1-2. Nɔ mɛɖe wa ʒinʒindoshimɛ ɖegbɔ ɖe, nyɔna ciwo evakpɔnɔɔ?

 ÉJƆ ji nɔ mì ci mìwa ʒinʒindoshimɛ yí vanyi ɖeka le Yehowa xomumɛtɔwo mɛ. Emɔ gangan enyi yí hun nɔ mɛ ciwo yí wa ʒinʒindoshimɛ mɔ wovanyi exlɔ vevi koɖo Yehowa yí wolɔn do enyɔ ciwo yí ehakpatɔ Davidi nu ji. Énu mɔ: “[Yehowa] È can mì nɔ mì a va Ao sɛnxu yí a sumɔ Eo.”—Eha. 65:4.

² De amɛ kpoŋ yí Yehowa hɛnnɔ va yi xomɛ o. Shigbe lé mìkpɔɛ le nyɔta ci yí vayi mɛ nɛɔ, Yehowa ŋtɔ ɖui mɔ yeatenɔ gogo mɛ ciwo yí jinɔ mɔ yewoanɔ ekacaca nywi mɛ koɖo ye. (Ʒaki 4:8) Nɔ èsɔ eoɖeki na Yehowa yí wa ʒinʒindoshimɛɔ, àte gogo Yehowa yí avanyi amɛvevi ɖeka ni. Àtɛnŋ akando ji mɔ le ʒinʒindoshimɛ wawa goduɔ, Yehowa acu shi nɔ eo nyɔnɔnwitɔ. Ána àɖo enu “sugbɔ sɔwu enushanu ci yí ʒan” eo.—Mal. 3:10; Ʒer. 17:​7, 8.

3. Agban vevi ci yí le Kristotɔ ciwo yí sɔ wowoɖekiwo na yí wa ʒinʒindoshimɛ jiɔ? (Ŋununyatɔ 5:​4, 5)

³ Nyɔnɔnwi enyi mɔ, tɔtɔmɛ kpoŋ yí ʒinʒindoshimɛ wawa nyi. Nɔ èɖe afɔ ŋnɔ ɖegbɔɔ, àji mɔ yeanɔnɔ agbe asɔ koɖo amɛɖekisɔsɔna gbe ci yí èɖo, nɔ èdodoɔ go tetekpɔwo alo xɔse dodokpɔwo can. (Hlɛn Ŋununyatɔ 5:​4, 5.) Ci ènyi Yesu nukplaviɔ, èɖo asran yi kpɔwɛ yí awa do yi sewo ji pɛpɛpɛ lé akpe ji do. (Mat. 28:​19, 20; 1 Piɛ. 2:21) Nyɔta cɛ akpedo eo nu na wɛ ahan.

 ‘KPƆTƆ AKPLƆKPLƆ’ YESU DO NƆ ÈDOKƆ GO CUKAÐAWO KOÐO TETEKPƆWO

4. Lé Yesu nukplaviwo asɔ ‘efuntrenamɛ ci’ doɔ? (Luiki 9:23)

⁴ Ŋgbebui mɔ nɔ yewa ʒinʒindoshimɛ ɖegbɔɔ, agbe lɔ anɔ fafɛɖe nɔ ye o. Yesu na yi mɛ kɔ petii mɔ ye dokplɔtɔwo asɔ ‘efuntrenɔamɛ ci’ wowotɔ yí woɖo asɔɛni ahan “ŋkeke ɖeka ɖeka.” (Hlɛn Luiki 9:23.) Nu Yesu nukɔ mɔ ye dokplɔtɔwo ale fun kpekɔ gashagamɛ yɔa? Oo denyi ahan yɔ nɛ o. To akpo nɔ nyɔna ciwo mìakpɔ woɔ, mìagbedo go cukaɖawo hɛnnɛ. Ðowo le cukaɖa lɔwo mɛ átɛnŋ ado gbazavi nɔ mì haan.—2 Tim. 3:12.

5. Enunywi ciwo Yesu sɔ ɖo gbe nɔ mɛ ciwo yí wa vɔnsawoɔ?

⁵ Taŋfuin ao xomumɛtɔ ɖewo ci yumɛ nɔ eo, alo taŋfuin èsɔ ŋcilanmɛ nu ɖewo savɔn keŋ yí sɔ Fyɔɖuxu lɔ nuwo ɖo texwe ŋkɔtɔ le ao gbe mɛ. (Mat. 6:33) Nɔ ahan yɔ nɛɔ, kando ji mɔ Yehowa nya enu ciwo pleŋ yí èwa ni. (Ebre. 6:10) Kankandoji tɔɔ, èdo jeshi mɔ Yesu nyɔwo nyi nyɔnɔnwi ci enu mɔ: “Amɛ ci yí a so gbeɖe axwe, nɔviwo, enɔ̀, eda, eviwo alo agble ɖɛ do Enyɛ koɖo eŋɛnywi ŋci le xexe cɛ mɛ ɔ, á va kpɔ axwewo, nɔviwo, enɔ̀wo, eviwo koɖo agblewo huntɔ hanwo ke dònu ekave-ho-wi ci é so gbeɖe ɖɛ. Á gbe kpɔ ayado nɔ amɛ, vɔ á xɔ agbe mavɔ.” (Maki 10:​29, 30) Le nyɔnɔnwi mɛɔ, shicu ciwo èxɔ sugbɔ wu vɔnsa ɖekpokpui ciwo yí èwa.—Eha. 37:4.

6. Nyi yí taɖo mìɖo akpɔtɔ awakɔ ahwa koɖo “droamu ŋcilantɔ” le ʒinʒindoshimɛ wawa goduɔ?

⁶ Nɔ mìwa ʒinʒindoshimɛ can ɔ, éle veviɖe mɔ mìakpɔtɔ awakɔ ahwa koɖo “droamu ŋcilantɔ.” (1 Ʒan 2:16) Ci mìkpɔtɔ nyi agbetɔ nuvɔnmɛwo yí dɔ enyi ahan. Hweɖewonuɔ, enuwo tɛnŋ wa nɔ eo shigbe lé ewa nɔ Apotru Pɔlu nɛ. Éŋwlɛ mɔ: “Mawu sé lɔ jɔnɔ eji nɔ ŋ. Vɔ ɔ, ŋ kpɔkɔ ese bú le anyi lankpu lɔ pleŋ mɛ yí é le ahwa wakɔ koɖo ese ci ji yí anyi susu xɔ gbe do lɔ. Eyi ese hunnɔtɔ sɔ́ ŋ sɔ wa gakpamɛnɔtɔ nɔ enuvɔnwawa ci yí le anyi lankpu lɔ pleŋ mɛ.” (Rɔm. 7:​22, 23, Ezoɖuɖu Yoyu Wema) Edro vɔn ciwo èwakɔ ahwa koɖo atɛnŋ adɔ yí na gbɔjɔ dru. Vɔ tamɛ bubu kpɔ so egbe ci èɖo nɔ Yehowa hwenu èsɔ eoɖeki jo ni átɛnŋ ado ŋsɛn eo yí na ɖu tetekpɔwo ji. Enyɔ lɔ yí nyi mɔ amɛɖekisɔsɔna gbe ci èɖo átɛnŋ akpedo eo nu nɔ edo go tetekpɔwo. Lé anyi ahan doɔ?

7. Lé amɛɖekisɔsɔna Yehowa akpedo eo nu nakpɔtɔ anɔ gbeji ni doɔ?

⁷ Nɔ èsɔ eoɖeki jo nɔ Yehowaɔ, ègbe eoɖeki. Yi gɔnmɛ yí nyi mɔ àmɔ oo nɔ eoŋtɔ drowo koɖo ao tajinu ciwo yí dakpenɔ Yehowa o. (Mat. 16:24) Nɔ èdogo tetekpɔ ɖeɔ deʒan mɔ àva biɔkɔ eoɖeki se hwehunnɔnu mɔ nyi yeawa ma o. Eyi taɖo nɔ èdo go tetekpɔ ɖeɔ, egbejinɔnɔ nɔ Yehowa yí nyi gbeta ci yí àsɔ kaka. Àɖui gligan mɔ yeado jijɔ nɔ Yehowa. Àle shigbe Job ɛnɛ. Ci edo go cukaɖa sɛnŋwo can ɔ, énu yí tɛ gbe do ji mɔ: “Ŋdatashi egbejinɔnɔ anyitɔ o!”—Job 27:​5, NWT.

8. Lé tamɛbubukpɔ so amɛɖekisɔsɔna gbedoɖa ci èwa atɛnŋ akpedo eo nu naɖu tetekpɔ ji doɔ?

⁸ Nɔ èbukɔ tamɛ kpɔ so gbedoɖa ci èwa yí sɔ eoɖeki jo nɔ Yehowa nuɔ, àkpɔ ŋsɛn yí aɖu tetekpɔ ɖekpokpui ji. Le kpɔwɛ mɛ, àtɛnŋ atɔ ŋkuvi wawa nɔ mɛbu shi abi mɛbu sua? Yɛ nyi oo! Èɖo gbe nɔ Yehowa vayi mɔ yedavawa enu kpotu hunnɔ hanwo ɖe o. Nɔ delɔn yí edro  vɔnwo do ke do eo mɛɔ, wodava ɖekɔ fun nɔ eo le yiyimɛ o. Eyi davasɔ “emɔ ci ji amɛ vɔnwo zɔnnɔ o.”—Elo. 4:​14, 15.

9. Lé tamɛbubukpɔ so amɛɖekisɔsɔna gbedoɖa ci èwa atɛnŋ agbekpedo eo nu nakpɔtɔ asɔ gbɔngbɔn mɛ nuwo sɔ ɖo texwe ŋkɔtɔɔ?

⁹ Lé àwa nu do nɔ wokpɔ edɔ ɖe nɔ eo ci yí adɔ dagbetɛnŋ ayinɔ bɔbɔwo pleŋ ɔ? Àmɔ oo zeɖeka. Gbɔxwe woava kpɔ edɔ lɔ nɔ eoɔ, eoŋtɔ èɖui ɖɛ mɔ yedalɔn awa edɔ ci yí adɔ bɔbɔwo yiyi agbɔnnu nɔ ye o. Dadro eo kpetii mɔ yeaxɔ gbe awa edɔ ŋtɔ́ keŋ avatekpɔ aji emɔ ci ji àto yí asɔ Yehowa do texwe ŋkɔtɔ o. Nɔ èɖo ŋwi lé Yesu ɖui mɔ yeado jijɔ nɔ ye Daye doɔ, eɔ can aɖeblɛ agbe yí aɖui mɔ yedawa ŋɖe ci eɔŋtɔ ènya mɔ yi dado jijɔ nɔ Mawu ci èsɔ eoɖeki na o.—Mat. 4:10; Ʒan 8:29.

10. Lé Yehowa akpedo eo nu le ao ʒinʒindoshimɛ wawa godu yí ‘nakpɔtɔ akplɔkplɔ’ Yesu do doɔ?

¹⁰ Enyɔ lɔ yí mɔ cukaɖawo koɖo tetekpɔwo hun mɔ eo nɔ nadasɛ mɔ yeɖui mɔ ‘yeakpɔtɔ akplɔ’ Yesu do. Nɔ èwɛ ahan ɔ, kandoji mɔ Yehowa akpedo ye nu yí yeakpɔtɔ akplɔkplɔ Yesu do. Bibla nu mɔ: “D’á ɖe emɔ yí tetekpɔ ci yí a wú egan mí ɖe a vá mí ji o. Nɔ́ tetekpɔ ɖé vá mí ji ɔ, á ná emɔnu ci yí mí a to yí a tekpɔ yí a nɔ mɛ.”—1 Kor. 10:​13, Ezoɖuɖu Yoyu Wema.

LÉ WOAKPƆTƆ AKPLƆKPLƆ YESU DO DO

11. Nyi yí nyi ɖeka le emɔ nywitɔ ciwo ji àto akpɔtɔ akplɔkplɔ Yesu doɔ? (Kpɔ foto lɔ hɛnnɛ.)

¹¹ Yesu sɛn Yehowa koɖo ezolelanmɛ, yí kpɔtɔ donɔ gbe ɖaɖa ni keŋ nɔ ekacaca nywi mɛ koɖi. (Luiki 6:12) Ðeka le emɔ nywitɔ ciwo ji àto akpɔtɔ akplɔkplɔ Yesu do le ʒinʒindoshimɛ aotɔ godu yí nyi mɔ, àkpɔtɔ awakɔ ŋciwo yí ana nate gogo Yehowa. Bibla nu mɔ: “Nɔ́ a nyi eɖe can ɔ, mì ɖo a kpɔtɔ a yìkɔ ŋkɔ  le emɔ ci ji mì le keke va nanɔ evyɛ.” (Fili. 3:16) Hweɖewonuɔ, àsenɔ ŋciwo mɛ nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnu ciwo yí sɔ gbeta yí wa sugbɔ le Yehowa sɛnsɛn mɛ to. Taŋfuin woyi Fyɔɖuxu Ŋɛnywidratɔwo Suklu alo hun yí vayi ci fini eʒan sugbɔ le wu. Nɔ àtɛnŋ awa ŋɖekpokpui ci ji àkpe yí aɖo tajinu ŋtɔ́ han ɔ, nàwɛ. Yehowa mɛwo jinɔ emɔ ciwo ji woato yí awa sugbɔ ni. (Edɔwawawo 16:9) Vɔ, nɔ dasun ji yí awɛ kakayɛ ɖe? Ŋgbekpɔɛ mɔ mɛ ciwo tɛnŋ wɛ vayiwo le ŋkɔ nɔ ye o. Enuvevi lɔ nyi mɔ nàkpɔtɔ ale eji dokɔ. (Mat. 10:22) Ŋgbesɔ ŋkuvi hwɛhwɛ asɔ kpɔ lé èsɛnsɛn Yehowa do sɔgbe koɖo enujikpekpe aotɔwo koɖo nɔnɔmɛ ciwo mɛ èle o. Emɔ ɖeka ci ji àto yí akpɔtɔ akplɔkplɔ Yesu do le ʒinʒindoshimɛ wawa godu nɛ.—Eha. 26:1.

12-13. Nɔ ezolelanmɛ aotɔ tɔ ɖeɖe kpɔtɔ ɖe, nyi àtɛnŋ awaɔ? (1 Korɛntitɔwo 9:​16, 17) (Gbekpɔ dakavi ci yí nyi “ Kpɔtɔ Ale Eju lɔ Lɔkɔ.”)

¹² Nɔ hweɖewonu èkpɔɛ mɔ yedegbe dokɔ gbe ɖaɖa so ji mɛ o, alo yedegbe kpɔkpɔ jijɔ le kunuɖeɖedɔ lɔ mɛ shigbe lé èkpɔɛni do sa nɛ ɖe, nyi èɖo awaɔ? Nɔ detɛnŋ gbekpɔkpɔ jijɔ do Bibla hlɛnhlɛn nu shigbe lé enyinɔ do nɔ eo vayi nɛ ɖe, nyi èɖo awaɔ? Nɔ enu ŋtɔ́wo jɔ le ao ʒinʒindoshimɛ wawa goduɔ, ŋgbekpɔɛ mɔ Yehowa gbɔngbɔn so le ye ji o. Agbetɔ nuvɔnmɛ ènyi, etɛnŋ wanɔ ahan nɔ eo, nɔ hwenuwo vayikɔ. Nɔ ezolelanmɛ aotɔ lɔ tɔ ɖeɖe kpɔtɔɔ, bu tamɛ kpɔ so apotru Pɔlu kpɔwɛ nu. Ci ejejeɛ agbla mɔ yeawa Yesu tɔ han can ɔ, énya mɔ hweɖewonuɔ, yedetɛnŋ wakɔ nuwo shigbe lé yeɖo awɛ nɛ o. (Hlɛn 1 Korɛntitɔwo 9:​16, 17 NWT.) Énu mɔ: “Nɔ enyi edɔ woɖo nɔŋ mɔ nyɛ le waɔ, edɔ ci woɖo nɔŋ  yí nawakɔ kpoŋ. Nɔ de droŋ gbɔxwe yí ŋwɛkɔ can ɔ, edɔ ci woɖo nɔŋ lɔ yí ŋɖo awa.” Nɔ mìatrɔ anuiɔ, Pɔlu ɖui mɔ yeawa kunuɖeɖedɔ lɔ nɔ éwakɔ do ɖe ni le hweɖenu can.

¹³ Ahanke ŋgbekpɔ do lé enu wakɔ nɔ eo do yí asɔ sɔnɔ gbetawo o. Ðui mɔ yeawa enu ci yí nyɔ nɔ deji mɔ yeawɛ can. Nɔ èkpɔtɔ yí wakɔ enu ci yí nyɔɔ, lé enu wakɔ do nɔ eo atɛnŋ avatrɔ le yiyimɛ. Nɔ egbe le do ɖe can ɔ, kpɔtɔ awakɔ gbɔngbɔn mɛ dɔwo yí woakpedo eo nu yí nàkpɔtɔ akplɔkplɔ Yesu do le ʒinʒindoshimɛ wawa godu. Nɔ nɔviŋsu koɖo nɔvinyɔnuwo kpɔɛ mɔ èdodoɔ ji le Yehowa sɛnsɛn mɛɔ, ádo ŋsɛn wo.—1 Tɛs. 5:11.

‘KPƆTƆ AGBEJEKƆ EOÐEKI MƐ KPƆ . . . KPƆTƆ ADOKƆ EOÐEKI KPƆ’

14. Nyiwo mɛ àgbejekɔ eoɖeki mɛ kpɔ blaŋblaŋ leɔ, yí nyi yí taɖoɔ? (2 Korɛntitɔwo 13:5)

¹⁴ Nɔ ègbejekɔ eoɖeki mɛ kpɔ blaŋblaŋ le ʒinʒindoshimɛ wawa goduɔ, agbekpedo eo nu. (Hlɛn 2 Korɛntitɔwo 13:5.) Nɔ hwenuwo vayikɔɔ, ji gamɛ yí abu tamɛ kpɔ so ao gbenɔnɔ koɖo ao nuwanawo nu yí akpɔ mɔ yedonɔ egbe ɖaɖa ŋkeke ɖeka duu, hlɛnnɔ Bibla yí kplɛni, yinɔ bɔbɔwo yí ɖenɔ kunu ma. Tekpɔ akpɔ lé àwɛ akpɔ nyɔna sugbɔ so enu cɛ ciwo yí nyi akpaxwe ɖe nɔ sɛnsɛn ci èsɔ nakɔ Yehowa mɛ. Le kpɔwɛ mɛ, biɔ nyɔ cɛ hanwo eoɖeki se: ‘Natɛnŋ adre Bibla gɔnmɛjeje nukplakplawo nɔ mɛbuwoa? Ŋɖewo li yí nagbewa yí akpɔkɔ jijɔ doji le Kunuɖeɖedɔ lɔ mɛa? Ŋdonɔ gbe ɖaɖa so ŋɖe koŋ nua, yí anyi gbedodoɖa lɔwo danasɛ mɔ ŋkando Yehowa ji keŋkeŋ a? Ŋyinɔ mìwo bɔbɔwo blaŋblaŋ a? Lé nawɛ yí aɖonɔ to nywiɖe le bɔbɔwo yí agbeɖonɔ enyɔ ŋci le wo mɛ nywiɖeɔ?’

15-16. Nɔviŋsu ɖeka ɖu tetekpɔ ɖeka ji, nyi èkpla so gbɔɔ?

¹⁵ Égbele veviɖe mɔ àgbeje eoɖeki mɛ kpɔ yí anya finiwo yí ègbɔjɔ le. Nɔviŋsu Robert nu enuɖeka ci yí jɔ do ji ci yí dre nyɔ cɛ mɛ: “Hwenu ŋɖo exwe 20 hanwoɔ, ŋwanɔ edɔ ɖeka le ŋkeke ɖewo mɛ le kwɛshila lɔ mɛ. Gbeɖeka ci mìkpa le dɔmɛɔ, anyi dɔmɛkpena nyɔnushi ɖeka yɔŋ mɔ nyɛ le va ye xomɛ. Émɔ yewoɖekɛwo yí anɔ axwe lɔ mɛ keŋ ‘akpɔ jijɔ’ doju. Doŋkɔɔ, ŋji enyɔ ɖewo yí nu kpoŋ, le vɔvɔnuɔ, ŋgbe yí dre enu ci yí taɖo yí ŋgbe ni.” Robert ɖu tetekpɔ ŋtɔ́ ji  yí je nɔ kanfukanfu. Vɔ le yiyimɛɔ, évabu tamɛ kpɔ so enu ci yí jɔ lɔ nu yí trɔ yí kpɔ lé awɛ do sa yí anyɔ sɔwu. Élɔn do ji mɔ: “Ŋdegbe nyɔ lɔ sɛnŋsɛnŋɖe alo ɖeblɛ yí gbe ni shigbe lé Ʒozɛfu gbe nɔ Potifaa ashiɛ nɛ o. (Gɔnm. 39:​7-9) Le nyɔnɔnwi mɛɔ, ékpacaŋ mɔ égbɔnnu nɔŋ gbɔxwe ŋgbe. Enu cɛ ci yí jɔ lɔ kpedo ŋnu yí ŋkpɔɛ mɔ ele veviɖe mɔ nado ŋsɛn exlɔnyinyi ci yí le nyɛ koɖo Yehowa gblamɛ.”

¹⁶ Nɔ ègbeje eoɖeki mɛ kpɔ shigbe lé Robert wɛ nɛɔ, àtɛnŋ akpɔ nyɔna so mɛ. Nɔ̀ ègbeɖu tetekpɔ ɖe ji can ɔ, biɔ eoɖeki se mɔ: ‘Keke vaje hwenu gbɔxwe ŋvamɔ ooɔ?’ Nɔ èkpɔɛ mɔ yeɖo awa trɔtrɔwoɔ, ŋgbedo ehwɛ eoɖeki o. Kpɔ jijɔ mɔ yevajeshi ye gbɔjɔgbɔjɔwo ɖɛyɛ. Sɔ nyɔ lɔ do gbedodoɖa mɛ yí aɖe afɔ ciwo aɖe keŋ asɔ do ŋsɛn lé èɖui mɔ yeanɔ agbe asɔ koɖo agbenywinɔnɔ se Yehowa tɔwo do.—Eha. 139:​23, 24.

17. Lé enu ci yí jɔ do Robert ji, do bubu Yehowa ŋkɔ nu doɔ?

¹⁷ Nubu li mìagbekpla so enu ci yí jɔ do Robert ji mɛ. Énu mɔ: “Ci ŋgbe nɔ anyi dɔmɛkpena lɔ ɖegbɔɔ, énu nɔŋ mɔ, ‘Éɖyi nɔ!’ Ŋbiɛ se mɔ nyi yí taɖo enu ahan ma. Eyi eɖe mɛ nɔŋ mɔ ye xlɔ ɖeka nyi Kunuɖetɔ vayi sa yí nu nɔŋ mɔ jajɛ Kunuɖetɔwo pleŋ nɔnɔ agbeve yí nɔ emɔ hun nɔ wo duuɔ, wowanɔ enu ci yí denyɔ o le bebemɛ. Eyi taɖo enu nɔ yi xlɔ lɔ mɔ yeado nyɛ kpɔ yí akpɔ mɔ enyɛ can nawa ahan ma. Eji jɔŋ sugbɔ ci ŋkpɔɛ mɔ ŋkanfu Yehowa ŋkɔ.”

18. Nyi èɖui mɔ yeawa le ʒinʒindoshimɛ goduɔ? (Gbekpɔ dakavi ci yí nyi “ Nyɔta Eɖekplɔɖedo Ciwo yí Ajɔ ji nɔ eo.”)

¹⁸ Nɔ èsɔ eoɖeki na Yehowa yí wa ʒinʒindoshimɛɔ, èdadasɛ mɔ èji mɔ yeakɔ Yehowa ŋkɔ ŋci, nɔ ŋɖeŋɖe jɔkɔ can. Yí àtɛnŋ akando ji mɔ Yehowa nya cukaɖa ciwo èdodoɔ go koɖo tetekpɔ ciwo ji èɖuɖuɔ. Ácu shi do ao gblajejewo ji nɔ èkpɔtɔ yí nɔ gbeji. Kando ji mɔ, toto yi gbɔngbɔn kɔkɔɛ lɔ jiɔ, ána eo ŋsɛn ci yí èʒan. (Luiki 11:​11-13) Yehowa akpedo eo nu yí nasun ji akpɔtɔ akplɔkplɔ Yesu do le ʒinʒindoshimɛ wawa godu.