Kepar lembe mae: Ka Julia ubenenere iwang’ kieu, eneno kende kende nia ecwei dit. Ewacu yor i ie kumae: “Ukwayu ajwig kilo para,” re junyodo pare ku jurimbe gilund giyero nia “elikili.”

Ikind nindo m’uai ukadhu ceng’ni, Julia uparu nia ukwayu emak yub matek akeca kara ejwig “kilo moko abic kokoro.” Kara etund nijwigo kilo maeno, enwang’u nia ukwayu kud ecam cam pi nindo moko . . .

Ka nwang’u itie Julia, nwang’u icopo timo ang’o?

Etie rac ungo nidieng’ ikum leng’o peri. Biblia uweco maber pi leng’o mi jumaco ku mi jumamon moko, ku lapor, Sara, Rahel, Abigail, Yosefu, man Daudi. Biblia uweco bende pi nyaku moko ma nyinge Abicag; ewacu nia wang’e bino “leng’ dit.”—1 Ubimo 1:4.

Re aradu dupa gidieng’ ikum leng’o migi i kite m’ukadhu mukero. Lembuno royogi i peko dupa ma dongo. Kenen lembe mae:

• I sayu lembe moko ma jutimo, junwang’u nia jumanyir 58 wi 100 (58 %), giloko nia gicwei lee, ma ke i andha, jumanyir 17 wi 100 (17 %) kende re ma gicwei lee.

• I sayu lembe mange, julund junwang’u nia jumamon 45 wi 100 (45 %) ma gimok, gibino paru nia kumgi lee dit!

• Aradu moko gisayu ku kero nijwigo kilo migi; pieno ginwang’iri ku twoyo ma julwong’o anorexie, niwacu, gicaku nikwero kunoke nijwigo camu cam akakaka, pilembe gibelworo nicwei.

 Kan ineno nia lworo mi cweyo uketho icaku nikwero cam kunoke nyo itie ku peko mange m’uketho dhogi mit ungo, keth jukonyi. Cak nikoro lembene ni janyodo peri kunoke ni ng’atu mange m’uteng’ini m’igeno. Biblia uwacu kumae: “Jarimo mandha nyutho mer saa ceke, man etie umego ma junyolo pi nind mi can.”—Lembrieko 17:17, NWT.

I andha kite mwa ma yor i iwa re ma ketho wanen leng’ kunoke ngo. Kenen lapor pa Absalom m’ubino wod ubimo Daudi. Biblia ukoro pire kumae:

“Nwang’u ng’atu moko mbe . . . ma jupake hai kum [leng’o pare] . . . abala moko mbe i kume.”—2 Samwil 14:25.

Ento, jalawobi maeno ubino jakuhaya, ebino kud awanya mi dito man etundo niyaku ker pa won. Lembuno uketho Biblia ukoro ngo lembe mabeco iwi Absalom, ento ekoro pire nia ebino ng’atu m’ukoso gwoko bedoleng’, man m’upong’ kud adegi mi nek.

Etie mananu ngo ka Biblia ubemio iwa juk mae:

‘Wurony ng’atu ma nyen.’—Jukolosai 3:10.

“Ruko kud ubed ruko ma yo woko . . . , endre dong’ ebed ng’atu m’ukandre mir adunde.”—1 Petro 3:3, 4.

Etie rac ungo nidieng’ ikum leng’o peri ma yo woko, ento gin ma pire tek m’usagu leng’o maeno utie timo peri. Yo yo, timo peri mabeco re ma bitelo nen mi dhanu mange i kumi nisagu tego m’itie ko kunoke leng’o peri mi wang’. Nyaku moko ma nyinge Phylicia uyero kumae: “Leng’o mi wang’ copo telo nen mi dhanu pio pio, ento gin ma biketho dhanu gibibepoi piri akeca, utie kite peri ku timo peri mabeco.”

Nyo wang’ mapol ibed ifoyo ngo ku leng’o peri?

Nyo idaru niparu nindo moko nia ukwayu itii ku moo mi wiriri pi niyiko leng’o peri kunoke itwoniri ku cam kara ijwig kilo peri?

Ka nwang’u ecopere, icopo maru iwil ang’o i kumi? (Twod kum gin ceke m’icopo maru niwilo, ikind piny ma jurieyo e.)

• DONGO PERI

• KILO PERI

• YUK WII

• DEND KUMI

• WENG’I

• RANGI PERI

Kan idwoko wang’ penji ario mi kwong’o nia eyo, man itwodo kum lembe adek kunoke nikadhu i penji mir adek, ng’ei nia, ecicopere nia ibed ineniri nia ileng’ ungo, make lundo dhanu mange gibed gineni ngo kumeca. Kan ineno ber ungo, icopo caku nidieng’ iwi leng’o peri nikadhu mukero.—1 Samwil 16:7.