7-чи бӧлӱк

Тӱймеен неге экелди?

1—3. Ӧй Кудайдыҥ чындыгын канайда кереледи?

 КУДАЙ башкарар јаҥ керегинде сурак јанынаҥ кӧргӧндӧ, канча чактарга Кудайдаҥ камааны јок башкарынган кижиликтиҥ башкарузы неге экелди? Улус Кудайдаҥ артык башкарып турган деп кӧргӱсти бе? Кижи кижиге калју јаманын јетирген чын керектерле кӧрзӧс — јогы јарт.

² Качан бистиҥ ӧбӧкӧлӧрис Кудайдыҥ башкарузын јектеп ийерде, ээчий-деечий кӱчтер башталган. Олор бойлорына ла кийниндеги бастыра кижиликтиҥ билезине кыйын-шыраны уландырткан. Олордо бойлорынаҥ ӧскӧ кемди де бурулар арга јок болгон. «Је олор Оныҥ алдына ӱрелип калдылар, бойлорыныҥ једикпестериле олор  Оныҥ балдары эмес» — деп, Кудайдыҥ Сӧзи айдат (Второзаконие 32:5).

³ Кудайдыҥ килемјизинеҥ чыгып барганда, олордыҥ угы ӱрелип, учы-учында ӧлӱп калгылар деген Кудайдыҥ озолодо айдып берген чындыгын тӱӱки кереледи (Бытие 2:17; 3:19). Олор Кудайдыҥ башкарузынаҥ чыгып, бир канча ӧйдӧҥ чын ла угы ӱрелип, ӧлӱп калдылар.

4. Нениҥ учун бистер ончобыс туулган тушта бийик кеминде эмес болуп, оорулар ла ӧлӱмге белен тартыладыс?

⁴ Олордыҥ бала-барказыла кийнинде не болгоны, Римляндарга 5:12-⁠де јарталат: «Канайып бир кижиле кинчек јӱрӱмге кирген, кинчектеҥ ӧлӱм, анайда ла ок ӧлӱм бастыра кижилерге кӧчкӧн». Анайдарда, качан бистиҥ ӧбӧкӧлӧрис Кудайга удура туруп чыгарда, олор бийик кеминде эмес, кинчектӱ болгылап калгандар. Генетикалык јасактарла кӧргӧндӧ, олор бойлорыныҥ бала-барказына беретени — таап алган бийик кеминде эмези болгон. Бу шылтактаҥ улам бистер ончобыс туулган тушта бийик кеминде эмес болуп, оорулар ла ӧлӱмге белен тартыладыс.

5, 6. Кижиликтиҥ амыр-энчӱге ле јаранып ӧзӧрине албаданганы јанынаҥ тӱӱкилик нени кӧргӱсти?

⁵ Кӧп чактар ӧтти. Империялар солынгылады. Јӱзӱн-башка бӱдӱмдерлӱ башкарулар ченелген. Је кижиликтиҥ билези такып ла сайын уур-кӱчтерге бастыртты. Кижи сананза, алты муҥ јылдыҥ кийнинде улус бастыра јер-телекейдиҥ ӱстинде амыр-энчӱ, чындык, ырысту јадар керек, бу кире ӧйгӧ олор јобош, килеҥкей, кожо иштегедий тӧс кебеделдерле башкарынгадый.

⁶ Је чынынча ӱзе тескери. Кижиниҥ сананып тапкан бир де башкарузы ончо улуска амыр-энчӱ ле ырыс экелбеди. Јаҥыс ла бу ХХ-чи чакта холокауст [ӧштӱлердиҥ геноциди] ӧйинде миллиондор тоолу улустарды јоголтконын ла јуу-чактарда 100 миллионноҥ ажыра ӧлтӱриштерди кӧрӧдис. Бистиҥ ӧйдӧ чыдамкайы јоктоҥ ло политикалык јӧпсинишпестердеҥ улам ума јок кӧп улус кыйнадып, ӧлтӱртип, тӱрмелерге отургыстыртты.

Эмдиги айалга

7. Кижиликтиҥ билезинде эмдиги айалганы канайда кӧргӱзерге јараар?

⁷ Ого ӱзеери, кижиликтиҥ билезинде бастыра јерлерде эмдиги айалгаларды кӧр. Јаман ла казыр кылыктар тыҥ таркайт. Наркотиктер алынып турганы айдары јок јаан ӧзӱм алынды. Конуп јуук колбулу болгонынаҥ улам југуш оорулар пандемия (эпидемия) болуп калдылар. Миллиондор улус СПИД деген ӧлӱмдӱ оорула ооругылап јат. Кажы ла јыл тоолу ла кирези улус аайы-бажы јок акча-јӧӧжӧгӧ эжинип јадарда, миллиондор улус тороноҥ, эмезе оорулардаҥ улам ӧлгилейт. Улустар јерди јоксырадып, киртиткилеп јат. Кайда ла билелер айрылыжып, мораль ээжилер тӧмӧн тӱжет. Чып ла чын, эмдиги јӱрӱм «бу чактыҥ кудайыныҥ», Сатананыҥ, јескимчилӱ башкарузын кӧргӱзет. Оныҥ башкарып турган телекейи соок кӧрӱмдӱ, эзени јок, казыр, коркуш ӱрелген (2 Коринфяндарга 4:4).

8. Нениҥ учун кижиликтиҥ једимдерин бис чындык једим деп айдып болбой јадыс?

 ⁸ Кудай улусты бойлорыныҥ билимдик ле не-немелердиҥ (материальный) једиминиҥ эҥ бийик кемине јетсин деп јеткилинче ӧйди берди. Је качан ок јаа ла согонды пулеметтор, танктар, реактивный бомбачачыткыштар ла ракета-ядролык мылтык-јепселдер солып салганда — бу ба чындык једим? Айса болзо, улус космоско учкылап турар, је бой-бойлорыла јердиҥ ӱстинде амыр-энчӱ јадып болбой турганы — бу ба чындык једим дегени? Эмезе улустар эҥирде, кезик јерлерде тӱште де тышкары базарга коркыгылап турганы — бу ба чындык једим?

Ӧй нени кӧргӱсти

9, 10. а) Ӧткӧн јӱсјылдар нени јарт кӧргӱсти? б) Кудай јайым кӱӱн-табынды нениҥ учун кайра айрып албады?

⁹ Улус Кудайдыҥ башкарузыныҥ камааны јок бойлорыныҥ алтамдарын једимдӱ апарып болбозын, шиҥдеп кӧргӧн ӧй кӧргӱсти. Олорго ол курсак, суу ла кей јок јӱргениле тӱҥей. Чынын керелеери иле јарт: бис канайып курсак, суу ла кей јогынаҥ јӱрӱп болбос эдип јайалганыс, анайып ла бис Кудайдыҥ башкарузынаҥ камаанду эдип јайалганыс.

¹⁰ аманды токтотпой, јайым кӱӱн-табынды ӧйинеҥ ӧткӱре тузаланганыныҥ тӱбектӱ учы-тӱбин Кудай бир ле катап јаантайынга кӧргӱзип берген. Јайым кӱӱн-табы баалу сый болгонынаҥ улам, Кудай оны улустаҥ ойто айрып албай, ӧйинеҥ ӧткӱре калју тузаланганыныҥ учурын улусты кӧрзин деп божоткон. «Барып јаткан кижиде бойыныҥ тамандарын уландырып апарар јаҥы јок» — деп айтканда, Кудайдыҥ Сӧзи чындыкты кӧргӱзет. Анайда ла ок: «Кижи кижиле башкарганда, ого ло каршу јетирет» — деп, ол чын айдат (Иеремия 10:23; Екклесиаст 8:9).

11. Кижиликтиҥ кандый бир башкараар бӱдӱми кыйын-шыраны јоголтты ба?

¹¹ Алты муҥ јылдыҥ туркунына кижи кыйын-шыраны јоголтор аргазы јогын Кудайдыҥ божоткон кижиликтиҥ башкарузы бӱдӱмјилӱ керелейт. Оны ол кандый да ӧйдӧ эдип болбогон. Темдектезе, Соломон деген израильдык каан бастыра бойыныҥ ойгорыла, јӧӧжӧзиле, јаҥыла кижиликтиҥ башкарузыныҥ јаман учы-тӱбин тӱзедип болбоды (Екклесиаст 4:1—3). Анайда ла ок бӱгӱн, телекейдиҥ башкараачылары кандый да болзо бийик техникалык једимниҥ болужыла кыйын-шыраны јоголтып болбой јадылар. Оноҥ коомой неме дезе, Кудайдыҥ башкарузынаҥ камааны јок улус кыйын-шыраны јоголтордыҥ ордына, оноҥ ары кӧптӧткӧнин тӱӱки кӧргӱзет.

Кудайдыҥ ыраада кӧрӧр кӧрӱми

12—14. Кудай кыйын-шыраны божотконынаҥ улам кандый туза чактыҥ-чакка болор?

¹² Кудай шыраны токтотпогонынаҥ улам бистерге ачу келишкен. Је бир канча ӧй ӧткӧн кийнинде јакшы једимдер кӧрӱнип келер деп, Кудай ыраада кӧргӧн. Кудайдыҥ кӧрӱми кандый да бир тоолу ла јылга, эмезе муҥ јылдарга эмес, а миллион јылдарга, ӱргӱлјиге тузазын экелер.

 ¹³ Качан-бирде, келер ӧйдӧ, кем-кем Кудайдыҥ эдип турган керектерин алаҥзуга тургузып, јайым кӱӱниле каршу тузаланза, ого бойыныҥ кӧрӱмин керелезин деп ӧй беретени керек јок болор. Тӱймеечилерге муҥдар јылды берип, Кудай чактыҥ-чакка, јер-телекейдиҥ кандый ла јеринде тузаланатан јасакту чындыкты тургускан.

¹⁴ Кудай јаманды ла шыраны бӱгӱнге јетире токтотпогонынаҥ улам, Оныла јӧпсинишпей турган ончо неменеҥ туза болбос деп, алаҥзу јогынаҥ керелелген. Камааны јок улустыҥ, эмезе кӧскӧ кӧрӱнбес јайаандардыҥ кандый да умзаныжы узаак ӧйгӧ туза экелбези алаҥзу јогынаҥ кӧрӱнип турар. Учы-тӱбинде Кудай кандый ла тӱймеечини удатпазынаҥ јоголтып салар јаҥду болор. «Чындык јокторды јок эдер» (Псалом 144:20; Римляндарага 3:4).

[Ӱренериниҥ сурактары]

[15 бӱктеги јурук]

Бистиҥ ада-ӧбӧкӧлӧрис Кудайдаҥ камааны јок болорын талдап алган кийнинде, олор учы-учында карыйла ӧлӱп калдылар.

[16 бӱктеги јуруктар]

Кудайдаҥ камааны јок кижиликтиҥ башкарузы коркушту каршулу болуптыр.

[Чыгыды керегинде јетирӱлер]

U.S. Coast Guard photo