1940 јыл киреде, адам ла энем Иегованыҥ Керечилериле Агару Бичик ӱренгилеген. Је оноҥ байа ӱредӱ токтоп калган да болзо, энем оноҥ ло ары «Каруулчы шибеени» ле «Ойгоныгар!» деп журналдарды алып туратан. Кийнинде 1950 јылда, Нью-Йоркта телекейлик курултай болордо, бис ого бастыра билегисле барып келгенис.

Јаан удабай, бистӧӧн Лоренс Джеффрис деп ака келип туратан. Ол мени чындыкты оҥдоп алынзын деп албаданган. Је мен баштап тарый тескерлеп туратам. Нениҥ учун дезе Иегованыҥ Керечилери политикага киришпей турганы ла черӱге барбай турганы јарабаган. Мен бир катап Джеффрис акага мынайда айткам: «Америкада улустыҥ кемизи де јуулажарга барбаза, ороонды кем корулайтан?» Је ол меге чыдамкай болуп: «А сен сананып ийзеҥ, ӱзе улус Иеговага иштеп турган. Ӧштӱлер табару этсе, Иегова Кудай нени эдер эди?» — деген. Бу да, ӧскӧ дӧ сурактарда аканыҥ айткан шӱӱлтелери мениҥ санааларым јастыра болгон деп оҥдоорго болушкан. Анайып, мен Агару Бичиктеги чындыкты билерге кӱӱнзей бергем.

Мен энемниҥ подвалда кичееп салган «Каруулчы шибее» ле «Ойгоныгар!» деген журналдарыныҥ эски чыгармаларын кычырып баштагам. Анайып, бу чындык деп оҥдоп ийгем. Оноҥ Джеффрис ака Агару Бичикти кожо ӱренек деп айдарда, јӧпсинип ийгем. Анайда ок јуунныҥ туштажуларын бир де божотпой туратам. Јӱрегим чындыкла толо берерде, мен јарчы болуп калгам. «Иегованыҥ улу кӱни јуук» деп оҥдоп ийеле, амадуларым солынган, университет те керегинде сананбай баргам, карын оныҥ ордына  улусты чындыкка ӱредерге кӱӱнзегем (Соф. 1:14).

1956 јылда кичӱ изӱ айдыҥ 13-чи кӱнинде школды божодоло, ӱч кӱн ӧткӧн кийнинеҥ, аймак курултайда сууга чӧҥӱрилгем. Анайып јӱрӱмимди Иегованаҥ ӱренерге ле улусты чындыкка ӱредерге учурлагам. Ол тушта, Иегова меге сӱреен кӧп алкыштар белетеп салган деп билбегем де.

Јарым јылдаҥ текши пионер болуп калгам. 1956 јылдыҥ јаҥар айыныҥ «Агару ижинде» «Могли бы вы служить там, где нужна помощь?» деген статья болгон. Менде андый арга бар болгон. Не дезе јарчылар јетпей турган јерлерде јарлаарга, мен тыҥ кӱӱнзегем (Матф. 24:14).

Мен Тӱштӱк Каролинаныҥ Эджфилд деп калазына кӧчӱп келгем. Андагы јуунда тӧрт лӧ јарчы болгон, је мен једип келеримде, бис бежӱ болуп калганыс. Јуундар бир аканыҥ айылында ӧткӱрилип туратан. Кажы ла ай мен 100 сааттаҥ иштегем. Мен эрчимдӱ јарлап, куучын-эрмектер айдып туратам. Кайкамчылу немези: јуунныҥ керектерин канча ла кире кӧп эдип турзам, ончо ло кире Иегова керегинде кӧп билип алатам.

Мен бир ӱй кижиле Агару Бичик ӱренгем. Ол кижиде бистеҥ канча да километрге ыраак турган Джонстон деп калада бойыныҥ похоронный бюрозы бар болгон. Ол меге иш керек болуп турарда, ондо бир неделеге тоолу кӱн иштейтен арга берген. Анайда ок бу јалакай ӱй кижи, јуунныҥ туштажуларын ӧткӱрерге, бистерге бойыныҥ кичинек туразын да берип ийген.

Оноҥ биске Бруклиннеҥ, менле кожо Агару Бичикти ӱренген аканыҥ уулы, Джолли Джеффрис, кӧчӱп келген. Бис оныла кожо пионердиҥ ижин баштаганыс. Бис бир аканыҥ кичинек трейлеринде јатканыс.

Тӱштӱк штаттарда ишјал коркышту ас болгон. Бӱдӱн кӱн иштезеес, эки-ӱч ле доллар алып туратаныс. Санаамга кирип туру, курсак аларга, калганчы акчамды ӱреп салгам. Оноҥ магазиннеҥ чыгып јадарымда, бир кижи: «Сеге иш керек пе? Бир часка бир доллар тӧлӧӧрим» — деген. Анайып ол мени стройканыҥ сӱре-чӧбин јуунадарга, ӱч кӱнге иштезин деп јалдап алган. Мынаҥ, Иегова мени Эджфилдте артсын деп кӱӱнзеп турганын кӧргӧм. Ол ӧйдӧ менде акча јокко јуук болгон до болзо, 1958 јылда Нью-Йоркта ӧткӧн телекейлик курултайга барып јӱргем.

Курултайдыҥ экинчи кӱнинде солун неме болгон. Ондо Руби Уодлингтон деп сыйынла танышкам. Ол Теннесси штаттыҥ, Галлатин деп калазында текши пионер болуп иштеген. Руби де, мен де миссионердиҥ ижиле јилбиркегенис. Оныҥ учун курултайда, Галаадка ӱренерге тургандарга ӧткӱрилген туштажуга барып јӱргенис. Канча да ӧйдӧҥ бис экӱ бичижип баштадыс. Бир катап акалар мени Галлатиндӧӧн куучын-эрмек айдып келзин деп кычырган. Мындый арга боло берерде, тӱрген ле Рубини меге качсын деп айткам. Анайып мен оныҥ јуунындӧӧн кӧчӱп алгам. Оноҥ 1959 јылда бис экӱ алыжып алдыс.

23 јаштуда мени јуунныҥ ишчизи эдип кӧстӧгӧн (эмди аксагалдардыҥ јӧбиниҥ координаторы). Ол ло ок ӧйдӧ, Чарлз Томпсон ака аймак кӧрӧӧчиниҥ ижин баштаган. Оныҥ баштапкы јууны, Галлатин болгон. Бу ака ченемелдӱ де болгон болзо, јуундагы ака-эјелерге кандый болуш керек болгонын ла ӧскӧ аймак кӧрӧӧчилер јуунды канайып кичеегенин менеҥ сурап уккан. Бу аканаҥ та нени де эдердеҥ озо немениҥ аайын сурап-эштеп, ончо керектӱ јетирӱни јууп алар керек деп ӱренип алгам.

1964 јылда кӱӱк айда, меге Саут-Лансингтӧӧн Агару иштиҥ сургалына бир айга ӱренетен кычырту келген. Бу сургалды ӧткӱрген акалар Иегова керегинде кӧптӧдӧ билетен ле ого јуук болотон кӱӱнимди там тыҥыткан.

1965 јылда чаган айда бис Рубиле кожо аймак кӧрӧӧчиниҥ ижин баштаганыс. Бистиҥ аймак сӱрекей јаан болгон: Теннесси штатта Ноксвиллдеҥ ала Виргиния штаттыҥ Ричмонд деп калазына бир эмеш ле јетпей туратан. Бу аймакка Тӱндӱк Каролинаныҥ, Кентуккиниҥ ле Кӱнбадыш Виргинияныҥ јуундары кирген. Ол ӧйдӧ США-ныҥ тӱштӱк јанында сегрегация болгонынаҥ улам, кара ака-эјелерге ак ака-эјелерле туштажарга јарабас болгон. Оныҥ учун мен јӱк ле кара ака-эјелердиҥ јуундарына јӱргем. Олордыҥ јадыны јокту, оныҥ учун бис ӱлежерге ӱренип алганыс. Ченемелдӱ бир аймак кӧрӧӧчи меге јакшы јӧп берген: «Јуунда ака-эјелерге начальник болбо. Карын олорго карузып јӱр. Јӱк ле ол тушта олор сениҥ болужыҥды алынар».

Бир катап бис экӱ јаан эмес јуунга јӱргенис. Ондо Руби бир јажы толуп калган кызычакту ӱй кижиле Агару Бичикле ӱредӱ баштаган. Оныла кемге де оноҥ ары ӱредӱ ӧткӱрерге келишпей турарда, Руби ого ӱредӱни самара ажыра ӧткӱрген. Кийнинде бу јуунга ойто катап келеристе, ол бир де туштажуны божотпогон. База бир эмеш ӧйдӧҥ ол јуунга эки специальный пионер кӧстӧп саларда, ол ӱй кижиле ӱредӱни олор ӧткӱргилеген. Анайып, ол удабай ла сууга чӧҥӱрилген. А 30 јылдыҥ бажынаҥ, 1995 јылда Паттерсондо Бет-Элде болорыста, Рубиге бир сыйын базып келген. Кӧрӧр болзо, бу сыйын ол ӱй кижиниҥ кызы. Ол ӧбӧӧниле экӱ Галаад сургалдыҥ 100-чи клазына ӱренип тургылаган эмтир.

Бистиҥ экинчи аймагыс Флорида штаттыҥ ортозындагы јерлери болгон. Бу аймакта биске машина керек болордо, бис јеҥил баага машина садып алганыс. Баштапкы ла неделеде машинагыстыҥ суузыныҥ насозы сынып калган, је оны јазаар акча бисте јок болгон. Оныҥ учун мен бир акага телефон согорымда, ол биске автослесарь ийген. Анайып бу ака бистеҥ бир де салкой акча албаган, керек дезе бир эмеш акча сыйлап берген. Ол айткан: «Санааркабагар. Слер меге тӧлӱлӱ эмезигер». Бу учурал меге Иегова бойыныҥ ишчилерин јаантайын кичееп турган деп ле биске улусла ӱлежип турар керек деп эске алындырган.

Бис јуундарга келзеес, ака-эјелер бистерди бойыныҥ айылдарына јатыргызып алатан. Анайып бисте кӧп јакшы најылар табылган. Бир катап печатный машинкага јуунга јӱргенис керегинде отчёт бичип јадала, јӱре бергем. Келеримде, байагы отчётты бистиҥ јаткан айылдыҥ ээзиниҥ ӱч јашту уулчагы учына јетире «божодыжып» койтыр. Кийнинде мен бу учуралды ого куучындап, канча јылдардыҥ туркунына кокырлап, ого берижип туратам.

1971 јылда мени Нью-Йорктӧӧн областнойдыҥ ижин бӱдӱрер эдип кӧстӧӧрдӧ, бис сӱреен тыҥ кайкаганыс. Ол ӧйдӧ меге 34 лӧ јаш болгон. Андый да болзо, андагы ака-эјелер мени, баштапкы кара областнойын, сӱреен јылу уткыгандар.

Кажы ла амыраар кӱнде, аймак курултайларда ака-эјелерди Иегова керегинде ӱредерге, меге сӱреен јарап туратан. Кӧп аймак кӧрӧӧчилердиҥ ченемели меге кӧрӧ јаан болгон. Олордыҥ бирӱзи сууга чӧҥӱрилген кӱнимде куучын-эрмек айткан. База бирӱзи, Теодор Ярач, кийнинде Башкару јӧптӧ иштеген. Анайда ок кӧп аксагалдар Бруклиндеги Бет-Элдеҥ болгон. Олорло иштеерге сӱреен јеҥил болгон. Олор кандый ла суракта Кудайдыҥ Сӧзиле башкарынып, Иегованыҥ организациязына акту јӱрегинеҥ јӧмӧжип турганын бойымныҥ кӧзимле кӧргӧм. Андый јобош акаларла иштеерге сӱреен јакшы болгон.

1974 јылда Башкару јӧп областной кӧрӧӧчилер эдип, ӧскӧ аймак кӧрӧӧчилерди кӧстӧгӧн. Оныҥ учун мен ойто аймак кӧрӧӧчи болуп калгам. Је бу тушта Тӱштӱк Каролинадӧӧн барганыс. Ол ӧйдӧ јуундар ла аймактар кара ла ак ака-эјелерле бӧлӱнбей барган болгон. Бу биске айдары јок сӱӱнчи болды!

1976 јылдыҥ учында мени Джорджия штаттӧӧн кӧстӧгӧн. Мениҥ аймагым Атланта ла Колумбустыҥ ортозында болгон. Бу аймакта болгон бир учуралды качан да ундыбазым. Меге дезе, беш кара бала божоордо, куучын-эрмек айдарга келишкен. Кӧрӧр болзо, калју-казыр улус олордыҥ туразын ӧртӧп ийген эмтир. Бу балдардыҥ энези мынаҥ улам больницага кирген. Божогон балдардыҥ ада-энезин токунадарга, Иегованыҥ сӱреен кӧп ишчилери, кара да, ак та ака-эјелер, ончозы больница барып туратандар. Бу ака-эјелердиҥ сӱӱжин куучындаарга сӧс тӧ табылбас. Иегованыҥ ишчилери бой-бойын анайып килеп турза, олор коркышту кӱч те ченелтелерди ӧдӱп чыгар.

1977 јылда бис экӱни Бруклинниҥ Бет-Элидӧӧн келип, тоолу айга бир проектке турушсын деп болуш сураган. Бу проект божоп барадарда, Башкару јӧптӧҥ эки аксагал меге базып келеле, бис экӱни Бет-Элде јаантайынга иштеерге артараар ба деп сураарда, јӧпсинип ийгенис.

Мынаҥ ары 24 јылдыҥ туркунына мен служебный отделде иштегем. Бу отделдеги ака-эјелерге эби јок, кӱч сурактарла иштеерге келижет. Андый сурактардыҥ аайына чыгарга, Башкару јӧп библиялык принциптерге тӧзӧлӧнгӧн башкартулар берет. Бу башкартулардыҥ болужыла служебный отдел сурактардыҥ карууларын бергилейт, анайда ок аймак кӧрӧӧчилерди, јуунныҥ аксагалдарын ла пионерлерди ӱредет. Андый ӱредӱ ака-эјелерге кӧгӱс јанынаҥ ӧзӧргӧ болужат. Анайып Иегованыҥ организациязы тыҥып јат.

1995 јылдаҥ ала 2018 јылга јетире мен тӧс башкаруныҥ чыгартылу кижизи болуп, башка-башка Бет-Элдерде болгом. Ондо мен Бет-Элдердиҥ комитеттерине ле Бет-Элде иштеп тургандарга, анайда ок миссионерлер болуп тургандарга болужып, кӱӱнин кӧдӱрип, кӱчтерди ӧдӧргӧ болушкам. Олордыҥ куучындаган учуралдарын угуп, Руби ле мениҥ кӱӱнис кӧдӱрилетен. Темдектезе, 2000 јылда Руандада болорыста ондогы Бет-Элдиҥ билези ле јуундардыҥ улузы кандый кӱчтер ӧткӧнин угала, сӱреен кайкаганыс. Ондо 1994 јылда геноцид болгон. Ол ӧйдӧ кӧп ака-эјелердиҥ јуук улузы божогон. Мындый коркышту тыҥ кӱчтер де болордо, олор бӱдӱмјизин де, ижемјизин де, сӱӱнчизин де јылыйтпаган.

Эмди бис 80 јаштаҥ ажып калдыс. Калганчы 20 јылыҥ туркунына мен США-дагы Бет-Элдиҥ комитединде иштейдим. Мен анайда ла университетке ӱренбегем. Је Иегованыҥ ла оныҥ организациязыныҥ берген ӱредӱзи бийиктеҥ бийик. Бу ӱредӱниҥ болужыла улуска јажын-чакка јӱретен арга берип турган чындыкты куучындаар аргалу болодым (2 Кор. 3:5; 2 Тим. 2:2). Анайда ок бу чындык улуска јӱрӱмин солыырга ла јер-телекейдиҥ Јайаачызыла најылажарга канайып болужып турганын кӧрӱп, тыҥ оморкоп јадым (Иак. 4:8). Бис Рубиле кожо Иегованаҥ ӱренери ле Иегованыҥ чындыгына улусты ӱредери ол эҥ ле јаан кӱндӱ деп, улуска оноҥ ло ары эске алындырадыс. Иегованыҥ ишчизинде мынаҥ јаан сӱӱнчи јок!