МЕН 1934 јылда христиан биледе чыккам. Мениҥ ада-энем, Фред ле Эдна Молохен, Агару Бичиктиҥ Шиҥдеечилери (Иегованыҥ Керечилери) болгон. Бу ӧйдӧ ада-энемниҥ Кудайга иштегени 20 јыл болуп калган. Олор мени Иегованы сӱӱрге ӱредип салган. Бис Канзас штаттыҥ тӱштӱк-кӱнчыгыш јанында турган Парсонс деген кичинек калада јатканыс. Бистиҥ јуунда јарчылардыҥ кӧп сабазы майлаткан христиандар болгон. Бис јуунныҥ туштажуларын бир де божотпойтоныс ла улуска Кудайдыҥ Сӧзиндеги чындыкты јаантайын куучындайтаныс. Суббот кӱнде бис тал тӱштиҥ кийнинде тышкары јарлаганыс. Јарлап јӱреле арый берзеес, адам бистиҥ кӱӱнисти кӧдӱрерге, јарлаганыстыҥ кийнинеҥ мороженый садып беретен.

Бистиҥ кичинек јууныстыҥ јарлайтан јери сӱрекей јаан болгон. Ого јаан эмес калалар ла кӧп фермалар кирген. Фермерлерге јарлап тура, бистиҥ бичиктерди огородтыҥ маала-ажына, јымырткаларга, керек дезе тирӱ такаларга да толып алатаныс. Нениҥ учун дезе адам ол бичиктерди бойыныҥ акчазына садып алатан, оныҥ учун улустыҥ берген курсагы биске јаан болуш болгон.

Бир катап ада-энем јарлаар ишке патефон садып алган. Мен кичинек болгонымнаҥ улам, оныла тузаланып болбойтом. Је меге ада-энемле кожо улуска такып барган эмезе ӱредӱлер ӧткӱрген ӧйдӧ Рутерфорд аканыҥ куучын-эрмектерин иштедеринде болужарга јарап туратан.

Адам 1936 јылдыҥ форд деген машинабыска рупор тургузып алган. Андый машина Каандык керегинде јарды јарлаарында јаан болуш болгон. Бис улусты јилбиркедерге, озо баштап кандый бир кӱӱ ойнодып, оноҥ библиялык куучын-эрмек иштедип, учында улуска бичиктер беретенис.

Бир катап, воскресен кӱнде Черривейл (Канзас штат) деген јаан эмес калага барганыс. Адам дезе, рупорлу машиназын кӧп улус амырап турган каланыҥ паркына тургузып аларда, полицейскийлер машинаны ӧскӧ јерге тургуссын деген. Оныҥ учун  Адам олорло сӧс блаашпай, машиназын парктыҥ јанындагы ороомдо тургузып алган. Ол ороомноҥ паркта амырап јаткан улуска адамныҥ иштедип турган куучын-эрмектери угулып турган болгон. Мынайып адам ла кожо чыккан Джерри акамла јарлаганым меге јаан сӱӱнчи экелетен.

1930 јылдардыҥ учы јаар блицкампанияларга турушканыс. Бу кампаниялардыҥ болужыла тыҥ удурлажу болуп турган јерлерди кыска ӧйгӧ ӧдӧр керек болгон. Тӱн аразында туруп, (Джоплин калага барар тушта чылап) брошюраларды эмезе буклеттерди табыш јогынаҥ улустыҥ эжиктериниҥ алдына артыргызып салатаныс. Оноҥ полиция кемди-кемди тудуп албаган ба деп кӧрӧргӧ, озодоҥ куучындажып салган јерге јолугар болгоныс.

Ол јылдарда бис јарлаар иштиҥ база бир јилбилӱ эп-аргазына — информационный марштарга турушканыс. Бис бойыска плакаттар кийип, ээчий-деечий туруп, каланыҥ бир учынаҥ бир учына јетире базар болгоныс. Меге бистиҥ калада болгон андый марш санаамга кирип туру: ака-эјелер «Кудай јаҥ — тузак ла тӧгӱн» деп бичиктӱ плакаттарлу баскан. Олор бӱдӱн-јарым беристе ӧдӱп, марштыҥ башталган јерине — бистиҥ айылга, ойто кайра једип келген. Карын ӱзе неме амыр ӧткӧн, керек дезе кезик улус Каандык керегинде јарла јилбиркеген де.

Бис јаантайын бастыра билегисле Канзастаҥ Техастӧӧн курултайларга барып туратаныс. Адам Миссури—Канзас—Техас штаттарла ӧдӱп турган темир јолдо иштеген. Оныҥ учун курултайларга эмезе тӧрӧӧндӧриске акча тӧлӧбӧзинеҥ барып туратаныс. Энемниҥ аказы, Фред Уисмар ла оныҥ ӱйи Юлейли Техас штаттыҥ Темпл деген калазында јаткан. Фред таайым чындыкты 1900 јылдардыҥ бажында, јиит тужында уккан. Ол сууга чӧҥӱрилип, чындыкты бойыныҥ эје-сыйындарына, ол тоодо мениҥ энемге куучындаган. Оны Техас штаттыҥ ортозында јаткан улус јакшы билген, не дезе, Фред ондо зональный кӧрӧӧчи (ол ӧйдӧ аймак кӧрӧӧчи анайып адалган) болуп иштеген. Фред таайым чындыкты тыҥ сӱӱген јалакай, сӱӱнчилӱ кижи болгон. Меге оныла јаантайын јилбилӱ болгон ло ол меге бала тужымда кӧгӱс јанынаҥ јакшы тем кӧргӱскен.

1941 јылда бистиҥ биле Миссури штаттыҥ Сент-Луис деген калазына, јаан курултайга поездтӱ барган. Бу курултайда 15000-наҥ ажыра балдарды «Каанныҥ балдары» деген Рутерфорд аканыҥ куучын-эрмегин угарга, ӧнӧтийин белетелип калган јерлерге отурып алзын деп сураган. Куучын-эрмек божой берерде, бистиҥ кажыбыска ла Рутерфорд аканыҥ ла оныҥ болушчыларыныҥ колынаҥ «Балдар» деген јаҥы бичик сыйлалган.

1943 јылдыҥ кандык айында, Канзас штаттыҥ Коффивилл деген калазында «Ӧй келди» деген јаан эмес, је ундылбайтан курултайда болгоныс. Бу курултайда, эмди ӱзе јуундарда Теократиялык иштиҥ сургалы болор деп јарлалган. Анайда ок бу сургалда тузаланатан 52 урокту брошюра чыгарылган. Бу ла јылда менде бу брошюрала баштапкы јакару болгон. Ол курултай меге аҥылу болгон, нениҥ учун дезе ол тушта менле кожо база тоолу улус калага одоштой турган ферманыҥ јанындагы соок сууга чӧҥӱрилген.

1951 јылда школды божодып, оноҥ ары јӱрӱмимди неге учурлаарым деп санангам. Джерри акамныҥ темиле мен база Бет-Элге иштеерге кӱӱнзегем, оныҥ учун удабай ла Бруклиндеги Бет-Элге заявление бичигем. Анайып, 1952 јылдыҥ тулаан айыныҥ 10-чы кӱнинде Бэт-Элде иштеер кычырту алгам. Мындый јол талдаганым меге сӱреен кӧп кӧгӱс алкыштар экелген.

Мен бистиҥ бичиктерди чыгарарында болужарга санангам, оныҥ учун типографияда иштеерге кӱӱнзегем. Је мени официант эдип кӧстӧгӧн, соондо кухняда иштегем. Меге ижим јарап туратан ла мен кӧп немеге ӱренип алгам. Типографияга анай ла иштебегем. Бу иштиҥ солыжып иштеер графиги јакшы болгон. Тӱште, бош ӧйдӧ, Бет-Элдиҥ бай библиотеказында Агару Бичикти таҥынаҥ ӱренетем. Мындый арганыҥ болужыла мениҥ кӧгӱзим ле бӱдерим тыҥыган. Анайда ок Бэт-Элде узак ӧйгӧ иштеер кӱӱним оноҥ тыҥ боло берген. Джерри акам Патришия деген эјеле биле тӧзӧп, Бет-Элдеҥ 1949 јылда јӱре береле, Бруклинде, Бэт-Элдеҥ  ыраак эмес јерде јаткан. Олор Бэт-Элде иштеген баштапкы јылдарымда меге јаан болужын јетирген.

Бруклинге келгенимнеҥ јаан удабай Бэт-Элдиҥ акаларыныҥ ортозынаҥ јетирӱчилер талдалган. Олор Бэт-Элдеҥ 320 беристенеҥ ыраак эмес јуундарга куучын-эрмектӱ барып, ондогы ака-эјелерле јарлаар учурлу болгон. Мени андый акалардыҥ тоозына кошты. Баштапкы куучын-эрмекти куучындап тура, коркышту тыҥ ӧкпӧӧргӧм. Ол ӧйдӧ куучын-эрмектердиҥ узуны бир саат кире болгон. Јуундарга кӧп сабада поездтӱ једер болгом. Бир катап 1954 јылда, кышкыда бир јуунда болгон кийнинеҥ, Нью-Йорктӧӧн ойто јанып келерге поездке отурып алганым јакшы санаамга кирет. Мен тӱште, воскресен кӱнде поездке отурып алгам, анайып Бет-Элге эҥирде једип барар эдим. Је кенетийин јоткон кӧдӱрилип, тыҥ карлап баштайла, замыкание боло берерде, поезд токтой берген. Оныҥ учун Нью-Йоркка понедельникте 5 саат эртен турада једип келеле, капшай ла метрого јӱгӱргем. Метроноҥ чыгала, бир эмеш оройтып та турган болзом, кӧндӱрезинеҥ Бэт-Элдиҥ кухнязына келгем. Тӱниле поездтиҥ атанарын сакып, тыҥ арып калган болгом. Је мындый бир кичинек кӱчтер, акаларга болушканына ла јуундарда јаҥы најылар тапканына кӧрӧ, не де эмес.

Бэт-Элде иштеген баштапкы јылдарда, WBBR деген радиостанцияныҥ кажы ла неделе болуп турган берилтелеринде турушкам. Бу станция Колумбия-Хайтс, 124-тӧ болгон. Агару Бичикле ӱредӱ ӧткӱрип турган берилтелерде мен кемниҥ-кемниҥ ролин ойногом. Бу берилтелерге Бет-Элде узак јылдарга иштеген Макмиллан ака јаантайын турушкан. Оныҥ најылары оны Мак дежетен, а бистерге, јиит улуска, ол Кудайга иштеп, турумкай артарында сӱрекей јакшы тем болгон.

1958 јылда мени Галаад сургалына болушсын деген. Мен мындый сургалга ӱренген улуска виза аларга ла ӧскӧ ороонго кӧчӱп барарга болушкам. Ол ӧйлӧрдӧ самолеттыҥ билеттери ӧйинеҥ ӧткӱре баалу болгонынаҥ улам јӱк ле кезик миссинерлер самолетту учатан. Кӧп саба миссионерлер Африканыҥ ла Азияныҥ ыраак ороондорына кош тартатан (грузовой) керептерле барар болгон. Је качан коммерческий авиакомпаниялар иштеп баштаарда, билеттердиҥ баазы јабызай берген, оныҥ учун миссионерлерди једер јерине кӧп сабада самолетло аткарып баштаган.

1960 јылда мени США-наҥ Европадӧӧн 1961 јылда болотон телекейлик курултайларга чартерный рейстерди башкарарына болушсын деп сураган. Мен андый курултайлардыҥ бирӱзине, Гамбургтӧӧн (Германия) барып јӱргем. Бу курултайдыҥ кийнинде, бис Бет-Элдиҥ ӱч ишчизиле кожо јалга машина алып, Италия барала, Римдеги филиалды кӧргӧнис. Оноҥ Пиреней кырлар ажыра Франциядӧӧн барганыс, оноҥ Каандыктыҥ ижи токтодуда болгон Испаниядӧӧн барганыс. Оныҥ учун Барселонадӧӧн бичиктер кийдирерге, олорды сыйларга тӱҥей эдип алганыс. Испаниядагы ака-эјелерле јолугарга тыҥ ӧкпӧӧриш болгон! Оныҥ кийнинеҥ Амстердам барып, Нью-Йорктӧӧн кайра јанганыс.

Бир јыл ӧдӧ берерде, меге 1963 јылда телекейлик курултайларга барарга јарадылган делегаттардыҥ јол-јорыгын белетеерге јакылта берилген. Бу курултайлар «Ӱргӱлјик сӱӱнчилӱ јар» деп адалган.  Ого баратан улустыҥ тоозы 583 кижи болгон. Делегаттарга Европадӧӧн, Азиядӧӧн, Тымык теҥистиҥ тӱштӱк јанындӧӧн, анайда ок Гонолулу (Гавайи) ла Пасадин (Калифорния штат) деп јерлердӧӧн барар керек болгон. Анайда ок андый делегаттарга Ливан ла Иордания деген јерлерге токтоп, библиялык јерлерди кӧрӧтӧн экскурсиялар белетелген. Бет-Элде мениҥ иштеген отдел билеттер ле визалар аларында, анайда ок гостиницалар бронировать эдеринде болушкан.

1963 јыл меге база бир шылтактаҥ улам аҥылу болгон. Не дезе, кичӱ изӱ айдыҥ 29 кӱнинде Бет-Элде ӱч јыл иштеп салган Лайла Роджерс деген сыйынла биле тӧзӧгӧм. Тойдыҥ кийнинеҥ бир неделе ӧдӧ берерде, бис ӧрӧги айдылган телекейлик курултайга баратан улустыҥ тоозына кожулганыс. Олорло кожо бис Грецияда, Египетте ле Ливанда болгоныс. Бейрут деген јердеҥ Иорданиядӧӧн учарга сананганыс. Ондо бистиҥ ижис бир эмеш токтодуларлу болгон, оныҥ учун бу ороондӧӧн Иегованыҥ Керечилерине визалар берилбей турган деп айдышкан. Мынаҥ улам ого једип барзаас, не болгой не деп санааркаш болгон. Је једип келеристе, аэропорттыҥ терминалыныҥ ӱстинде акалардыҥ «Иегованыҥ Керечилери, слерди уткып турубыс!» деген плакатту турганы бисти сӱреен кайкаткан. Бистерге библиялык јерлерде јӱрерге тыҥ јараган. Ондо Авраамныҥ, Исаактыҥ, Иаковтыҥ јаткан јерлеринде ле Иисустыҥ элчилериле јарлаган јерлеринде болгоныс. Анайда ок христиан јаҥныҥ кайдаҥ таркап барганын кӧргӧнис (Ап. ижи 13:47).

Биске берилип турган ончо јакаруларда Лайланыҥ меге јӧмӧшкӧни 55 јыл болды. Бис экӱ токтодуларлу јерлердӧӧн, Испания ла Португалиядӧӧн, јаҥыс катап барбаганыс. Ондогы ака-эјелердиҥ кӱӱнин кӧдӱргенис, бичиктер ле оноҥ до ӧскӧ керектӱ немелер апарганыс. Керек дезе Кадис (Испания) деген калада тӱрмеде отурган акаларга да јолугарга келишкен. Олорго куучын-эрмек айдып, олордыҥ бӱдерин тыҥытканыстаҥ јаан сӱӱнчи алганыс!

1963 јылдаҥ ала мен Австралияда, Африкада, Гавайида ла Азияда, анайда ок Европада, Јаҥы Зеландияда, Пуэрто-Рикодо, Центральный Америкада ла Тӱштӱк Америкада болгон телекейлик курултайларга барарын башкарарга болушкам. Меге Лайла эжимле кожо кӧп аҥылу курултайларда болорго келишкен, ол тоого 1989 јылда болгон Варшавадагы (Польша) курултай кирет. Ол курултайга СССР-даҥ кӧп ака-эјелер келген. Бу курултай — олорго баштапкы јаан курултай болгон! Бис ондо бӱдери учун кӧп јылдардыҥ туркунына советский тӱрмелерде отурган кезик акаларла танышканыс.

Анайда ок меге бастыра телекейдеги Бет-Элдердиҥ билелерине ле миссионерлерине барып, олордыҥ кӱӱнин кӧдӱрерге тыҥ јарап туратан. Калганчы катап бис Тӱштӱк Кореядагы филиалда болгоныс. Ондо Сувон деген каланыҥ тӱрмезинде отурган 50 акага јолукканыс. Бу акалардыҥ кӱӱн-санаазы јакшы болгон. Олор Иеговага ойто јайым иштеер ӧйди сӱреен тыҥ сакыган. Бу акаларга јолукканыс бистиҥ кӱӱнисти тыҥ кӧдӱрип салганын сӧслӧ дӧ айдып болбозыҥ! (Рим. 1:11, 12).

Мен канча јылдардыҥ туркунына Иегованыҥ албатызыныҥ кӧптӧгӧнин кӧргӧм. 1943 јылда сууга чӧҥӱрилеримде, бастыра јердиҥ ӱстиндеги јарчылардыҥ тоозы 100 000 кире болгон. Бӱгӱнги кӱнде Иеговага 8 000 000 ажыра улус 240 ороондо ло территорияда иштейт. Мындый ӧзӱм кӧп сабада Галаад Сургалда ӱренген јарчылардыҥ ижинеҥ улам болгон. Оныҥ учун меге олордыҥ ӧскӧ ороондордӧӧн кӧчӧрин башкарары јаан кӱндӱ болгон.

Кичинек ле тужымда Иеговага кӧп иштеерге шӱӱп алганымга ла Бет-Элде иштеерге заявление бичигенимге тыҥ сӱӱнип јадым. Бу јылдардыҥ туркунына Иегова меге јаан алкыжын берген. Анайда ок мен Лайла эжимле кожо кӧп јылдардыҥ туркунына Бруклинниҥ јуундарында иштеп, кӧп чындык најылар тапканыс. Бис олорло эмдигенче ле најылажып јадыс.

Мен эмдиге јетире Бет-Элде иштеп јадым, меге јӧмӧжип турган Лайла эжиме јаан быйан. Меге 84 јаш једип калган да болзо, филиалдыҥ корреспонденциязыныҥ јилбилӱ ижин јакшызынып бӱдӱрип јадым.

Иегованыҥ кайкамчылу организациязында болоры ла Кудайга иштеп турган ла иштебей турган улустыҥ башказыныҥ там ла кӧптӧп турганын кӧрӧри — јаан ырыс! Бӱгӱнги кӱнде Малахияныҥ 3:18-те: «Слер чындык ла чындык эмес кижиниҥ, Кудайга иштеп турган ла иштебей турган кижиниҥ башказын ойто ло катап кӧрӧригер» — деген сӧстӧрдиҥ учурын оноҥ јакшы оҥдоп јадыс. Бис кажы ла кӱн Сатананыҥ телекейиниҥ там ла бӧлӱнип баратканын ла улустыҥ сӱӱнчизи ле ижемјизи јоголып баратканын кӧрӧдис. Је Иегованы сӱӱп, ого иштеп турган улус бӱгӱнги коркышту кӱч ӧйлӧрдӧ јадып турган да болзо, ырысту ла ижемјилӱ јӱрет. Каандык керегинде сӱӱнчилӱ јарды јарлаары — сӱреен јаан кӱндӱ! (Матф. 24:14). Кудайдыҥ Каандыгы бу телекейди удабас ла јоголтор. Бис бу кӱнди энчикпей сакып јадыс. Ол тушта Иегованыҥ чындык ишчилери райда јадар. Ондо Кудайдыҥ алкыжы, бек су-кадык ла ӱргӱлји јӱрӱм болор.