Ноеминьниҥ ады-јолы айдылбаган тӧрӧӧни, Руфьти ӱйи эдип алза, тӱреп калар деп, Боазка нениҥ учун айткан? (Руфь 4:1, 6).

Библиялык ӧйлӧрдӧ, божогон кижиде балдар јок болзо, јаан учурлу сурактар кӧдӱрилетен. Темдектезе, оныҥ јериле не болор? Оныҥ ады-јолы јажын-чакка јоголып калар ба? Бу сурактардыҥ карууларын Моисейдиҥ јасагынаҥ табып аларга јараар болгон.

Божогон кижиде балдар јок болгон болзо, оныҥ јериле не болотон? Оныҥ јерин карындажы эмезе аказы, ол эмезе кандый бир јуук тӧрӧӧн кижизи энчи эдип алар аргалу болгон. Ол эмезе божогон кижи јокту болгонынаҥ улам тирӱ тужында бойыныҥ јерин садып ийген болзо, оныҥ јуук тӧрӧӧни байа јерди бойына садып алар аргалу болгон. Анайып бу јер божогон кижиниҥ билезине энчи эдип кайра једип келетен (Лев. 25:23—28; Тоол. 27:8—11).

Божоп калган израильтян кижиниҥ ады-јолын кем улалтар аргалу болгон? Израильде левиратный биле тӧзӧӧри керегинде јасакла болзо, божогон кижиниҥ аказы эмезе карындажы оныҥ ӱйин бойыныҥ ӱйи эдип алар аргалу болгон. Оноҥ бу биледе бала чыкса, ол балага божогон кижиниҥ ады-јолы ла јери берилетен. Левиратный биле тӧзӧгӧни ӧбӧӧнин јылыйткан ӱй кижиге де кору болотон (Јаҥ. т. 25:5—7; Матф. 22:23—28).

Ноеминьниҥ учуралын кӧрӱп ийектер. Ол Элимелех деп кижиге барган. Је кийнинде Элимелех ӧбӧӧни ле олордыҥ эки уулы божоп каларда, Ноеминьди азыраар кижи јок болгон (Руфь 1:1—5). Оныҥ учун Ноеминь Иудей јерине јанып келеле, бойыныҥ келдин — Руфьти, Боаз деп кижиге баштанзын деп сураган. Боаз дезе Элимелехтиҥ јуук тӧрӧӧн кижизи болгон. Ондо Элимелехтиҥ јерин садып алар арга болгон (Руфь 2:1, 19, 20; 3:1—4). Је Боаз Элимелехтиҥ оноҥ до јуук тӧрӧӧни бар деп билген. Оныҥ учун озо баштап, јасакла болзо, бу эр кижи Элимелехтиҥ јерин садып алар учурлу болгон (Руфь 3:9, 12, 13).

Озо баштап, бу эр кижи јӧпсине берген (Руфь 4:1—4). Элимелехтиҥ јерин аларга, ого бир канча чыгым эдер керек те болгон болзо, је учы-учында Элимелехтиҥ бастыра јерлери оныҥ јери болуп калар деп, оҥдоп турган болор. Нениҥ учун дезе јажы јаанап калган Ноеминьде балдар болор аргазы јок болгон. Айдарда, бу эр кижи энчизин јаандадатан кандый јакшы арга ачыла берди деп сананган болор.

Бу эр кижи Руфьти ӱйи эдип аларга келижетенин билип ийеле, ойто мойножып ийген. Оноҥ Элимелехтиҥ јери керегинде мынайып айткан: «Оныҥ јерин мен садып албазым, оноҥ ӧскӧ бойымныҥ энчимди тӱредип саларым!» (Руфь 4:5, 6). Ол нениҥ учун мойноп ийген?

Руфьти бу да кижи, ӧскӧ дӧ кижи алган болзо, оноҥ олордо бала чыккан болзо, Элимелехтиҥ энчизин ол бала алар эди. Је ады адалбаган израильтян нениҥ учун мынаҥ улам тӱреп калатан болгон? Агару Бичикте бу керегинде не де айдылбай јат, је тоолу мындый санаалар бар.

• Баштапкызында, Элимелехтиҥ јерин алары тегин јерге акча ӱрегендий билдирген болор. Нениҥ учун дезе бу јер Руфьтиҥ уулына кӧчӧр керек болгон.

• Экинчизинде, байагы израильтян кижиге Ноеминьди ле Руфьти јеткилдеер керек болгон.

• Ӱчинчизинде, оныҥ бойыныҥ балдарына ла Руфьтаҥ чыккан балдарына энчини ӱлештирерге келижер эди.

• Тӧртинчизинде, бу эр кижиде бойыныҥ балдары јок болгон болзо, Руфьтаҥ чыккан уулы јӱк ле Элимелехтиҥ јерин эмес, је бу израильтян кижиниҥ де јерин энчиленип алар эди. Ол тушта ол божоп калза, Руфьтиҥ уулы бу кижиниҥ ады-јолын эмес, је Элимелехтиҥ ады-јолын улалтар. Айдарда, ады-јолы адалбаган израильтян эр кижи Ноеминьге болужып јада, бойыныҥ энчизин јылыйтарга кӱӱнзебеген. Оныҥ учун ол кижи тӧрӧӧниниҥ јерин садып алатан ла ады-јолын улалтатан јаҥын Боазка берип ийген. А Боаз нени эткен? Боаз дезе божоп калган Элимелехтиҥ «угы-тӧзи ӱзӱлбезин» деп, Ноеминьге болужарга јӧпсинген (Руфь 4:10).

Бу ады-јолы айдылбаган кижи јарт ла бойыныҥ ады-јолын ла энчизин јылыйтпаска кӱӱнзеген кижи эмтир. Ол јӱк ле бойын сананган. Мыныҥ учун оныҥ ады-јолы тӱӱкиде јылыйып калган. Анайда ок ол Иисус Христостыҥ, Мессияныҥ, ада-ӧбӧкӧзиниҥ бирӱзи болотон кайкамчылу арганы ычкынып ийген. Бу арга Боазка келишкен. Анайдарда, јаҥыс бойын сананган израильтян кижиниҥ учуралы болуш сураган улуска болушпаганы неге экелип турганын кӧргӱзет (Матф. 1:5; Лука 3:23, 32)