1. Агару Бичиктеҥ Иегованыҥ кӧрӱми керегинде нени билип аладыс, бу бисти нениҥ учун токунадат?

УЛУС слердиҥ јӱк тыш бӱдӱмеерди ле чырай-кебереерди кӧрӱп турза, слерге јараар беди? Јок эмей. Оныҥ учун Иегова кижиниҥ тыш кеберине кӧрбӧй турган деп билерге кандый јакшы! Темдектезе, Иегова Самуилга, Иессейдиҥ уулдарыныҥ бирӱзи Израильдиҥ кааны болор деп айткан. Самуил Иессейдиҥ јаан уулын, Елиавты, кӧрӱп ийеле: «Иегова оны майлаган болор» — деп сананган. Нениҥ учун дезе, Елиав кӧрӱмјилӱ кижи болгон. Је Иегова Самуилга айткан: «Оныҥ тыш бӱдӱмин ле бийик сынын кӧрбӧ, нениҥ учун дезе мен оны јектеп салгам». Айдарда, Самуил Иессейдиҥ уулдарына Иегованыҥ кӧрӱмиле кӧрбӧгӧн. Бу бисти неге ӱредет? Иегова айдат: «Кижи јӱк кӧскӧ кӧрӱнип турганын кӧрӧт, је Иегова јӱректи кӧрӱп јат» (1 Сам. 16:1, 6, 7).

2. Иоанн 7:24-тӧги сӧстӧрди нениҥ учун бӱдӱрер керек? Тем куучындап беригер.

² Толо кеминде эмес болгоныстаҥ улам, бис ончобыс озо ло баштап улустыҥ тыш кеберине кӧрӱп јадыс. (Иоанн 7:24 кычырыгар.) Је кижиниҥ кылык-јаҥы јӱк ле тыш кеберинеҥ кӧрӱнет пе? Мындый тем кӧрӱп ийектер. Ченемелдӱ де врач кижиниҥ чырайынаҥ ла оныҥ оорузын билип болбой јат. Ол озо баштап кижиниҥ алдында кандый ооруларла ооруганын, эмди нези ооруп турганын эмезе канайып ооруп турганын билерге, оны јазап угат. Керек дезе врач оны рентген ӧтсин деп айдардаҥ айабас. Бу јогынаҥ врач чын диагноз тургузып болбос. Анайып ла бис ака-эјелердиҥ јӱк  тыш кеберине кӧрӱп турзаас, олорды качан да оҥдоп болбозыс. Оныҥ учун олордыҥ ичиндеги кылык-јаҥын билерге, тереҥжиде кӧрӧр керек. Бис дезе, улустыҥ јӱрегин кӧрбӧй јадыс, оныҥ учун улусты Иегова чылап качан да оҥдоп болбос то болзоос, је Иегованаҥ тем алар аргалу. Кандый?

3. Бу јӧрмӧлдӧ кӧрӱлетен Агару Бичиктеги учуралдар биске Иегованаҥ тем аларга канайып болужар?

³ Иегова бойыныҥ ишчилерине канайып баштанат? Ол олорды угуп јат. Ол ишчилериниҥ алдындагы да, эмдиги де айалгаларын ајаруга алат. Ол олорды килеп јат. Эмди, Иегова Ионага, Ильяга, Агарьга ла Лотко канайып болушканын шӱӱжип, ака-эјелериске Иегова чылап канайып баштанарысты сананып ийектер.

4. Бис Иона керегинде недеҥ улам јаман сананар эдис?

⁴ Ионаныҥ айалгазын јазап билбей јадып, бис оны сӧс укпас кижи, керек дезе Иеговага чындык эмес деп сананардаҥ айабазыс. Иегова ого Ниневияныҥ албатызына Кудайдыҥ јаргызын айтсын деп јакылта берген. Је Иона Ниневия барардыҥ ордына, чек ӧскӧ јанындӧӧн барып јаткан керепке отурып, «Иегованаҥ... кача берген» (Иона 1:1—3). Слер Ионага база катап јакылта берер эдеер бе? Јок болбой. Је Иегованыҥ кӧрӱми чек башка болгон (Иона 3:1, 2).

5. Иона 2:1, 2, 9-тагы мӱргӱӱлдеҥ бис Иона керегинде нени билип аладыс?

⁵ Иона кандый кижи болгоны оныҥ мӱргӱӱлинеҥ кӧрӱнет. (Иона 2:1, 2, 9 кычырыгар *.) Анайып ол кӧп мӱргӱген болор. Бу мӱргӱӱлдеҥ бис Ионаны јакарунаҥ коркый береле, кача берген кижи деп эмес, је Иеговага сӧсуккур, јобош ло быйанзак кижи деп кӧрӱп јадыс. Оныҥ учун Иона јастырган да болзо, Иегова оныҥ мӱргӱӱлин угуп, оны судурчы эдип оноҥ ары тузаланган.

6. Нениҥ учун улусты јазап угуп турар керек?

⁶ Улусты јазап угарга, јобош ло чыдамкай болор керек. Је улусты јазап укканыс кандый туза экелип турганын кӧрӱп ийектер. Баштапкызында, бис ака-эјелерге јаман сананбазыс. Экинчизинде, бис улустыҥ сезимдерин ле кандый бир керекти нениҥ учун анайып эткенин оҥдоп, олорды килеп турарыс. Ӱчинчизинде, бис улуска бойын јакшы оҥдоп аларга болужарыс.  Кезикте бис бойыстыҥ да сезимдеристи улуска айтпаганчас, бойысты оҥдоп болбой јадыс (Укаа 20:5). Азиянаҥ бир аксагал куучындайт: «Мен бир эјени, укпай ла јадып, јуунныҥ туштажуларына карууларын јазап белетезин деп ӱредип баштагам. Је кӧрӧр болзо, эјеге, јӱк араайынаҥ кычырып турганы учун, туштажуларга белетенерге ал-камык ӧй ло ийде-кӱч керек болот эмтир». Айдарда, јӧп берердеҥ озо, аксагалдар ака-эјелерди јазап угар учурлу! (Укаа 18:13).

7. Иегованыҥ Ильяга канайып баштанганынаҥ бис неге ӱренедис?

⁷ Кезик ака-эјелерге бойыныҥ кылык-јаҥынаҥ улам эмезе кандый биледе ле культурада ӧскӧнинеҥ улам сезимдерин ачарга кӱч болот. Олорго канайып болужар? Темдектезе, Илья Иезавельдеҥ качып јӱрерде, Иегова нени эткен эди? Илья Иеговага јӱрегин јӱк канча кӱнниҥ бажынаҥ ачкан. Је теҥеридеги Адазы оны јазап угуп, кӱӱнин кӧдӱреле, ого јаан јакылта берген (1 Каан. 19:1—18). Анайып ла ака-эјелерге биске сезимдерин ачарга база ӧй керек болот, је бу јокко бис олордыҥ јӱрегинде не барын оҥдоп болбозыс. Бис Иегованаҥ тем алып, јобош болуп турзаас, ака-эјелерге биске ачыларга јеҥил болор. Оноҥ, олор биске сезимдерин айдып јатса, олорды јазап угар керек.

8. Башталганы 16:7—13-ле болзо, Иегова Агарьга канайып болушкан?

⁸ Агарь Сараныҥ кулы болгон. Ол Аврамныҥ ӱйи боло береле, барланып, бойыныҥ абакайын, бала јок Сараны, тообой барган. Кийнинде, айалга там ла катулана берерде, Агарьга качарга келишкен (Баш. 16:4—6). Толо эмес кижиниҥ кӧрӱмиле болзо, бу бийиркек ӱй кижи андый айалгага кирип калганында бойы бурулу. Је Иегованыҥ кӧрӱми чек башка болгон. Ол Агарьга ангел ийген. Ангел оны табып алала, кӧрӱмин солыырга болушкан ла оны алкап салган. Бу тушта Агарь, Иегова ӱзе немени кӧрӱп, оныҥ айалгазын јакшы оҥдоп турганын айлап ийген. Керек дезе ол Иеговага: «Сен — Эл-Рои [ӱзе немени кӧрӱп турган Кудай]» — деп айткан. (Башталганы 16:7—13 кычырыгар.)

9. Кудай Агарьды нениҥ учун килеген?

⁹ Иегова Агарьдаҥ нени кӧргӧн? Ол оныҥ алдындагы јӱрӱмин ле кандый кӱчтер ӧткӧнин ӱзе билген (Укаа 15:3). Агарь, еврей улустыҥ билезинде јаткан, египет укту кижи болгон. Оныҥ учун ол кезикте бойын туш кижи деп сезип туратан болор. Анайда ок ол бойыныҥ билезине ле тӧрӧл јерине санааган болор. Бого коштой, ол Аврамныҥ экинчи ӱйи болгон. Ол ӧйлӧрдӧ Кудайдыҥ чындык кезик ишчилери кӧп ӱйлерлӱ болотон. Је Кудай баштапкы эр ле ӱй кижини јайап турарда, эр кижиге јӱк ле бир ӱй кижи берген (Матф. 19:4—6). Оныҥ учун кӧп ӱйлерлӱ эр кижиниҥ билезинде јаантайын ла кериш-уруш ла ӧӧн-бӧкӧн болуп туратан. Иегова Агарьдыҥ Сараны тообой турганын јаратпаган да болзо, Агарьдыҥ сезимдерин ле айалгазын оҥдогон деп, бис алаҥзыбай јадыс.

10. Бис ака-эјелерле канайып јууктада таныжып алар аргалу?

¹⁰ Иегова улусты јакшы оҥдоп јат. Бу јанынаҥ бис оноҥ тем алар аргалу. А тем аларга, ака-эјелерле јууктада таныжып туругар. Олорло јуунныҥ туштажуларынаҥ озо эмезе кийнинде куучындажып туругар, кожо јарлап туругар, аргагар бар болзо, айылга да кычырарга јараар. Ол тушта слер кӧпти кӧрӱп ийереер: унчукпас деп билдирип турган эје, чынынча болзо, уйалчаҥ эмтир;  акчага јайылып турган деп билдирген ака, кысканбас эмтир; балдарыла кожо туштажуларга јаантайын оройтып турган эје, биледе удурлажуларга табартып турган эмтир (Иов 6:29). Је бу ок ӧйдӧ бис «ӧскӧ улустыҥ керектерине кириш[пей]» јадыс (1 Тим. 5:13). Андый да болзо, ака-эјелер керегинде ле олордыҥ айалгазы керегинде кӧптӧдӧ билип турзаас, јакшы болор эди.

11. Нениҥ учун аксагалдар јуундагы койлорды јакшы билер учурлу?

¹¹ Анчада ла аксагалдар јуунындагы ака-эјелерди јакшы билер учурлу. Аймак кӧрӧӧчи болгон Артур аканыҥ учуралын кӧрӱп ийектер. Ол ӧскӧ аксагалла кожо бир эјеге барган. Бу эје дезе унчукпас, улуска јууктабас кижи деп билдирген. Ака эске алынат: «Кӧрӧр болзо, оныҥ ӧбӧӧни алышкан кийнинеҥ јаан удабай ла божоп калтыр. Эјеге кӱч те болгон болзо, ол эки кызын чындыкта чыдадып, Иегованы сӱӱрге ӱредип салган. Је оноҥ эјениҥ кӧзи уйадап баштаарда, ол депрессияга кирген. Андый да болзо, эјениҥ Иеговага сӱӱжи ле бӱткени уйадабаган. Карын бу эјенеҥ кӧп немеге ӱренерге јараар эмтир» (Флп. 2:3). Бу аймак кӧрӧӧчи, койлорын ла олордыҥ кыйын-шыразын сӱрекей јакшы билер Иегованаҥ тем алган (Чыг. 3:7). Айдарда, аксагалдар јуундагы койлорын јакшы билип турза, олорго канайып болужарын кӧрӱп турар.

12. Азияда јадып турган эјеге јуунда бир эјеле јууктада танышканы кандый туза экелген?

¹² Слер кандый бир акага эмезе эјеге кыртыштанып турган болзоор, оныла јууктада таныжып алыгар. Ол тушта слерге оны килеерге јеҥил болор. Азияда јадып турган эје куучындайт: «Јуунда табыжы јаан бир эје болгон. Мен оны јакшы кылык-јаҥга ӱредилбеген деп бодойтом. Је бир катап оныла кожо јарлап јӱргем. Кӧрӧр болзо, алдында ол ада-энезине рынокто балык садарга болужып, тыҥ кыйгырып, улусты кычырар болгон. Оныҥ учун бу эје андый табышту эмтир. Эмди, ака-эјелерди јакшы оҥдоорго, олорды јакшы билер керек деп оҥдоп јадым». Кижини јууктада билип аларга, јеҥил эмес болот. Је Агару Бичиктеги: «Јӱректеригерди ачыгар» — деген јӧпти тузаланзаас, бис «ончо улусты» сӱӱп турган Кудайдаҥ тем аладыс (1 Тим. 2:3, 4; 2 Кор. 6:11—13).

13. Башталганы 19:15, 16-ла болзо, Лот меҥдебей турарда ангелдер нени эткен, нениҥ учун?

¹³ Лотко, јӱрӱминде јаан солынта болгон ӧйинде, Иегованыҥ јакылтазын тӱргедеп  бӱдӱрер керек болгон. Ого эки ангел келип, билезиле кожо Содом каланаҥ чыксын деп јакарган. Нениҥ учун дезе ангелдер: «Бис бу каланы јоголтып койорыс» — деп айткан (Баш. 19:12, 13). Је эртен тура Лот билезиле кожо эмдигенче айылынаҥ чыкпаган болтыр. Оныҥ учун ангелдерге Лотты ойто катап тӱргендедерге келишкен. Је Лот дезе, анайып ла меҥдебей турды. Бу учуралды кӧрӱп, бис Лотты неме керексибес, керек дезе сӧсукпас деп сананар болорыс. Је Иегова Лотты тӱҥей ле артыргыспаган. «Кайраканга Лот карам болгон», оныҥ учун ангелдер Лотты ла оныҥ билезин јединип, каладаҥ чыгарып салган. (Башталганы 19:15, 16 кычырыгар.)

14. Иегова Лотты кандый шылтактардаҥ улам килеген болор?

¹⁴ Иеговада Лотты килеерге бир кезек шылтактар болгон. Темдектезе, Лот јанында јаткан улустаҥ коркыганынаҥ улам, айылын артыргызарга меҥдебеген болор. Анайда ок ӧскӧ дӧ јеткерлӱ айалгалар болгон. Лот эки каанныҥ јуугындагы ӧзӧктӧ асфальтту орого тӱшкенин билетен болор (Баш. 14:8—12). Ол эмезе билениҥ бажы болуп, Лот айылыныҥ улузы учун санааркаган болор. Бого ло коштой, Лот бай кижи болгон, оныҥ учун Содомдо јакшы туралу да болгон болор (Баш. 13:5, 6). Је бу шылтактардыҥ бирӱзи де Лотты актабай јат. Ого Иегованыҥ сӧзин тӱргедеп бӱдӱрер керек болгон. Је Иегова Лотты, јастырып та турарда, чындык кижи деп кӧргӧн (2 Петр 2:7, 8).

15. Кижиниҥ кандый бир кылык-јаҥын јаргылаардыҥ ордына, нени эдер керек?

¹⁵ Кижиниҥ кандый бир кылык-јаҥын јаргылаардыҥ ордына, оныҥ сезимдерин оҥдоп аларга албаданыгар. Шак ла мынайып Европада јадып турган Вероника деп эје эткен. Ол эске алат: «Бир эје јаантайын бӱркӱлип калатан ла улустаҥ тууралап јӱретен. Кезикте ого јууктарга да коркып туратам. Је мен мынайып санандым: „Мен андый айалгада болгон болзом, меге најы керек болор эди“. Оныҥ учун эјениҥ јӱрегинде не барын билип аларга, оныла куучындажарымда, ол  меге сезимдерин айдып берди! Эмди мен оны оҥдоп јадым!»

16. Улусты килеп турарга, нениҥ учун Иеговага мӱргӱӱр керек?

¹⁶ Бисти јӱк ле Иегова эҥ јакшы оҥдоп јат (Укаа 15:11). Оныҥ учун улуска Кудайдыҥ кӧрӱмиле кӧрӧргӧ лӧ олорды килеп турганысты канайып кӧргӱзерин оҥдоп ийерге, Оноҥ болуш сурагар. Анжела эјеге улусты оноҥ тыҥ килеерге, мӱргӱӱл болушкан. Јуунда ого бир эјеле куучындажарга кӱч боло берген. Анжела айдат: «Ол эје керегинде јаман сананып, оны бойы ла бурулу дейле, оноҥ тууралап баштаар кӱӱниҥ келер. Је мен Иегованаҥ бу эјени оҥдоорго, болуш сурагам». Иегова Анжеланыҥ мӱргӱӱлине каруу берди бе? Ол оноҥ ары куучындайт: «Бис кожо јарлап јӱрген кийнинеҥ, канча саат куучындашканыс. Мен оны лаптап уккам. Эмди ол эјени оноҥ тыҥ сӱӱп јадым ла ого болужарга кӱӱнзейдим».

17. Бис нени эдерге шӱӱп алдыс?

¹⁷ Биске ака-эјелердиҥ кемизин килеер, кемизин килебес деп ылгаштыратан јаҥ берилбеген. Олордыҥ кажызында ла Ионада, Ильяда, Агарьда ла Лотто чылап кӱчтер болуп јат. Бу кӱчтерде кезикте олор бойлоры бурулу болот. Је бис ӱзегис јастыраларыстаҥ улам кезикте кандый бир кӱчтерге туштайдыс. Оныҥ да учун Иегова бисти килеҥкей болорына кӱӱнзедет (1 Петр 3:8). Бис Иегованыҥ сӧзин угуп турзаас, башка-башка ака-эјелердеҥ турган телекейлик сӱреен јакшы билегистиҥ бирлигине јӧмӧжип јадыс. Оныҥ учун ака-эјелерди јазап угуп, олорло јууктада таныжып, олорды килеп туругар.