1. Нениҥ учун кӧп улус ӱргӱлји јӱрӱм болбос деп сананат?

 КӦП улус тузалу курсак јип, эди-канын тазыктырып јат, нениҥ учун дезе улус оорубай, су-кадык ла узак јӱрӱм јӱрерге кӱӱнзейт. Је бу ла ок ӧйдӧ олор јажын-чакка јӱрер деп иженбей де јат. Нениҥ учун дезе олордыҥ санаазыла болзо, јажын-чакка јӱретен арга ол чӧрчӧк. Ол эмезе ӱргӱлји јӱрӱм — кӱчтерге бастырып койгон, учы-кыйузы јок шыралгалу јӱрӱм деп јуралат. Је Иисустыҥ айтканыла, ӱргӱлји јӱрӱм сӱӱнчилӱ ле јакшы болор. Бу керегинде Иисустыҥ сӧстӧрин Иоанн 3:16-даҥ ла 5:24-тӧҥ кӧрӱп ийерге јараар.

 2. Иоанныҥ 6-чы бажалыгында ӱргӱлји јӱрӱм керегинде не айдылат? (Иоанн 6:39, 40).

² Бир катап Иисус ал-камык улусты калаш ла балыкла азырап салган a. Бу коркышту кайкамчылу болгон. Је эртезинде Иисустыҥ айткан сӧстӧри улусты оноҥ тыҥ кайкаткан. Олор Иисустӧӧн Галилей талайдыҥ јанында Капернаум деп каладӧӧн једип келгилеген. Анда Иисус олорго божогон улус тирилип, ӱргӱлји јӱрӱм јӱрер деп айткан. (Иоанн 6:39, 40, ЈТ кычырыгар.) Бойоордыҥ божогон јуук улузыгарды ла најылараарды сананып ийзеер де. Олор тирилип, бисле кожо јажын-чакка јӱрӱмге јакшызынып јӱрер аргалу! Је Иоанн 6-чы бажалыкта Иисустыҥ оноҥ ары айткан сӧстӧрин улус оҥдобогон. Ол сӧстӧр бӱгӱнги де ӧйдӧ улуска јарт эмес. Иисус нени айткан?

 3. Иисус Иоанн 6:51-де бойы керегинде нени айткан?

³ Иисус улусты кайкал ажыра азырап салган кийнинеҥ Иегова олордыҥ ада-ӧбӧкӧлӧрин чӧлдӧ маннала  азыраганын эске алган. Агару Бичикте маннаны «теҥеридеҥ калаш» деп айтканын олор јакшы билер болгон (Сар. 105:40; Иоанн 6:31). Оныҥ учун Иисус олорды јаан учурлу чындыкка ӱредерге, манна керегинде айткан. Маннаны олорго кайкал ажыра Кудай берген де болзо, је оны јиген улус учы-тӱбинде божоп калган (Иоанн 6:49). Иисус бойын «теҥеридеҥ чын калаш», «Кудайдыҥ калажы» ла «јӱрӱм берер калаш» деп айткан (Иоанн 6:32, 33, 35). Иисустыҥ ла маннаныҥ башказы неде? Ол айткан: «Мен — теҥеридеҥ тӱшкен тирӱ калаш. Бу калаштаҥ јигени ӱргӱлји чакка эзен јӱрер». (Иоанн 6:51 кычырыгар.) Иисусты уккан еврейлер мыны оҥдобой, алаҥ кайкашкан. Иисус канайып «теҥеридеҥ тӱшкен... калаш» болотон? Нениҥ учун бу «калаш» Кудайдыҥ берген манназынаҥ артык болгон? Иисус мынайда айткан: «Беретен калажым — мениҥ эди-каным». Бу не дегени? Бу сурактыҥ каруузын биске билер керек, нениҥ учун дезе мынаҥ бис ле бистиҥ јуук улузыс ӱргӱлјиге јӱрер бе, јок по деп камаанду болот. Иисус нени айтканын кӧрӱп ийектер.

«МЕН — ТИРӰ КАЛАШ» ЛА «БЕРЕТЕН КАЛАЖЫМ — МЕНИҤ ЭДИ-КАНЫМ» ДЕГЕНИ НЕНИ ТЕМДЕКТЕЙТ?

 4. Нениҥ учун кезик улус Иисустыҥ айткан сӧстӧрине коркышту тыҥ кайкаган?

⁴ Иисустыҥ айтканыла, улустыҥ јийтен калажы — оныҥ эди-каны. Ол оны «телекейдиҥ улузыныҥ јӱрӱми учун бер[ер]». Олор бу сӧстӧрди угала, ал-сагышка тӱшкен. Нениҥ учун дезе олор оныҥ эди-канын чыннаҥ ла јиир керек деп сананган болор (Иоанн 6:52). Је Иисустыҥ оноҥ ары айткан сӧстӧри олорды оноҥ тыҥ кайкаткан: «Уулыныҥ эди-канын јибезегер, оныҥ канын ичпезегер, ӱргӱлји јӱрӱм албазаар» (Иоанн 6:53, ЈТ).

 5. Иисус оныҥ канын чыннаҥ ла ичсин деп айтпаган деп кайдаҥ билерис?

⁵ Нойдыҥ ӧйинде Кудай улуска кан јибезин деп јакарган (Баш. 9:3, 4). Кийнинде Израиль албатыга јасак берип јадала, Иегова бу јасакты такып айткан. Бу јасакты кем-кем бӱдӱрбезе, оны ӧлтӱрип салар керек болгон (Лев. 7:27). Иисус еврейлерди Моисейдиҥ јасагын бӱдӱрерге ӱреткен (Матф. 5:17—19). Оныҥ учун ол оныҥ эди-канын чыннаҥ ла ичип-јизин деп айтпас эди. Је оныҥ сӧстӧри кандый да саҥ башка деп билдирген де болзо, олорго «ӱргӱлји јӱрӱм» аларга нени эдер керек деп кӧргӱскен (Иоанн 6:54).

 6. Иисус Иоанн 6:53-те «эт-кан» керегинде айдып турала, чын ла эт-кан керегинде айтпаган деп бис кайдаҥ билерис?

⁶ Иисус «эт-кан» деп сӧстӧрди тузаланып турала, чын эт-кан керегинде айтпаганы јарт. Мындый ӱредетен эп-арганы ол мынаҥ да озо тузаланган болгон. Темдектезе, самар ӱй кижиге: «Је Мениҥ берер суумнаҥ ичери — јажына суузабас. Берер суум дезе оныҥ ичинде ӱргӱлји јӱрӱмге агар суу чыгыды боло берер» — деп, ол айткан (Иоанн 4:7, 14) b. Кажы бир кутуктаҥ алган суу самар ӱй кижиге ӱргӱлји јӱрӱм берер деп ол айтпаган. Анайып ла Иисус Капернаумдагы улусты оныҥ  эди-канын чыннаҥ ла ичип-јигени ӱргӱлји јӱрӱм алар деп ӱретпеген.

ЭКИ УЧУРАЛДЫҤ БАШКАЗЫ

 7. Кезик улус Иисустыҥ Иоанн 6:53-те бичилген сӧстӧрин канайып јартайт?

⁷ Кезик кудай јаҥдардыҥ ӱреткениле, Иисус Иоанн 6:53-те Кайраканныҥ Эҥирин канайып ӧткӱрер керек деп айткан. Нениҥ учун олор анайып сананат? Не дезе Кайраканныҥ Эҥирин ӧткӱрген ӧйдӧ, ол эт-кан керегинде база айткан (Матф. 26:26—28). Оныҥ учун олор Кайраканныҥ Эҥиринде ончо улус калаш јип, кызыл аракы ичер учурлу деп ӱредет. Је бу чын ба? Бу сурактыҥ аайына чыгып салар керек, нениҥ учун дезе кажы ла јыл Кайраканныҥ Эҥирине бисле кожо канча миллион тоолу улус јуулыжып јат. Иоанныҥ 6-чы бажалыгында бичилген учурал Кайраканныҥ Эҥиринеҥ незиле башка деп кӧрӱп ийектер.

 8. Иоанныҥ 6-чы бажалыгында учуралдыҥ ла Кайраканныҥ Эҥириниҥ башказы не де? (Јуруктарды база кӧрӱгер.)

⁸ Озо баштап бу эки учуралдыҥ башказын кӧрӱп ийектер. Баштапкызында, Иоанн 6:53—56-дагы сӧстӧрди Иисус кайда ла качан айткан? Бу учурал б. э. 32-чи јылында, Галилеяда болгон. А Кайраканныҥ Эҥирин ол Иерусалимде бир јыл кире ӧдӧ берерде  кийдирген. Экинчизинде, ол бу сӧстӧрди кемге айткан? Бу сӧстӧрди Иисус Галилеядагы улуска айткан, олор Иегова ла оныҥ Каандыгы керегинде билерге кӱӱнзебеген, је јӱк курсак-тамак керегинде сананган (Иоанн 6:26). Олор Иисустыҥ сӧстӧрин оҥдобой, оны укпай баргылаган. Керек дезе оныҥ кезик ӱренчиктери де оны артыргызып салган (Иоанн 6:14, 36, 42, 60, 64, 66). Бу учуралды б. э. 33-чи јылында ӧткӱрилген баштапкы Кайраканныҥ Эҥириле тӱҥдештирип ийектер. Анда Иисусла кожо 11 чындык апостолы болгон. Олор Иисусты уккан Галилеядагы улуска кӧрӧ, ӱзе немени оҥдобогон до болзо, Иисусты артыргыспаган. Анайда ок Иисус теҥеридеҥ келген Кудайдыҥ Уулы деп бир де алаҥзыбай бӱткилеген (Матф. 16:16). Оныҥ учун ол олорды мынайып мактаган: «Мениле кожо ончо ченелтелерди ӧттигер» (Лука 22:28). Бу эки учуралды кӧрзӧӧс, Иоанн 6:53-теги сӧстӧр Кайраканныҥ Эҥирине келишпей турганы јарт кӧрӱнип јат. Бу эки учуралдыҥ база неде башка болгонын кӧрӱп ийектер.

ИИСУСТЫҤ СӦСТӦРИ СЛЕРГЕ КАНДЫЙ АРГА АЧАТ?

 9. Кайраканныҥ Эҥиринде Иисустыҥ айткан сӧстӧри кемге айдылган?

⁹ Кайраканныҥ Эҥиринде Иисус апостолдорына ачытпаган калаш берип, бу оныҥ эди-канын темдектеп турган деп айткан. Оноҥ ол кызыл аракыны берип, бу «јӧптӧжӱниҥ каанын» (ЈТ) темдектеп турган деп айткан (Марк 14:22—25; Лука 22:20; 1 Кор. 11:24). База бир учурлу неме: Иисус јӧптӧжӱ керегинде айткан. Бу јаҥы јӧптӧжӱни Иегова кӧгӱс Израильле тургускан. Ол оны бастыра улусла эмес, је јӱк ле «Кудайдыҥ Каандыгында» Иисусла кожо башкаратан улусла тургускан (Евр. 8:6, 10; 9:15). Ол тушта апостолдор ӱзе немени оҥдобогон. Је удабай олор агару тынла майладып, Иисусла кожо теҥериде башкарарга јаҥы јӧптӧжӱге кирген (Иоанн 14:2, 3).

10. Кайраканныҥ Эҥиринде болгон учурал Галилеядагы учуралдаҥ база незиле башка болот? (Јурукты база кӧрӱгер.)

¹⁰ Кайраканныҥ Эҥиринде Иисустыҥ сӧстӧри јӱк ле «ас ӱӱрге» айдылган деп ајардаар ба (Лука 12:32). Бу бӧлӱкке озо баштап ол эҥирде Иисусла болгон чындык апостолдоры кирген. Олор ло олордыҥ кийнинеҥ кожулган улус Кайраканныҥ Эҥиринде калаш јип ле аракы ичет. Шак ла бу улуска теҥериде Иисустыҥ јанында болотон јер белетелген. Бу база бир башказы болуп јат. Кайраканныҥ Эҥиринде Иисустыҥ айткан сӧстӧри јӱк ле бир кичинек бӧлӱк ӱренчиктерине айдылган. А Галилеяда айткан сӧстӧри кӧп улуска.

11. Иисустыҥ Галилеядагы айткан алкыштары бастыра улуска берилген деп, кайдаҥ билерис?

¹¹ Б. э. 32-чи јылында Галилеяда Иисусты уккан кӧп саба улус курсак јиирге кӱӱнзеген. Је Иисус олордыҥ ајарузын курсактаҥ артык немеге, ӱргӱлји јӱрӱм беретен немеге эткен. Иисус божоп калган улус калганчы кӱнде тирилер ле јажын-чакка јӱрер аргалу деп айткан. Кийнинде Кайраканныҥ Эҥиринде айдылган сӧстӧргӧ кӧрӧ, бу сӧстӧр јӱк кичинек бӧлӱкке айдылбаган.  Ӧскӧртӧ айтса, Галилеяда Иисустыҥ айткан алкыштарын бастыра улус алар аргалу. Оныҥ учун ол мынайып айткан: «Мениҥ беретен калажым — мениҥ эди-каным, оны бу телекейдиҥ улузыныҥ јӱрӱми учун берип јадым» (Иоанн 6:51).

12. Ӱргӱлји јӱрӱмди аларга кижиге нени эдер керек?

¹² Иисустыҥ Галилеядагы айткан сӧстӧри ӱргӱлји јӱрӱмди јерде јаткан ончо улус алар деп кӧргӱзет пе? Јок. Ӱргӱлји јӱрӱмди јӱк ле «бу калаштаҥ јигени» алар, ӧскӧртӧ айтса Иисуска бӱдӱмјизин керектериле кӧргӱзип тургандар алар. Кезик христиан кудай јаҥныҥ улузы Иисуска јӱк ле бӱткени ле оны Аргадаачыбыс деп айтканы једер деп сананат (Иоанн 6:29). Галилеяда Иисусты уккан кӧп саба улус озо баштап бӱткен, је оноҥ олор Иисустыҥ кийнинеҥ јӱрбей барган. Нениҥ учун?

13. Иисустыҥ ӱренчиги болоры дегени нени темдектейт?

¹³ Иисустыҥ азыраган улустыҥ кӧп сабазы бойына ла керектӱ неме аларга болуп, Иисустыҥ кийнинеҥ барган. Олор нени керексиген? Иисус олорды эмдезин, азыразын ла јӱк ле јакшы сӧстӧр айтсын деп. Је Иисус јерге улустыҥ кӱӱнин бӱдӱрерге келбеген. Оныҥ амадузы — улусты оныҥ ӱренчиктери болзын деп ӱредери. Ол олорды меге «келер» деп кычырган. Је бу јӱк ле оныҥ јанында болорын темдектебей јат. Иисустыҥ ӱренчиги болорго, оныҥ айтканын јазап угуп, ӱредӱлерин  јӱрӱмде тузаланарын темдектейт (Иоанн 5:40; 6:44).

14. Јажын-чакка јӱрерге биске нени эдер керек?

¹⁴ Иоанн 6:53-те Иисус эди-каны керегинде айдып турарда, экелетен тайылгазын айткан. Оны уккан еврейлерге ого бӱдер керек болгон. Нениҥ учун? Нениҥ учун дезе бӱткени ӱргӱлји јӱрӱм аларга болужат. Бӱгӱнги кӱнде база анайып ла эдер керек (Иоанн 6:40). Кижи јажын-чакка јӱрерге турган болзо, ого Иисустыҥ толынты тайылгазына бӱдер керек. Андый арга кӧп-кӧп улуска ачылат (Эф. 1:7).

15, 16. Иоанныҥ 6-чы бажалыгында кандый тузалу ӱредӱлер бар?

¹⁵ Иоанныҥ 6-чы бажалыгын шиҥдегени сӱреен тузалу болды! Оноҥ Иисустыҥ улусты кичееп турганы јарт кӧрӱнет. Галилеяда Иисус улусты јаскан, Каандык керегинде куучындаган ла ончо улус тойу болзын деп азыраган (Лука 9:11; Иоанн 6:2, 11, 12). Је эҥ учурлузы, ол «јӱрӱм берер калаш» деп олорды ӱреткен (Иоанн 6:35, 48).

¹⁶ Иисустыҥ ӧскӧ койлор деп айткан улузы Кайраканныҥ Эҥиринде калашты јибес ле кызыл аракыны ичпес учурлу (Иоанн 10:16). Је олор «јӱрӱм берер калашты» јип јат. Олор оны Христостыҥ толынты тайылгазына бӱткениле эдет (Иоанн 6:53). Је Кайраканныҥ Эҥиринде калаштаҥ јип, кызыл аракынаҥ ичип турган улус јаҥы јӧптӧжӱниҥ туружаачылары ла теҥеридеги Каандыктыҥ каандары болор деп кӧргӱзет. Иоанныҥ 6-чы бажалыгында Иисустыҥ ончо ӱренчиктерине — майлаткандарга да, ӧскӧ койлорго до тузалу ӱредӱлер бар деп кӧрдис. Ол бисти толынты тайылгага бӱдер керек деп ӱредип јат. Нениҥ учун дезе јӱк ле анайып этсеес, бис ӱргӱлји јӱрӱм аларыс.