1. Библиялык ӧйлӧрдӧ улустыҥ јиген курсагы не болгон?

 БИБЛИЯЛЫК ӧйлӧрдӧ кӧп улустыҥ курсагы калаш болгон (Баш. 14:18; Лука 4:4). Бу недеҥ кӧрӱнип турган дезе, Агару Бичикте кезикте «курсак» деген сӧстиҥ ордына «калаш» деп сӧс тузаланылат (Матф. 6:11). Анайда ок калашла Иисустыҥ эки јарлу кайкалы колбулу (Матф. 16:9, 10). Олордыҥ бирӱзи Иоанныҥ 6-чы бажалыгында бичилет. Эмди бу учуралды шӱӱжип, бис мынаҥ неге ӱренер аргалу деп кӧрӱп ийектер.

 2. Нениҥ учун ал-камык улусты азыраар керек болгон?

² Апостолдор јарлайла, Иисустӧӧн једип келерде, тыҥ арыгылап калган болгон. Оныҥ учун бир эмеш амырап ийерге, олор Галилей талайдыҥ ӧскӧ јанында, Вифсаиданаҥ ыраак эмес амыр јерге баргылаган (Марк 6:7, 30—32; Лука 9:10). Улус бу керегинде билип ийген, оноҥ јаан удабай ла ондо канча муҥ албаты јуулган. Иисус ол улусты угуп, олордыҥ керексиништерин ајаруга алып, олорго Каандык керегинде куучындаган ла оору-јоболду улусты јаскан. А качан эҥир кире берерде, ӱренчиктер ал-камык албатыны кем азырайтан деп санана бергендер. Олордыҥ кезигинде бир эмеш курсак болгон болор, је кӧп сабазына јуугындагы јурттарга барып, курсак садып алар керек болгон (Матф. 14:15; Иоанн 6:4, 5). Бу айалгада Иисус нени эдер?

 ИИСУС КАЙКАЛ ЭДИП АЛ-КАМЫК УЛУСТЫ АЗЫРАП САЛДЫ

 3. Иисус апостолдорды нени этсин деп сураган? ( јурукты кӧрӱгер.)

³ Иисус апостолдорына мынайып айткан: «Олорды тегин јерге аткарбагар. Слер олорды азырагар» (ЈТ) (Матф. 14:16). Је мындый кӧп улусты азырайтан арга јок деп билдирер, не дезе, јуулган эр улустыҥ тоозы 5 000 кире кижи болгон. А ӱй улус ла балдарды кожо алза, туку 15 000 кижи азыраар керек болгон (Матф. 14:21). Апостол Андрей айтты: «Мында бир уулчакта арбаныҥ беш болчок калажы ла эки балыгаш бар, је мындый кӧп улуска ол не болзын» (Иоанн 6:9). Ол ӧйдӧ улус арбанаҥ эткен калаш јийтен болгон. А балыктарды кургадып салган болор. Је уулчакта табылган бу бир эмеш курсакла ал-камык албатыны тӱҥей ле азырап болбозыҥ.

 4. Иоанн 6:11—13-те бичилгенинеҥ бис неге ӱренедис? (Јуруктарды база кӧрӱгер.)

⁴ Иисус улусты кӱндӱлеерге, олорды ӧлӧҥгӧ бӧлӱктерле отурып алзын деп сураган (Марк 6:39, 40; Иоанн 6:11—13 кычырыгар). Оноҥ ол Адазына калаш ла балык учун быйанын айткан. Анайып ол ончо бар курсак Кудайдаҥ деп кӧргӱскен. Бис те анайып эдер аргалу, кажы ла катап ажанар алдында, јаҥыскан да болзоос, јаныста улус та болзо, мӱргӱӱрис. Мӱргӱп ийеле, Иисус ӱренчиктерине улуска калашты ла балыкты ӱлезин деп айтты. Ончозы тойо ажанып алды. Курсак андый кӧп болгон, керек дезе, артып калган. Иисус курсактыҥ арткан калганы ӱрелбезин деп, јууп алзын деп јакарды. Кийнинде оны улус  јип салзын деп сананган болор. Мынаҥ Иисустыҥ чебер болгоны кӧрӱнет. Бис те Иисустаҥ тем алактар. Ада-энелер, балдараарла кожо бу учуралды кычырып, нениҥ учун ажанар алдында мӱргӱӱр керек, кӱндӱзек ле кысканбас болор керек, анайда ок бисте не барыла ойгор тузаланар керек деп шӱӱжип ийигер.

 5. Улус Иисустыҥ кайкамчылу керектерин кӧрӧлӧ, нени эдерге сананган, је ол нени этти?

⁵ Улус Иисустыҥ канайып ӱредип турганын ла кандый кайкалдар эдип турганын кӧрӱп, тыҥ кайкашкан. Моисейдиҥ судурыла болзо, Кудай олордӧӧн улу судурчы ийер болгон. Оныҥ учун олор Иисусты ол судурчы деп бодогылаган (Јаҥ. т. 18:15—18). Анайда ок улустыҥ санаазыла, Иисус бӱдӱн ороонныҥ албатызын азырап ийетен јакшы башкараачы болор эди. Оныҥ учун олор оны «каан эдип аларга» санангылаган (Иоанн 6:14, 15). Иисус јӧпсинген болгон болзо, ол политикага кирижип калган болор эди. Је ол нени эткен? Ол «кыр јаар ойто јӱре берди». Улус Иисусты каан эдип аларга канайып та тыҥ албаданган болзо, ол политикага бир де киришпеген. Кандый јакшы тем!

 6. Бис Иисустаҥ кандый тем аларыс? (Јурукты база кӧрӱгер.)

⁶ Бисти кайкалдыҥ болужыла улусты азырап, эмдеп ийзин эмезе бӱдӱн албатыныҥ башчызы болзын деп сурабас  болор. Андый да болзо, улус бисти ӱнисти кем-кем учун берзин эмезе база канайып та ого јӧмӧшсин деп албадаардаҥ айабас. Је Иисустыҥ кӧрӱм-санаазын сананып ийектер. Ол политикага киришпеген, а кийнинде: «Мениҥ Каандыгым бу телекейдеҥ эмес» — деп айткан (Иоанн 17:14; 18:36). Бистиҥ де кӧрӱм-санаабыс ла эткен керектерис Иисустый ла ошкош болор керек. Оныҥ учун бис Кудайдыҥ Каандыгына јӧмӧжип, ол керегинде улуска куучындап, оны јерге келзин деп мӱргӱйдис (Матф. 6:10). Эмди Иисустыҥ кайкалдыҥ болужыла улусты азыраган учуралын такып кӧрӱп, база неге ӱренип аларысты шӱӱжип ийектер.

«КАЛАШЛА БОЛГОН КАЙКАЛДЫ ААЙЛАБАГАН»

 7. Иисус нени эткен, апостолдор канайтты? (Иоанн 6:16—20).

⁷ Иисус ал-камык албатыны азыраган кийнинде ӱренчиктерин Капернаум јаар кемелӱ барзын деп јакарган, а бойы оны каан эдерге сананган улусла кожо болбоско кырдӧӧн барды. (Иоанн 6:16—20 кычырыгар.) Апостолдор талайда болордо, тыҥ јоткон башталган. Салкын тыҥ сокконынаҥ улам, толкулар кемеге табарып турды. Бу ла ӧйдӧ ӱренчиктери Иисустыҥ талайла базып келеткенин кӧрӱп ийгиледи. Иисус Пётрга ого удура келзин деп айткан (Матф. 14:22—31). Иисус кемеге отурган кийнинде салкын токтой берди. «Чын, Сен Кудайдыҥ Уулы» — деп ӱренчиктери айдышты (Матф. 14:33) a. Кайкамчылу немези дезе, ӱренчиктер Иисусты Кудайдыҥ уулы деп, ол ал-камык улусты азырап турарда эмес, је јӱк јаҥы оҥдогон. Марк бу учурал керегинде куучындап турала, јилбилӱ шӱӱлте айткан: «[Апостолдор] алаҥ кайкадылар». Нениҥ учун? Нениҥ учун дезе «Јӱректери таш болгон учун олор калашла болгон кайкалды аайлабаган» (Марк 6:50—52). Иисус бу да кайкалды, ал-камык улусты азыраган да кайкалды Иегованыҥ болужыла эткен деп, ӱренчиктер оҥдобогон. Удабай Иисус бойы ӱренчиктериле калаш керегинде куучынды баштаган. Оноҥ ӱренчиктери де ӱредӱ алган, бис те аладыс.

8, 9. Улус Иисусты нениҥ учун бедиреген? (Иоанн 6:26, 27).

⁸ Иисустыҥ азыраган улузы јӱк ле кара-кардын сананган. Нениҥ учун анайып айдарга јараар? Эртезинде Иисусты ла оныҥ ӱренчиктерин таппай калала, олор Тивериаданаҥ келген кемелерге отурып, Иисусты бедиреп, Капернаумдӧӧн бардылар (Иоанн 6:22—24). Олор Каандык керегинде кӧптӧдӧ билип аларга турган болор бо? Јок. Олор Иисустаҥ курсак ла аларга болуп баргылаган. Бис мыны кайдаҥ билерис?

⁹ Улус Иисусты Капернаумныҥ јанында табып аларда не болгонын кӧрӱп ийектер. Олор Иисусты курсакка болуп бедиреген деп, ол чике айткан. Нениҥ учун дезе олор «калаш јип [тойгылаган]». Олор «ӱрелер курсак учун» андый кӧп албаданган, је оныҥ ордына, олорго «ӱргӱлји јӱрӱм берер курсак учун» албаданар керек болгон. (Иоанн 6:26, 27 кычырыгар.) Андый курсакты Ада берер деп, Иисус айткан. Бу улус ӱргӱлји јӱрӱм берер курсак бар деп угала, коркышту кайкаган. Бу кандый курсак? Оны канайып алар?

10. Ӱргӱлји јӱрӱм аларга улуска нени эдер керек болгон?

 ¹⁰ Еврейлер Иисустаҥ андый курсакты аларга нени эдер керек деп сураган. Олор Иисусты Моисейдиҥ јасагынаҥ кандый бир некелтелер айдар деп сананган болор. Је Иисус: «Кудай оныҥ ийгенине бӱтсин деп кӱӱнзеп јат» — деп, олорго айткан (Иоанн 6:28, 29). Мынаҥ озо Иисус ӱргӱлји јӱрӱм аларга турган кажы ла кижи ого бӱдер учурлу деп айткан болгон (Иоанн 3:16—18). Кийнинде де ол бу керектӱ некелте керегинде база айткан (Иоанн 17:3).

11. Еврейлер јӱк ле курсак керегинде сананган деп недеҥ кӧрӱнет? (Сарын 78:24, 25).

¹¹ Иисус еврейлерге Кудай олордоҥ нени сакып турганын јарт айдып та салган болордо, олор оны аайлабаган. «Бисти Сеге бӱтсин деп, кандый билди кӧргӱзериҥ?» — деп, олор сураган (Иоанн 6:30). Олордыҥ айтканыла, Кудай Моисейдиҥ ӧйинде Израиль албатыга маннаны кажы ла кӱн беретен (Неем. 9:15; Иоанн 6:31; Сарын 78:24, 25 кычырыгар). Олор јӱк ле курсак керегинде сананган деп, јарт кӧрӱнип јат. Не дезе, качан Иисус олорго маннага кӧрӧ, ӱргӱлји јӱрӱм берип турган «теҥеридеҥ чын калаш» керегинде айдарда, бу не дегени деп, олор јилбиркеп сурабаган да (Иоанн 6:32). Олор јӱк ле бойыныҥ керексиништерин сананып турала, Иисустыҥ айдарга турган јаан учурлу чындыктарын укпаган. Бу бисти неге ӱредет?

ЈӰРӰМИСТЕ БАШТАПКЫ ЈЕРДЕ НЕ БОЛОР КЕРЕК

12. Иисустыҥ сӧстӧриле болзо, јӱрӱмде эҥ керектӱзи не болот?

¹² Иоанныҥ 6-чы бажалыгынаҥ бис неге ӱренедис? Бистиҥ јӱрӱмисте баштапкы јерде Кудайла јакшы колбулар болор учурлу. Темдектезе, Иисус Сатанага удурлажып турарда, Иеговага сӧсуккур болоры тойу болгонынаҥ артык деп кӧргӱскен (Матф. 4:3, 4). Анайда ок Кырдагы куучынында улус Кудайдаҥ камаанду деп ле олорго бу шӱӱлтени ундыбай турар керек деп айткан (Матф. 5:3). Оныҥ учун бойыгардаҥ сурагар: «Мениҥ јӱрӱмимде баштапкы јерде не турат: Иеговала јакшы колбулар ба эмезе эт-канныҥ керексиништери бе?»

13. а) Нениҥ учун курсакла јакшызынып јӱреринде јаман неме јок? б) Биске Павелдиҥ кандый сӧстӧрине ајару эдер керек? (1 Коринфтегилерге 10:6, 7, 11).

¹³ Биске керектӱ неме керегинде мӱргӱп, бар немеге сӱӱнип турзаас, чын эдедис (Лука 11:3). Агару Бичикте «ажанып турары ла эткен ижине сӱӱнип јӱрери» — бу ӱзе сӱреен јакшы, не дезе «бу чындык Кудайдаҥ» деп айдылат (Эккл. 2:24; 8:15; Иак. 1:17). Је бу керектер јӱрӱмисте баштапкы јерде болбос учурлу. Бу керегинде Павел бойыныҥ самараларыныҥ бирӱзинде бичиген. Ол христиандарга израильтяндарла чӧлдӧ лӧ Синай кырдыҥ јанында не болгонын эске алындырган. Павел христиандарга: «Јаманга олор чылап тартылбазын» — деп айдып салган. (1 Коринфтегилерге 10:6, 7, 11 кычырыгар.) Иегова израильтяндарга кайкал эдип курсак берген. Је олордыҥ ачынатыганы бойлорына ла јаман болуп калган (Тоол. 11:4—6, 31—34). Анайда ок алтын бозула болгон учурал израильтяндарга ичип, јип, јыргаары Кудайга бажырарынаҥ артык болгон деп кӧргӱскен (Чыг. 32:4—6). Павелдиҥ самаразы ӧйи-ӧйинде болгон, нениҥ учун дезе удабай ла б. э. 70 јылында Иерусалим  ле ӧргӧӧ јайрадылып калган. Бис Сатананыҥ телекейиниҥ чек учында јададыс. Оныҥ учун биске Павелдиҥ сӧстӧрин угуп, израильтяндардыҥ јастыраларын этпес керек.

14. Јаҥы телекейде курсак аайынча Агару Бичикте не айдылат?

¹⁴ Иисус «бӱгӱн бисти курсак јок артыргыспа» ла Кудайдыҥ кӱӱн-табы «теҥериде чилеп, јерде де бӱтсин» деп мӱргӱӱрге ӱреткен (Матф. 6:9—11). Бу сӧстӧрди сананзаар, санаагарда не јуралат? Агару Бичикле болзо, Кудайдыҥ Каандыгы ончо улусты јакшы курсакла јеткилдеер. Темдектезе, Исайя 25:6—8-те айдылганыла, улуста јӱзӱн-јӱӱр амтанду курсак-тамак болор. А Сарын 72:16-да судурлаганыла, «јердиҥ ӱстинде ле кырлар бажында калаш артыгынча болор». Сананып ийзеер де, слер ашты колго алып, кулур эделе, амтанду калаш быжырып јадаар эмезе качан да этпеген курсак белетеп јадаар деп. Анайда ок бойоор виноград отургызып, оноҥ кызыл аракы эдедеер деп (Иса. 65:21, 22). Бастыра јердиҥ ӱстинде кажы ла кижи мындый јӱрӱмге јакшызынып јӱрер.

15. Тирилген улуска кандый ӱредӱ ӧткӱрилер? (Иоанн 6:35).

¹⁵ Иоанн 6:35 кычырыгар. Иисустыҥ калашла, балыкла азыраган улузы керегинде база катап сананып ийектер. Олордыҥ кӧбизи Иисуска бӱтпеген, је олор тирилген улустыҥ тоозында болордоҥ айабас (Иоанн 5:28, 29). Олорго Иисустыҥ: «Мен — јӱрӱм берер калаш. Меге келген кижи качан да аштабас» — деп сӧстӧрдиҥ учурын билип алар керек болор. Анайда ок ол улуска Иисус олор учун јӱрӱмин берген деп бӱдӱмјизин тыҥыдар керек. Ол ӧйдӧ тирилген улуска ла јаҥы телекейде чыккан балдарга кӧгӱс ӱредӱ ӧткӱрилер. Бис ол улуска Иегова ла оныҥ амадулары керегинде билип аларга болужарыс. Ол биске кандый да амтанду, јӱзӱн-јӱӱр курсак јигенинеҥ канча киреге кӧп сӱӱнчи экелер!

16. Келер јӧрмӧлдӧ бис нени кӧрӧрис?

¹⁶ Бис Иоанныҥ 6-чы бажалыгыныҥ кезик ле ӱредӱлерин кӧрдис. Је анда ӱргӱлји јӱрӱмди аларга болужатан Иисустыҥ ӧскӧ дӧ ӱредӱлери бар. Еврей албатыга Иисусты јазап угар керек болгон. Биске де анайып ла эдер керек. Келер јӧрмӧлдӧ бис Иоанныҥ 6-чы бажалыгын оноҥ ары кӧрӧрис.