Кудайга кандый бажырыш јараар?
5-чи бажалык
Кудайга кандый бажырыш јараар?
1. Самарян келин бажырыш керегинде нени билерге кӱӱнзеген?
СЕН Кудайга кандый бажырыш јараар деп, качан-бирде бойыҥнаҥ сурагаҥ ба? Мындый ла сурак бир ӱй кижиде болгон болор, качан ол Самарияда Гаризим деген кырдыҥ јанында Иисус Христос ло куучындажып турарда. Ол иудейлер ле самаряндар башка бажыргылап турганына ајару эдип, оноҥ айткан: «Бистиҥ адаларыс бу кырда бажыргылаган; а слер бажыратан јер Иерусалимде деп айдадыгар» (Иоаннаҥ 4:20). Иисус самарян келинге, Кудайга кандый ла бажырыш јараар деп каруузын берген бе? Эмезе ол, Кудайга јараарга аҥылу та не де керек деп айткан ба?
2. Иисус самарян келинге кандый каруу берди?
2 «Ӧй келип јат, качан ол кырда да эмес, Иерусалимде де Адамга бажырбазыгар» — деп айткан Иисустыҥ каруузы оны кайкатты (Иоаннаҥ 4:21). Самаряндар узаак ӧйгӧ Иегованы тооп тура, Гаризим кырда ӧскӧ кудайларга бажыргылаган (4 Царств 17:33). Эмди Иисус, чындык бажырышка бу кыр да, Иерусалим де кандый да болужын јетирбес деп айдат.
ЧЫНДЫКТА ЛА БАСТЫРА ЈӰРЕГИНЕҤ БАЖЫРАРЫ
3. а) Нениҥ учун самаряндар Кудайды јакшы билгилебес болгон? б)Канайып чындык иудейлер ле ӧскӧ улустар Кудайды билип алар аргалу болгон?
3 Оноҥ ары Иисус: «Слер билбезигер, неге бажырып турганыгар; а бис билерис, неге бажырып турганыс, нениҥ учун дезе аргаданыш Иудейлердеҥ» — деп, самарян келинге айткан (Иоаннаҥ 4:22). Самаряндардыҥ ортозында тӧгӱн кудайлык јаҥныҥ кӧрӱмдери болгон; олор јӱк ле «Самарянлык бешбичик» деп јарлу бойлорыныҥ аҥылу редакциязын јараткылап, Библияныҥ јӱк ле баштапкы беш бичигин Кудайдыҥ болужыла бичилген деп јӧптӧгилеп турган болгон. Оныҥ учун олор чынынча Кудайды билгилебес болгондор. Иудейлерге дезе Кудайдыҥ сӧзи бӱдӱмјилеп берилген болгон (Римляндарга 3:1, 2). Бичимелдерде ончо керектӱ немелер бар болгон, анайдарда байа чындык иудейлер ле оноҥ до ӧскӧ ачык јӱректерлӱ улустар Кудайды билип алар аргалу болгондор.
4. Иисустыҥ айткан сӧстӧриле, иудейлер ле самаряндардыҥ бажырыжы Кудайга јараазын деп, олор нени эдер учурлу болгон?
4 Је иудейлер де, онойдо ок самаряндар да Кудайга јараар кӱӱндӱ болгылаган болзо, олор бойлорыныҥ бажырар јаҥдарын солыыр учурлу болгонын Иисус кӧргӱскен. Ол айткан: «Ӧй келер, эм једип келди, качан чындык бажырар улустар Адазына тыны-была, чындыкла ла бажырар, мынайып бажыратан улустарды Адазы Бойына бедирейт: Кудай ол тын, Ого бажырып тургандар тыны-была ла чындыкла бажырар учурлу» (Иоаннаҥ 4:23, 24). Бис Адазына «тыны-была» ла бажырар учурлу, ол эмезе бисти бажырарына јӱрегистеги толгон бӱдӱмји ле сӱӱш оморкодор учурлу. Кудайга «чындыкла» бажырары дегени, бис оныҥ Сӧзин, Библияны, ӱренер учурлу, оноҥ ол ачылган чындыкла келиштире ого бажырар учурлу. Сенде мындый кӱӱн бар ба?
5. а) «Бажырыш» деген сӧс нени темдектейт? б) Бистиҥ бажырганыс Кудайга јараазын деп, нени эдер керек?
5 Кудай јаҥыс ла чындык бажырышты јарадып турган деп, Иисус аҥылу ајару эткен. Андый болордо, бу Иеговага јарабай турган бажырыш бар деп кӧргӱзет. Кудайга бажырары дегени, ого кӱӱндӱ болоры ла агару ишти эдери. Јаан ийде-кӱчтӱ башкараачыга сен кӱӱндӱ болорго турган болзоҥ, сен ого не јарап турганын эдип, ого беринип, иштеерге амадаар эмейиҥ. Бистиҥ Кудайга јараарга бис оноҥ артык кӱӱнзерис. Мениҥ кудайлык јаҥым меге јарап турган деп сананбайла айдардаҥ озо, бойыҥныҥ бажырыжыҥды Кудайдыҥ некелтелериле шиҥдеп кӧрӧри јолду.
АДАЗЫНЫҤ КӰӰН-ТАБЫН БӰДӰРЕРИ
6, 7. Нениҥ учун Иисус оныҥ ӱренчиктери деп јарлап турган кезик улустарды керекке албаган?
6 Матфейде 7:21—23-ти кычырып ийеле, Кудайга кандый ла бажырыш јарап турган ба деп, тӧс учурлузын не аҥылап турганын кӧрӧктӧр. «Меге „Кайракан! Кайракан!”— деп, айдып тургандардыҥ кажызы ла эмес, је теҥеридеги Мениҥ Адамныҥ кӱӱн-табын бӱдӱрип тургандар Теҥериниҥ Каандыгына кирер. Ол кӱнде Меге кӧп сабазы айдар: „Кайракан! Кайракан! Сениҥ адыҥнаҥ бис судурлаган эмезис пе? Сениҥ адыҥнаҥ кӧрмӧстӧрди сӱрген эмезис пе? Сениҥ адыҥнаҥ кӧп кайкалдар эткен эмезис пе?“ Ол тушта олорго јарларым: „Мен слерди качан да билбегем; јасакјокты эдечилер Менеҥ тура барыгар“» — деп Иисус айткан.
7 Чындык бажырышта Иисус Христосты Кайракан деп керекке бодооры сӱреен учурлу. Је бу сӧстӧрдӧҥ бойлорын Иисустыҥ ӱренчиктери деп адангылап тургандардыҥ кӧп сабаларына бажырарына не де јетпей турганы кӧрӱнет. Олордыҥ кезиктери «кайкалдар» эткилейт, темдектезе: кайкамчылу јазыштар деп Иисус айткан. Је олор, Иисус нени сӱреен учурлу деп турганын эткилебей божоткылап турган. Олор ‘[оныҥ] Адазыныҥ кӱӱн-табын бӱдӱргилебей’ турган. Бис Кудайга јараар кӱӱндӱ болзобыс, биске элдеҥ озо оныҥ кӱӱн-табын билип алала, оноҥ оны бӱдӱрер керек.
БИЛГИР — КОРУ
8. Бис Кудайдыҥ кӱӱн-табын бӱдӱрерге кӱӱнзеп турган болзос, бистеҥ не некелет ле кандый јастырып турган шӱӱлтелердеҥ бис кыйар учурлу?
8 Кудайдыҥ кӱӱн-табын бӱдӱрерге, Иегова Кудай ла Иисус Христос керегинде билгирди таап алар керек. Бу билгир ӱргӱлји јӱрӱмге апарат. Оныҥ учун бистерге ончобыска Кудайдыҥ Сӧзиндеги, Библиядагы, билгирди кичееп, сӱреен баалар керек. Бис акту јӱрегистеҥ ле бойыстыҥ бажырарыбыска кӱнӱркек болзос, мынызы ондый ла јаан учурлу эмес деп кезиктери бодогылайт. «Кем ас билер — оноҥ суру ас» деп кезиктери угускылайт. Је Библия бистерди Кудай керегинде билгирге ле оныҥ амадулары керегинде ӧзӧрине оморкодот (Ефесяндарга 4:13; Филипийецтерге 1:9; Колоссяндарга 1:9).
9. Бисти билгир недеҥ корулап јат, нениҥ учун биске мындый кору керек?
9 Мындый билгир бистиҥ бажырыжысты кирдеҥ кичеейт. Апостол Павел «Јарыктыҥ Ангелыныҥ» бӱдӱмин алынып турган бир јайааган тын керегинде эске алындырган (2 Коринфяндарга 11:14). Мындый кеберле бу кӧскӧ кӧрӱнбес јайалган тын — Эрлик — бистерди Кудайдыҥ кӱӱн-табына удура кылынарына албадап чырмайат. Павелдиҥ сӧстӧринеҥ кӧргӧндӧ, Эрликле колбулу болгон кӧскӧ кӧрӱнбес ӧскӧ тындар, улустыҥ бажырыжын быјарсыдат: «Агаш-ташка ла чалуларга бажырып тургандар, тайылга тайып јада, кӧрмӧстӧргӧ тайат, је Кудайга эмес» (1 Коринфяндарга 10:20). Кӧп сабалары байла Кудайга чын бажыргылап турганыс деп бодогылаган, је бу ла ок ӧйдӧ Кудай олордоҥ нени сакып турганын этпегендер. Олор оны бойлоры да сескилебей, ару эмес тӧгӱн бажырышка булгалып калгылаган. Мынаҥ ары бис Эрлик ле оныҥ кӧрмӧстӧри керегинде кӧӧпти билип аларыс, је эмди де бу Кудайдыҥ ӧштӱлери кижиликтиҥ бажырыжын быјарзыдып салганы иле кӧрӱнет.
10. Кем де суу чыгатан јерди ӧнӧтийин корондоп салган болзо сен нени эдер эдиҥ, биске Кудайдыҥ Сӧзиниҥ билгири канайып болужат?
10 Кем де суу чыгып турган јерди ӧнӧтийин корондоп салганын сен билип ийген болзоҥ, сен оны оноҥ ло ары ичер эдиҥ бе? Сен тургузала ӧйдӧ ару суу чыгып турган јерди таап алар эмейиҥ. Кудайдыҥ Сӧзин билгени, биске чындык кудайлык јаҥды танырына ла оноҥ Кудайга бажырарына быјарзыдып турган ончо не-немелерди јектеп саларына болужат.
ӰРЕДӰЛЕР — КИЖИЛЕРДИҤ ЈАҤ-ЭЭЖИЛЕРИ
11. Кӧп иудейлердиҥ бажырыжында не јастыра болгон?
11 Качан Иисус јерде болордо, кӧп иудейлер Кудай керегинде билгирге келиштире јӱргӱлебеген. Оноҥ улам олор Иегованыҥ алдына сӱреен јакшы адын јылыйткылаган. «Кудайга кӱнӱркеш бар, је санаа-шӱӱлтеле эмезин олорго керелейдим» — деп, олор керегинде Павел бичиген (Римляндарга 10:2). Кудайды угардыҥ ордына олор бойлоры ого канайып бажырар керек деп тӱп-шӱӱлтени сананып тапкылады.
12. Израильтяндардыҥ бажырыжын не быјарзыдып турган болгон, оноҥ не болуп калды?
12 Баштап таарыйын израильтяндар Кудайдыҥ берген ару јаҥын јаҥдагылаган, је оноҥ олор ого кижилердиҥ ӱредӱлерин ле философтордыҥ шӱӱлтелерин кийдиргендер (Иеремия 8:8, 9; Малахия 2:8, 9; Луканаҥ 11:52). Фарисейлер деп јарлу иудейлердиҥ кудайлык јаҥдарыныҥ башкараачылары, олордыҥ бажырыштары Кудайга јараар деп бодогылаган да болзо, Иисус олорго айтты: «Слер эки јӱстӱлер керегинде канайда бичилген: „бу улустар Мени оосторыла тоогылайт, а јӱректери Менеҥ ыраакта турат; је Мени калас тоогылайт, кижилердиҥ јаҥ-ээжилерин ле ӱредӱлерин ӱреткилейт“ — деп Исаия јакшы судурлаган» (Марктаҥ 7:6, 7).
13. Бис фарисейлер чилеп кылынарыстаҥ маат јок, бу канайып болор аргалу?
13 Бистер фарисейлер чилеп онойып ла кылынбазыс па? Кудай бажырыш керегинде нени айдып турганын угардыҥ ордына, алдынаҥ бейин јаҥжыгып калган кудайлык јаҥдарла барзас ондый да болордоҥ айабас. Бу боло бергедий јеткер чынынчала болорынаҥ корулап: «Калганчы ӧйлӧрдӧ кӧрмӧстӧрдиҥ ӱредӱлерин ле тӧгӱнчи тындарды ајарып угуп, кезиктери бӱдӱмјинеҥ туура баргылар деп тын јарт айдат» — деп Павел бичиген (1 Тимофейге 4:1). Мениҥ бажырыжым Кудайга јарап турган деп јӱк ле бойыҥа иженип сананганы, ол ас болгонын јарт кӧргӱзет. Иисусла тушташкан самарян келин чилеп, бис ада-энебистеҥ бажырышты энчиленген де болорыстаҥ маат јок. Је, Кудай бистиҥ эдип тургандарысты јарадып турганын бӱдӱмјиленерге биске сӱреен керектӱ.
КУДАЙДЫҤ КӰӰН-ТАБЫН КЕРЕККЕ АЛБАЙ ЈӰРЕРИНЕҤ ЧЕБЕРЛЕН
14, 15. Бисте Кудайдыҥ кӱӱн-табы керегинде тоолу билгир бар да болзо, нениҥ учун сергек болор керек?
14 Бис ајарыҥкай болбозос, Кудайга јарабай турган не-немени јеҥил эдип ийерис. Темдектезе, апостол Иоанн ангелдиҥ алдына «ого бажырарга» кӧҥкӧрӧ јыгылды. Је ангел оны: «Ајарын, мыны этпе; мен сен ле сениҥ карындаштарыҥдый ла Иисус керегинде керелӱ ишчи, Кудайга бажыр» — деп чеберледи (Откровение 19:10, ЭмК). Оныҥ учун сениҥ бажырыжыҥ кандый бир чалуларла быјарзып калган болбозын деп, шиҥдеп кӧрӧриниҥ керектӱзин сен аайлап туруҥ ба? (1 Коринфяндарга 10:14).
15 Качан кезик христиандар Кудайга јарабай турган јаҥдарды јаҥдагылап турарда, Павел олорды сурады: «Не керектӱ ойто кайра чинези јок ло једикпестӱ не-немелерге буруладыгар, база ла ойто олорго бойыгарды бактыртып аларга турганар ба? Айларды, кӱндерди, јылдарды ла ӧйлӧрди ајыктайдыгар. Слер учун коркыйдым, тегин ле јерге слерге иштендим бе» (Галаттарга 4:8—11). Ол улустар Кудай керегинде билгирди таап алгылаган, је соҥында сананбай ла Кудайга јарабай турган кудайлык байрамдар темдектегилеп ле јаҥдар јаҥдагылап турар болгон. Павелдиҥ айтканыла бис ‘Кудайга не јакшы јараарын ченеп кӧрӧр’ учурлу (Ефесяндарга 5:10).
16. Канайып Иоаннаҥ 17:16 ла 1 Пётрдыҥ 4:3 ӱлгерлери, кандый байрамдар ла чӱм-јаҥдар Кудайга јараарын ла, кандыйы јарабазын аайларга биске болужат?
16 Кудайдыҥ јасактарына удурлажып турган јаҥдар ла кудайлык байрамдардаҥ бистер кыйар учурлу (1 Фессалоникийецтерге 5:21). Темдектезе, Иисус бойыныҥ ӱренчиктери керегинде: «Олор эл-јонноҥ эмес, канайып Мен эл-јонноҥ эмезим» — деп айткан (Иоаннаҥ 17:16). Сениҥ кудайлык јаҥыҥда бу эл-јонныҥ керектерине киришпес деген кӧрӱмдӱ байрамдар ла чӱм-јаҥдар бар ба? Кезикте сениҥ серкпеҥниҥ улустары байрамдарга ла јаҥдарга турушкулайт па? Апостол Пётрдыҥ айтканы чылап бойлорын тудунгылайт па? Ол бичийт: «Слерлер байа агаш-ташка ла от-сууга бажырар улустар чылап, јӧй јӱрӱмге, кычага, аайы бажы јок аракыдашка, јыргарына, јескимчилӱ чалуларга бажырарына бадалып, ӧйди јеткенче ӧткӱрдигер» (1 Пётрдыҥ 4:3, ЭмК).
17. Нениҥ учун бис бастыра бу эл-јонныҥ сананбай эткен кылыктарынаҥ чеберленер учурлу?
17 Апостол Иоанн, бу кудайы јок эл-јонныҥ аҥылузына келишкедий јӱрӱмдеги сананбай эткен кылыктардаҥ кыйар керек деп темдектеген. «Эл-јонды ла эл-јондогы не-немелерди сӱӱбегер: кем эл-јонды сӱӱп турган, ондо Адабыстыҥ сӱӱжи јок, нениҥ учун дезе эл-јондогы ончо немелер: эт-каныныҥ јӧй јӱрӱми, кӧрӱмниҥ кычазы, јадын-јӱрӱмниҥ улуркаары, Адабыстаҥ берилген эмес, је бу эл-јонноҥ. Эл-јон ло оныҥ кычазы ӧдӱп јат, Кудайдыҥ кӱӱн-табын бӱдӱрип тургандар чактыҥ чакка болор» — деп Иоанн бичиген (1 Иоанныҥ 2:15—17). ‘Кудайдыҥ кӱӱн-табын бӱдӱрип тургандар’ чактыҥ чакка јӱрер деп, сен ајаруга алдыҥ ба? Чын, бу эл-јонныҥ јӱрӱмдеги сананбай эткен кылыктарынаҥ кыйып, Кудайдыҥ кӱӱн-табын бис бӱдӱрип турзас, бисте ӱргӱлји јӱрӱмге ижемји бар!
КУДАЙДЫҤ БИЙИК ЭЭЖИЛЕРИНЕҤ ТУДУН
18. Кезик коринфяндар кылык-јаҥдарыла неде јастыргылаган, мынаҥ бис неге ӱренерис?
18 Кудай, оныҥ бажыраачылары бийик јӱрӱмниҥ чындык јакшы ээжилеринеҥ тудунзын деп кӱӱнзейт. Јебрен Коринфта кезик христиандар јӱрӱмниҥ чындык ээжилери јок кылык-јаҥдарын Кудай чыдажар болор деп јастыра санангылаган. Је 1 Коринфяндарга 6:9, 10-до олордыҥ тереҥ јастыргылаганы кӧрӱнет. Бис Кудайга јарагадый эдип бажырарга турган болзос, ого јаҥысла сӧстӧрлӧ эмес, је эдип турган керектерисле јараар учурлу. Сен Кудайга мынайда бажырып тургаҥ ба? (Матфейдеҥ 15:8; 23:1—3).
19. Чындык бажырыш ӧскӧ улустар ортодо колбуларга канайып тузазын јетирет?
19 Бистиҥ улус ортодогы колбуларыс анайда ок Кудайдыҥ ээжилерин кӧргӱзер учурлу. Улус бистерге јакшы баштанзын деп кӱӱнзеп турган болзос, ӧскӧ улустарла анайып ла бойыгар баштаныгар,— бу чындык бажырыштыҥ учурлу бӧлӱги деп, Иисус Христос оморкотты (Матфейдеҥ 7:12). Анайда ок, карындаштык сӱӱшти кӧргӱзери керегинде оныҥ айтканын ајаруга ал: «Бой-бойыгар ортогордо сӱӱш болзо, мынаҥ улам слерди Мениҥ ӱренчиктерим деп таныгылар» (Иоаннаҥ 13:35). Иисустыҥ ӱренчиктери бой-бойлорын сӱӱжип, кожо бажырып тургандырына чылап, ӧскӧ дӧ улуска јакшыны эдер учуру (Галаттарга 6:10).
БАСТЫРА ЈӰРЕГИНЕҤ БАЖЫРГАНЫ
20, 21. а) Кудайга кандый бажырыш јарап јат? б) Нениҥ учун Иегова Малахияныҥ кӱндериндеги Израильдыҥ бажырыжын јектеп салган?
20 Сен Кудайга јарагадый эдип бажырарга кӱӱнзеп турган болорыҥ. Андый болзо, бажырары аайынча сен Иегованыҥ кӧрӱмиле тудунар учурлу. Кандый бир суракты бис эмес, а Кудай канайда кӧрӱп турганы јаан учурлу деп, Иаков деген ӱренчик темдектеген. «Кудайдыҥ ла Адабыстыҥ алдына ару ла једикпес јок болоры: ол ӧскӱс ле тул ӱй улустыҥ, олордыҥ ачу-коронын кӧрӱп болужары ла эл-јонныҥ јаман кылыктарынаҥ бойын кичеери» — деп, Иаков айткан (Иаковтыҥ 1:27). Кудайга јараарга амадаганы бисти кажыбысты ла бойыстыҥ бажырыжысты Кудайга јарабай турган не-немелер, быјарзыдып турган керектер бар болбозын деп шиҥдеп кӧрӧрине ле Кудайдыҥ кӧрӱминеҥ бис јаан учурлу нени де божотпой турганыс па деп, бӱдӱмјилӱ болорына кӱӱнзедер (Иаковтыҥ 1:26).
21 Иегова јаҥыс ла ару ла бастыра јӱрегинеҥ беринген бажырышты алып јат (Матфейдеҥ 22:37; Колоссяндарга 3:23). Качан израиль албаты Кудайга учурлузын бербей токтоп каларда: «Уулы адазын тооп јат, кул — бойыныҥ ээзин; Мен — адазы болорымда, Меге тоомјы кайда? Мен Кайракан болорымда, Мениҥ алдымда тоомјы кайда?» — деп Иегова айткан. Олор тайылгага кӧс јок, аксак ла оору тындуларды ого экелгилеп, Кудайды таарындырып тургулаган, ол мындый бажырышты јаратпаган (Малахия 1:6—8). Иегова сӱрекей ару бажырышка јолду, ол јӱк ле бастыра бойын берингенди јарадат (Исход 20:5; Притчалар 3:9; Откровение 4:11).
22. Кудай бистиҥ бажырыжысты јаратсын деп, кӱӱнзеп турган болзос бис недеҥ кыйар учурлу, оныҥ ордына бис нени эдер учурлу?
22 Иисусла куучындашкан самяран келин, Кудайга јараар бажырышла јилбиркей берген болор. Бу анайда ок бисти јилбиркедип турган болзо, бис ончо быјарзыдып турган ӱредӱлердеҥ ле чӱм јаҥдардаҥ кыйарыс (2 Коринфяндарга 6:14—18). Мыныҥ ордына, бис Кудай керегинде билгир аларга ла оныҥ кӱӱн-табын бӱдӱрерге бастыра кӱчисти саларыс. Бис Кудайга јараар бажырыш аайынча берилген некелтелерге келиштире јӱрерге кичеенип албаданарыс (1 Тимофейге 2:3, 4). Иегованыҥ Керечилери мыны эдерге кичеенгилейт, оноҥ олор сени Кудайга «тыны-была ла чындыкла» бажырарына олорго биригип алзын деп акту јӱрегинеҥ кычыргылайт (Иоаннаҥ 4:24). «Мынайып бажыратан улустарды Адабыс Бойына бедирейт» — деп, Иисус айткан (Иоаннаҥ 4:23). Сен олордыҥ бирӱзи деп бис иженедис. Самарян келин чилеп сен ӱргӱлјиге јӱрерге турган эмейиҥ (Иоаннаҥ 4:13—15). Је улустыҥ карып ла ӧлӱп турганы јажыт эмес. Нениҥ учун мындый болуп турганын келер бажалык јартап берер.
БОЙЫҤНЫҤ БИЛГИРЛЕРИҤДИ ШИҤДЕП КӦР
Иоаннаҥ 4:23, 24 айдылганы аайынча, Кудайга кандый бажырыш јарап турган?
Кудайга аҥылу чӱм-јаҥдар ла байрамдар јарап турган ба деп канайда билип аларга јараар?
Кудайга јараар бажырыш аайынча кандый некелтелер бар?
[Ӱренериниҥ сурактары]
[Бӱдӱн 44 бӱкке берилген јурук]
