1, 2. Аксагалдар кандый иш эдет?

 СЕН јуунныҥ болушчы ишчизи болуп турган болзоҥ, удабас аксагал болуп калар аргалу. Бу «јакшы ишке» сен јӱткӱйдиҥ бе? (1 Тим. 3:1).

² Бу «ишке» не кирип јат? Аксагалдар јуунла эрчимдӱ јарлап јат, кӱдӱчиниҥ ижин эдет, ӱредет, куучынында ла керектеринде тем кӧргӱзет. Анайып ака-эјелердиҥ бӱдӱмјизин тыҥыдып јат. Оныҥ да учун аксагалдар Агару Бичикте «сыйлар» деп адалат (Эф. 4:8).

3. Акага эмезе карындашка аксагал болорго нени эдер керек? (1 Тимофейге 3:1—7; Титке 1:5—9).

³ Акага эмезе карындашка аксагал болорго нени эдер керек? Аксагал болоры ол кандый бир ишке кирип аларына тӱҥей эмес. Сен та нени де эдип билер болзоҥ, кандый бир ишти таап аларыҥ. Је аксагал болорго јӱк ле ченемелдӱ јарчы ла ӱредӱчи болор керек эмес, анайда ок Агару Бичикте айдылган некелтелерге келижер керек. (1 Тимофейге 3:1—7, ЈТ ле Титке 1:5—9, ЈТ кычырыгар.) Бу јӧрмӧлдӧ олордыҥ кезигин шӱӱжип ийерис. Акага эмезе карындашка јуунда ла телекейде јакшы атту болорго нени эдер керек, билезин канайып јакшы башкарар керек, анайда ок јуундагы ака-эјелерге болужарга белен болорго нени эдер керек деп кӧрӧрис.

ЈАКШЫ АТ-ЈОЛДУ БОЛОРЫ

4. Јек јок болоры нени темдектейт?

⁴ Аксагал болорго турган болзоҥ, сен «јек јок» болор учурлу. Бу не дегени? Бу дезе јуунда ака-эјелер сен керегинде  јакшы сананып турганын ла олордо сени неде-неде бурулайтан шылтак јогын темдектейт. Анайда ок сен «тыш улустаҥ јакшы керелӱ болор учурлу». Керечи эмес улус сениҥ неге бӱдӱп турганыҥды јамандаардаҥ айабас, је андый да болзо, сен ак-чек ле јакшы кижи деп, олордо алаҥзыйтан шылтак болбос учурлу (Дан. 6:4, 5). Бойыҥнаҥ сурап ий: «Јуунда ака-эјелер ле Керечи эмес улус мени кандый кижи деп кӧрӧт?»

5. «Јакшыны сӱӱри» дегени ол не?

⁵ «Јакшыны сӱӱр» учурлу, бу дезе улустыҥ јакшы кылык-јандарын кӧрӱп, олорды мактап турары дегени. Анайда ок улуска јакшы керектер эдерин, керек дезе сакыганынаҥ да кӧпти эдерин темдектейт (1 Фес. 2:8; «Агару Бичиктиҥ ӱренетен чыгармазында» Титке 1:8-теги «јакшыны сӱӱр» деген сӧстӧргӧ берилген јартамалды кӧрӱгер, англ.). Аксагалга бу кылык-јаҥ нениҥ учун керектӱ? Нениҥ учун дезе ака эмезе карындаш јакшыны сӱӱп турган болзо, кӧп ӧйин ака-эјелерге болужарга ла јакылталарды бӱдӱрерге берер (1 Пётр 5:1—3). Бого кӧп ийде-кӱч барардаҥ айабас, је улуска болушканынаҥ ол јаан сӱӱнчи алар (Ап. ижи 20:35).

6. Кӱндӱзек кижи ол кандый кижи? (Еврейлерге 13:2, 16; јурукты база кӧрӱгер).

⁶ «Кӱндӱзек болор» учурлу, бу дезе улуска, ол тоодо сеге јуук најы эмес те улуска, јакшы та нени де эдерин темдектейт (1 Пётр 4:9). Бир библиялык справочникте кӱндӱзек кижи керегинде мынайда айдылган: «Оныҥ айылыныҥ эжиктери ле јӱреги таныш эмес улуска јаантайын ачык». Бойыҥнаҥ сура: «Јуунга келген кажы ла кижиге мен кӱндӱзек болодым ба?» (Еврейлерге 13:2, 16 кычырыгар.) Темдектезе, арга-чакту эмес ака-эјелерге, аймак кӧрӧӧчилерге, куучын-эрмек айдып келген акаларга, анайда ок кӧп иштенип турган ака-эјелерге (Баш. 18:2—8; Укаа 3:27; Лука 14:13, 14; Ап. ижи 16:15; Рим. 12:13).

7. Акча сӱӱбес дегени нени темдектейт?

⁷ «Акча сӱӱбес» учурлу — акчаны баштапкы јерге тургуспай турганын темдектейт. Сен канча да кире акча иштеп алып турган болзоҥ, баштапкы јерге Кудайдыҥ Каандыгын тургус (Матф. 6:33). Ӧйиҥди, ийде-кӱчиҥди  ле акча-јӧӧжӧҥди Иегованыҥ ижине јӧмӧжӧргӧ лӧ билеҥди ле јуунды кичеерге тузалан (Матф. 6:24; 1 Иоанн 2:15—17). Бойыҥнаҥ сура: «Акчага мениҥ кӧрӱмим кандый? Не барыла болорзынадым ба? Эмезе кӧп акча иштеп, јаантайын јаҥы не-немелер аларга тургам ба?» (1 Тим. 6:6, 17—19).

8. Ӱзе јанынаҥ бойын тудунып билери дегени нени темдектейт?

⁸ Аксагалга «ӱзе јанынаҥ бойын тудунып билер» керек. Темдектезе, ого ӧйинеҥ ӧткӱре кӧп ажанбас, аракыны ӧйинеҥ ӧткӱре кӧп ичпес керек, анайда ок амыраары јанынаҥ чын талдаш эдер керек ле оныҥ тыш-бӱдӱми христиан кижиге келижип турар учурлу. Бого коштой оныҥ јӱрӱми Иеговага бажырбай турган улустыҥ јӱрӱмине тӱҥей болбос учурлу (Лука 21:34; Иак. 4:4). Керек дезе ого улус јаман да баштанып турза, ого бойын тудунып билер керек. Анайда ок аксагал «аракызак» болбос учурлу, ӧскӧртӧ айтса улустыҥ кӧзинде ол каа-јаада кӧп ичип ийетен кижи болбос учурлу. Бойыҥнаҥ сурап ий: «Јӱрӱмимнеҥ мен бойымды ӱзе јанынаҥ тудунып билер кижи деп кӧрӱнет пе?»

9. «Керсӱ болоры» дегени ле керектери аайлу-башту болоры дегени нени темдектейт?

⁹ «Керсӱ болор» учурлу дегени кандый бир јӧп чыгарып јатса, библиялык принциптерле башкарынарын темдектейт. Андый кижи библиялык принциптерди тереҥ шӱӱп сананып, ӧткӱн болорго ӱренет. Ол тӱргедебей, ончо јетирӱлерди јууп, бир тӱп-шӱӱлтеге келет (Укаа 18:13). Учы-тӱбинде оныҥ чыгарган јӧби Иегованыҥ кӧрӱмине келижип јат. А «керектери аайлу-башту» дегени ончо немени ӧйи-ӧйинде эдип турган бӱдӱмјилӱ кижи болорын темдектейт. Андый кижиге бӱдерге јараар. Ол ончо немени башкартулар аайынча эдет. Сен ӧрӧги айдылган некелтелерге келижип турзаҥ, јакшы ат-јолду кижи болуп калар аргалу. А эмди дезе билелӱ аксагалдарга кандый некелтелер берилгенин кӧрӱп ийектер.

БИЛЕНИҤ БАЖЫ ЈАКШЫ ТЕМ КӦРГӰЗЕТ

10. «Бойыныҥ билезин јакшы башкарар» дегени нени темдектейт?

¹⁰ Сен билелӱ болзоҥ, сениҥ билеҥниҥ улузы јуунга јакшы тем болор учурлу. Оныҥ учун сеге «билеҥди јакшы башкарар» керек. Сен улустыҥ кӧзинде билезин сӱӱп турган ла јакшы башчы болор учурлу. Айдарда сеге билелик бажырыш ӧткӱрер керек, ӱйиҥ ле балдарыҥ јуунныҥ туштажуларына јӱрӱп турган ба деп кӧрӱп турар керек ле олордыҥ кажызына ла јарлаарга болужар керек. Мыны нениҥ учун эдер керек? Апостол Павел бичиген: «Бойыныҥ билезин башкарып билбес кижи Кудайдыҥ јуунын канайып кичеер?» (1 Тим. 3:5, ЈТ).

11, 12. Аксагал болорго турган аканыҥ эмезе карындаштыҥ балдары нениҥ учун сӧсуккур болор учурлу? (Јурукты база кӧрӱгер.)

¹¹ Сенде 18 јажы јетпеген балдар бар болзо, олор «јакшы таскадып салган сӧсуккур» болор учурлу. Сеге олорды сӱӱшле ӱредер керек. Ончо балдарга ойноорго ло каткырарга јарап јат. Је андый да болзо, сеге олорды ада-энезиниҥ сӧзин угарга, улусты тоорго ло јакшы кылык-јаҥдарга ӱредип салар керек. Анайда ок сеге балдарыҥа Кудайдыҥ најызы болзын, библиялык принциптерле јӱрзин ле сууга чӧҥӱрилзин деп болужарга тыҥ албаданар керек.

¹² «Кудайга бӱдӱп турган балдары аайы-бажы јок јӱрӱп турган деп эмезе сӧс укпас деп» бурулатпас учурлу. Сууга чӧҥӱрилип калган эмезе чӧҥӱрилерге турган бала уур кинчек эдип ийген болзо, оныҥ адазыныҥ аксагал болуп турган  молјузыла не болордоҥ айабас? Адазы балазын ӱретпеген ле тӱзетпеген болзо, ол аксагал болбой барардаҥ айабас. (1996 јылдыҥ ӱлӱрген айыныҥ 15-чи кӱниниҥ «Каруулчы шибеезинде» 21 бӱгинде 6, 7 абзацтарын кӧрӱгер.)

ЈУУНГА БОЛУЖАРЫ

13. Керсӱ кижи кандый болот? Јаҥыс бойын сӱӱбези нени темдектейт?

¹³ Христиан кылык-јаҥдарлу акалар јуунга чын ла сыйлар болуп јат. «Керсӱ кижи» улусла амыр-энчӱ јӱрет, улуска да бу јанынаҥ болужып јат. Анайда ок улусты угуп, олорды оҥдоорго албаданат. Сен аксагал болуп калгаҥ деп сананып ийзеҥ. Аксагалдардыҥ чыгарган јӧби сеге јарабаган болзо, канайдарыҥ? Сен олордыҥ јӧби библиялык принциптерге келижип турган болзо, јӧпсинериҥ бе? Аксагал болорго турган ака эмезе карындаш «јаҥыс бойын сӱӱбес... учурлу». Айдарда, ол јӱк ле бойыныҥ кӧрӱм-санаазыла болзын деп албаданбас, карын улусла јӧптӧжип турар (Баш. 13:8, 9; Укаа 15:22). Анайда ок аксагал «улусла керишпес» ле «ачынчак болбос... учурлу». Ӧскӧртӧ айтса, ого улуска кату баштанбас, олорло сӧс блаашпас керек. Карын улусла јымжак куучындажып, олорды ачындырбаска албаданар. Керек дезе кызып калган айалгаларда амырды буспаска тыҥ албаданар керек (Иак. 3:17, 18). Анчада ла Иегованыҥ Керечилерин јаратпай турган улусла куучындашкан тушта, јалакай ла јымжак сӧстӧр айалганы јымжадып ийер аргалу (Јарг. 8:1—3; Укаа 20:3; 25:15; Матф. 5:23, 24).

14. Сууга чӧҥӱрилгени удабаган болбос учурлу дегени нени темдектейт? Кудайзак болоры дегени нени темдектейт?

¹⁴ Аксагал болорго турган аканыҥ эмезе карындаштыҥ «сууга чӧҥӱрилгени удабаган болбос учурлу». Је бу дезе аканыҥ эмезе карындаштыҥ чӧҥӱрилгенинеҥ бери кӧп јылдар ӧдӱп калган болор керек деп кӧргӱспей јат. Андый да болзо, кӧгӱзи тереҥ христиан болуп каларга кӧп ӧй керек эмей. Оныҥ учун Иисустаҥ тем ал. Бу сеге јобош болорго, јуундагы кандый ла јакылталарды бӱдӱрерге ле Иегова сеге ӧскӧ дӧ јакылталар  берерин чыдажып сакыырга болужар (Матф. 20:23; Флп. 2:5—8). Анайда ок аксагал «кудайзак» болор учурлу. Ӧскӧртӧ айтса, ол Иегованыҥ чындык нормаларыла јӱрӱп, оныҥ организациязы ажыра берилип турган башкартуларын бӱдӱрер учурлу (1 Тим. 4:15).

15. Аксагалга куучын-эрмектерди сӱреен јакшы айдып билер кижи болор керек пе? Јартап беригер.

¹⁵ Агару Бичикте айдылганыла болзо, аксагал «ӱредип билер учурлу». Бу дезе эмди сеге куучын-эрмектерди сӱреен јакшы айдып турган кижи болор керек деп кӧргӱзет пе? Јок. Кезик аксагалдарга улусты сценадаҥ ӱредерге јакшы келишпей јат. («Агару Бичиктиҥ ӱренетен чыгармазында» 1 Тимофейге 3:2-деги «ӱредип билер учурлу» деген сӧстӧргӧ берилген јартамалды кӧрӱгер, англ.; 1 Коринфтегилерге 12:28, 29 ла Эфестегилерге 4:11 тӱҥдештиригер.) Андый да болзо, аксагалга јарлап јӱрген тушта эмезе кӱдӱчиниҥ ижин бӱдӱрген тушта Агару Бичикле јакшы тузаланып билер керек. Оныҥ учун ӱредетен темигӱлериҥди јаантайын тыҥыдып тур. Бу јанынаҥ сеге не болужар?

16. Јакшы ӱредӱчи болорго нени эдер керек? (Јурукты база кӧрӱгер.)

¹⁶ Аксагал «Кудайдыҥ чындык сӧзинеҥ тудунар учурлу». Оныҥ учун сен сценадаҥ ӱредип јатсаҥ эмезе кемге-кемге јӧп берип јатсаҥ, сӧстӧриҥ Кудайдыҥ Сӧзине тӧзӧлӧнӧр учурлу деп ундыба. Агару Бичикти ле бистиҥ бичиктерди јазап шиҥдеп тур (Укаа 15:28; 16:23; «Агару Бичиктиҥ ӱренетен чыгармазында» Титке 1:9-тагы «Кудайдыҥ чындык сӧзинеҥ тудунар учурлу» деген сӧстӧргӧ берилген јартамалды кӧрӱгер, англ.). Агару Бичикти шиҥдеген ӧйдӧ, библиялык ӱлгерлер канайып јарталып турганын кӧр. Ол тушта сен оны чын тузаланарыҥ. Улусты ӱредип тура, олордыҥ јӱрегин томултарга албадан. Јакшы ӱредӱчи болорго, ченемелдӱ аксагалдардаҥ сеге не јанынаҥ иштеер керек деп сурап, олордыҥ јӧптӧрин тузалан (1 Тим. 5:17). Аксагалдарга ака-эјелердиҥ «кӱӱнин кӧдӱрер»  керек. Је кезикте олор јӧптӧр берип јат, керек дезе олордыҥ јастыразын «илезине де чыгарат». Андый да болзо, аксагалдар јаантайын јалакай болор учурлу. Сен улуска јымжак, сӱӱштӱ баштанып турган болзоҥ, анайда ок олорды Агару Бичикке тайанып ӱредип турган болзоҥ, Улу ӱредӱчинеҥ, Иисус Христостоҥ, тем алып турганыҥды кӧргӱзедиҥ. Анайып, сен јакшы ӱредӱчи болуп каларыҥ (Матф. 11:28—30; 2 Тим. 2:24).

АМАДУГА ОНОҤ ЛО АРЫ ЈӰТКӰГЕР

17. а) Аксагал болорго турган болушчы ишчилерге нени этсе јакшы болор? б) Аксагалдар аканы эмезе карындашты аксагалдардыҥ некелтелерине келижип турган ба деп шӱӱжип јаткан тушта нени ундыбас учурлу? ( «Аксагалдар, јобош болугар» деген рамканы кӧрӱгер.)

¹⁷ Јуунныҥ кезик болушчы ишчилери качан да аксагалдар болбос деп сананат. Бу јӧрмӧлдӧ шӱӱжилген некелтелер олорго кӱч деп билдирип турган болор. Је ундыба: Иегова да, оныҥ организациязы да сени бу некелтелерге 100 процентке келижер деп сакыбай јат (1 Пётр 2:21). Анайда ок Иегова сени качан да јаҥыскан артыргыспас. Ол сеге бойыныҥ агару тынын берер (Флп. 2:13). Сен кажы бир кылык-јаҥды тыҥыдарга турган болорыҥ. Оныҥ учун бу керегинде Иеговага мӱргӱ, бистиҥ бичиктердеҥ бу тема керегинде јетирӱлер бедиреп, аксагалдардаҥ сеге не јанынаҥ иштеер керек деп јӧп сура.

18. Болушчы ишчилерге кандый амаду тургузар керек?

¹⁸ Бу јӧрмӧлдӧ айдылган некелтелерде бистиҥ кажыбыска ла, ол тоодо аксагалдарга да, тыҥыдатан кылык-јаҥдар бар (Флп. 3:16). Сен болушчы ишчи бе? Эйе болзо, јуунга кӧптӧдӧ болужатан амаду тургус. Ака-эјелерге оноҥ јакшы болужар аргалу болорго, Иегованы сени ӱретсин деп сура (Иса. 64:8). Иегова сениҥ аксагал болорго албаданып турганыҥды кӧрӱп, кыйалта јогынаҥ алкыжын јетирер!