1. Nyi yí taɖo Eŋwiɖoɖo Yesu ku lɔ ji nyi azan vevitɔ le xwe lɔ mɛɔ? (Luiki 22:​19, 20)

 EŊWIÐOÐO Kristo ku lɔ ji yí nyi ŋkeke vevitɔ le xwe lɔ mɛ nɔ Yehowa mɛwo. Yiɖekɛ yí nyi wana vevi ci Yesu nu nɔ yi dokplɔtɔwo mɔ wo le wanɔ. (Hlɛn Luiki 22:​19, 20.) Susu sugbɔ ŋci yí mìɖonɔ ŋwi Yesu ku lɔ ji. Ecɛyɛɔ, mìakpɔ ɖewo le wo mɛ.

2. Nyiwo yí dɔ taɖo mìkpɔnɔ emɔ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔ veviɖeɔ?

² Eŋwiɖoɖo lɔ kpenɔdo mì nu mìbunɔ tamɛ kpɔ so kpɛnkpɛnmɛ ci yí le tafɛnvɔnsa lɔ nu. Égbeɖonɔ ŋwi nɔ mì emɔ ciwo ji mìato yí adasɛ mɔ Yesu vɔnsa lɔ jeŋ nɔ mì. (2 Kor. 5:​14, 15) Égbena yí emɔ hunnɔ nɔ mì ‘mìdonɔ ŋsɛn mìwonɔnɔwo.’ (Rɔm. 1:12) Xweshiaxweɔ, nɔvi sugbɔ ciwo yí gbɔjɔ le gbɔngbɔn mɛ vanɔ hɛnnɛ. Sugbɔtɔ le wo mɛ trɔnɔgbɔ va Yehowa gbɔ, ɖo wowa ɖaŋ xɔ wo nywiɖe. Ahanke yí enu ci ejinywitɔ sugbɔtɔ kpɔ koɖo enyɔ ciwo yí wose na yí wosɔnɔ gbeta yí tɔnɔ agbemɔ lɔ ji zɔnzɔn nɛ. De kpaca amɛ mɔ Eŋwiɖoɖo lɔ nɔnɔ veviɖe ahan nɔ mì o!

3. Lé Eŋwiɖoɖo lɔ bɔnɔ Yehowa mɛwo doju le xexeɛ pleŋ mɛ doɔ? (Kpɔ foto lɔ hɛnnɛ.)

³ Gbebu tamɛ kpɔ so lé Eŋwiɖoɖo lɔ na yí nɔviwo bɔnɔ doju le xexeɛ pleŋ mɛ ɖa. Le xexeɛ keŋkeŋ mɛɔ, Yehowa Kunuɖetɔwo bɔnɔ doju nɔ ewe lɔ yi xɔ. Mì pleŋ senɔ nuxu ɖeka ci yí danasɛ lé tafɛn lɔ le veviɖe do. Mìjinɔ kanfukanfuha amɛve, wosɔnɔ kpɔnnɔ koɖo vɛn lɔ tonɔ ŋmɛ nɔ amɛwo, wodonɔ gbe ɖaɖa zenɛ yí mì pleŋ nunɔ “amɛn” le vɔvɔnu nɔ gbedoɖa lɔwo. Le gaxoxo 24 han gblamɛɔ, enu ci yí hamɛwo pleŋ wanɔ nɛ. Èkpɔ jijɔ ci anyi nɔ Yehowa koɖo Yesu nɔ wokpɔ mì  pleŋ le xexeɛ mɛ bɔ doju to emɔ cɛ ji kanfukɔ woa?

4. Nyi mìakpɔ le nyɔta cɛ mɛɔ?

⁴ Le nyɔta cɛ mɛɔ, mìakpɔ ɖoŋci nɔ nyɔbiɔse cɛwo: Lé mìatɛnŋ adra mìwo ji do ɖɛ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔɔ? Lé mìawɛ yí akpedo mɛbuwo nu woakpɔ nyɔna so mɛɔ? Yí lé mìatɛnŋ akpedo mɛ ciwo yí gbɔjɔ le gbɔngbɔn mɛ nu doɔ? Nyɔbiɔse cɛwo ɖoŋci akpedo mì nu mìadra do ɖɛ nɔ hwenu vevi cɛ.

LÉ MÌATƐNŊ ADRA MÌWO JI DO ÐƐ NƆ EŊWIÐOÐO LƆ DOƆ?

5. (a) Nyi yí taɖo mìɖo abunɔ tamɛ kpɔ so lé tafɛn lɔ le veviɖe do nuɔ? (Ehajiji Wema 49:​7, 8) (b) Nyi èkpla le video ci yí nyi Nyi yí taɖo Yesu kuɔ? mɛɔ?

⁵ Emɔ vevi ɖeka ci ji mìato adra mìwo ji do ɖɛ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔ yí nyi mɔ, mìabu tamɛ kpɔ so kpɛnkpɛnmɛ ci yí le Yesu Kristo tafɛnvɔnsa lɔ nu. Mìwoŋtɔwo datɛnŋ awa ŋɖe gbeɖe keke ahwlɛn mìwoɖekiwo gan le nuvɔn koɖo eku shi o. (Hlɛn Ehajiji Wema 49:​7, 8; gbekpɔ video ci yí nyi Nyi yí taɖo Yesu kuɔ?) a Eyi taɖo Yehowa wa toto yí sɔ Eviɛ vevi Yesu sɔ na do ta nɔ mì, vɔnsa gangan ŋtɔteŋ enyi Yehowa koɖo Yesu wa. (Rɔm. 6:23) Nɔ mìbunɔ tamɛ kpɔ so enu ci Yehowa koɖo Yesu sɔ sa avɔn do ta nɔ mì nuɔ, ahanke yí tafɛnvɔnsa lɔ ajenɔŋ nɔ mì doji kpi nɛ. Mìakpɔ ɖewo le enu ciwo Yehowa koɖo Yesu lɔn faa yí sɔ sa avɔn keŋ nɔ tafɛn lɔ atɛnŋ anyi wawa mɛ. Vɔ doŋkɔɔ, nyi yí tafɛn nyiɔ?

6. Nyi yí tafɛn nyiɔ?

⁶ Tafɛn nyi eho ci wocu atrɔ asɔ xwle ŋɖe. Ŋsu ŋkɔtɔ Adamu nyi amɛkpekpe hwenu wowɛ. Ci ewa nuvɔn ɔ, ésɔ agbe mavɔ nɔnɔ yiŋtɔ tɔ koɖo eviɛwo pleŋ tɔ sɔ bu. Yesu sɔ yi gbe maɖoafɛn sɔ sa avɔn keŋ sɔ xwle enu ci Adamu sɔ bu. Hwenu Yesu nɔ nyigban jiɔ, “de je agɔ kpɔ o, . . . wo de kpɔ amɛbleble ɖe le enu [ni] o.” (1 Piɛ 2:22) Le gbecigbe Yesu kuɔ, agbe maɖoafɛn yitɔ sɔgbe pɛpɛpɛ koɖo agbe ci Adamu sɔ bu.—1 Kor. 15:45; 1 Tim. 2:6.

7. Tetekpɔ ɖewo ciwo yí Yesu do go ci ele nyigban jiɔ?

⁷ Yesu kpɔtɔ se tonu nɔ Dalɔ ci yí le jeŋkwi mɛ ci edo go cukaɖa sugbɔwo hwenu ele nyigban ji can. Ci Yesu nyi vihwɛɔ, ése tonu nɔ yi jila ciwo yí nyi nuvɔnmɛwo ci yiŋtɔ nyi amɛmaɖonuvɔn can. (Luiki 2:51) Ci enyi ɖayɛviɔ, étekpɔ yí ɖu tetekpɔ ɖekpokpui ci yí adɔ yí dase tonu nɔ yi jilawo alo danɔ gbeji nɔ Yehowa o ji. Hwenu Yesu vashin ɔ, Satana Legba sɔ nuvɔn ti kpɔ yí nu ni tiin mɔ yi le mi egbeji nɔnɔ nɔ Mawu, vɔ éɖu tetekpɔ ŋtɔ́wo pleŋ ji. (Mt. 4:​1-11) Satana ɖui koŋ mɔ yeawɛ nɔ Yesu awa nuvɔn nɔ ŋgbesun ji acu tafɛn lɔ o.

8. Cukaɖa bu ciwo yí Yesu gbedo goɔ?

⁸ Ci Yesu wakɔ kunuɖeɖedɔ lɔɔ, égbedo go cukaɖa buwo. Woci yumɛ ni yí mɛɖewo ji mɔ yewoawui ŋtɔkpu can. (Luiki 4:​28, 29; 13:31) Énɔ koɖo yi dokplɔtɔwo ci woɖo afɛnwo can. (Mk. 9:​33, 34) Hwenu woɖokɔ eku kojo niɔ, wodo gbazavisese ni yí gbalii. Yí goduɔ, wowui shigbe danuwatɔ ɛnɛ yí ese vevi sugbɔ. (Ebre. 12:​1-3) Édo ji le efunkpekpe kpɛtɛkpɛtɛ lɔ mɛ yí Yehowa deglɔn ta ni o. b—Mt. 27:46.

9. Lé ewanɔ nɔ mì nɔ mìbu tamɛ kpɔ so Yesu tafɛnvɔnsa lɔ nuɔ? (1 Piɛ 1:8)

 ⁹ Eze petii mɔ Yesu se vevi sugbɔ gbɔxwe yí cu tafɛn lɔ. Nɔ mìbu tamɛ kpɔ so lé Yesu lɔn faa yí kpe fun sugbɔ ahan gbɔxwe yí sɔ yi gbe na do ta nɔ mì ɖe, dena yí mìgbeluini doji ba?—Hlɛn 1 Piɛ 1:8.

10. Nyi Yehowa sɔ sa avɔn gbɔxwe tafɛn lɔ nyi wawaɔ?

¹⁰ Nyi Yehowa le gbesɔsɔ yí sɔ sa avɔn keŋ nɔ Yesu atɛnŋ acu tafɛn lɔɔ? Yehowa koɖo Yesu ɖo ekacaca nywitɔ ci yí nɔnɔ vida koɖo evi gblamɛ. (Elo. 8:30) Kpɔ lé awa nɔ Yehowa hwenu ekpɔ Yesu yí etokɔ cukaɖa sɛnŋwo mɛ le nyigban ji ɖa. Kankandojitɔɔ, ave nɔ Yehowa sugbɔ ci ekpɔkɔ yí wotrekɔ fun nɔ Eviɛ, gbalikɔ yí na esekɔ vevi.

11. Na kpɔwɛ ɖeka ci yí dasɛ lé awa nɔ Yehowa do hwenu wowu Yesu.

¹¹ Nɔ evi ku nɔ mɛɖeɔ, mɛ lɔ senɔ vevi haan. Mìɖo xɔse sɛnŋ mɔ woavafɔn amɛkukuwo, vɔ ecɛ dena yí mìgɔnnɔ vevi mase nɔ amɛ vevi ɖe ku nɔ mì o. Ecɛ kpedo mì nu mìmɔŋje lé ewa nɔ Yehowa hwenu ekpɔkɔ Eviɛ vevi sekɔ gbazavi keke yí ku le azan ŋtɔ́ ji le xwe 33 K.H. c—Mt. 3:17.

12. Le kwɛshila ciwo yí adoŋkɔ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔ ɖe, nyi mìawa yí asɔ dra do ɖɛɔ?

¹² So egbɛ ji keke je Eŋwiɖoɖo zan lɔ ji ɖe, danyɔ mɔ àkpla nu so tafɛn lɔ nu le amɛɖekɛnukplakpla alo sɛnsɛn xomumɛtɔ hwenu ba? Zan Numekuku Ŋuti Mɔfiagbalẽ Na Yehowa Ðasefowo alo Bibla nukplawema buwo keŋ asɔ kpla nu so tafɛn lɔ nu kitokito. d Gbesɔ kpe niɔ, tekpɔ ahlɛn Eŋwiɖoɖo Bibla hlɛnhlɛn toto ci yí le Kristotɔwo Gbenɔnɔ Koɖo Sumɔsumɔdɔ—Bɔbɔ Nukplawema mɛ. Eyi le Eŋwiɖoɖo zan lɔ jiɔ, ɖo ŋwi akpɔ Sɛnsɛn Nyidinmɛ tɔ lɔ. Nɔ mìdra mìwo ji do ɖɛ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔɔ, mìasun ji akpedo mɛbuwo nu wowo can woakpɔ nyɔna le mɛ.—Ezra 7:10.

KPEDO MƐBUWO NU NƆ WOAKPƆ NYƆNA SO MƐ

13. Enu ŋkɔtɔ ci mìawa yí asɔ kpedo mɛbuwo nu woakpɔ nyɔna le Eŋwiɖoɖo lɔ mɛɔ?

¹³ Lé mìatɛnŋ akpedo mɛbuwo nu woakpɔ nyɔna le Eŋwiɖoɖo lɔ mɛ doɔ? Enu  ŋkɔtɔ yí nyi mɔ mìayɔ wo nɔ Eŋwiɖoɖo lɔ. Sɔ kpe nɔ mɛ ciwo mìakpɔ le kunuɖeɖedɔ lɔ mɛɔ, mìaŋwlɛ mɛ ciwo yí mìayɔ ŋkɔwo ɖɛ. Mɛ ciwo ŋkɔwo mìaŋwlɛ tɛnŋ nyi mìwo xomumɛtɔwo, mìwo dɔmɛkpenawo, suklukpenawo koɖo mɛbu ciwo mìjeshi ɖɛ. Nɔ mìdeɖo amɛyɔwemavi sugbɔɔ, mìhɛn mìasɔ eka ji tɔ ɖaɖa wo. Wodenyanɔ nu o, amɛ sugbɔ tɛnŋ va!—Ŋun. 11:6.

14. Na kpɔwɛ ɖeka ci yí dasɛ lé nɔ mìyɔ mɛɖe ŋtɔ koŋ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔɔ, atɛnŋ ana aji mɔ yɛava.

¹⁴ Nɔ mìyɔ mɛɖe koŋ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔɔ, étɛnŋ dɔ mɛ lɔ aji mɔ yɛava. Gbeɖekaɔ, ekpaca nɔvinyɔnu ɖeka ci asuɔ ci denyi Kunuɖetɔ o nu ni mɔ yɛayi Eŋwiɖoɖo lɔ koɖi. Nyi yí taɖo ekpacɛɔ? Ðo éyɔɛ zenɛniɖe vayi sa nɔ Eŋwiɖoɖo lɔ vɔ deva ɖe kpɔ o. Vɔ nyi yí na taɖo evalɔn mɔ yiayi cɛ tɔɔ? Ŋsu lɔ nu mɔ, “woyɔ nyɛŋtɔ tiin.” Hamɛmɛshinshin ɖeka ci ejeshi ɖɛ nywiɖe yí yɔɛ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔ. Ŋsu lɔ yi Eŋwiɖoɖo lɔ xwenɔxwe koɖo le exwe bu ciwo yí kplɔɛdo mɛ.

15. Nyi mìdaŋlɔbe nɔ mìyɔkɔ amɛwo nɔ Eŋwiɖoɖo lɔɔ?

¹⁵ Ðo ŋwi mɔ mɛ ciwo mìyɔ wo atɛnŋ aɖo nyɔbiɔsewo, taŋtaŋ nɔ wodeva mìwo bɔbɔ ɖe kpɔ o. Mìatɛnŋ abu tamɛ kpɔ so enyɔ ciwo yí woabiɔ se nu doŋkɔ yí adra do ɖɛ do wo nu. (Kol. 4:6) Le kpɔwɛ mɛ, mɛɖewo tɛnŋ biɔ se mɔ: ‘Nyi yí ajɔ le wana lɔ mɛɔ?’ ‘Gaxoxo nɛni awaɔ?’ ‘Nyi ŋɖo adoɔ?’ ‘Woacu ho gbɔxwe aɖo mɛa?’ ‘Woajɔ ho le amɛ shi le Eŋwiɖoɖo lɔ hwenua?’ Nɔ mìyɔ mɛɖe nɔ Eŋwiɖoɖo lɔɔ, mìatɛnŋ abiɛ se mɔ, “Enyɔbiɔse ɖe le eo shia?” yí mìatekpɔ aɖo enyɔ ciwo abiɔ se ŋci. Mìatɛnŋ agbezan video ciwo yí nyi Ðoŋwi Yesu ku ji koɖo Nyiwo yí jɔnɔ le Fyɔɖuxuxɔwo mɛɔ? asɔ kpedo mɛ lɔ nu anya lé mìwo bɔbɔwo yinɔ do. Mìatɛnŋ agbekpɔ susu nywi bu ciwo mìazan le enukplakpla 28 tɔ mɛ nɔ Se vivi nɔ agbe lɔ sɔyi mavɔ! wema lɔ.

16. Enyɔ bu ciwo yí mɛ ciwo yí va Eŋwiɖoɖo lɔ aji mɔ yewoabiɔ seɔ?

 ¹⁶ Enyɔ buwo tɛnŋ gbele mɛ ciwo yí va Eŋwiɖoɖo lɔ ŋkɔtɔ shi yí woaji mɔ yewoabiɔ se. Woatɛnŋ abiɔ se mɔ nyi yí taɖo enyi amɛ kankin ɖewo kpoŋ yí ɖu kpɔwɛ ŋɖuɖu lɔ alo mɛɖekɛ deɖuiɔ? Wotɛnŋ gbebiɔ se mɔ zenɛni yí mìwanɔ Eŋwiɖoɖo lɔ ma. Eyi woatɛnŋ agbeji mɔ yewoanya nɔ ahan yí Yehowa Kunuɖetɔwo bɔbɔwo pleŋ yinɔ do nɛ ma. Ci woɖo nyɔbiɔse cɛwo ŋci le Eŋwiɖoɖo nuxu lɔ mɛ can ɔ, amɛ yoyu ciwo yí va aji mɔ yewoagbenya enu sugbɔ doji. Enyɔta ci yí nyi “Nu Ka Tae Ale Si Yehowa Ðasefowo Wɔa Aƒetɔ Ƒe Fiẽnuɖuɖua To Vovo Na Subɔsubɔha Bubuwo Tɔ?” le jw.org ji atɛnŋ akpedo mì nu mìaɖo nyɔbiɔse ɖewo ŋci nɔ wo. Mìji mɔ mìawa ŋɖekpokpui ci ji mìsun doŋkɔ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔ, yi hwenu koɖo yi godu asɔ kpedo “ejinywitɔwo” nu woaɖu le nɔ wana vevi cɛ.—Edɔ. 13:​48, NWT.

KPEDO MƐ CIWO YÍ GBƆJƆ LE GBƆNGBƆN MƐ NU

17. Lé hamɛmɛshinshinwo atɛnŋ akpedo mɛ ciwo yí gbɔjɔ nu doɔ? (Ezekiɛli 34:​12, 16)

¹⁷ Nyi yí hamɛmɛshinshinwo atɛnŋ awa asɔ kpedo mɛ ciwo yí gbɔjɔ le gbɔngbɔn mɛ nu le Eŋwiɖoɖo lɔ hwenuɔ? Mídasɛ nɔ wo mɔ yewosɔ ɖe le ji nɔ wo. (Hlɛn Ezekiɛli 34:​12, 16.) Doŋkɔ nɔ Eŋwiɖoɖo lɔɔ, mítekpɔ ayɔ wo pleŋ. Mínu nɔ wo mɔ yewolɔn wo yí yewoji mɔ yewoawa ŋɖekpokpui ci ji yewosun asɔ kpedo wo nu. Míyɔ wo nɔ Eŋwiɖoɖo lɔ; yí nɔ wovaɔ, míxɔ wo nywiɖe. Le Eŋwiɖoɖo lɔ goduɔ, míkpɔtɔ ayɔnɔ alo ajinɔ nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu vevi cɛwo kpɔ yí ana wo gbɔngbɔn mɛ kpekpedonu ɖekpokpui ci yí ʒan wo nɔ woatrɔgbɔ va Yehowa gbɔ.—1 Piɛ 2:25.

18. Lé mì pleŋ atɛnŋ akpedo mɛ ciwo yí gbɔjɔ nu doɔ? (Rɔmatɔwo 12:10)

¹⁸ Nɔ mɛ ciwo yí mi bɔbɔ koɖo kunuɖegbe yiyi va Eŋwiɖoɖo lɔɔ, mɛshiamɛ ci yí le hamɛ lɔ mɛ yí atɛnŋ akpedo  wo nu. Lé woatɛnŋ akpedo wo nu doɔ? Woasɔ lɔnlɔn, xomɛfafa koɖo bubu wa nu do wo nu. (Hlɛn Rɔmatɔwo 12:10.) Ðo ŋwi mɔ etɛnŋ gbɔnnu nɔ nɔvi vevi cɛwo mɔ woatrɔ atɔ bɔbɔ lɔwo yiyi. Taŋfuin wotɛnŋ vɔnkɔ mɔ wodavaxɔ yewo nywiɖe o. e Eyi taɖo ŋgbebiɔ enyɔ ɖe ci yí ado ŋkpɛn wo se alo anu enyɔ ɖe ci yí ave wo nu o. (1 Tɛs. 5:11) Nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu cɛwo nyi mìwo kpena xɔsetɔwo. Eji ɖo ajɔ mì mɔ wogbeva bɔdo mì nu yí mìasɛn Yehowa!—Eha. 119:176; Edɔ. 20:35.

19. Nyɔna ciwo mìakpɔ nɔ mìɖonɔ ŋwi Yesu ku lɔɔ?

¹⁹ Ejɔ ji nɔ mì mɔ Yesu mɔ mìaɖonɔ ŋwi ye ku lɔ ji xwe ɖeka duu yí mìmɔŋje enu ci yí taɖo ele veviɖe mɛ. Nɔ mìyi Eŋwiɖoɖo lɔɔ, mìkpɔnɔ nyɔna so mɛ, mɛbuwo can kpɔnɔ nyɔna so mɛ le emɔ vovovowo ji. (Ezai 48:​17, 18) Lɔnlɔn ci mìɖo nɔ Yehowa koɖo Yesu gbesɛnnɔŋ doji. Mìgbedanasɛ mɔ enu ci wowa jeŋ nɔ mì sugbɔ. Lɔnlɔn ci yí le mìwo koɖo mìwo kpena xɔsetɔwo mɛ gbesɛnnɔŋ doji. Eyi mìtɛnŋ gbekpenɔdo mɛbuwo nu yí wokpɔnɔ enu ciwo yí woawa yí atɛnŋ aɖu le nɔ tafɛn lɔ. Eyi taɖo mìawa ŋɖekpokpui keŋ ale egbesɔsɔ nɔ exwe cɛ mɛ Ŋwiɖoɖo lɔ ci yí nyi azan vevitɔ le exwe lɔ mɛ!