Ibed imaru iwinj lembanyong’a; kumeno ngo? Ka kumeno, ng’ei nia lembanyong’a maber m’usagu zoo utie piri man pi dhanu m’imaru.

Lembanyong’ane nwang’ere i Biblia ma tie buku m’uai ibang’ Yehova Mungu, ma en e Jacwic mi polo ku mi ng’om zoo; eketho jukiewe oro udaru kadhu dupa. I girasoma maeni, wabing’io akecane i buku ang’wen mi Biblia, ma i igi junwang’u lembanyong’a maber mandha piwa wan ceke. Bukune julwong’ogi ku nying’ dhanu ma e, ma Mungu utio kugi pi nikiewogi: Matayo, marko, Luka man Yohana.

Dhanu mapol gilwong’o buku maeno nia injili ang’wen. Injili ang’wen ne zoo ukoro lembanyong’a m’uyero nia Mungu utio ku Yesu pi nikelo both; bende injiline koro nia Yesu utie Rwoth mi Ker pa Mungu i polo, man ceng’ini eni ebimio mugisa ma rondo ku rondo ni dhanu ceke ma gitie ku yioyic i ie.​—Marko 10:17, 30; 13:13.

Icopo penjiri nia pirang’o Mungu utelo wi dhanu ang’wen ku tipo pare kara gikieu lembe iwi kwo man iwi ponji pa Yesu.

Etie lembe maber nibedo ku buku maeno ma tung’ tung’ m’ukoro pi Yesu. Pi ninyang’ maber, wakemak lapor moko: kepar nia dhanu ang’wen ucungo i vut japonji moko ma pire yik lee. Ng’atu acel ucungo yor i wang’e, man etie jaratic i ot mir ajok. Ng’atu m’ucelo ucungo yo ku cinge ma yor acwic man etie munganga. Ng’atu mir adek ucungo yo ku cinge ma yor acam man etie jadwar nam, bende etie jarimo ma ceng’ini pa japonjine. Ng’atu mir ang’wende ma tie aradu ikindgi ke ucungo yor i ng’eye, man ebelubo lembe ku wang’e. Ju ang’wen maeno ceke gitie dhanu m’atira, re ng’atuman utie ku kite pare m’ekoro ko lembe. Ka ng’atuman m’ikindgi ukoro pi wec man pi tic pa japonji, wec ma gikiewo gin ang’wen zoo bikonyowa ninyang’ i lembe ma  tung’ tung’. Kinde ma wabeng’io kilili i wec ma gikiewone, wacopo ng’eyo lembe dupa ma Yesu uyero man m’etimo. Pieno, lembe ma jukoro i buku ang’wen mir injili copo konyowa ninwang’u ponji ikum kwo pa Yesu ma en e Japonji Madit.

Wabemedo asu ku lapor mwa: Ng’atu ma joko ajok ubemito weco athothi ibang’ Juyahudi, pieno ecoko dhu ponji moko man ekiewogi i kite ma copo konyo Juyahudi ne. Munganga uweco akeca iwi keyo kum jurutwoyo man weg abala, pieno eweco ngo iwi lembe moko ma won ajok ukiewo kunoke m’eketho ulubere i kite mange. Jarimbe ma ceng’ini ke uketho peko iwi ayi ma japonji ubed uwinjere ko man iwi kite pare ma tung’ tung’. Ng’atu ma tie aradu ikindgi ukoro lembe zoo ento ekore adundo. Re kadok kumeno de, korolembe pa ng’atuman utie tap tap. Eno ubenyutho kamaleng’ nia lembe ma ju ang’wen maeno gikoro copo konyowa ninyang’ maber ikum tic, ponji man kite pa Yesu.

Wang’ mapol, dhanu beyero nia ‘injili pa Matayo,’ kunoke ‘injili pa Yohana;’ giyero kumeno dre, pilembe de andha injili ceke utie ku “lembanyong’a [iwi] Yesu Kristu.” (Marko 1:1) Re ka waneno maber, i injili ang’wen zoo junwang’u lembanyong’a acel kende iwi Yesu.

Dhanu mapol ma giluro i lembe pa Mungu gi ii niketho rom rom ikind lembe ma jukoro i buku pa Matayo, Marko, Luka man Yohana. Ceng’ini ikum oro 170 R.M., jagor moko mi Syrie ma nyinge Tatian utimo tego niketho rom rom ne. Enwang’u nia andha buku ang’wen maeno m’uweco iwi kwo man iwi tic pa Yesu ukoro lembe tap tap man Mungu uyuyo iwigi, pieno ecoko dhoggi ni acel, man elwong’o nyinge Diatessaron.

I buku maeni ma nyinge Yesu en e yo, lemandha man kwo, jutimo bende lembe ma rom, ento i ie jukoro lembe zoo man tap tap. Tin eni, wabenyang’ maber ikum kite ma lembila mapol ma Yesu uewo pigi ubepong’o ko, man ikum lapor m’etio ko. Nyang’ mwa ne uketho wang’eyo kamaleng’ lembe ma Yesu utimo man m’eyero man bende kite ma lembene ubed ulubere ko tap tap. Bende, sayusac ma jutimo iwi dong piny macon ma junwang’u de umedo paru mange, man uketho wanyang’ ma cuu iwi pidoic mi jugor injili. Re jucopo ngo niceriri kikiki iwi paru ma nia lembe ceke m’utimere ma jukiewo pigi gilwobiri tap tap i kite ma jukore ko. Ento buku, Yesu en e yo, lemandha man kwo ukoro lembe terere man i ayi ma jucopo nyang’ i ie yot yot.

Kinde m’ibesomo buku maeni man ibeponje, tim kero nigwoko ponji ma pire tek ma nwang’ere i ie, m’ugore piri man pi dhanu m’imaru. Poi nia Yesu uyero en gire ni Thoma kumae: “An a yo ku lemandha, ku kwo de: ng’atu acel de mbe ma bino ba Wego, ndhu ni kuma re.”​—Yohana 14:6.

Buku, Yesu en e yo, lemandha man kwo bikonyi ning’eyo nia pirang’o Yesu tie “yo” andha. Nikadhu kud i bang’e kende re ma wacopo coro i vut Yehova Mungu i rwo. Bende, Yesu tie yo ma copo ketho kindwa ripo ku Mungu. (Yohana 16:23; Jurumi 5:8) Pieno, nikadhu kud ibang’ Yesu kende re ma wacopo bedo ku mer ma ceng’ini ku Mungu.

Yesu en e “lemandha.” Yesu ubed uweco kwa lemandha man ekwo tap tap nimakere ku lemandhane; bende epong’o lembila dupa, man gidoko “eyo [ni kume].” (2 Jukorinto 1:20; Yohana 1:14) Lembilane ubekonyowa ning’eyo kamaleng’ tic ma pire tek ma Yesu utie ko, wek kara lembakeca pa Mungu utimere kakare.​—Lembanyutha 19:10.

Yesu tie bende “kwo.” Yesu uthiero kwo pare man rimbe m’umbe ku dubo ni jamgony; kumeno re m’emio iwa kaka mi nwang’u “kwo mandha,” niwacu, “kwo ma rondo ku rondo.” (1 Timoteo 6:12, 19; Juefeso 1:7; 1 Yohana 1:7) M’umedo maeno, Yesu binyuthere bende nia etie “kwo,” kinde m’ebicero dhanu milioni dupa ma githo kara gikwo nja ku nja i Paradiso.​—Yohana 5:28, 29.

Wan ceke wacikara ning’eyo tic ma Yesu utie ko i lembakeca pa Mungu, man nineno ticne ni gin ma pire tek mandha. Dong’ wabekweyi iponj lembe dupa iwi Yesu, pilembe en e “yo lemandha, ku kwo de.”