ENUKPLAKPLA NYƆTA 43
Ŋununyanya adodwitɔ le axwa dokɔ sɛnsinɖe
‘Ŋununyanya adodwitɔ dodoɔ axwa sɛnsinɖe le emɔwo ji koɖo le afi mɛ.’—ELO. 1:20.
EHAJIJI 88 Na Manya Wò Mɔwo
SUSU VEVI LƆ *
1. Lé amɛ sugbɔ wanɔ nu do nunya ci yí le Bibla mɛ nuɔ? (Elododo Wema 1:20, 21)
LE EJU sugbɔ mɛɔ, mìkpɔnɔ nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo nɔnɔ emɔ ciwo ji amɛ sugbɔ tonɔ, yí wosɔ jijɔ nanɔ wemawo mɛ ciwo yí vayikɔ. Èwa kunuɖeɖedɔ dojijɔnamɛ cɛ kpɔa? Taŋfuin ecɛ na yí èbu tamɛ kpɔ so kpɔwɛnyɔ ci yí le Elododo Wema mɛ, ci yí mɔ nunya le axwa dokɔ le mɔwo ji nɔ amɛwo ase yi nukplamuwo. (Hlɛn Elododo Wema 1:20, 21.) Nunya ci yí so Yehowa gbɔ ci yí nyi “nunya adodwitɔ” le Bibla koɖo mìwo wemawo mɛ. Nunya cɛ yí ele mɔ amɛwo aɖo keŋ gbɔxwe yí akpɔ agbe mavɔ. Ejɔnɔ eji nɔ mì nɔ mɛɖe lɔn yí xɔ mìwo wema ɖe. Vɔ de amɛwo pleŋ yí lɔnnɔ o. Mɛɖewo dejinɔ mɔ yewoanya enyɔ ci Bibla nu kpetii o. Mɛɖewo konɔ mì ŋtɔkpu. Wobunɔ mɔ Bibla do xoxui. Ahanke mɛɖewo donɔ ɖyika Bibla nukplakpla kudo agbenywinɔnɔ nu yí nunɔ mɔ mɛ ciwo yí wanɔ do wo ji nyɔwo sɛnnɔŋ yí kpɔnɔ wowoɖekiwo mɔ yewonyi amɛjɔjɔɛ wu mɛ kpɛtɛwo. Ele ahan gan, Yehowa kpɔtɔ wɛkɔ nɔ amɛshiamɛ atɛnŋ aɖo yi nunya adodwitɔ lɔ. Lé ewɛwɛ doɔ?
2. Fini mìatɛnŋ akpɔ nunya adodwitɔ le gbɛɔ, vɔ nyi amɛ sugbɔtɔ ɖui mɔ yewoawaɔ?
2 Bibla yí nyi emɔ ɖeka ci ji Yehowa tonɔ yí amɛwo senɔ nunya adodwitɔ lɔ. Ele amɛ sugbɔtɔ shi gbɛ. Vɔ wema ciwo yí kpenɔdo mì nu mìmɔnɔŋje Bibla mɛ wowo ɖe? To Yehowa kpekpedonu mɛɔ, wema lɔwo le egbe ciwo yí wu 1 000 mɛ. Amɛ ciwo yí ɖonɔ to nunya cɛ yí wanɔ do enu ci wokpla jiɔ, wokpɔnɔ nyɔna so mɛ. Vɔ amɛ sugbɔ ɖui mɔ yewodaɖo to nunya adodwitɔ o. Nɔ wojikɔ asɔ gbetawoɔ, woɖonɔŋ do wowoŋtɔwo nu alo ɖonɔ to wowo kpena ɖe. Wotɛnŋ gbali mì ɖo mìji mɔ mìawa do enyɔ ci Bibla nu ji. Nyɔta cɛ axo nuxu so enu ci yí taɖo amɛwo wanɔ nu ahan nu. Vɔ doŋkɔɔ, mìakpɔ lé mìawɛ aɖo nunya ci yí so Yehowa gbɔ.
NƆ MÌJESHI YEHOWA ÐƐƆ, AKPEDO MÌ NU MÌANYA ŊÐƐ
3. Nyi ele mɔ mìawa keŋ anya ŋɖɛ nywiɖeɔ?
3 Nɔ mìzan enu ciwo mìnya yí sɔ sɔ gbeta nywiwoɔ anyi mìnya ŋɖɛ. Vɔ nɔ mìɖo nunya adodwitɔɔ, mìawanɔ nu wu ahan. Bibla nu mɔ: “Bubu nana Tɔhonɔ nyi afɔɖeɖe ŋkɔtɔ ɖaɖa ŋununyanya xɔxɔ gbɔ. Tɔhonɔ [alo Amɛkɔkɔɛ Gangantɔ] ŋununyanya xɔxɔ nyi afɔɖeɖe ŋkɔtɔ ɖaɖa enugɔnmɛsese gbɔ.” (Elo. 9:10) Eyi taɖo nɔ mìjikɔ asɔ gbeta vevi ɖeɔ, mìɖo aji Yehowa susu kpɔ le nyɔ lɔ nu, eyi nyi “Tɔhonɔ [alo Amɛkɔkɔɛ Gangantɔ] ŋununyanya xɔxɔ.” Mìatɛnŋ awa enu cɛ nɔ mìkplakɔ Bibla koɖo mìwo wemawo. Nɔ mìwɛ ahan ɔ, mìdadasɛ mɔ mìɖo nunya adodwitɔ.—Elo. 2:5-7.
4. Nyi yí taɖo Yehowa ɖekɛ kpaŋ yí atɛnŋ ana mì nunya adodwitɔɔ?
4 Yehowa ɖekɛ kpaŋ yí atɛnŋ ana mì nunya adodwitɔ. (Rɔm. 16:27) Nyi yí taɖo mìatɛnŋ anu mɔ Yehowa gbɔ yí nunya adodwitɔ soɔ? Ŋkɔtɔ, ci enyi Yehowa yí wa mìɔ, énya enuwo pleŋ so enu ciwo yí ewa nu. (Eha. 104:24) Amɛvetɔ, Yehowa nuwawawo pleŋ dasɛ mɔ énya ŋɖɛ. (Rɔm. 11:33) Amɛtɔntɔ, mɛ ciwo yí wanɔ do nukplamu Yehowa tɔ ciwo mɛ nunya le ji kpɔnɔ nyɔnawo gashiagamɛ. (Elo. 2:10-12) Nɔ mìji mɔ mìanya ŋɖɛ nywiɖeɔ, mìɖo alɔn do nyɔnɔnwinyɔ vevi ŋtɔ́wo ji yí ana woadasɛ emɔ nɔ mì le mìwo gbetasɔsɔwo koɖo mìwo nuwanawo mɛ.
5. Ci amɛwo gbe mɔ yewodalɔn do ji mɔ Yehowa gbɔ yí nunya adodwitɔ so ɖe, nyiwo yí tonɔ so mɛ nɔ woɔ?
5 Amɛ sugbɔ ci mìdonɔ go le kunuɖeɖedɔ lɔ mɛ lɔnnɔ do ji mɔ enunyakpɔkpɔwo le agbeɛ mɛ. Vɔ wogbenɔ mɔ denyi mɛɖe yí wa wo o yí nunɔ mɔ enu lɔwo jɔ wowoŋtɔwo. Mɛɖewo ciwo mìdonɔ go nunɔ mɔ yewoxɔ Mawu ji se, vɔ wokpɔnɔ ese ciwo yí le Bibla mɛ mɔ wodo xoxui yí ɖuini mɔ yewoakplɔ yewoŋtɔwo sewo do. Ci wowɛkɔ ahan ɖe, ale ci wokpɔkɔ le mɛɔ? Ci amɛwo gbe mɔ yewodawa do nunya Mawu tɔ ji o yí wakɔ do wowoŋtɔwo tɔ ji ɖe, enuwo nyɔ le agbeɛ mɛ wua? Wokpɔkɔ jijɔ ŋtɔŋtɔa alo ɖoɖoɔ ŋkuvi mɔ esɔ avanyɔa? Enu ciwo mìkpɔkɔ trɔdo mì na yí mìkando nyɔnɔnwi cɛ ji: “Nunya, nugɔnmɛsese alo nukplamu ɖe deli yí atrɔkpe Yehowa o.” (Elo. 21:30, NWT) Ecɛ dɔ yí mìkpɔtɔ biɔnɔ Yehowa mɔ yi le na mì nunya adodwitɔ lɔ! Ewa ŋshishi mɔ amɛ sugbɔ dewɛni ahan o. Nyi yí taɖoɔ?
ENU CI YÍ TAÐO AMƐWO GBENƆ NUNYA ADODWITƆ LƆ
6. Sɔ koɖo Elododo Wema 1:22-25 ɖe, miwo yí donɔ tokuitokui nunya adodwitɔ lɔɔ?
6 Ci nunya adodwitɔ lɔ “dodoɔ axwa [sɛnsinɖe] le emɔwo” ji can ɔ, amɛ sugbɔ donɔ tokuitokui yi. Sɔ koɖo nyɔ ci Bibla nuɔ, amɛ hata amɛtɔn yí gbenɔ nunya adodwitɔ lɔ. Wowo yí nyi ‘ŋɖɛmanyatɔwo,’ ‘amɛ ciwo yí gbali nɔ amɛ’ koɖo “sukunɔwo.” (Hlɛn Elododo Wema 1:22-25.) Ecɛyɛ mìakpɔ enu ci yí taɖo mɛ cɛwo gbenɔ nunya Mawu tɔ koɖo lé mìawɛ yí mìdavawa enu shigbe wowo hannɛ o.
7. Nyi yí taɖo mɛɖewo ɖui mɔ yewoakpɔtɔ anyi ‘ŋɖɛmanyatɔwoɔ’?
7 ‘Ŋɖɛmanyatɔwo’ nyi mɛ ciwo yí kannɔdo nyɔ ɖekpokpui ci wose ji yí woblenɔ wo do mɛ fafɛɖe. (Elo. 14:15) Mìdonɔ go nɛnɛ mɛwo le kunuɖegbe blaŋblaŋ. Le kpɔwɛ mɛ, bu tamɛ kpɔ so amɛ miliɔn nɛniɖe ciwo sɛnsɛnŋkɔnɔtɔwo alo politikigawo blekɔ do mɛ nu. Nɔ mɛɖewo vanya mɔ ŋkɔnɔtɔ cɛwo blekɔ yewo do mɛɔ, ewanɔ ɖeka nɔ wo. Vɔ mɛ ciwo nu Elododo Wema 1:22 xo nuxu so ɖuini mɔ yewoakpɔtɔ anyi ŋɖɛmanyatɔwo. Ðo ejɔnɔ ji nɔ wo mɔ yewoanɔ mɛ ahan. (Ʒer. 5:31) Wowanɔ enu ci yí dro wowoŋtɔwo yí wodejinɔ mɔ yewoanya enyɔ ci Bibla nu alo awa do yi sewo ji o. Nyɔnu ɖeka ci yí donɔ vevi cɔci yiyi le Québec le Canada nu nɔ Kunuɖetɔ ɖeka ci yí va gbɔ mɔ: “Nɔ mìwo payitɔ blekɔ mìɔ, yiŋtɔ ekan, dekan mìwo o!” Ahan yí amɛ sugbɔ kpɔnɔ enyɔ lɔ do nɛ. Kankandoji li mɔ, mìdeji mɔ mìaɖyi mɛ cɛwo ciwo yí deji mɔ yewoanya ŋɖɛ o!—Elo. 1:32; 27:12.
8. Nyi yí akpedo mì nu mìanya ŋɖɛɔ?
8 Susu nywi taɖo yí Bibla do ŋsɛn mì mɔ mìwoŋgbekpɔtɔ anyi ŋɖɛmanyatɔwo o, vɔ “[mì] a trɔsun amɛshinshinwo” le gɔnmɛsese mɛ. (1 Kor. 14:20) Mìanya ŋɖɛ nɔ mìwanɔ do Bibla gɔnmɛɖosewo ji le mìwo gbe mɛ. Viviviɔ, mìakpɔ lé gɔnmɛɖose cɛwo kpenɔdo mì nu yí mìzenɔ nɔ cukaɖawo yí sɔnɔ gbeta nywiwo. Anyɔ mɔ mìabunɔ tamɛ kpɔ so gbeta ciwo mìsɔ nu yí akpɔ mɔ wonyɔ ma. Nɔ hwenu ɖewo ke yí mìkplakpla Bibla yí yinɔ bɔbɔwo ɖe, mìatɛnŋ abiɔ mìwoɖekiwo se mɔ nyi yí taɖo mìdekpɔ sɔ mìwoɖekiwo nɔ Yehowa yí wa ʒinʒindoshimɛ ma. Nɔ enyi mɔ mìwa ʒinʒindoshimɛ ɖe, mìyikɔ ŋkɔ le eŋɛnywidradradɔ lɔ koɖo enukplakpla amɛwo mɛa? Gbeta ciwo mìsɔnɔ danasɛ mɔ mìwawa do Bibla gɔnmɛɖosewo jia? Mìwanɔ enu do mɛbuwo nu shigbe lé Yesu awa nu do wo nu nɛa? Nɔ mìkpɔ mɔ mìɖo awa trɔtrɔ le fiɖeɔ, mìɖo abu tamɛ kpɔ veviɖe so enukplamu Yehowa tɔ ciwo yí ‘kpenɔdo ŋɖɛmanyatɔwo nu yí wotrɔsunnɔ amɛ nyaŋunuwo’ nu.—Eha. 19:7.
9. Lé ‘amɛ ciwo yí gbali nɔ amɛ’ danasɛ mɔ yewogbe nunya doɔ?
9 Amɛ hata amɛvetɔ ciwo yí delɔnnɔ do Mawu nunya ji yí nyi ‘amɛ ciwo yí gbali nɔ amɛ.’ Hweɖewonuɔ, mìdonɔ go nɛnɛmunɔwo le kunuɖeɖedɔ lɔ mɛ. Amɛwo gbagbali jɔnɔ ji nɔ wo. (Eha. 123:4) Bibla nu mɔ le ŋkeŋke kpɛtɛkpɛtɛwo mɛɔ, amɛ ciwo yí gbali nɔ amɛ asugbɔ. (2 Piɛ 3:3, 4) Shigbe Lɔti visuwo nɛɔ, mɛɖewo delɔnnɔ mɔ yewoaɖo to amɛkanxlenyɔ Mawu tɔwo le egbɛ mɛ o. (Gɔnm. 19:14) Amɛ sugbɔ konɔ mɛ ciwo yí wanɔ do Bibla gɔnmɛɖosewo ji. “Enu ciwo yí de kpenɔ Mawu ɔ, wowoɖekɛ kpaŋ” yí amɛ ciwo yí gbali nɔ amɛ wanɔ. (Ʒuda 7, 17, 18) Lé Bibla dre mɛ ciwo yí gbali nɔ amɛ do sɔgbe koɖo lé xɔsegbetɔwo koɖo mɛ ciwo yí gbe Yehowa wanɔ nu do!
10. Shigbe lé Ehajiji Wema 1:1 nui nɛ ɖe, lé mìawɛ yí mìdanyi mɛ ciwo yí gbali nɔ amɛɔ?
10 Lé mìatɛnŋ aglɔn ta nɔ mìwoɖekiwo nɔ mìŋgbevakplɔ mɛ ciwo yí gbali nɔ amɛ doɔ? Emɔ ɖeka yí nyi mɔ mìdadonɔ gbɛ koɖo mɛ ciwo yí donɔ ɖyika do enuɖekpokpui nu o. (Hlɛn Ehajiji Wema 1:1.) Ecɛ dasɛ mɔ mìdeɖo aɖo eto alo ahlɛn enuɖekpokpui ci yí so xɔsegbetɔwo gbɔ o. Mìɖo anya mɔ nɔ mìdenya wawaɔ, ale fafɛɖe mɔ mìatɔ ɖyika dodo yí atɔ enu xoxo kpɔ so lé Yehowa wanɔ enuwo do koɖo emɔdasɛnamɛ ciwo enanɔ mì to yi habɔbɔ lɔ ji. Nɔ enu cɛ ŋgbevajɔ do mì jiɔ, mìatɛnŋ abiɔ mìwoɖekiwo se mɔ: ‘Nɔ mìxɔ emɔdasɛnamɛ yoyu ɖe alo enumɛɖeɖe yoyu ɖe ɖe, ŋkpɔnɔ enyɔ yí nunɔ so nua? Ŋkpɔnɔ afɛn le mɛ ciwo yí le ŋkɔ nɔ mì nua?’ Nɔ mìɖe blɛ yí mi enu cɛwo wawaɔ, Yehowa akpɔ jijɔ do mì nu.—Elo. 3:34, 35.
11. Lé “sukunɔwo” kpɔnɔ Yehowa se jɔjɔɛwo doɔ?
11 Amɛ hata amɛtɔntɔ ciwo yí do tokui nunya yí nyi “sukunɔwo.” Wonyi sukunɔwo ɖo wogbe mɔ yewodawa do Yehowa se jɔjɔɛwo ji o. Wowanɔ ŋci yí nyɔ le ŋmɛ nɔ wowoŋtɔwo. (Elo. 12:15) Amɛ hunnɔwo gbenɔ Yehowa, mɛ ci gbɔ yí nunya so. (Eha. 53:1) Nɔ mìdo go wo le kunuɖeɖedɔ lɔ mɛɔ, wodonɔ ɖyika mì ɖo mìwanɔ do ese ciwo yí le Bibla mɛ ji. Vɔ wodeɖo ŋɖe ana mì ci yí nyɔ wu o. Bibla nu mɔ: “Sukunu watɔwo da tɛnŋ mɔŋje ŋununyanya mɛ o. Nɔ amɛwo leleɛ enyɔ veviwo kpɔ ɔ, sukunu watɔwo da tɛnŋ nu enu ɖe o.” (Elo. 24:7) Sukunuwatɔwo datɛnŋ anu enyɔ agbu ɖe ci mɛ sɔɖu ale o. Eyi taɖo Yehowa kanxle mì mɔ mìwoŋgbeje “xlɔ koɖo amɛ ci yí nyi sukunu watɔ o.”—Elo. 14:7.
12. Nyi yí akpedo mì nu yí mìdawa enu shigbe sukunuwatɔwo nɛɔ?
12 Mìdeji mɔ mìanyi mɛ ciwo yí delɔnnɔ do Mawu nukplamuwo ji o. Ewaɖeɔ, mìakpla lé mìalɔn lé Mawu wanɔ enuwo do koɖo yi sewo pleŋ. Nɔ mìsɔ nyɔna ciwo mìakpɔ nɔ mìwanɔ do Mawu sewo ji sɔnɔ koɖo lɔzu ciwo mìaɖu nɔ mìdewanɔ do Mawu sewo jiɔ, ana yí lɔnlɔn ci mìɖo nɔ yi sewo asɛnsɛnŋ doji. Bui kpɔ yí akpɔ cukaɖa ciwo mɛ amɛwo tokɔ, ɖo woxashi yí gbe mɔ yewodawa do nukplamu Yehowa tɔ ciwo mɛ nunya le ji. Ecɛyɛɔ, kpɔ lé ao gbe vanyɔ doji ci èɖoɖoɔ to Mawu ɖa!—Eha. 32:8, 10.
13. Yehowa ʒinnɔ mì ji mɔ mìwo le ɖo to ye nukplamua?
13 Yehowa ji mɔ yeana ye nunya mɛɖekpokpui, vɔ deʒinkɔ mɛɖe ji gbɔxwe mɛ lɔ axɔɛ o. Édre enu ci yí jɔnɔ do mɛ ciwo yí deji mɔ yewoaɖo to yi nukplamuwo mɛ ji. (Elo. 1:29-32) Amɛ ciwo yí ɖui mɔ yewodaɖo to Yehowa o, axɔ “alɔzu ci yí to so [wowoŋtɔwo] wanawo mɛ.” Eyi lé wonɔnɔ agbe do dɔ yí wosenɔ vevi, kpenɔ fun yí le vɔvɔnuɔ, Yehowa avagu wo. Vɔ Yehowa ɖo egbe nɔ mɛ ciwo yí ɖonɔ to nukplamu ciwo mɛ nunya le yí wanɔ do ji mɔ: “Amɛ ci yí a bu ŋ a nɔ̀ agbe dediɖe. Amɛ hunnɔ a nɔ̀ vofamɛ. Da vɔn nɔ enu vɔn o.”—Elo. 1:33.
MÌKPƆNƆ NYƆNA SO NUNYA ADODWITƆ MƐ
14-15. Nyi mìkpla le Elododo Wema 4:23 mɛɔ?
14 Nɔ mìɖo nunya Mawu tɔɔ, mìakpɔkɔ nyɔna gashiagamɛ. Shigbe lé mìkplɛ yɛ nɛɔ, Yehowa wɛ yí ele fafɛɖe mɔ mìakpɔ yi nukplamu ciwo mɛ nunya le. Le kpɔwɛ mɛ, le Elododo Wema lɔ pleŋ mɛɔ, énu nukplamu ciwo ji nɔ mìwakɔ doɔ, mìwo gbe anyɔkɔ doji gashiagamɛ. Ecɛyɛɔ, mìasɔ nukplamu amɛnɛ kpaŋ le nukplamu cɛ ciwo mɛ nunya le mɛ yí axo nuxu so wo nu.
15 Glɔnnɔ ta nɔ ao kpɔwɛ ji lɔ. Bibla nu mɔ: “Glɔn ta nɔ ao ji sɔwu nubu ɖekpokpui, ɖo eyi mɛ yí agbe tonɔ so.” (Elo. 4:23, NWT) Bu tamɛ kpɔ so enu ci ele mɔ mìawa yí aglɔn ta nɔ mìwo ji ŋtɔŋtɔ nu. Mìɖo aɖunɔ nu nywiɖe, atenɔ kanmɛ nywiɖe yí aze nɔ nuwana dɔndɔnwo. Ŋtɔ́ han ke yí mìwanɔ yí sɔ glɔnnɔ ta nɔ mìwo kpɔwɛ ji lɔ nɛ. Mìɖunɔ nu ŋkeŋke, eyi nyi Mawu Nyɔ lɔ hlɛnhlɛn. Mìdranɔ bɔbɔ lɔwo do, yinɔ wo yí ɖonɔ enyɔ ŋci le wo mɛ. Mìtenɔ kanmɛ blaŋblaŋ, eyi nyi kunuɖegbe yiyi. Yí mìzenɔ nɔ nuwana dɔndɔnwo ci yí nyi mɔ mìdelɔnnɔ yí enuɖekpokpui axo ɖyi mìwo susu o, shigbe ayeɖedaɖɛnu ciwo mɛ agbedɔndɔn nɔnɔ le koɖo ehadodo vwinwo.
16. Lé enyɔ ciwo yí le Elododo Wema 23:4, 5 mɛ kpenɔdo mì nu le egbɛ mɛɔ?
16 Enu ci yí le eo shi le jenɔŋ nɔ eo. Bibla kpla mì mɔ: “Ŋgbe cuku ao lanmɛ nɔ agbla jeje nɔ dɔkunɔ nyinyi o. . . . Eho ɖeblɛ vayinɔ shigbe é mi awawo yí zonɔ shigbe xevi nɛ.” (Elo. 23:4, 5) Kandoji dele dɔkunuwo nu mɔ woani jinjinɖe o. Ele ahan gan, dɔkunɔwo koɖo wamɛnɔwo le eho jikɔ veviɖe gbɛ. Wowanɔ enu ci yí danahɛn nu le wowoŋtɔwo nu. Ekacaca ci yí le wo koɖo mɛbuwo gblamɛ danahɛn yí edanahɛn nu le wowo lanmɛsɛn ŋtɔkpu nu. (Elo. 28:20; 1 Tim. 6:9, 10) Vɔ nunya kpenɔdo mì nu yí mìdelonɔ nu kpɔ ɖoɖu do eho nu o. Ecɛ kpenɔdo mì nu yí mìdenyinɔ ŋbiatɔnɔ o yí ŋci yí le mì shi jenɔŋ nɔ mì yí mìkpɔnɔ jijɔ do nu.—Ŋun. 7:12.
17. Shigbe lé wonui do Elododo Wema 12:18 mɛ nɛ ɖe, lé mìawɛ aɖo “nunyatɔwo ɖeɔ”?
17 Bunɔ tamɛ kpɔ gbɔxwe axo nuxu. Nɔ mìdenya wawaɔ, mìwo nuxuwo atɛnŋ adahɛn nu sugbɔ. Bibla nu mɔ: “Nɔ wodebu enyɔ ɖe kpɔ gbɔxwe yí nuiɔ, ele shigbe ewi wotɔ amɛ hannɛ. Vɔ nunyatɔwo ɖe danɔ edɔ̀ nɔ amɛ.” (Elo. 12:18, NWT) Nɔ mìdedonɔ lɛgɛdɛ do mɛbuwo fɛnwo nuɔ, adɔ yí fafa akpɔtɔ anɔ mìwo koɖo mɛbuwo gblamɛ. (Elo. 20:19) Nɔ mìji mɔ mìwo nuxu afanɔ kɔn nɔ amɛwo yí dadonɔ vevisese nɔ woɔ, mìɖo ahlɛnnɔ Mawu Nyɔ lɔ yí abunɔ tamɛ kpɔ so nu blaŋblaŋ. (Luiki 6:45) Nɔ mìbunɔ tamɛ kpɔ so nyɔ ciwo yí le Bibla mɛ nuɔ, mìwo nuxuwo atɛnŋ ale shigbe “ŋununyanya dotɔ” ci yí afa akɔn nɔ mɛbuwo nɛ.—Elo. 18:4.
18. Lé wawa do Elododo Wema 24:6 ji atɛnŋ akpedo mì nu mìawa kunuɖeɖedɔ lɔ nywiɖeɔ?
18 Wanɔ do emɔdasɛnamɛ ciwo habɔbɔ lɔ nanɔ ji. Bibla na nukplamu vevi cɛ ci yí akpedo mì nu: “Èɖo a wa blɛu nɔ totomɛwo gbɔxwe yí a tɔ́ ahwa. Nɔ è jiji a ɖuji ɔ, è ɖo a ɖo enunywi kplamɛtɔ sugbɔ.” (Elo. 24:6) Nɔ mìwa do gɔnmɛɖose cɛ ji le kunuɖeɖe koɖo nukplaviwowawadɔ lɔ mɛɔ, kpɔ lé akpedo mì nu yí mìawa edɔ cɛwo nywiɖe do ɖa! Ci mìawa kunuɖeɖedɔ lɔ shigbe lé edro mìwoŋtɔwo do nɛɔ, mìtenɔkpɔ yí wanɔ do emɔdasɛnamɛ ciwo wonanɔ mì ji. Mìxɔnɔ emɔdasɛnamɛ ciwo mɛ nunya le, le mìwo Kristotɔwo bɔbɔwo mɛ. Le nɔɔ, mìatɛnŋ akpɔ emɔ nywitɔ ci ji mìato yí akpla Bibla koɖo amɛwo yí anyɔ le mɛbuwo gbɔ. Gbesɔ kpe niɔ, Yehowa habɔbɔ lɔ nanɔ mì dɔwanu nywiwo ciwo atɛnŋ akpedo amɛwo nu woamɔŋje Bibla mɛ. Dɔwanu cɛwo yí nyi wemawo koɖo videowo. Èkpla lé àzan dɔwanu cɛwo do nywiɖea?
19. Lé èkpɔnɔ nunya ci Yehowa nanɔ doɔ? (Elododo Wema 3:13-18)
19 Hlɛn Elododo Wema 3:13-18. Ejɔ ji nɔ mì mɔ nukplamu nywiwo le Mawu Nyɔ lɔ mɛ! Lé agbe lɔ ale do nɔ mì nɔ mìdeɖo nukplamu cɛwo saɔ? Le nyɔta cɛ mɛɔ, mìtrɔ yí xo nuxu so nukplamu nywi ɖewo ciwo yí le Elododo Wema lɔ mɛ nu. Le nyɔnɔnwi mɛɔ, Yehowa nu enukplamu ciwo mɛ nunya le do Bibla lɔ pleŋ mɛ. Mína nɔ mìaɖui koŋ yí awanɔ do nukplamu Yehowa tɔ ciwo mɛ nunya le ji gashiagamɛ. Lé xexe lɔ kpɔnɔ nunya cɛ do dele veviɖe nɔ mìwo o; mìkando ji mɔ ‘woacu shi nɔ mɛ ciwo yí kpɔtɔ yí xɔnɔ ŋununyanya.’
EHAJIJI 36 Míadzɔ Míaƒe Dzi Ŋu
^ Nunya ci Yehowa nanɔ mì nyɔ sese wu ŋɖekpokpui ci xexe lɔ ana mì. Le nyɔta cɛ mɛɔ, mìakan seŋ so kpɔwɛnyɔ nywi ɖeka ci wozan yí sɔ xo nuxu so nunya nu le Elododo Wema lɔ mɛ. Bibla nu mɔ nunya dodoɔ axwa sɛnsinɖe le emɔwo ji. Mìakpɔ lé mìawɛ yí anya ŋɖɛ, enu ci yí taɖo mɛɖewo delɔnnɔ mɔ yewoaɖo to nunya Yehowa tɔ o, koɖo nyɔna ciwo mìakpɔ nɔ mìwo lɔn yí ɖo to yi.