1. Эдем садта тӱймеен кӧдӱрилерде, Иегова ижемји беретен кандый судур айткан?

УЛУС кинчектиҥ кулы болуп, толо кемин јылыйтканынаҥ бери, Иегова олордыҥ кӱӱнин јаҥыс катап кӧдӱрбеген. Анайып Эдем садта тӱймеен кӧдӱрилерде, Иегова тургуза ла Адамныҥ келер ӧйдӧ чыгатан бала-барказына ижемји беретен судур айткан. Кудай, Башталганы 3:15-те «јебрен јылан», Сатана Дьявол, ла оныҥ калју керектери јоголып калар деп, сӧзин берген. Кийнинде, бу судурдыҥ учуры јартала берерде, улуста ижемји ачылган (Ачыл. 12:9; 1 Иоанн 3:8).

2. Иегова Нойдыҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген?

² Иегова бойыныҥ ишчизиниҥ, Нойдыҥ, кӱӱнин канайып кӧдӱргенин сананып ийзеер. Ол ӧйдӧ јаткан улус  калју-казыр ла балыр болгон. Иеговага јӱк Ной ло оныҥ билези бажырган. Мынаҥ улам Ной кунугып баштаар эди (Баш. 6:4, 5, 11; Иуда 6). Је Иегова Нойго јалтанбас болорго ло оноҥ ло ары «Кудайдыҥ алдында кинчек этпей» јӱрерге болужатан сӧстӧр айткан (Баш. 6:9). Кудай Нойго бу калју телекейди јоголторго турганын ла ого билезин аргадап аларга нени эдер керек болгонын јартап берген (Баш. 6:13—18). Иегова Нойго јӧмӧлтӧ болгон.

3. Иегова Иисус Навинниҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген? (Јӧрмӧлдиҥ бажындагы јурукты кӧрӱгер.)

³ Соондо Иисус Навин Кудайдаҥ јеҥил эмес јакылта алган. Ол Кудайдыҥ албатызын Энчиге алатан јерге апарар учурлу болгон. Бу јерди аларга, Иисус Навинге ондо јадып турган кӱчтӱ албатыларды јуулап алар керек. Мынаҥ улам Иисус Навин санааркап турарда, Иегова оны оҥдоп, јӧмӧлтӧ болзын деп, Моисейди ийген. Ол Моисейге: «Бойыҥныҥ ордыҥа Иисусты кӧстӧп, оны оморкодып, кӱӱнин кӧдӱр, нениҥ учун дезе ол бу албатыны баштап апаратан кижи. Ол бу улусты энчи эдип алатан јерге сууны кечирип апарар. Сен бу јерди кӧрӧриҥ» — деп айткан (Јаҥ. т. 3:28). Иисус Навин бу јакаруны бӱдӱрип баштагалакта, Иегова оныҥ кӱӱнин кӧдӱрерге, мындый сӧстӧр айткан: «Мен сеге: „Турумкай ла јалтанбас бол“ — деп айткан эмес бедим. Сен коркыба, нениҥ учун дезе сен кайдӧӧн дӧ барзаҥ, Иегова Кудайыҥ кожо болор» (Иис. Н. 1:1, 9). Бу сӧстӧрдиҥ кийнинеҥ Иисус Навинниҥ кӱӱни кӧдӱрилген болор.

4, 5. а) Иегова јебрен ӧйдӧ јаткан албатызыныҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген? б) Иегова бойыныҥ Уулына канайып јӧмӧлтӧ берген?

⁴ Анайда ок Иегова бӱдӱн албатызыныҥ да кӱӱнин кӧдӱрген. Темдектезе, Кудай судур ажыра, Вавилондӧӧн олјого барган еврейлерди токунадып: «Коркыба, нениҥ учун дезе мен сенле кожо, ајыктанба, нениҥ учун дезе мен сениҥ Кудайыҥ. Мен сеге болужарым, сени чындыктыҥ оҥ колыла тыҥ тудуп аларым» — деп айткан (Иса. 41:10). Мындый болушты баштапкы да чактыҥ, эмдиги де ӧйдиҥ христиандары алган. (2 Коринфтегилерге 1:3, 4 кычырыгар.)

⁵ Кудай бойыныҥ Уулына да јӧмӧлтӧ болгон. Иисус сууга чӧҥӱрилип јадала теҥеринеҥ: «Бу Мениҥ сӱӱген Уулым, Оныҥ Бойында Мениҥ јакшылыкту табым» — деп айткан ӱн уккан (Матф. 3:17). Иегованыҥ бу сӧстӧри Иисуска јерде јӱрген ӧйинде ийде-кӱч берип туратан.

6. Иисустыҥ талант акча керегинде укаа сӧзи бистиҥ кӱӱнисти канайып кӧдӱрер аргалу?

⁶ Иисус улустыҥ кӱӱнин кӧдӱрерге Адазынаҥ тем алып, талант акча керегинде укаа сӧс куучындаган. Бу укаа сӧс христиандарды Кудайга чындык болорго кӱӱнзедет. Анда Бий бойыныҥ чындык кулдарын кажызын ла мактап: «Јакшы, керсӱ ле бӱдӱмјилӱ кул! Аска бӱдӱмјилӱ болдыҥ, кӧптиҥ бажына сени тудуп јадым. Бийиҥле кожо сӱӱн» — деп айдат (Матф. 25:21, 23). Бу сӧстӧр Иисустыҥ ӱренчиктериниҥ кӱӱнин кӧдӱрип, Иеговага оноҥ ары чындык иштеерге кӱӱнзеткен!

7. Иисус элчилердиҥ, анчада ла Петрдыҥ, кӱӱнин канайып кӧдӱрген?

 ⁷ Иисусты элчилер кезикте ачындырып та турган болзо, ол јаантайын олордыҥ кӱӱнин кӧдӱрерге албаданатан. Олор јаантайын: «Кемибис улу-јааны болгой не?» — деп сӧс блаажып турза, Иисус чыдамкай болуп, олорды јобош болорына ла јамылулардый болордыҥ ордына, јалчыдый јабыс тудунарына кӱӱнзедетен (Лука 22:24—26). Петр Иисусты јаҥыс катап тарындырбаган (Матф. 16:21—23; 26:31—35, 75). Је ол Петрдаҥ чӧкӧбӧй, карын, оныҥ кӱӱнин кӧдӱрип, ака-эјелердиҥ бӱдерин тыҥыдарга болушсын деп јакару берген (Иоанн 21:16).

8. Езекия черӱ башчылардыҥ ла Иуданыҥ албатызыныҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген?

⁸ Иегованыҥ ишчилери бой-бойыныҥ кӱӱнин кӧдӱретениниҥ учурлузын, Кудайдыҥ Уулы јерге келип, улустыҥ кӱӱнин канайып кӧдӱретениниҥ сӱрекей јакшы темин кӧргӱзердеҥ озо билер болгон. Темдектезе, Езекия каан Ассирияныҥ черӱзи Иерусалимге јууктап келерде, ол черӱ башчыларын ла Иуданыҥ албатызын јууп, кӱӱн кӧдӱретен сӧстӧр айткан. Оноҥ улам «албатыныҥ кӱӱни кӧдӱрилген». (2 Летопись 32:6—8 кычырыгар *.)

9. Кӱӱн кӧдӱрери јанынаҥ Иовтыҥ бичигинеҥ нени билип алдыс?

⁹ Анайда ок биске Иовтыҥ теминеҥ ӱренерге јараар. Ого бойына да токунал керек болгон болзо, ол ӱч токунадаачыга улусты канайып токунадары јанынаҥ тем кӧргӱскен. Иов шӱӱп сананып: «Мен слердиҥ ордыгарда болгон болзом, токуналду сӧстӧрлӧ слердиҥ ачугарды јеҥилтип салар эдим» — деп айткан (Иов 16:1—5). Соондо Иовтыҥ кӱӱнин Елиуй ла Иегова кӧдӱрген (Иов 33:24, 25; 36:1, 11; 42:7, 10).

10, 11. а) Иеффайдыҥ кызына нениҥ учун токунадыш керек болгон? б) Бӱгӱнги кӱнде кемдердиҥ кӱӱнин кӧдӱрер керек?

¹⁰ Кӱӱн кӧдӱретен сӧстӧр Иеффайдыҥ кызына да керек болгон. Оныҥ адазы, јаргычы Иеффай, аммонитяндарла јуулажардаҥ озо Иеговага черт берген. Иегованыҥ болужыла јеҥӱ алып, јанып келзе, оны кем озо уткуп чыгар, ол кижи агару байканда иштеерине берилер. Иеффай јанып келерде, јеҥӱле уткыырга оныҥ кызы, сок јаҥыс балазы чыккан. Мынаҥ улам адазыныҥ јӱреги ачу-коронго алдырган. Је Иеффай берген сӧзине тӱҥейле туруп, кызын Силомдӧӧн аткарып ийген. Кызы ондо бастыра јӱрӱмине Кудайга иштеер учурлу болгон (Јарг. 11:30—35).

¹¹ Иеффайга коркышту кӱч болгон, је оныҥ кызына оноҥ кӱч келишкен болор, нениҥ учун дезе ого адазыныҥ берген сӧзин бӱдӱрерге белен болор керек болгон (Јарг. 11:36, 37). Ол кижиге баратан ла балдарлу болор аргазын јылыйткан. Анайып ондо адазыныҥ угы-тӧзин улалтатан ла энчизин алатан арга јок болуп калган. Бу ӧйдӧ ого токунадыш керек  болгон. Агару Бичикте мынайып айдылат: «Израильде мындый ээжи болгон: јыл сайын Израильдиҥ кыстары галаадитян Иеффайдыҥ кызыныҥ кӱӱнин кӧдӱрерге баргылайтан. Олор оныҥ јанында јыл туркунына тӧрт кӱн болотон» (Јарг. 11:39, 40). Бӱгӱнги де кӱнде Кудайга кӧп иштеерге, биле тӧзӧбӧй турган христиандарды мактап, база кӱӱнин кӧдӱрер керек! (1 Кор. 7:32—35).

12, 13. Петр ака-эјелердиҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген?

¹² Иисус божоор алдында элчи Петрга: «Симон, Симон! Бат, сатана слерди буудай чылап сееп койсын деп сураган. Је Мен бӱдӱп турганыҥ јылыйбазын деп, сен учун мӱргидим. Меге ойто келзеҥ, карындаштарыҥныҥ бӱдӱп турганын тыҥыт» (Лука 22:31, 32).

¹³ Элчи Петр баштапкы чактыҥ јуунында башкарар јаҥду улустыҥ тоозына кирген (Гал. 2:9). 33-чи јылдыҥ Беженинчи кӱнинде Петрдыҥ јалтанбай куучын-эрмек айтканы ла оноҥ ло ары јӱрӱминде јалтанбас болгоны ака-эјелердиҥ кӱӱнин кӧдӱрген. Ол кӧп јылдарга Кудайга иштегениниҥ кийнинде ака-эјелерге самара бичиген: «Кычыру эдип [кӱӱнигерди кӧдӱрип, ЈТ] ле керелеп, Кудайдыҥ чын јакшылыгы не болгонын слерге кыскарта бичидим. Бу јакшылыкта болуп јӱригер» (1 Пет. 5:12). Кудайдыҥ тыныла бичилген Петрдыҥ самаралары бӱгӱнги де кӱнге јетире  христиандарды токунадып, кӱӱнин кӧдӱрет (2 Пет. 3:13).

14, 15. Кудайдыҥ тыныла бичилген Иоанныҥ бичиктери кӧп чактардыҥ туркунына христиандардыҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген?

¹⁴ Элчи Иоанн баштапкы чактыҥ јуунында башкарар јаҥду улустыҥ тоозына база кирген. Иисустыҥ јарлаганы керегинде бичилген Иоанныҥ Сӱӱнчилӱ Јары христиандардыҥ кӱӱнин кӧдӱрген. Бу Јар бӱгӱнги де Кудайдыҥ ишчилерине ийде-кӱч берет. Темдектезе, чындык христиандар сӱӱжиле аҥыланат деген Иисустыҥ сӧстӧри јӱк Иоанныҥ Сӱӱнчилӱ Јарында бичилген. (Иоанн 13:34, 35 кычырыгар.)

¹⁵ Иоанныҥ бичиген ӱч ӧскӧ самараларында оноҥ до ӧскӧ тузалу шӱӱлтелер бар. Темдектезе, јастыраларыстаҥ улам кунугып турзаас, бисти Иоанныҥ сӧстӧри токунадат: «Иисус Христос Уулыныҥ каны бисти кандый ла кинчектеҥ арутайт» (1 Иоанн 1:7). Је качан јӱрегис бисти јаантайын бурулап турза: «Кудай јӱрегистеҥ јаан» — деген сӧстӧрди кычырзаас, кӧстӧрис јаштала берет (1 Иоанн 3:19). «Кудай — ол сӱӱш» — деп, јӱк ле Иоанн бичиген (1 Иоанн 4:8, 16). Экинчи ле ӱчинчи самараларында ол «чындыкта базып јӱргендерди» мактап јат (2 Иоанн 4; 3 Иоанн 3, 4).

16, 17. Элчи Павел христиандардыҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген?

¹⁶ Ака-эјелердиҥ кӱӱнин кӧдӱретени јанынаҥ эҥ јакшы темди элчи Павел кӧргӱскен. Христостыҥ божогоныныҥ  кийнинде элчилердиҥ кӧп сабазы башкару јӧп болгон калада, Иерусалимде, јаткан (Ап. ижи 8:14; 15:2). Иудей јеринде јаткан христиандар Иисус Христос керегинде јарды иудаизмди јаҥдап, јаҥыс Кудай бар деп бӱдӱп турган улуска јарлаган. А элчи Павелди агару тын башка-башка кудайларга бӱдӱп турган Грецияныҥ ла Римниҥ улузына јарлазын деп ийген (Гал. 2:7—9; 1 Тим. 2:7).

¹⁷ Павел эмдиги ӧйдӧ Турция, Греция ла Италия деп адалып турган јерлерди ӱзе ӧдӱп салган. Ондо ол еврей эмес улуска јарлап, христиан јуундар тӧзӧгӧн. Бу јаҥы христиандарды јерлештери јаман кӧрӱп, истежип баштаган, оныҥ учун олордыҥ кӱӱнин кӧдӱрер керек болгон (1 Фес. 2:14). Б. э. 50-чи јылы киреде Павел Фессалоникадагы јаҥы тӧзӧлгӧн јуунга мындый сӧстӧр бичиген: «Мӱргӱбисте слерди эске алынып, ончогор учун Кудайга јаантайын алкыш јетирип јадыбыс. Кудайга бӱдӱп, эдип јӱргенигерди, сӱӱшке болуп иштеп... турумкай болгоныгарды... сагыжыста алып јӱредис» (1 Фес. 1:2, 3). Анайда ок ол олорды: «Бой-бойыгарды кӧкӱдип, бой-бойыгарды тыҥыдыгар» — деп кӱӱнзеткен (1 Фес. 5:11).

18. Башкару јӧп Филипптиҥ кӱӱнин канайып кӧдӱрген?

¹⁸ Баштапкы чактыҥ башкару јӧби јуунда башкарар јаҥду акалардыҥ да, јуунныҥ ӧскӧ улузыныҥ да кӱӱнин кӧдӱрип туратан. Темдектезе, Филипп, самаритяндарга Христос керегинде јарлаган јарчы, башкару јӧптиҥ болужын алган. Канайып? Башкару јӧп Самар јерине чыгартулу эки кижизин — элчи Петр ла Иоаннды — јаҥы ӱренчиктерге агару тын тӱшсин деп мӱргӱӱрине ийген (Ап. ижи 8:5, 14—17). Анайып, башкару јӧп Филипптиҥ ле јаҥы ака-эјелердиҥ кӱӱнин кӧдӱрип салган.

19. Баштапкы христиандар Башкару јӧптиҥ самаразын канайып алынды?

¹⁹ Соондо башкару јӧптӧ кестирӱ керегинде сурак чыккан. Еврей эмес христиандар Моисейдиҥ Јасагы аайынча кестирер учурлу болгон бо? (Ап. ижи 15:1, 2). Башкару јӧп бу сурактыҥ аайына чыгарга, Кудайдаҥ агару тын сурап, Агару Бичимелди шиҥдеп, эмди кестирӱ эдери некелбей јат деп шӱӱлтеге келеле, самаралар бичиген. Бу самараларды јуундарга јетирерге, олор бойыныҥ чыгартулу улузын ийген. Христиандар бу самараны «кычырала, бу ӱредӱ-јакылтага сӱӱнип турдылар» (Ап. ижи 15:27—32).

20. а) Башкару јӧп телекейлик карындаштыктыҥ кӱӱнин кӧдӱрерге канайып болужат? б) Келер јӧрмӧлдӧ кандый сурак јарталар?

²⁰ Бӱгӱнги кӱнде Иегованыҥ Керечилериниҥ Башкару јӧби ӧйин толо берип турган аҥылу ишчилерге, ол тоодо Бет-Элдиҥ ишчилерине, анайда ок бастыра телекейлик карындаштыкка болужып јат. Мындый болуш, баштапкы чакта ла чылап, бӱдӱн Кудайдыҥ албатызына сӱӱнчи экелет. Анайда ок 2015 јылда, Башкару јӧптиҥ јакарузыла, јуундарды артыргызып салган улустыҥ кӱӱнин кӧдӱрерге, «Вернись к Иегове» деген брошюра чыгарылган. Је ака-эјелердиҥ кӱӱнин, кӧстӧлгӧн акалардаҥ башка, Иегова чылап, база кемдер кӧдӱрер аргалу? Бу сурак келер јӧрмӧлдӧ јарталар.