. Lé mìatɛnŋ akpedo mɛ ciwo yí ji mɔ yewoatrɔ va Yehowa gbɔ nu doɔ? (Kpɔ dakavi ci yí nyi “ Dɔwanu vevi ɖeka.”)

¹⁵ Taŋfuin mìɖo azan ŋsɛn koɖo gamɛ sugbɔ, gbɔxwe akpedo mɛ ciwo mi bɔbɔwo yiyi nu nɔ woasɛnŋ le gbɔngbɔnmɛ. Mìatɛnŋ ato Yehowa gbɔngbɔn, yi Nyɔ koɖo habɔbɔ wemawo ji yí akpedo wo nu woasɛnŋ. (Rɔm. 15:1) Lé mìawɛ doɔ? Hamɛmɛshinshin kpɔnutɔxu ɖeka nu mɔ: “Eʒan mɔ woakpla Bibla koɖo mɛ ciwo yí ji mɔ yewoagbetɔ bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe  yiyi.” * Eyi taɖo nɔ womɔ eo le kpla Bibla koɖo mɛ ci yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi ɖe, dajɔ ji nɔ eo ba? Hamɛmɛshinshin lɔ gbenu mɔ: “Eŋɛnywidratɔ ci yí kplakɔ nu koɖo mɛ lɔ ɖo asɔ wa xlɔ, ecɛ ana avoŋ yí anu yi jimɛnɔwo ni.”

16. Lé mìwɛ yí nya mɔ mawudɔlawo kpekɔdo mì nuɔ?

¹⁶ Enujɔjɔ sugbɔ dasɛ mɔ mawudɔlawo kpenɔdo mì nu nɔ mìaji mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo koɖo kunuɖegbe yiyi, vɔ yí jikɔ veviɖe mɔ yewoatrɔ va Yehowa gbɔ. (Enyɔ. 14:6) Le kpɔwɛ mɛ, Silvio ci yí so Équateur, do gbe ɖaɖa veviɖe mɔ woakpedo ye nu yeatrɔ va hamɛ lɔ mɛ. Demi egbe lɔ dodo ɖa gbɔxwe hamɛmɛshinshin amɛve xo hɔn ni o. Ejɔ ji nɔ wo gbenɔgbe sugbɔ mɔ yewoana kpekpedonu ci yí ʒin.

17. Nyɔna ciwo mìakpɔ nɔ mìkpedo mɛ ciwo yí gbɔjɔ le gbɔngbɔnmɛ nuɔ?

¹⁷ Nɔ mìkpedo mɛ ci yí gbɔjɔ le gbɔngbɔnmɛ nu yí etrɔ va Yehowa gbɔɔ, mìakpɔ jijɔ sugbɔ. Salvador nyi emɔɖetɔ, éjenɔ agbla mɔ yeakpedo mɛ ciwo yí mi bɔbɔwo yiyi nu. Énu mɔ: “Nɔ mɛɖe trɔ va Yehowa gbɔɔ, evivinɔ nɔŋ keke ŋfannɔ jijɔ vin. Ejɔnɔ ji nɔŋ sugbɔ, nɔ ŋwa dɔ koɖo Yehowa yí kpedo yi sɛntɔ vevi ɖe nu yí eso le Satana xexe lɔ mɛ keŋ trɔ va hamɛ lɔ mɛ.”—Edɔ. 20:35.

18. Nɔ èmi eha dodo koɖo Yehowa mɛwo ɖe, nyi ji àtɛnŋ akandoɔ?

¹⁸ Nɔ èmi eha dodo koɖo Yehowa mɛwoɔ, kando ji mɔ yekpɔtɔ le veviɖe nɔ Yehowa. Éji mɔ eo le trɔ va ye gbɔ. Eyi taɖo èɖo aje agbla keŋ atrɔ va gbɔ. Vɔ shigbe vida ci yí le Yesu labalu lɔ mɛ nɛɔ, Yehowa le te kpɔ eo mɔ eo le trɔ va axomɛ. Éle gbesɔsɔ yí axɔ eo alɔve.