Бу кӱндер — калганчы!
11-чи бажалык
Бу кӱндер — калганчы!
1. Телекейде не болуп турганын ајыктап тура, нениҥ учун кӧп сабалары маҥзаргылай берет, је телекейлик учуралдардыҥ чын јартамалдарын кайдаҥ табар арга бар?
БИСТИҤ амыры јок телекей мындый айалгага канайып келген? Бисти не сакып јат? Мындый сурактарды сен бойыҥа бербедиҥ бе? Бӱгӱнги телекейдеги айалганы кӧрӱп тура, кӧп саба улус маҥзаргылай бергилейт. Айландыра ӱзе јуу-согуштар, оору-јоболдор ло каршулу керектер болуп турганда, келер ӧй нени экелер. Башкарулардыҥ башчылары ас ижемји бергилейт. Је Кудай бойыныҥ Сӧзинде бу чочыдылу кӱндердиҥ чын учурын јартайт. Библия ижемјилӱ болушчы болуп, бис кандый ӧйдӧ јадып турганысты кӧрӱп ийерге биске болужат. Ол, бис телекейдиҥ «калганчы кӱндеринде» јадып турганысты кӧргӱзет (2 Тимофейге 3:1).
2. Иисуска оныҥ ӱренчиктери кандый сурак бергиледи, оноҥ ол кандый каруу берди?
2 Темдек эдип Иисустыҥ ӱренчиктери кӧдӱрген сурактарга, Иисустыҥ каруузын алактар. Иисустыҥ ӧлӧринеҥ ӱч кӱн озо: «Сениҥ келетениҥниҥ ле чактыҥ учыныҥ [«телекейиниҥ божогоныныҥ», ЈТ] темдеги кандый» — деп, олор оны сурагылады (Матфейдеҥ 24:3). Бу кудайы јок телекейдиҥ эмди калганчы кӱндери келгенин јарт кӧргӱзип берерине каруу эдип, Ииусус чокум учуралдар ла айалгалар болорын куучындап берди.
3. Нениҥ учун Иисустыҥ башкарып баштаганынаҥ ала јердеги айалгалар уйадаган?
3 Ӧдӱп калган бажалыкта кӧргӱзилген аайынча библиялык хронологияла болзо, Кудайдыҥ Каандыгы башкарып баштап койгон. Је бу мындый болор аргалу ба? Бастыра айландыра оҥдолып турганы јок, а јӱк ле коомойтып бараткан ине. Кудайдыҥ Каандыгы башкарып турганы керегинде шак ла бу керелеп јат. Канайып оной болотон? Псалом 109:2-деҥ Иисус бир кезек ӧйгӧ «ӧштӱлердиҥ ортозында» башкарар учурлу деп бис биледис. Чындап та, теҥериниҥ Кааны болуп, баштапкызында ла оныҥ эткен немези ол — Эрликти ле кӧрмӧстӧр болуп калган ангелдерди јер јаар тӱжӱре таштап ийгени (Откровение 12:9). Оноҥ ары не болды не? Откровение 12:12-де озолодо не айдылган болгон ол ло болуп калды: «Јерде ле талайда јаткандарга ачу-корон, нениҥ учун дезе јелбис ого ас ӧй артканын билип, тыҥ казырланып слерлерге тӱшти!» Бис эмди чек ле ас артып калган бу ӧйдӧ јадып турус.
4. Калганчы кӱндердиҥ кезик аҥылу темдектери кандый, бу темдектер нени кӧргӱзет? (Рамканыҥ ичинде јетирӱни кӧр.)
4 Качан Иисустаҥ оныҥ коштой болорыныҥ темдеги ле телекейдиҥ учы керегинде сурарда, каруузы чокум сергидип турар болгоны кайкамчылу эмес. 102-чи бӱктеги рамкада башка-башка темдекти кӧргӱзип турган учуралдар берилген. Сен кӧрӱп јадыҥ, христиан апостолдор Павел, Петр ла Иоанн калганчы кӱндер керегинде база кезик чокумдарды эске алындыргылап айдат. Чын, калганчы кӱндердиҥ тӧс темдеги тӱбектӱ учуралдар керегинде айдып јат. Је бу судурлардыҥ бӱдӱп турганы, бу калју телекейдиҥ учы јууктап келеткенине улусты бӱдӱмјилер учурлу. Калганчы кӱндердиҥ аҥылу тӧс темдектериле чокум јакшы таныжып алак.
КАЛГАНЧЫ КӰНДЕРДИҤ АҤЫЛУ ТЕМДЕКТЕРИ
5, 6. Јуу-согуштар ла торолош керегинде судурлар канайда бӱдӱп јат?
5 «Албаты албатыга ла каандык каандыкка туруп чыгар» (Матфейдеҥ 24:7; Откровение 6:4). Бичиичи Эрнест Хемингуэй Баштапкы телекейлик јуу-согушты «јердеги эҥ ле тыҥ, казыр, башкараары јок кыргын-согуш» деп адаган. «Телекей кубулталу 1914—1919 јылдарда» деген бичикле болзо («The World in the Crucible—1914-1919»), «бу јуу-согуш ээлбеде болгон кижиликтиҥ тӱӱкизинде баштапкы текши јуу-согуш. Бойыныҥ узагы ла, кату кезем айалгазы ла канча јерде болгоны ла ол ончо болгон ло санангадый јууларды артыктады». Мыныҥ кийнинде Баштапкы телекейлик јуунаҥ канча катапка бускалаҥду Экинчи телекейлик јуу-согуш болды. «Јирмезинчи чакта автомат, танк, бомба таштачы Б-52 самалет, ядролык бомба ла, арт учында ракеталык снарядтар бийлеп јат» — деп, Хью Томас деген тӱӱкиликтиҥ профессоры айдат. «Бу јӱсјылдыҥ јуулары ӧскӧ јӱсјылдардыҥ јуу-согуштарына кӧрӧ, канча киреге кӧп кан тӧккӧни ле бускалаҥы ла аҥыланып јат». Мылтык-јепсел јоголторы керегинде кӧп айдылганы чын, «Соок јуу-согуш» токтоп калды. Је, бир јетирӱле болзо, эдерге турган кыскартулардыҥ кийнинде 10 000-наҥ ала 20 000-га јетире ядролык боеголовкалар артып калар, бу тоо Экинчи телекейлик јуу-согушта божоткон отту ийде-кӱчти 900 катапка артыктаар.
6 «Торолоштор болор» (Матфейдеҥ 24:7; Откровение 6:5, 6, 8). 1914 јылдаҥ ала, ас ла болзо 20 катап коркуш тыҥ торолоштор болгон. Ол мындый ороондордо болды: Бангладеш, Бурунди, Греция, Индия, Камбоджа, Кыдат, Нигерия, Арассей, Руанда, Сомали, Судан ла Эфиопия. Је торолош јаҥыс ла курсак-тамак јетпей турганынаҥ улам болбой јат. «Калганчы онјылдардыҥ туркунына бастыра телекейде курсак-тамактыҥ артыктап белетеери албатыныҥ тоозынаҥ тӱрген ӧсти» деген тӧс шӱӱлтеге бир бӧлӱк билимчи-агрономдор ло экономисттер келди. «Је ас ла болзо 800 миллион кижи коркушту тӱреҥиде јаткылайт... курсак-тамак мындый кӧп тӧ болзо, олор јаантайын јетпес ажаныштаҥ аргаданып аларга эҥ ле керектӱ немелерди де садып болбой јадылар». Ӧскӧ учуралдарда политика кирижип булгалып калган. Торонто университеттиҥ докторы Абделгалил Элмекки темдек эдип эки ороонды аҥылады, бу ороондордо муҥ улустары торолоп јадарда, кӧп тоолу курсак-тамакты ӧскӧ јерлер јаар саткылап тургулады. Башкарулар бойлорыныҥ эл-јонын азыраардыҥ ордына, бойлорыныҥ јуу-согуштарын акчала јеткилдеерге ӧскӧ орондордыҥ акчазын тыҥ керексинирине санаркайдылар. Доктор Элмекки кандый тӧс шӱӱлтеге келеди? Кӧп учуралдарда торолош «башкаруныҥ политиказынаҥ ла курсак-тамактыҥ ӱлештиргенинеҥ камаанду».
7. Бӱгӱнги болгон чын керектер эпидемиялар керегинде нени айдат?
7 «Кату оору-јоболдор» (Луканаҥ 21:11; Откровение 6:8). 1918—1919 јылдардагы «испанка» деген эпидемия, ас ла болзо 21 миллион јӱрӱмди апарган. «Кижиликтиҥ бастыра тӱӱкизинде телекейде канча улусты мындый тӱрген јоголткон ӧлтӱреечи качан да болбогон» — деп, «Улу эпидемия» деген бичикте А. А. Хоулинг бичийт («The Great Epidemic»). Бӱгӱнги кӱндерде эпидемиялар база тыҥ болгылап јат. Кажы ла јыл рак деп оорунаҥ беш миллион кижи ӧлӱп јат, ичееге-карын оорулар ӱч миллионноҥ ажыра јаш ла јаан балдардыҥ јӱрӱмин апарат, а ӧкпӧ-чемет (туберкулез) оорунаҥ ӱч миллион кижи ӧлӱп јат. Тынар органдардыҥ југуш ооруларынаҥ, кӧп лӧ саба пневмониянаҥ, кажы ла јылда беш јашка јетпеген 3,5 миллион балдар божогылайт. Алаҥ кайкадар 2,5 милилиард тоо — јердеги албатыныҥ јарымы — суу јетпезинеҥ ле киртигенинеҥ, ол эмезе санитарный айалганыҥ коомойынаҥ башталган оорулардаҥ улам шыралагылайт. Эмчилик бийик једимдерге јеткен де болзо, кижи эпидемияларды токтодып болбозын база бир эске алындыртып турганы — СПИД.
8. Улустыҥ «акча сӱӱри» недеҥ кӧрӱнет?
8 «Улус... акча сӱӱр... болор» (2 Тимофейге 3:2). Телекейдиҥ башка-башка ороондорында улустар немени кеми јок јуурыныҥ ийдезине тутурганы кӧрӱнет. «Једим» јаантайын иш-јалдыҥ кеми ле, а «јединери» — кал јӧӧжӧлӧ кемјилет. «Јадын-јӱрӱмге ле јӧӧжӧгӧ санаркааганы америкалык эл-јонныҥ база бир кыймыктадар ийдези болот... јаан садыжып турар ӧскӧ рыноктордо бу база эҥ ле тӧс учурлу ийде болуп бараадыры» — деп, бир реклама агенствоныҥ президентиниҥ ордынчызы јетирӱ этти. Сениҥ јадып турган јериҥде бого тӱҥей неме болбойт по?
9. Балдардыҥ сӧс укпайтаныныҥ озолондыра айтканы керегинде нени айдарга јараар?
9 «Ада-энезиниҥ сӧзин укпас» (2 Тимофейге 3:2). Бӱгӱн ада-энелер, ӱредӱчилер ле ӧскӧ дӧ улустар, кӧп саба балдар кижини тообос ло сӧс укпас деп, бойлорыныҥ ченемелинде бӱдӱмјиленгилеп јат. Ас эмес учуралдарда балдардыҥ мындый кылыктары, ада-энениҥ бойлорыныҥ ла јастыргылап тургандарында, ол эмезе олорды ӧткӧнӧринде болуп јат. Канча ла кирези балдар бӱдӱмјизин јылыйткылап, школдогы ээжилерге, јасакка, Кудай јаҥдарга ла ада-энелерге удура туруп чыккылайт. Орто ӱредӱлӱ школдыҥ бир ченемелдӱ ӱредӱчизи: «Текши айдар болзо, олор ас немени тоогылайт» — деп айдат. Ырыс болуп, Кудайдаҥ јалтанар кӧп балдар бойлорын јозокту туткулайт.
10, 11. Улус калју-казыр ла бой-бойлорыныҥ ортозына болотон колбуларды сеспей тургандарына, кандый чынын керелеери бар?
10 «Казыр» (2 Тимофейге 3:3). «Калју-казыр» деп кӧчӱрилген грек сӧс, «ӱретпеген, јерлик, кижиниҥ буурзагы ла килеҥкейи јогын темдектеп јат». Бу бӱгӱнги базыныш эдип турган кӧп улуска канайып келижет! «Јӱрӱмде канча кирези кан тӧгӱлиш ле уур айалгалар, канча кире коркушту учуралдар, мыны кӱнӱҥ ле солундардаҥ угарга темир нервалар керек» — деп, бир редакциялык статьяда айдылган. Бир полицияныҥ ишчизи кӧп јаш ӱйе бойыныҥ эткен керектериниҥ учы-тӱби керегинде сананарга кӱӱнзебей турганын темдектеди. «Олор бойлорына: „Эртен не болзо — ол болзын. Мен бӱгӱн нени эдерге тургам, оны эдерим“ дегендий» — деп ол айтты.
11 «Кыйгас» (2 Тимофейге 3:2). Мынайда кӧчӱрилген грек сӧс, «јӱрек јок, буурзак эмезин» ле «тӧрӧӧндӧр ортодо болотон сезимниҥ једикпезин» темдектейт, («Јаҥы Јакылтаныҥ теологияныҥ албаты ортодогы јаҥы сӧзлиги» [«The New International Dictionary of New Testament Theology»]). Чын, керек дезе эҥ ле керектӱ јерде,— билелерде,— болотон колбулар кӧп учуралдарда јок. Алышкан ӱйине, балдарына ла јажы јаанай берген ада-энелерине кату-јаман баштанары јаҥжыгу боло бергени керегинде куучындар токынатпай, санаркадат. Бир шиҥжӱӱчи бӧлӱктиҥ кӱӱн-санаазы мындый: «Улус ортодо базыныш, јаагына тажыганы, тееп ийери, ол эмезе бычактажары ла адышкылайтандары — кандый ла эл-јон ортозында болуп турган учуралдарга кӧрӧ билениҥ ичинде кӧп болуп јат».
12. Улуста чындык ак-санаалуныҥ јӱк ле бӱдӱми бар деп, нениҥ учун айдарга јараар?
12 «Тыш бӱдӱми чындык ак-санаалудый, је оныҥ кӱчтеринеҥ кыйыжып калган» (2 Тимофейге 3:5). Библия улустыҥ јӱрӱмин јакшыга солыйтан ийделӱ (Ефесяндарга 4:22—24). Је бӱгӱн кӧп сабалары кудайлык јаҥдарды кӧжӧгӧ чилеп тузалангылап, оныҥ кийнинде Кудайга јарабас чындык эмес керектер эткилейт. Тӧгӱндеш ле уурданыш, кей ле балыр јӱрӱм јӱрӱп тургандарды кудайлык јаҥдардыҥ башкараачылары кӧп учуралдарда актап јат. Кӧп кудайлык јаҥдар сӱӱшти јарлап, је јуу-согуштарды јӧмӧгилеп јат. «Бастыразынаҥ Бийик Јайаачыныҥ адынаҥ улустар бойлорыныҥ ла ага-ийнилерине эҥ ле јескинчилӱ калју-казыр керектер эткилейт» — деп, «Индиа тудей» деген бичиктиҥ бир редакциялык тизиминде темдектелет. Јартын айтса, бистиҥ ӧйдӧ эҥ ле канду эки ӧӧн-бӧкӧн тартышту — Баштапкы ла Экинчи телекейлик јуу-согуш — христиан телекейдиҥ чек ле јӱрек ӧзӧгинде башталган.
13. Јерди ӱреп турган деп кандый чынын јартап керелеери бар?
13 «Јерди ӱреп тургандар» (Откровение 11:18). Бастыра телекейдиҥ 1 600-теҥ ажыра билимчилери ле ого кирип турган Нобелевский сыйдыҥ 104 лауреаттары «Шакпырап, санаркап калган билимчилердиҥ бирлигиле» чыгарылган озолодо айдылган јетирӱге кол салдылар, ондо айдылды: «Кижи ле ар-бӱткен эмди ле согулыжар. [...] Бистиҥ ӱстисте туруп калган коркымчылу јеткерди тураладарын божодып ийерине база кандый да онјылдар арткан». Улустыҥ јӱрӱмге каршулу эдип турган керектери «телекейди онойдо солып ийер аргалу, керек дезе бис билер эп-арга ла јӱрӱмди улалтар арга јок болор» — деп бу јетирӱде айдылган. Озоновый каттыҥ кичинергени, сууныҥ киртигени, агаштарды кескени, јердиҥ кыртыжыныҥ куруталганы, онойдо ок кӧп тындулардыҥ ла ӧзӱмдердиҥ ӧлӱп, јоголып турганы — бу, ӧй јылыйтпай аайына чыгарын некеп турган кӱчтер деп темдектелген. «Шакпырап санаркап калган билимчилердиҥ бирлигиниҥ» јетирӱзинде айдылган: «Јӱрӱмниҥ уур-кӱч оролыжып калган учуктарына бистиҥ киришкенис, ончо јерлер сайын учы-тӱбине јеткерге экелеринеҥ айабас, ол тоодо бис јетире оҥдобой турган динамиканыҥ биологиялык системалар јемирилери болордоҥ маат јок».
14. Матфейдиҥ 24:14-чи ӱлгерди бистиҥ кӱндерде бӱдӱп турганын сен канайып чынын керелеер эдиҥ?
14 «Бу Каандыктыҥ Јакшылыкту Јары ончо телекейде јарлалар» (Матфейдеҥ 24:14). Каандык керегинде јакшылыкту јетирӱ бастыра јерлерде, ончо албатыларга керелеп јарлалар деп Иисус озолондыра айткан. Кудайдыҥ болужыла, алкыштарыла миллиондор тоолу Иегованыҥ Керечилери миллиардтар сааттарды јарлаарына ла ӱренчиктер белетеерине учурлайт (Матфейдеҥ 28:19, 20). Эйе чын, јакшылыкту јетирӱни Керечилер јарлабаза, олор кан тӧгӱлгенине бурулу болуп каларын оҥдогылап јат (Иезекииль 3:18, 19). Кажы ла јыл муҥдар улус Каандык керегинде јетирӱге алкыш-быйанду каруу бергилеп, чындык христиандардыҥ — Иегованыҥ Керечилериниҥ — јаны јаар туруп тургандарына олор ырысту болгылап јат. Иеговага иштеери ле онойдо ок Кудай керегинде билгирди апарары — баа јок артыгы. Бу јакшылыкту јетирӱ бастыра албаты јадып турган јерде јарлалган соондо, калју телекейдиҥ учы келер.
ЧЫН БОЛГОН КЕРЕКТИ БИЛИП АЛ, ОНОҤ КЫЙМЫКТАНЫП ЭТ
15. Бӱгӱнги калју телекей учына канайып келер?
15 Је канайып бу телекей учына келер? Библияда «улу ачу-корон» керегинде озолондыра айдылат, ол телекейлик тӧгӱн кудайлык јаҥга, «Улу Вавилонго», бу телекейдиҥ политикалык ийдезиниҥ табарганыла башталар (Матфейдеҥ 24:21; Откровение 17:5, 16). Бу ӧйдӧ: «кӱн бӱрӱҥкийлене берер, ай бойыныҥ јарыгын бербес, теҥеринеҥ јылдыстар тӱжер ле, теҥериниҥ ийде-кӱчи кыймыктана берер» — деп Иисус айткан (Матфейдеҥ 24:29). Бу чын ла теҥериниҥ кубуларын темдектер аргалу. Кандый ла учуралда, кудайлык телекейдиҥ кӱйӱп турган јарыткыштары илеезине чыгарылып, јоголтылар. Оноҥ «Магог јериниҥ Гогы» деп адалган Эрлик, Иегованыҥ албатызына текши табарарга балыр јӱрӱмдӱ улусты тузаланар. Је Эрлик једим алып болбос, нениҥ учун дезе Кудай бойыныҥ албатызына болушка келер (Иезекииль 38:1, 2, 14—23). «Улу ачу-корон» бойыныҥ бийик кемине «Бастыраны эдип ийер Кудайдыҥ кӱнинде... јуу-согужында» — Армагеддондо једер. Бу јуу-согуш Эрликтиҥ јердеги биригӱ организациязыныҥ бастыра изин јоголтып, тирӱ артып калган кижиликке учы-тӱби јок алкыштарла јакшызынып јӱрер арга берер (Откровение 7:9, 14; 11:15; 16:14, 16; 21:3, 4).
16. Озолондыра айдылган калганчы кӱндердиҥ аҥылу темдектери бистиҥ ӧйгӧ келижип турган деп бис кайдаҥ билерис?
16 Калганчы кӱндерди јартап турган кезик судурлардыҥ аҥылу темдектери, тӱӱкиликтиҥ ӧскӧ ӧйлӧрине келижер деп бодолордоҥ айабас. Је бастыра кожо алынган, озолондыра айдылган учуралдар бистиҥ кӱндерге ајару эдет. Кӧргӱзӱ эдип: кижиниҥ сабарларыныҥ изин тургузып турган чийӱлер, ӧскӧ кемдийи де болор аргазы јок јурук тӧзӧйт. Онойдо ок мында, калганчы кӱндерде бойыныҥ аҥылу темдектерлӱ ле ол эмезе учуралдарлу јуругы бар. Олор бойыныҥ угыла ӧскӧ кандый да ӧйгӧ келишпес, байа «сабарлардыҥ изин» тургузат. Библияныҥ кӧргӱскениле, теҥеридеги Кудайдыҥ Каандыгы эм тургуза башкарып турганын тоого алып тура, бу учуралдардыҥ аайына чыксас, бистер чын ла калганчы кӱндерде јӱрӱп турганыс деп, тӱп-шӱӱлтеге келерге чын болгон керектер толо тӧзӧлгӧ берип јат. Ого ӱзеери, иле кӧрӱнип турган библиялык чынын јартап керелеери, бӱгӱнги калју телекейдиҥ удабас ла јоголтыларын кӧргӱскилеп јат.
17. Бис калганчы кӱндерде јӱрӱп турганыс деп билгенис, бисти неге кӱӱнзедер учурлу?
17 Бис калганчы кӱндерде јадып турганыска сен канайып кӧрӧриҥ? Јӱк ле сананып кӧр: јемирип турган јоткон келеткен болзо, бис јеткерге кирбеске табыланыш јоктоҥ кыймыктанып баштаар эдис. Онойдо ок мында: бӱгӱнги телекей керегинде Библияныҥ озолондыра айткандары, бистерди кыймыктанып баштаарына кӱӱнзедер учурлу (Матфейдеҥ 16:1—3). Бу телекейлик системаныҥ калганчы кӱндеринде јадып турганысты бис јарт кӧрӧдис. Бу бистерди Кудайдыҥ јакшы кӱӱн-табын аларга, кандый ла керектӱ солунталар эдерине кӱӱнзедер учурлу (2 Пётрдыҥ 3:3, 10—12). Аргадашты кем экелер деп бойы керегинде айдып тура, Иисус турумкай кычыру эдет: «Бойыгарды ајыктагар, јӱрегерди ӧйинеҥ ӧткӱре ажаныш, аракылаш ла јадын-јӱрӱмниҥ санааркаштары олјолоп јоботпозын, ол кӱн кенетийин слерлердиҥ ӱстерге једип келбезин: Нениҥ учун дезе ол тузак чылап јер-ӱстинде јаткандардыҥ ончозына сакыбаган јанынаҥ келер. Анайдарда, бу келип јаткан ончо тӱбектеҥ кыйып ӧдӧргӧ, Кижи Уулыныҥ алдына турарга, кандый ла ӧйдӧ сергек болуп, мӱргӱп јӱрӱгер» (Луканаҥ 21:34—36).
БОЙЫҤНЫҤ БИЛГИРЛЕРИҤДИ ШИҤДЕП КӦР
Библияныҥ озолондыра айтканы аайынча, Христостыҥ башкарарыныҥ башталарында кандый телекейлик учуралдар болор учурлу болгон?
Калганчы кӱндердиҥ аҥылу темдектериниҥ кезиктери кандый?
Бис калганчы кӱндерде јадып турганыс деп, сен недеҥ улам бӱдӱмјиленип турадыҥ?
[Ӱренериниҥ сурактары]
[102 бӱктеги рамка]
КАЛГАНЧЫ КӰНДЕРДИҤ АҤЫЛУ ТЕМДЕКТЕРИ
• Кӧрбӧгӧн јуу-согуштар (Матфейдеҥ 24:7; Откровение 6:4).
• Торолош (Матфейдеҥ 24:7; Откровение 6:5, 6, 8).
• Эпидемиялар (Луканаҥ 21:11; Откровение 6:8).
• Јасакјоктыҥ ӧзӱп турганы (Матфейдеҥ 24:12).
• Јерди ӱреп, јоголтып турганы (Откровение 11:18).
• Јерсилкиништер (Матфейдеҥ 24:7).
• Чыдажарга, уур-кӱч ӧйлӧр (2 Тимофейге 3:1).
• Кеми јок акча сӱӱш (2 Тимофейге 3:2).
• Ада-энелердиҥ сӧзин укпазы (2 Тимофейге 3:2).
• Тӧрӧӧндӧр ортодо болотон сезимниҥ једикпези (2 Тимофейге 3:2).
• Сайрап јыргарын сӱӱри, Кудайды сӱӱрине кӧрӧ тыҥ (2 Тимофейге 3:4).
• Бойын тудунарыныҥ једикпези (2 Тимофейге 3:3).
• Јакшыга сӱӱш јогы (2 Тимофейге 3:3).
• Келип јаткан јеткерди керексибези (Матфейдеҥ 24:39).
• Калганчы кӱндердиҥ чын керелеерин, каткырып тургандар керексибейдилер (2 Пётрдыҥ 3:3, 4).
• Кудайдыҥ Каандыгы бастыра телекейде јарлалары (Матфейдеҥ 24:14).
[Бӱдӱн 101 бӱкке берилген јурук]
