2 ӰРЕНЕТЕН ЈӦРМӦЛ
132 КОЖОҤ Эмди бис бир эт-кан
Эрлер, ӱйлереерди сӱӱп ле баалап туругар
«Эр улус, ӱйлереерге... кӱндӱ эдип јӱригер» (1 ПЁТР 3:7).
НЕНИ ШӰӰЖЕРИС
Ӧбӧӧни ӱйин сӱӱп ле баалап турганын сӧстӧриле, керектериле канайып кӧргӱзер аргалу.
1. Иегова билени нениҥ учун тӧзӧгӧниниҥ шылтактарыныҥ бирӱзин айдып беригер.
ИЕГОВА — «ырысту Кудай» (1 Тим. 1:11, ЈТ). Ол бисти де ырысту болзын деп кӱӱнзеп јат. Оныҥ учун ол биске кӧп сыйлар берген (Иак. 1:17). Олордыҥ бирӱзи — биле. Эр ле ӱй кижи биле тӧзӧп јаткан тушта бой-бойын сӱӱр ле тоор деп сӧзин берет. Эш-нӧкӧрлӧр бой-бойына кару болзо, билелик јӱрӱми олорго кӧп сӱӱнчи экелер (Укаа 5:18).
2. Бӱгӱнги кӱнде билелерде не болот?
2 Је бӱгӱнги кӱнде кӧп эш-нӧкӧрлӧр тойы болгон кӱнинде бой-бойына берген сӧзин ундып салат. Мынаҥ улам олордыҥ сӱӱнчизи јылыйат. Бу јууктагы Всемирный организация здравоохраненияныҥ отчёдыла болзо, бастыра јердиҥ ӱстинде коркышту кӧп ӱй улус ӧбӧӧндӧрине соктыртып, айткыладып эмезе эмоциональный базынышка табартат. Кезик эр улус, улустыҥ кӧзинче ӱйлерине тоомјылу баштанат, је айылында болзо, базынып јат. База бир таркадылган кӱчтердиҥ бирӱзи — ӧбӧӧни порнография кӧрӱп турза, ӱйи ӧбӧӧнине керек јок деп сезет. Мынаҥ улам олор бой-бойына сооп, ыраажып калат.
3. Нениҥ учун кезик эр улус ӱйлерине јаман баштанат?
3 Нениҥ учун кезик эр улус ӱйлерине јаман баштанат? Шылтактар башка-башка болот. Темдектезе, эр кижиниҥ адазы энезине кату баштанган болзо, ол ӱйине анайып ла баштанып, мында јаман неме јок деп сананат. Кезик культураларда эр улус ӱйине «билениҥ бажы кем» деп кӧргӱзерге, ого кату баштанат. А та кем де сезимдерин, ол тоодо чугулын, тударга ӱренип албаган. Кезик эр улус порнография кӧрӱп турганынаҥ улам ӱй улуска ла секске кӧрӱми ӱрелип калган. Башка-башка организациялардыҥ отчёдыла болзо, COVID-19 деп пандемияныҥ ӧйинде ӱй улусты базынары кӧптӧгӧн. Је шылтактар кандый да болзо, ӧбӧӧни ӱйине кату баштанбас учурлу.
4. Христиан ӧбӧӧндӧргӧ неде ајарыҥкай болор керек ле нениҥ учун?
4 Бу телекейде ӱй улусты кӧп сабада тообой јат. Христиан эр улуска мындый кӧрӱм-санааны алынбаска ајарыҥкай болор керек a. Нениҥ учун? Нениҥ учун дезе санаалар керектерге экелет. Апостол Павел Римдеги майлаткан христиандарга: «Бу телекейдиҥ кӧрӱмиле јӱрбегер» — деп айдып салган (Рим. 12:1, 2, ЈТ). Ол бу самаразын бичип турган тушта Римдеги јуунныҥ тӧзӧлгӧнинеҥ бери канча јылдар ӧдӱп калган болгон. Је андый да болзо, Павелдиҥ сӧстӧринеҥ кезик акалар айландыра улустыҥ чӱм-јаҥдарыла, кӧрӱм-санаазыла јӱрген деп кӧрӱнет. Оныҥ учун Павел олорды кӧрӱм-санаазын ла керектерин солызын деп кӱӱнзеткен. Бу јӧп эмдиги де ӧйдиҥ христиан эрлерине тузалу болот. Је кунукчылду немези дезе, олордыҥ кезиги бу телекейдиҥ кӧрӱм-санаазынаҥ эмдигенче ле айрылбаган. Мынаҥ улам кезик ӱй улус айылында базындырып јӱрет b. Иегова ӧбӧӧндӧрди ӱйлерине канай баштанзын деп кӱӱнзеп јат? Каруузын бу јӧрмӧлдиҥ тӧс ӱлгеринеҥ табып аларыс.
5. 1 Пётр 3:7-ле болзо, ӧбӧӧни ӱйине канайып баштанар учурлу?
5 1 Пётр 3:7, ЈТ кычырыгар. Иегова эр улусты ӱйлерин сӱӱп ле тооп турзын деп јакарат. Бу јӧрмӧлдӧ олор оны канайып эдер аргалу деп кӧрӧрис. Је озо баштап ӧбӧӧни нени этпес учурлу деп шӱӱжип ийектер.
ӰЙИГЕРГЕ КАРШУ ЈЕТИРИП ТУРГАН НЕМЕЛЕР ЭТПЕГЕР
6. Иегова ӧбӧӧни ӱйин согуп турза, нени сезет? (Колоссыдагыларга 3:19).
6 Согуп турганы. Иегова кандый ла базынышты кӧрӧр кӱӱни јок (Сар. 11:5). Анчада ла ӧбӧӧни ӱйин согуп турза, ол мыны чек јаратпай јат (Мал. 2:16; Колоссыдагыларга 3:19, ЈТ кычырыгар). 1 Пётр 3:7-ле болзо, ӧбӧӧни ӱйине јаман баштанып турза, оныҥ Кудайла колбулары бузылып калат. Керек дезе Кудай андый кижиниҥ мӱргӱӱлдерин укпай барардаҥ айабас.
7. Эфестегилерге 4:31, 32-ле болзо, ӧбӧӧни ӱйиле канайып куучындашпас учурлу? («Јартамалды» база кӧрӱгер.)
7 Айткылап турганы. Кезик эр улус ӱйлерин айткылап, олорло кату куучындажат. Је Иегова «чугулданышты, атыйланышты, кыйгырышты, јамандашты c» кӧрӧр кӱӱни јок. (Эфестегилерге 4:31, 32 кычырыгар.) Ол ӱзе угуп јат. Керек дезе ӧбӧӧни ӱйиле јаҥыскан да артып калза, канайып куучындажып турганын ол ајаруга алат. Ӱйине кату баштанып турган эр кижи јӱк ле билезиниҥ колбуларын эмес, је Кудайла најылыгын бузат (Иак. 1:26).
8. Иегованыҥ порнографияга кӧрӱми кандый? Нениҥ учун?
8 Порнография кӧрӱп турганы. Иегованыҥ порнографияга кӧрӱми кандый? Ол оны кӧрӧр кӱӱни јок! Оныҥ учун ӧбӧӧни порнография кӧрӱп турза, ол Иеговала колбуларын ӱреп јат ла ӱйин тообой турган деп кӧргӱзет d. Ӧбӧӧни ӱйине санаазында да чындык болор деп, Иегова некейт. Эр кижи ӱй кижиге кӱӱнзеп кӧрӱп турган болзо, ол оныла санаазында конып койгон болот деп, Иисус айткан (Матф. 5:28, 29) e.
9. Ӧбӧӧни секстиҥ ӧйинде ӱйин јарабай турган немелер этсин деп албадап турза, Иегова мындый немени нениҥ учун кӧрӧр кӱӱни јок?
9 Ӱйине ӧбӧӧни оны секстиҥ ӧйинде базынып турган деп билдирип турза. Кезик эр улус секстиҥ ӧйинде ӱйин јарабай турган немелер этсин деп албадап јат. Мынаҥ улам ӱйи бойын јабыс, кирлӱ ле ӧбӧӧни оны сӱӱбей турган деп сезет. Эр кижиниҥ мынайып јӱк бойын сананып, ӱйин базынып турганын Иегова чек јаратпай јат. Ӧбӧӧни ӱйин сӱӱп, кичееп, сезимдерин ајаруга алып турзын деп, Иегова кӱӱнзейт (Эф. 5:28, 29). Ӱйин согуп, айткылап эмезе порнография кӧрӱп турган христиан эр кижиге нени эдер керек? Ол бойыныҥ санаазын ла керектерин канайып солыыр аргалу?
ӦБӦӦНИНЕ СОЛЫНАРГА НЕ БОЛУЖАР?
10. Эр улус Иисустаҥ неде тем алар аргалу?
10 Ӧбӧӧнине ӧрӧги айдылган керектердеҥ айрыларга не болужар? Ого Иисустаҥ тем алар керек. Иисус кижи албаган болгон. Је андый да болзо, ол ӱренчиктерине канайып баштанганынаҥ эр улус тем алар аргалу. Олорго анайып ла ӱйлерине баштанар керек (Эф. 5:25). Је эмди Иисус апостолдорыла канайып тудунганын ла олорло канайып куучындашканын кӧрӱп ийектер.
11. Иисус апостолдорына канайып баштанган?
11 Иисус бойыныҥ апостолдорына јалакай баштанып, олорды тооп туратан. Ол олорго качан да кату-казыр баштанбаган. Иисус олордыҥ Кайраканы да болгон болзо, ӱренчиктерин коркыдып, бойына бактырарга албаданбаган. Оныҥ ордына ол олорго јобош ло јалакай баштанган (Иоанн 13:12—17). Иисус ӱренчиктерине: «Мен јобош ло улуркабас јӱректӱ... менеҥ ӱренигер, ол тушта ийде-кӱч алынараар» — деп айткан (Матф. 11:28—30, ЈТ). Ајардаар ба, Иисус јобош кижи болгон деп? Јобош кижи уйан эмес, карын ол бойын тудунып билер кижи. Мындый кижиге улус јаман баштанып турза, ол сезимдерин тудуп, чугулданбай јат.
12. Иисус улусла канайып куучындашкан?
12 Иисустыҥ сӧстӧри улусты токунадып, олорго ийде-кӱч беретен (Лука 8:47, 48). Ол ӱренчиктериле качан да кату куучындашпаган, качан оныҥ ӧштӱлери оны јамандап, айткылап турарда, «ол удура јамандабаган» (1 Пётр 2:21—23). Кезикте кату айдардыҥ ордына ол унчукпайтан болгон (Матф. 27:12—14). Эр улуска бу сӱреен јакшы тем болот.
13. Ӧбӧӧни Матфей 19:4—6-дагы сӧстӧрди канайып бӱдӱрер аргалу? (Јурукты база кӧрӱгер.)
13 Иегова ӧбӧӧни «јаантайын ӱйиле кожо болор» деп сӧстӧр айткан. Оныҥ учун Иисус ӧбӧӧндӧрин ӱйлерине чындык болзын деп јакарган. (Матфей 19:4—6, ЈТ кычырыгар.) «Јаантайын кожо болор» деп кӧчӱрилген грек глагол, сӧстӧҥ сӧскӧ «јапшынар» деп кӧчӱрилет. Оныҥ учун олордыҥ ортозындагы сӱӱш сӱреен бек болор учурлу. Олор бир эт-кан болуп, бой-бойына јапшыныжып калгандый болор керек. Олордыҥ мындый бек колбулары ӱзӱлзе, олордыҥ экӱлезине каршу јетирилет. Ӧбӧӧни ӱйиле јуук колбуларлу болзо, ол порнографияныҥ кандый да бӱдӱмдерин кӧрбӧс. Ол тургуза ла «ајаруга турбас кандый ла немедеҥ» кӧзин туураладар (Сар. 119:37). Ӧбӧӧни Иов чылап качан да ӧскӧ ӱй улуска керек јок ајару этпезим деп, бойына сӧзин берер (Иов 31:1).
14. Ӧбӧӧни ӱйин ачындырып турган болзо, ого ӱйиле, Иеговала колбуларын орныктырарга кандый алтамдар эдер керек?
14 Ӱйин согуп турган эмезе айткылап турган эр кижиге ӱйиле, анайда ок Иеговала колбуларын орныктырып аларга, бир канча алтамдар эдер керек. Кандый алтамдар? Баштапкызы: менде јаман кылык бар деп, ого оҥдоор керек. Иегова слердиҥ нени эдип, нени айдып турганаарды ӱзе кӧрӱп јат (Сар. 44:21; Эккл. 12:14; Евр. 4:13). Экинчизи: ӱйин база ачындырбай, бойыныҥ кылыгын солыыр учурлу (Укаа 28:13). Ӱчинчизи: ол ӱйин ле Иегованы чын ла ачындырганын оҥдоп, олор оныҥ јаманын таштазын деп, акту јӱректеҥ сураар учурлу (Ап. ижи 3:19). Анайда ок Иегова ого санааларын, сӧстӧрин ле керектерин солыйтан кӱӱн берзин деп јайнап сураар керек (Сар. 51:10—12; 2 Кор. 10:5; Флп. 2:13). Тӧртинчизи: ого бойыныҥ мӱргӱӱлдери аайынча јӱрӱп, кандый ла базынышты кӧрӧр кӱӱни јок болзын деп ӱренер керек (Сар. 97:10). Бежинчизи: ого ӧйди чӧйбӧй, аксагалдардаҥ болуш сураар керек (Иак. 5:14—16). Алтынчызы: кийнинде база андый јаман кылык-јаҥ чыгып келбезин деп, ого план тургузып алар керек. Порнография кӧрӱп турган эр кижи бу алты алтамды эдер учурлу. Иегова солынарга турган эр кижини кӧрӱп, ого кыйалта јогынаҥ алкыжын берер (Сар. 37:5). Је мындый јаман керектерди јӱк ле токтодып салар керек эмес, је ӱйине сӱӱжин кӧргӱзерге ӱренер керек. Ол нени эдер аргалу?
ӰЙИМДИ СӰӰП ЛЕ БААЛАП ТУРГАНЫМДЫ КАНАЙЫП КӦРГӰЗЕРИМ?
15. Ӧбӧӧни ӱйин сӱӱп турган деп, канайып кӧргӱзер аргалу?
15 Ӱйигерди сӱӱп турганаар деп кӧргӱзигер. Билези ырысту кезик акалар ӱйин сӱӱп турган деп кӧргӱзерге, ого кажы ла кӱн та нени де эдерге албаданат (1 Иоанн 3:18). Сӱӱш башка-башка оок-теек немелердеҥ кӧрӱнет. Темдектезе, ӧбӧӧни ӱйин колынаҥ тудуп эмезе кучактап турар аргалу. Анайда ок ӱйине «Санаап калдым» эмезе «Сен кандый? Сенде ӱзе кем јок по?» деп сообщениелер ийер аргалу. Ӱйине сезимдерин кӧргӱзерге, открытка бичип, чечектер сыйлаар аргалу. Ӧбӧӧни анайып эдип турза, ӱйине сӱӱжин кӧргӱзип, билезиниҥ колбуларын тыҥыдып јат.
16. Нениҥ учун ӧбӧӧни ӱйин мактаар учурлу?
16 Ӱйигерди мактап, быйанду болгоноорды айдып туругар. Ӱйин сӱӱп турган эр кижи оны баалап, мактап јат. Темдектезе, ӱйи билезине болуп эдип турган ижи учун ла ого јӧмӧжип турганы учун быйанын айдат (Кол. 3:15). Ӧбӧӧни ӱйин акту јӱрегинеҥ мактап турза, оны сӱӱп ле баалап турганын айдып турза, ӱйиниҥ јӱреги чечектей берет (Укаа 31:28).
17. Ӧбӧӧни ӱйин тооп турган деп канайып кӧргӱзер?
17 Ӱйигерге јалакай ла тоомјылу баштаныгар. Ӱйин сӱӱп, баалап турган эр кижи оны Иегованыҥ сыйы деп кӧрӧт (Укаа 18:22; 31:10). Ол ӱйине јалакай ла тоомјылу баштанат, ол тоодо секстиҥ де ӧйинде. Андый ӧйдӧ ӧбӧӧни ӱйин уйалтып турган эмезе оны уйады јийтен немелер этсин деп албадабас f. Ӧбӧӧни де Иегованыҥ алдына ару уйатту болор учурлу (Ап. ижи 24:16).
18. Ӧбӧӧни ӱйин сӱӱп ле баалап турганын канайып кӧргӱзер аргалу? ( «Ӱйиҥди тооп турарга болужатан тӧрт јӧп» деген рамканы база кӧрӱгер.)
18 Эр улус, слер ӱйигерге сӧстӧрӧӧрлӧ, керектереерле сӱӱжеерди кӧргӱзерге албаданып турганаарды Иегова кӧрӱп турган деп, бир де алаҥзыбагар. Оныҥ учун ого ачу јетиргедий неме бир де этпегер. Карын, оны тооп, ого јалакай баштанып, эркеледип јӱригер. Анайып, слер оны сӱӱп ле баалап турганаарды кӧргӱзедеер. Ол тушта слер јӱрӱмеерде эҥ керектӱ колбуларды — Иеговала најылыгарды кичееп алараар (Сар. 25:14).
131 КОЖОҤ «Кудайдыҥ бириктиргенин кижи айрыбазын»
a Эр улуска 2024 јылдыҥ чаган айыныҥ «Каруулчы шибеезинде» «Мен ӱй улуска Иегова ла чылап баштанадым ба?» деген статьяны кычырып алза, тузалу болор.
b Слер билегерде базынышка табарткан болзоор, jw.org сайта эмезе JW Library® деген приложениеде «Помощь жертвам домашнего насилия» деп статьяны кычырыгар (БИБЛИОТЕКА > СТАТЬЯЛАРДЫҤ ЈУУНТЫЗЫ > БАШКА-БАШКА ТЕМАЛАР).
c ЈАРТАМАЛ. «Јамандаш» дегени кижиге бойын јабыс ла уйан деп сезип турзын деп айдылган јаман, кату сӧстӧр. Јамандашка ӧбӧӧни ӱйин ачындырарга ла уйатка тӱжӱрерге болуп айткан кандый ла сӧстӧр кирет.
d jw.org сайта эмезе JW Library деген приложениеде «Порнография — угроза браку» деп статьяны кӧрӱгер (БИБЛИОТЕКА > СТАТЬЯЛАРДЫҤ ЈУУНТЫЗЫ > ПОМОЩЬ СЕМЬЕ).
e Ӧбӧӧни порнография кӧрӱп турган болзо, ӱйине 2023 јылдыҥ куран айыныҥ «Каруулчы шибеезинде» «Ӧбӧӧнигер порнография кӧрӱп турган болзо, нени эдер?» деп статьяны кычырып алза, тузалу болор.
f Агару Бичикте эш-нӧкӧрлӧрдиҥ сексуальный колбуларында нези ару, нези ару эмес деп айдылбаган. Је нези ару, нези ару эмес деп јӧп чыгарар тушта, эш-нӧкӧрлӧр Иегованы ла бой-бойын сӱӱндирерге кӱӱнзейт, анайда ок олор ару уйатту артарга албаданат. Олор бойыныҥ интимный јӱрӱмин кемле де шӱӱшпей јат.
g ЈУРУКТА. Кожо иштеп турган эр улус бистиҥ акага порнографиялу журналдарды кӧрзин деп айдат.