1—3. а) Ончо јииттер јеҥил эмес кандый айалгада турат? Тем куучындап беригер. (Јӧрмӧлдиҥ бажындагы јурукты кӧрӱгер.) б) Мындый айалгада јиит христиандарга не болужар?

СЕГЕ ӧскӧ каладӧӧн аҥылу туштажуга барар керек деп, сананып ийзеҥ. Ого јетире автобусту узак барар керек. Сен автовокзалга келип, мында јуулган улустыҥ ла автобустардыҥ кӧбин кӧрӱп, бажыҥ айланат. Је сен амадууҥды билериҥ: кайдӧӧн баратанын ла кандый автобуска отуратанын. Сен баштапкы ла туштаган автобуска отурып алзаҥ, ӧскӧ јердӧӧн јӱре берериҥ.

² Јииттерди автовокзалда јуулган улусла тӱҥдештирерге јараар. Олорго узак јолго атанар керек. Бу јол — олордыҥ јӱрӱми. Кезикте олор кажы јолды талдайтанын билбей јат, не дезе, јииттерге сӱрекей кӧп аргалар ачылат. Оноҥ улам олорго кажы јолло баратанын талдаарга кӱч болот. Је јӱрӱминде нени эдерге турганын олор јакшы билер болзо, чын талдаш эдерге јеҥил болор. Айдарда, кандый јолды талдаза, јакшы?

³ Каруузын бу јӧрмӧлдӧҥ билип аларыҥ. Бу јӧрмӧл јииттерди Иегованы сӱӱндиретен јолды талдаарга  кӱӱнзедет. Бу кандый јол? Бу јолдо неге ӱренетени, кайда иштейтени ле биле тӧзӧйтӧни јанынаҥ сурактарды Иегованыҥ кӧрӱмиле кӧрӧр керек. Анайда ок бу јолдо кӧгӱс амадулар тургузар керек. Иеговага иштеерин баштапкы јерге тургузып турган јииттер, Кудай олорго амадуларына јединерге болужып, алкыжын берер деп алаҥзыбас аргалу. (Укаа сӧстӧр 16:3 кычырыгар *.)

4. Бу јӧрмӧлдӧ бис нени шӱӱп кӧрӧрис?

⁴ Јииттерге нениҥ учун кӧгӱс амадулар тургузар керек? Бу јӧрмӧлдӧ бис ӱч шылтак кӧрӱп ийерис. Баштапкы эки шылтак, кӧгӱс амадулар Иеговала јуук колбуларлу болорго болужып турганын кӧргӱзет. Ӱчинчи шылтак, бу амадуларга јиит тужынаҥ ала албаданганы, кандый туза экелип турганын кӧргӱзет.

5. Кӧгӱс амадулар тургузарыныҥ тӧс шылтагы кандый болот?

⁵ Иегова Кудай биске јӱрӱмди ле ончо немени сӱӱжинеҥ улам берген. Оныҥ учун кӧгӱс амадулар тургузып турзаас, бис ого быйанысты кӧргӱзедис. Бу кӧгӱс амадулар тургузарыныҥ тӧс шылтагы. Бир сарнаачы мындый сӧстӧр бичиген: «Иеговага быйанду болоры кандый јакшы... О-о Иегова, колыҥла эткениҥди кӧрӱп, сӱӱнчи аладым» (Сар. 92:1, 4). Сеге ончо немени: јӱрӱмди, бӱдерин, Агару Бичикти, јуунды ла райда јадатан ижемјини Иегова Кудайыҥ берген эмей! Иегованыҥ сыйлары учун быйанду болгонысты канайып кӧргӱзер? Темдектезе, кӧгӱс амадулар тургузарга јараар. Мындый амадулар Иегова ла сениҥ колбуларыҥды оноҥ јуук эдер.

6. а) Кӧгӱс амадулар Иеговала бистиҥ колбуларыска кандый камаанын јетирет? б) Балдар кандый амадулар тургузар аргалу?

⁶ Кӧгӱс амадуларга једерге, Иегованы сӱӱндиретен јакшы керектер эдип јадыҥ. Мынаҥ улам Иеговала колбуларыҥ оноҥ јуук болуп калат. Бу экинчи шылтак. Элчи Павел мынайып бичиген: «Кудай чындык, Ол эдип јӱргенигерди ле сӱӱжигерди ундыбас. Слер агаруларга болушканыгар, эмди де болужадыгар. Мынызыла Оны сӱӱп турганыгарды кӧргӱзип јадыгар» (Евр. 6:10). Кӧгӱс амадуларды балдар да тургузар аргалу. Темдектезе, Кристина 10 јашту болордо, Иегованыҥ Керечилериниҥ биографияларын кычырар деп амадап алган. А Тоби карындаш 12 јашту болордо, чӧҥӱрилердеҥ озо, Агару Бичикти божодо кычырып салар деп амаду тургускан. Анайда ок Максим ле оныҥ сыйнызы Ноеми чӧҥӱрилип турарда, Максимге 11 јаш, а сыйнына 10 јаш болгон. Чӧҥӱрилген кийнинеҥ экӱлези Бет-Элде иштеерге амаду тургускан. Олор бойыныҥ амадузын ундыбаска, Бет-Элге иштеерге бичип турган заявлениени стенеге илип алган. Сен де бойыҥа кандый бир амаду тургузып, ого јединерге албаданып не баштабазыҥ? (Филиппыдагыларга 1:10, 11 кычырыгар.)

7, 8. а) Амаду бар болзо, кандый бир талдаш эдерге нениҥ учун јеҥил болот? б) Бир кыс нениҥ учун университетке кирбеген?

 ⁷ Кӧгӱс амадуларды јиит тушта тургузарыныҥ ӱчинчи шылтагы кандый? Јиит тушта кӧп талдаштар эдерге келижет. Сеге неге ӱренип баратанын, кандый иш талдайтанын ла оноҥ до ӧскӧ талдаштар эдер керек болор. Мындый талдаш, бурылчыкта туруп, кажы јолло баратанын талдаганына тӱҥей. Кайдӧӧн баратанын билер болзоҥ, јолды талдаарга кӱч эмес. Анайып ла сен амадуларлу болзоҥ, чын талдаш эдерге јеҥил болор. Укаа сӧстӧр 21:5-те мынайып айдылган: «Албаданкай кижиниҥ амадулары бӱдӱп калат». Амадуны канча ла кире эрте тургуссаҥ, ого ончо ло кире тӱрген једериҥ деп, бала тужында јаан талдаш эдерге келишкен, Дамарис деген эјениҥ теминеҥ кӧрӱнет.

⁸ Дамарис школды јакшы оценкаларлу божоткон. Ого университетте юристке ӱренетен ле стипендия алатан арга болгон, је ол кере тӱжине иштебейтен иш талдап алган. Нениҥ учун? Ол эје айдат: «Мен бала тужымда ла пионер болорым деп шӱӱп алгам, оныҥ учун меге кере тӱжине иштебейтен иш керек болгон. Менде юристтиҥ дипломы болгон болзо, кӧп акча иштеер эдим, је ол тушта кыска ӧйгӧ иштейтен иш таппас эдим». Оноҥ бери Дамарис 20 јылдыҥ туркунына пионер болуп иштейт. Ол бала тужында тургузып алган амадузын ла школды божодоло эткен талдажын јастыра деп, бир де сананбай јат. Эје айдат: «Меге иште юристтерле кӧп иштеерге келижет. Олордыҥ кӧбизи бойыныҥ ижин јаратпай јат. Мен пионер болорго амаду тургуспай, юристке ӱренеле, база олор чылап иштеген болзом, ижимнеҥ сӱӱнчи албас эдим. Је пионер болуп иштеп баштаганымнаҥ ала кӧп јылдарга сӱӱнчи аладым».

9. Бис јиит христиандарысла нениҥ учун оморкоп јадыс?

⁹ Кӧгӱс амадулар тургузып, Иеговага иженип турган муҥдар тоолу јииттер, бастыра јердиҥ ӱстинде бар. Олорды акту јӱректеҥ мактап јадыс! Олор чыннаҥ ырысту јӱрет ле бу ла ок ӧйдӧ ӱредӱ ле иш јанынаҥ, анайда ок биле јанынаҥ Кудайдыҥ Сӧзиндеги јӧптӧрди тузаланарга ӱренет. Соломон каан: «Бастыра јӱрегиҥле Иеговага ижен. Ончо јолдорыҥда Иегованы ундыбай јӱр, ол сениҥ јолдорыҥды тӱзедип салар» — деп бичиген (Укаа 3:5, 6). Иегова слерди, јиит христиандарды, тыҥ сӱӱп јат. Ол слерди корулап јат, слерге јӧптӧр берет ле алкыжын јетирет.

10. а) Сӱӱнчилӱ јарды нениҥ учун куучындаар керек? б) Ченемелдӱ јарчы болорго, нени эдер керек?

¹⁰ Бойыныҥ јӱрӱмиле Иегованы сӱӱндирерге турган јиит христиандар улуска Кудай керегинде кӧп куучындаарга кӱӱнзеп јат. Иисус Христостыҥ айтканыла болзо, учы келердеҥ озо «Сӱӱнчилӱ Јар јарлалар учурлу» (Марк 13:10). Калју телекейдиҥ учы јууктап келеткен болордо, јарлаар иш бистиҥ јӱрӱмисте баштапкы јерге турган  керектеристиҥ тоозында болор учурлу. Оныҥ учун бу ишке сен кӧптӧдӧ туружатан эмезе пионер болотон амаду тургузып болорыҥ ба? Је сеге јарлаарга тыҥ јарабай турган болзо, канайдар? Ченемелдӱ јарчы болорго, нени эдер керек? Сеге мындый эки јӧп болужар: јакшы белетенип тур ла кӱчтер болуп турза, чӧкӧбӧй, оноҥ ло ары сӱӱнчилӱ јарды јарла. Анайып, јарлаар иштеҥ јаан сӱӱнчи аларыҥ.

11, 12. а) Сен улуска Иегова керегинде куучындаарга, канайып белетенип алар эдиҥ? б) Бир јиит карындаш кожо ӱренип турган балдарга канайып јарлаган?

¹¹ Сенле кожо ӱренип турган балдар: «Сен нениҥ учун Кудайга бӱдӱп тургаҥ?» — деп, сурап турган болор. Оныҥ учун озо баштап бу сурактыҥ каруузын табып кӧр. Бу сурактыҥ каруузын табарга, сеге «Ответы на твои вопросы» (том 2) деген бичик болужар. Бу бичиктиҥ 36-чы бажалыгында Кудайга нениҥ учун бӱдӱп турганысты улуска канайып јартап берери керегинде айдылат. Анайда ок Сарын 139:14-ти, Еврейлерге 3:4-ти ле Римдегилерге 1:20-ни бу суракка каруу берерге, канайып тузаланар эдиҥ деп, шӱӱп санан. Бу бичиктиҥ јӧптӧри сеге ӧскӧ дӧ сурактардыҥ карууларын белетеп аларга болужар. (Колоссыдагыларга 4:6 кычырыгар.)

¹² Кезик јиит христиандар кожо ӱренип турган балдарга, арга боло берзе, бойлорыныҥ сурактарыныҥ карууларын бистиҥ бичиктердеҥ канайып табып алатанын кӧргӱзип берет. Темдектезе, бистиҥ јиит карындаш, Лука, анайып эткен. Оныҥ ӱредӱчизи, бир катап, кудай јаҥдар керегинде урок ӧткӱрген. Лука дезе, ӱренип јаткан  бичикте Иегованыҥ Керечилери керегинде јастыра јетирӱ бичилип калганын кӧрӱп ийген. Оныҥ учун ондо бичилгени јастыра деп класска јартап берерге, ӱредӱчинеҥ јараду сураган. Ӱредӱчизи јӧпсине берерде, Лука бойыныҥ бӱдӱмјизин кожо ӱренип турган балдарга куучындап берген ле Иегованыҥ Керечилериниҥ чыгарып турган кезик материалдарын кӧргӱскен. Уроктыҥ учында ӱредӱчи балдарга айылдыҥ ижине «Јудурук јогынаҥ јыжынчактарга удура тур» деген фломастерный анимацияны кӧрзин деп јакарган. Лука класстыҥ алдына Иегова керегинде куучындап бергенине сӱрекей тыҥ сӱӱнген.

13. Бистиҥ јолыста кӱчтер болуп турза, нениҥ учун чӧкӧбӧс керек?

¹³ Јолыҥда кезикте кӱчтер болуп турза, чӧкӧбӧй, оноҥ ло ары амадуларыҥа једерге албадан (2 Тим. 4:2). Темдектезе, Катаринага 17 јаш болордо, кожо иштеп турган улузыныҥ кажызына ла Иегова керегинде куучындаарга амаду тургузып алган. Олордыҥ бирӱзи Катаринаны канча катап јамандаган да болзо, ол коркыбаган. Катаринаныҥ коркыбазын оныла иштеп турган Ханс кӧрӧлӧ сӱреен кайкаган. Анайып, Ханс бистиҥ бичиктерди кычырып баштаган, оноҥ Агару Бичик ӱренип, сууга чӧҥӱрилген. Катарина бу керегинде билбеген де, не дезе, ӧскӧ јердӧӧн кӧчӧ берген. 13 јыл ӧткӧн кийнинде Катарина билезиле христиан туштажуда болордо, јуун ӧткӱрип јаткан ака сценага ӧскӧ јууннаҥ келген јетирӱчини кычырган. Кӧрӧр болзо, келген ака Ханс болгон. Катарина кожо иштеп турган улузыныҥ бастыразына Кудай керегинде куучындаар амадузына једингенинеҥ јаан сӱӱнчи алган.

14, 15. а) Јиит христиандарга нени ундыбас керек? б) Сендий ок јииттердиҥ сӧзине кирбеске нени эдер керек?

¹⁴ Бу јӧрмӧлдӧ кӧгӱс амадулар тургузып, јӱрӱмисле Иегованы сӱӱндирери јаан учурлу деп јаҥыс катап айдылбаган. Сендий ок јииттер јӱрӱминде баштапкы јерге амырашты ла соот-јыргалдарды тургузып јат. Олор сени де анайып ла јӱрзин деп кӱӱнзедердеҥ айабас. Је сениҥ амадуларыҥ олордыйынаҥ башка деп, сеге олорго качан бирде тӱҥей ле айдып саларга келижер. Бойыҥныҥ амадуларыҥды ундыба. Автобус керегинде темди сананып ийзеес, сен баштапкы ла учураган автобуска јакшы компания јуулганын кӧрӱп ийеле ого отурбас болорыҥ.

¹⁵ Сендий ок јашту јииттердиҥ сӧзине кирбеске сеге не болужар? Ченелте боло бергедий айалгалардаҥ озодоҥ кыйып тур (Укаа 22:3). Јаман компанияга бириксеҥ не болорын шӱӱп санан (Гал. 6:7). Сеге јакшы јӧп керектӱ болорын ундыба. Оныҥ учун ада-энеҥниҥ ле тереҥ кӧгӱстӱ ака-эјелердиҥ айтканын угуп тур. (1 Петр 5:5, 6 кычырыгар.)

16. Јӧпти алынарга јобош болор керек деп кӧргӱзип турган учуралды куучындап беригер.

¹⁶ Кристоф карындашка ченемелдӱ акалардыҥ јӧптӧрин угарга јобош болгоны болушкан. Ол чӧҥӱрилгениниҥ  кийнинеҥ фитнес-центрга јӱрӱп баштаган. Ондо тазыктырынып турган јииттер, оны олордыҥ спортивный клубына кожулзын деп, канча катап айдып туратан. Кристоф бу керегинде аксагалла куучындажарда, ол оны бу клубка кирзе, кандый каршу болорын сананып кӧрзин деп айткан. Темдектезе, ол јаантайын ла улустаҥ артык болорго албаданардаҥ айабас. Је Кристоф тӱҥей ле олордыҥ клубына кирип алала, кийнинде оныҥ талдап алган спорты калју, керек дезе јеткерлӱ деп оҥдоп ийген. Соондо ол аксагалдарла ойто катап куучындажарда, олор ого Агару Бичиктеҥ јӧптӧр берген. Кристоф айдат: «Иегова меге акалар ажыра тузалу јӧптӧр берерде, мен озо баштап оны укпагам, је кийнинде јӧбин тӱҥей ле алынгам». Ойгор јӧпти алынарга сен јобош по?

17, 18. а) Иегова јииттерге нени кӱӱнзейт? б) Јииттер јаанай берзе, неге ачуурканардаҥ маат јок? Ачуурканбаска, нени эдер керек? Тем куучындап беригер.

¹⁷ «Јиит тужыҥ ӧткӧлӧктӧ, сӱӱнип јӱр, јиит тужыҥда јӱрегиҥ сеге сӱӱнчи экелзин» — деп, Агару Бичикте айдылат (Јарл. 11:9). Иегова сени јӱрӱмге сӱӱнип јӱрзин деп кӱӱнзейт. Бу јӧрмӧлдӧ сӱӱнип јӱрерине болужатан аргалардыҥ бирӱзин кӧрдис. Бойыстыҥ кӧгӱс амадуларысты ундыбай, кандый бир талдаш эдип јатсаас, Иегованыҥ кӧрӱмин ајаруга алып турар керек. Сен мыны канча ла кире эрте эдип баштазаҥ, Иегова сеге керектӱ јолды кӧргӱзет, корулайт, алкыжын јетирет деп, ончо ло кире тӱрген кӧрӱп ийериҥ. Кудайдыҥ Сӧзиндеги сӱреен јакшы јӧптӧрди шӱӱп, Јарлыкчы 12:1-деги: «Јиит тужыҥда Улу Јайаачыҥды ундыбай јӱр» — деген сӧстӧрди бӱдӱрип јӱр.

¹⁸ Јиит ӧйлӧр билдирбезинеҥ ӧдӧ берет. Јииттер капшай јаандай берет. Олордыҥ кӧбизи јаанай берзе, јиит тужында јастыра јол талдаганына эмезе кандый да амаду тургуспаганына ачуурканып јат. Је кӧгӱс амадуларга јӱткӱп турган јиит христиандар бойыныҥ талдап алганына качан да чӧкӧбӧс. Тем эдип, Мирьяна деген эјениҥ учуралын кӧрӱп ийеектер. Ондо кышкы Олимпиядалык ойындарга туружатан арга болгон, је ол Иеговага ӧйин толо берип иштеерге шӱӱп алган. Оноҥ бери 30 јылдаҥ кӧп ӧй ӧдӧ берген де болзо, ол ӧбӧӧниле эмдиге јетире ӧйин толо берип иштейт. Ол айдат: «Мак алганы, јаҥда отурганы, јарлу ла бай болгоны кижиге ырыс экелбей јат. Карын, јӱрӱмниҥ эҥ ле учурлу амадузы — Кудайга иштеери ле улуска ич-кӧгӱс јанынаҥ болужары болот».

19. Кӧгӱс амадуларды јиит тужынаҥ ала тургусканы кандый туза экелет?

¹⁹ Иеговага иштеерин јӱрӱминде баштапкы јерге тургузып, кӱчтерди ӧдӱп турган јииттерди акту јӱрегистеҥ мактап јадыс! Олор кӧгӱс амадуларга јӱткӱйт ле јарлаар ишти баалап јат. Анайда ок, бу телекейдиҥ амадуларына јайылбай јат. Оныҥ учун, јииттер, слердиҥ эткен ижигер калас эмес. Слерге ака-эјелер де, Иегова да болужар деп алаҥзыбагар. Олор слерди сӱӱп јат. Иеговага иженигер, ол тушта слердиҥ ончо амадуларыгар бӱдӱп калар!