Nublabla lɔ gbeɖo habɔbɔ yoyu ɖeka ci woyɔnɔ mɔ Jukɔnwo Nublabla (SDN). Yi tajinu yí nyi mɔ, “yeado ŋsɛn jukɔnwo pleŋ le xexeɛ mɛ nɔ woawa ɖeka yí ana fafa koɖo vofamɛnɔnɔ ani.” Cɔci sugbɔ nɔ godu nɔ Jukɔnwo Nublabla lɔ. Cɔciwo Habɔbɔ ci yí le Amérique kanfu Jukɔnwo Nublabla lɔ mɔ, yɛnyi “Mawu Fyɔɖuxu lɔ cɛkpakpa le nyigban ji to politikiwatɔwo ji.” Cɔciwo habɔbɔ cɛ dasɛ mɔ yele godu nɔ Jukɔnwo Nublabla lɔ keŋ yí dɔ amɛwo ɖaɖa nɔ woanɔ Fafa Bɔbɔ Paris tɔ lɔ mɛ. Amɛdɔdɔ lɔwo domɛtɔ ɖeka nu mɔ, bɔbɔ lɔ “nyi tɔtɔmɛ nɔ hwenu yoyu ɖeka le xexe lɔ xolɔlɔ mɛ.”

Hwenu yoyu ɖeka tɔ ji, vɔ denyi mɛ ciwo yí wa fafa bɔbɔ cɛ yí na etɔ ji o. Le 1919 mɛ hwecinu Yehowa do ŋsɛn yi mɛwo nɔ woadra eŋɛnywi lɔ sɔwu sa yí hwenu yoyu ɖeka tɔ ji le kunuɖeɖedɔ lɔ mɛ. Vɔ gbɔxwe cɛ ajɔɔ, Bibla Nukplaviwo ɖo awa trɔtrɔ gangan ɖeka.

Wowa toto mɔ woada kɔ le zozangbe 4 janvier 1919 yí asɔ mɛ ciwo yí akpɔ Watch Tower Bible and Tract Society lɔ ji. Hwenɔnuɔ, wolé Joseph F. Rutherford ci yí le ŋkɔ nɔ habɔbɔ lɔ koɖo nɔviŋsu amadrɛ bu do ŋɖemajɔji yí cu wo do gakpamɛ le Atlanta, Géorgie, États-Unis. Enyɔbiɔse lɔ yí nyi mɔ ci wocu nɔviŋsu cɛ ciwo yí kpɔkɔ habɔbɔ lɔ ji do gakpamɛ ɖe, woagbeda kɔ nɔ woa, alo woaɖɔli wo?

Ci nɔviŋsu Rutherford le gakpa lɔ mɛɔ, jika suisuiɛ so lé habɔbɔ lɔ avanɔ le esɔmɛ nu. Énya mɔ nɔvi ɖewo amɔ yɛanyɔ mɔ yewoada kɔ keŋ asɔ mɛbu nɔ anɔ ŋkɔ nɔ habɔbɔ lɔ. Eyi taɖo eŋwlɛn lɛta ɖaɖa mɛ ciwo yí va bɔbɔ lɔ mɔ wo le sɔ Evander J. Coward nɔ anɔ ŋkɔ nɔ habɔbɔ lɔ. Rutherford mɔ Coward nyi “amɛfafa,” “ŋɖɛnyatɔ,” yí “le gbeji nɔ Axwetɔ lɔ.” Vɔ nɔvi sugbɔ ji mɔ yewoakpɔ nyɔ lɔ gbɔ do bu. Womɔ yewoavada akɔ lɔ le wleci amadɛn godu. Gbɛbɔbɔ ci yí hwlɛnkɔ ta nɔ nɔvi ciwo wocu do gakpamɛ le kojoɖoxu, lɔn do ji ahan. Ci wokankɔ seŋ so enu ci woawa nuɔ, nɔvi ɖewo tɔ dɔmɛzi wawa.

 Eyi enu ɖeka jɔ. Richard H. Barber vadre enu ci yí jɔ mɔ yile shigbe ‘ami yí woɖɔ kɔɖo eshi blublu mɛ hannɛ’. Nɔviŋsu ɖeka ci yí va bɔbɔ lɔ xɔ nuxu yí nu mɔ: “Ŋdenyi esedɔwatɔ o, vɔ nɔ wodata fun amɛ le nyɔ cɛ mɛɔ, ŋnya enu ci yí egbejinɔnɔ nyi. Egbejinɔnɔ yí Mawu biɔkɔ so mì shi. Emɔ nywitɔ ci ji mìato anɔ gbeji nɔ Mawu yí nyi mìada akɔ lɔ yí asɔ Nɔviŋsu Rutherford nɔ agbekpɔtɔ anɔ ŋkɔ nɔ habɔbɔ lɔ.”​—Eha. 18:25.

Wocu nɔviŋsu A. H. Macmillan do amɛɖekagakpamɛ hɛnnɛ. Évaɖo ŋwi mɔ ŋkeke ci yí kplɔ akɔdada lɔ doɔ, nɔviŋsu Rutherford xo gli le gakpa lɔ mɛ yí sɔ lɛta ɖeka ɖaɖa ye. Nɔviwo yí sɔ lɛta cɛ ci yí xo nuxu so akɔdada lɔ nu ɖaɖa nɔviŋsu Rutherford. Ci Macmillan kpɔɛɔ, émɔŋje enyɔ lɔ mɛ zeɖeka. Lɛta lɔ dasɛ mɔ wogbetrɔ sɔ mɛ ciwo pleŋ yí le ŋkɔ nɔ dɔ lɔ sa yí Joseph Rutherford koɖo William Van Amburgh gbekpɔtɔ nyi edɔjikpɔtɔwo. Nɔviŋsu Rutherford yí agbekpɔtɔ anɔ ŋkɔ nɔ habɔbɔ lɔ.

Ci nɔvi amɛnyi lɔwo le gakpamɛɔ, Bibla Nukplaviwo nu nɔ amɛwo mɔ wo le do alɔ wema mɛ keŋ aɖe kuku nɔ fyɔha nɔ woagan yewo nɔvi lɔwo. Woɖo agbe dɔn gbɔ- xwe abiɔ mɛ ciwo yí denyi Bibla Nukplaviwo mɔ wo le do alɔ wema lɔ mɛ. Ele ahan gan, amɛ 700 000 koɖo ŋɖe yí do alɔ wema lɔ mɛ. Gbɔxwe woasɔ wema lɔ joɔ, wogan Nɔviŋsu Rutherford koɖo nɔvi kpɛtɛ ciwo yí le agbannɔamɛji tɔxu, le zangagbe 26 mars 1919.

Nɔviŋsu Rutherford xo nuxu nɔ mɛ ciwo yí do ozɔn ni. Énu mɔ: “Ŋkando ji mɔ enu cɛ ci mɛ mì pleŋ to, dra mì do nɔ hwenu ciwo yí asɛnŋ wu cɛ. . . Ahwa ci míwa denyi mɔ wo le ɖe míwo nɔviwo ti le gakpamɛ yɔ o. Vɔ susu bu yí taɖo. . . Míwa ahwa lɔ nɔ woatɛnŋ akanfu Yehowa yí mɛ ciwo yí wɛ xɔ yayra gangan ɖeka.”

Nɔnɔmɛ ciwo trɔdo tetekpɔ ci mɛ mìwo nɔvi lɔwo to tɛnŋ dasɛ mɔ Yehowa kplɔkɔ wo. Le 14 mai 1919 ɔ, kojoɖoxu ci yí trɔ ɖo kojo lɔ sɔ gbeta mɔ: “Wowa fɛn ɖo kojo lɔ nɔ mɛ ciwo yí wodo hwɛ, eyi taɖo kojoɖoɖonyɔ lɔ vɔ do nɔ.” Wonu sa mɔ nɔvi lɔwo wa tamɛsɛnnuwo eyi taɖo wocu wo. Vɔ nɔ wosɔ enyɔ lɔ ke wo kpoŋ ɔ, nɔvi lɔwo nyɔ akpɔtɔ aci wema ci woŋwlɛn daɖɛ so wo nu mɛ. Eyi taɖo woɖe ehwɛdodo lɔ si. Ecɛ na mɔ Kojoɖotɔ Rutherford gbekpɔtɔ hwlɛnnɔ ta nɔ Yehowa mɛwo le se nu le États-Unis Kojoɖoxu Gangantɔ. Éwa cɛ zenɛniɖe ci wogin le gakpamɛ godu.

Nɔviŋsu Macmillan ɖo ŋwi mɔ: “Mìdesɔ alɔ ɖo tekpe keŋ nɔ te kpɔ Axwetɔ lɔ mɔ  yi le va kplɔ mì yi jeŋkwimɛ o. Vɔ mìkpɔɛ mɔ mìɖo awa ŋɖeka keŋ asɔ do jeshi enu ci teŋ Axwetɔ lɔ dro nyi.”

Vɔ nɔvi ciwo yí le dɔwaxugan lɔ datɛnŋ atrɔ tɔ edɔ ci wowakɔ ji so exwe nɛniɖe ke o. Nyi yí taɖoɔ? Ðo hwenu wocu wo do gakpamɛɔ, ega flakpɛ ciwo wozannɔ yí sɔ tanɔ wemawo dahɛn. Egbɔjɔ wo yí nɔvi ɖewo vabiɔkɔ wowoɖekiwo se mɔ kunuɖeɖedɔ lɔ vɔ ma.

Mɛɖe gbekpɔtɔ sɔkɔ ɖe le Fyɔɖuxu ŋɛdu ci Bibla Nukplaviwo drakɔ mɛa? Gbɔxwe woakpɔ ɖoŋci nɔ nyɔbiɔse cɛɔ, Nɔviŋsu Rutherford ɖui mɔ yeana nuxu ɖeka. Woayɔ amɛwo pleŋ. Nɔviŋsu Macmillan nu mɔ “nɔ mɛɖe deva bɔbɔ cɛɔ, mìanya mɔ kunuɖeɖedɔ lɔ vɔ.”

Eyi taɖo le kwɛshilagbe 4 mai 1919 ci nɔviŋsu Rutherford ble veviɖe can ɔ, éna nuxu ci nyɔta yí nyi “Mɔkpɔkpɔ ci yí li nɔ agbetɔ xomu ci yí sekɔ vevi” le Los Angeles, Californie. Amɛ 3 500 han va bɔbɔ lɔ yí amɛ sanŋdi nɛniɖe dekpɔ texwe o keke eglo wotrɔ. Ŋkeke ci yí kplɔɛdoɔ, amɛ 1 500 buwo va bɔbɔ ci wowa. Nɔviwo kpɔ ɖoŋci lɔ, eyi nyi mɔ amɛwo sɔ ɖe le mɛ!

Enu ci nɔvi lɔwo vawa le yi godu kpɔ ŋsɛn do lé Yehowa Kunuɖetɔwo ɖenɔ kunu ji keke vaɖo gbɛ.

1^er août 1919 Jutakpɔxɔ nu mɔ le tɔtɔmɛ nɔ septembreɔ, woawa takpekpe gangan ɖeka le Cedar Point, Ohio. Ðajɛvi Clarence B. Beaty nyi Bibla Nukplavi ɖeka ci yí so Missouri. Éɖo ŋwi mɔ: “Amɛshiamɛ kpɔɛ mɔ yewoɖo ayi.” Nɔvi ciwo yí va takpekpe cɛ wu 6 000, vɔ wodekpɔkɔ mɔ mɔ nɔviwo ava  sugbɔ ahan sa o. Enu ci yí na takpekpe lɔ gbevivi doji yí nyi mɔ mɛ ciwo yí wu 200 wa ʒinʒindoshimɛ le Erie tan ci yí dejinjin le nɔ mɛ.

Le 5 septembre 1919 ci yí nyi ŋkeke amatɔntɔ lɔ nɔ takpekpe lɔɔ, nɔviŋsu Ru- therford na nuxu ci nyɔta yí nyi: “Nɔ edɔwadoɖekɛtɔwo.” Le nuxu lɔ mɛɔ, énu mɔ woatɔ enyɔdrawema yoyu ɖeka tata. Yi nyɔta yí nyi L’Âge d’Or. * Wema lɔ “axonɔ nuxu so enujɔjɔ veviwo nu yí asɔ Bibla dre enu ci yí taɖo enu gangan cɛwo jɔjɔ mɛ.”

Wodo ŋsɛn Bibla Nukplaviwo pleŋ mɔ wo le sɔ edɔngbegbe ɖe kunu koɖo wema yoyu cɛ. Lɛta ɖeka ci yí dre lé woawa dɔ lɔ do, nu mɔ: “Mɛɖekpokpui ci yí wa ʒinʒindoshimɛ le ɖo ŋwi mɔ, mɔnukpɔkpɔ gangan enyi mɔ yeasɛn Mawu keŋ azan mɔnukpɔkpɔ lɔ kakacɛ yí awa ci ji akpe keŋ adra eŋɛnywi lɔ nɔ xexe lɔ.” Amɛ sugbɔ wa do amɛyɔyɔ lɔ ji! Keke décembre aɖoɔ, Fyɔɖuxu ŋɛnywidratɔ ciwo mɛ ezo le, ɖo amɛ 50 000 koɖo ŋɖe ciwo yí na ŋkɔ nɔ wema yoyu lɔ xɔxɔ wlecishiawleci.

Keke exwe 1919 aɖo vɔvɔnuɔ, Yehowa mɛwo gbetɔ enuwo wawa do ɖoɖonu yí ŋsɛn yoyu ɖo wo mɛ. Gbesɔ kpe niɔ, enyɔnuɖɛ vevi sugbɔ ci yí kan ŋkeke kpɛtɛkpɛtɛ lɔwo vamɛ. Mawu mɛwo dodokpɔ koɖo wowo ŋcikɔkɔ ci nyɔ Malashi 3:​1-4 nu ɖɛ vamɛ pleŋ yí le kpɔwɛnyɔnunu mɛɔ, Yehowa sɛntɔwo to le hwashigbemɛ le “Babiloni gangan lɔ” mɛ. Yí Yesu ɖo “hwashi egbejinɔtɔ koɖo ŋɖɛnyatɔ lɔ.” * (Enyɔ. 18:​2, 4; Mt. 24:​45, nwt) Bibla Nukplaviwo sɔ gbe awa edɔ ci Yehowa ji mɔ wo le wa hɔntɔn.