Кычыраачылардыҥ сурактары
Израильтяндар чӧлдӧ манна ла бӧднӧлӧрдӧҥ ӧскӧ нени јиген?
Израиль албаты 40 јылдыҥ туркунына чӧлдӧ јадып турарда, кӧп сабада манна јиген (Чыг. 16:35). Анайда ок Агару Бичикте Иегова албатызын бӧднӧниҥ эдиле азыраган эки учурал бичилип калган (Чыг. 16:12, 13; Тоол. 11:31). Је Израиль албаты база да ӧскӧ курсак јиген.
Темдектезе, Иегова израильтяндарды суулу ла ӧзӱмдӱ де јерлердӧӧн экелип туратан (Тоол. 10:33). Андый јерлердиҥ бирӱзи — Элим деп оазис. Ондо «12 јердеҥ тоҥмок суу чыккан ла 70 пальма» ӧскӧн. Бу финиктӱ пальма болгон болор (Чыг. 15:27). Бир бичикте айдылганыла болзо: «Ол агаш кӧп јерлерде ӧскӧн... Чӧлдӧ канча миллиондор тоолу албатыга бу финиктӱ пальма курсак ла изӱнеҥ јажынатан јер болгон ло оноҥ ӱс те алып туратан болор» (Plants of the Bible).
Анайда ок израильтяндар бӱгӱнги кӱнде Фаран деп јарлу сӱреен јаан оазисте токтоп туратан болор a. Ол вадиде, ӧскӧртӧ айтса, суу агып турган јерде турат. Бир бичикте айдылганыла, «оныҥ узуны — 130 километр, бу оазис Синай деп јарым ортолыктыҥ эҥ ле јараш, узун ла јарлу јерлериниҥ бирӱзи». Ол бичикте мынайда база айдылган: «Фаран деп оазис вадинеҥ 45 километр кире ыраагында ла талайдаҥ 600 метрдаҥ бийик јерде турат. Оныҥ узуны 5 километр кире. Бу јер Эдем садка тӱҥей. Бу јердӧӧн муҥдар тоолу финиктӱ пальмаларга болуп, озодоҥ ло бери кӧп улус кӧчӱп туратан» (Discovering the World of the Bible).
Фаран деп оазисте финиктӱ пальмалар
Египеттеҥ чыгып јадала, израильтяндар јолго тесте ле тестени тудатан айак-казан алган, анайда ок аш ла ӱс алган болор. Бу курсак узакка јетпес эди. Оныҥ учун олор кожо «оок ло јоон мал» апаргылаган (Чыг. 12:34—39). Је чӧлдӧ кӧп мал-аш чыдажып болбой, ӧлӱп калган. А бого коштой кезиктерин курсакка, а кезиктерин тайылгага, ол тоодо тӧгӱн кудайларга берген (Ап. ижи 7:39—43) b. Је андый да болзо, Израиль албаты чӧлдӧ јадып турган тушта, јаантайын мал-ашту болгон. Бу андый деп, израильтяндар Кудайга сӧс укпаган тушта, Иегованыҥ олорго: «Слердиҥ уулдараар чӧлдӧ 40 јылдыҥ туркунына кӱдӱчилер болор» — деген сӧстӧринеҥ кӧрӱнет (Тоол. 14:33). Олор бу мал-аштаҥ сӱт те, эт те алып туратан болор. Је бу курсак 40 јылдыҥ туркунына ӱч миллион кире кижини азыраарга јетпес эди c.
Израильтяндар чӧлдӧ мал-ажына курсак ла сууны кайдаҥ алган? d Алдында ондо кӧп јаҥмыр јааган болор, оноҥ улам ӧлӧҥ-чӧп тӧ кӧп чыккан болордоҥ айабас. «Понимание Писания» деп бичикте «Аравия» деп статьяда мынайып айдылган: «Ол ӧйдӧ 3500 кире јыл кайра Аравияда суу эмдиги ӧйгӧ кӧрӧ кӧп болгон. Тереҥ кӧп вадилер, ӧскӧртӧ айтса кургак, ырык јерлер, алдында ондо кӧп јаҥмыр јааган ла ол ырык јерлерле суу аккан деп керелейт». Је андый да болзо, чӧл коркымчылу ла јӱрӱм јок болгон (Јаҥ. т. 8:14—16). Иегова израильтяндарды ла олордыҥ мал-ажын курсак-тамакла, суула јеткилдебеген болзо, олор ондо ӱзе ӧлӱп калар эди (Чыг. 15:22—25; 17:1—6; Тоол. 20:2, 11).
Кудай израильтяндарды маннала, Моисейдиҥ айтканыла болзо, «кижи јаҥыс калаш јип тирӱ јӱрер эмес, је Кудай айдып турган кандый ла сӧслӧ тирӱ јӱрерин билип алзын деп» азыраган (Јаҥ. т. 8:3).
a 1992 јылдыҥ кӱӱк айыныҥ 1 кӱниниҥ «Каруулчы шибеезинде» 24, 25 бӱктерин кӧрӱгер (орус).
b Агару Бичикте Иеговага чӧлдӧ тайылгага тындулар экелгениниҥ эки учуралы бичилген. Баштапкызы — Кудай Ааронды ла оныҥ уулдарын абыстар эдип тургузарда, экинчизи — Пасханыҥ ӧйинде. Бу эки учурал б. э. озо 1512 јылда, израильтяндардыҥ Египеттеҥ чыккан кийнинеҥ бир јыл кире ӧдӧ берерде, болгон (Лев. 8:14—9:24; Тоол. 9:1—5).
c Чӧлдӧ јӱргени 40 јылга јетпей јадып, израильтяндар канча јӱс муҥ мал-аш јуулап алган (Тоол. 31:32—34). Андый да болзо, олор Ханаан јерге киргенче ле манна јиген (Иис. Н. 5:10—12).
d Мал-аш маннаны база јиген деп айдар арга јок. Нениҥ учун дезе Иегова кажы ла кижини канча кире јиир аргалу ончо ло кире јуузын деп јакарган (Чыг. 16:15, 16).
