1. Ang’o m’unyutho nia tin mer mi wat ujwik i kind dhanu?

BIBLIA ular uyero nia i nindo mi kajik ceng’, dhanu bibedo “ma mer mi wat umbe kugi.” (2 Tim. 3:1, 3) Tin wabeneno kite ma lembila maeno ubepong’o ko. Ku lapor, gamiri ma pol ulal, winjiri mbe i kind jurunyodo, man awiya ma pol ginwang’u nia jumarugi ngo. Kadok juruot ma gibekwo karacelo de, kindgi copo bedo ngo ceng’ini. Jararieko moko ma mio juk ni juruot, uwacu nia “Mego, wego, man awiya, ceke kindgi tie bor pilembe saa ceke ng’atuman n’i wang’ ordinater, i wang’ tablet, ku telefon kunoke i wang’ tuko mi video. Kadok juruot maeno gibekwo i ot acel de, re ging’eyiri ngo cuu i kindgi.”

2-3. (a) Nimakere ku Jurumi 12:10, waromo nyutho mer ni jukani? (b) Wabineno lembang’o i thiwiwec maeni?

² Wabemito ngo wabed calu dhanu mi ng’om maeni ma gimbe ku mer i kindgi. (Rum. 12:2) Pieno, ukwayu ngo wanyuth mer ni juruot mwa kende, ento bende ni umego ku nyimego mwa mi cokiri. (Som Jurumi 12:10.) Wec mi dhu Jugiriki ma juloko ni “mer” i giragora maeni, ubenyutho kit mer ma juruot acel nyutho i kindgi. Eno tie tap kit mer ma wacikara ninyutho ni juruot mwa mi tipo, niwacu umego ku nyimego mwa. Ka wanyutho kit mer ma kumeno, wabiketho bedo i acel mwa binen kamaleng’ i cokiri, kum etie kite acel ma pire tek ma jung’io ko Jukristu mandha.​—Mik. 2:12.

³ Pi nikonyowa kara wanyuth kit mer maeno ni umego ku nyimego mwa, waken lapor moko ma jukiewo pigi i Biblia.

4. Giragora pa Yakobo 5:11 ubenyutho iwa lembang’o iwi Yehova?

⁴ Biblia unyutho iwa kite ma beco pa Yehova. Ku lapor, ewacu nia “Mungu en e mer.” (1 Yoh. 4:8) Ka wang’eyo lembuno, eno ketho wamito wabed jurimbe. Re Biblia yero bende nia Yehova tie “won ngisi.” (Som Yakobo 5:11.) Lembe maeno ubenyutho nia Yehova umaruwa lee.

5. Yehova benyutho iwa kisa nenedi, wan ke wacopo lubo lapor pare nenedi?

⁵ I giragora pa Yakobo 5:11, juweco iwi ngisi pa Yehova, niwacu kisa, ma tie kite pare ma pire tek ma ketho kindwa bedo ceng’ini kude. (Ai 34:6) Yo acel ma Yehova nyutho ko iwa kisa, utie kite m’ebed eweko ko iwa racu ma watimo. (Zab. 51:1) Timo kisa tie ngo kende kende niweko lembe ni ng’atini, etie kite ma ng’atini winjere ko niai kud i adundene kinde m’eneno ng’atu moko ubesendere man ma cwale nikonyo ng’atune. Yehova uyero nia etie kud ava lee mi konyowa nisagu ava ma mego konyo ko nyathin pare. (Isa. 49:15) Tek wabenwang’ara i peko, kisa pa Yehova cwale nikonyowa. (Zab. 37:39; 1 Kor. 10:13) Wan bende wacopo timo kisa ni umego ku nyimego mwa, nwang’u wabeweko igi racu ma gitimo iwa man wabekayu ngo lembe i iwa i kumgi. (Ef. 4:32) Re kite mange ma pire tek ma wacopo nyutho ko kisa ni umego ku nyimego mwa, utie nikonyogi i saa ma gibenwang’iri ku peko. Ka mer ubecwaluwa nitimo kisa ni jumange, eca nwang’u wabelubo lapor pa Yehova ma tie ng’atu ma nyutho kisa nisagu zoo.​—Ef. 5:1.

6. Yonathan ku Daudi, ginyutho mer nenedi i kindgi?

⁶ I Biblia, junwang’u lapor mi dhanu dupa ma ginyutho mer i kindgi. Wakewec iwi lapor pa Yonathan ku Daudi. Biblia uwacu nia “ng’eyong’ec pa Yonathan  uribre ku ng’eyong’ec pa Daudi, man Yonathan umare calu ng’eyong’ec pare gire.” (1 Sam. 18:1) Daudi ubino ng’atu ma juwiro pi nidoko ubimo kaka Saul. Lembuno uketho Saul udagu Daudi, man emito enege. Ento Yonathan ma wod Saul, udiko ngo cinge ku won pi ninego Daudi. Yonathan ku Daudi gitimo lembang’ola nia gibibedo jurimo man gibikonyiri i kindgi.​—1 Sam. 20:42.

7. Lembang’o ma nwang’u copo cero Yonathan ku Daudi nibedo jurimo?

⁷ Mer m’i kind Yonathan ku Daudi, utie lembe ma wang’uijo, kum lembe ubino dupa ma nwang’u copo cerogi nibedo jurimo. Ku lapor, Yonathan ukadhu Daudi ku oro 30. Nwang’u Yonathan copo cayu nia Daudi tie nyathin man gin ma fodi eng’eyo de mbe. Tung’ ku maeno, ebed enyutho woro ni Daudi.

8. Pirang’o wacopo wacu nia Yonathan ubino jarimo ma ber ni Daudi?

⁸ Nwang’u kumira copo nego Yonathan i kum Daudi. Calu ebino wod ubimo Saul, nwang’u ecopo yero nia en re m’etie ku twero mi camu ker kaka won. (1 Sam. 20:31) Ento Yonathan ubino ng’atu ma jwigere man m’ubed ugwoko bedoleng’ pare ni Yehova, uketho ediko cinge i kum Daudi ma tie ng’atu ma Yehova ung’io ubed ni ubimo. Egwoko bedoleng’ pare ni Daudi kadok lembene ubed unyayu ng’eicwiny i Saul de.​—1 Sam. 20:32-34.

9. Nyo Yonathan ubed uneno Daudi ni jadhoge? Kekor.

⁹ Yonathan umaru Daudi lee, uketho ebed enene ngo ni jadhoge. Ebino ng’atu ma jabodho i kilo atum man ebino jaskari ma cwinye tek i lwiny. En ku Saul ma won, dhanu ubed unenogi ni ju ma “kumgi yot ma sagu acur” man ju ma “tek ma sagu umvor.” (2 Sam. 1:22, 23) Nwang’u lembuno copo ketho Yonathan yungere pi gin m’etimo. Ento ekethere ngo nia pire tie tek nisagu Daudi man kumira de ubed unege ngo i kume. Tung’ ku maeno, emaru Daudi lee ni kum tegocwiny pare man jengiri m’ejengere ko iwi Yehova. Lembe mi zungo utie nia, i ng’ei nek ma Daudi unego ko Goliath re ma Yonathan udok umaru Daudi calu m’emarere ko gire. Wacopo nyutho nenedi nia wan de wamaru umego ku nyimego mwa kumeno?

10. Nimariri ‘ng’atuman ku wadi kud amora niai i adunde,’ thelembene tie ang’o?

¹⁰ Biblia uwacu nia ‘wamara kud amora [niai] i adunde.’ (1 Pet. 1:22) Yehova tie iwa lapor i lembuno. Emaruwa lee mandha, ma ka wagwoko bedoleng’ mwa ire, gin moko mbe ma romo codo kind merne. (Rum. 8:38, 39) Wec mi dhu Jugiriki ma juloko nia nimaru kud “amora,” ubenyutho kero ma ng’atini timo pi ninyutho mer. Pieno, saa moko wan de mito watim “kero” pi ninyutho mer ni umego ku nyimego mwa. Ku lapor, ng’atu moko copo timowa rac, re ukwayu asu wamedara ma ‘ng’atuman urey lembe ma kum wadi man kum wadi; ma waponj bedo ku lembe acel i tipo kud amora i twic mi kwiocwiny.’ (Ef. 4:1-3) Ka watimo kero nigwoko “kwiocwiny” i kindwa, wabiketho ngo wiwa i kum kosa mi jumange. Ento wabitimo kero mwa ceke nineno umego ku nyimego mwa calu ma Yehova neno kogi.​—1 Sam. 16:7; Zab. 130:3.

11. Pirang’o saa moko ecopo bedo tek ninyutho mer ni jumange?

 ¹¹ Etie lembe ma yot ungo ninyutho mer ni umego ku nyimego mwa, asagane ka wang’eyo pi racu migi moko. Ubenen nia lembuno uwok i kind Jukristu moko mi rundi ma kwong’a de. Ku lapor, copere nia Eudia giku Sentike gibino mbe ku peko mi timo “tic mi lembanyong’a [ku Paulogi].” Ento, pi thelembe m’ung’eyere ngo, saa moko gibed giwinjiri ngo i kindgi gin ario, uketho Paulo ukwayugi “ya gibed ku pidoic acel i Rwoth.”​—Flp. 4:2, 3.

12. Wacopo timo ang’o kara wamar umego ku nyimego mwa man kindwa ubed ceng’ini kugi?

¹² Dong’ tin wacopo nyutho mer nenedi ni umego ku nyimego mwa? Tek wang’eyo umego ku nyimego mwa cuu, ebibedo iwa yot ninyang’ kugi man ninyutho igi mer. Ukwayu ngo wawek tung’ tung’ mi oro, kunoke kite ma wadongo ko ucerwa ninyutho mer i kindwa. Poi nia Yonathan ugam ukadhu Daudi ku oro 30; re asu gibino ku mer ma tek i kindgi. Nyo in de i cokiri peri ng’atu moko tie ma oro pare ukadhu peri, kunoke ma oro peri ukadhu pare ma wucopo bedo kude jurimo? Tek itie jarimbe, eno nwang’u ibenyutho nia ‘imaru umego.’​—1 Pet. 2:17.

13. Pirang’o saa moko kindwa bedo ceng’ini ku jumoko nisagu jumange i cokiri?

¹³ Ka wabenyutho mer ni umego ku nyimego i cokiri, nyo eno nyutho nia kindwa tie ceng’ini ku ng’atuman i ayi ma rom? Ungo. Etie rac ungo ka kindwu utie ceng’ini ku ng’atu moko nisagu jumange pi thelembe moko m’urombo i kindwu. Yesu ulwong’o jukwenda pare ceke nia “jurimo,” ento egam emaru Yohana lee nisagu jumange. (Yoh. 13:23; 15:15; 20:2) Kadok kumeno de, re Yesu ubed uneno ngo nia Yohana tie ng’atu ma pire tek lee nisagu jumange. Ku lapor, kinde ma Yohana kud umin ma Yakobo gikwaye nia emii igi kabedo ma pire tek i Ker pa Mungu, Yesu dwoko igi kumae: “Jany yo ku cinga ma yor acwic kadi i cinga ma yor acam en e para ngo m’amio.” (Mk. 10:35-40) Calu Yesu, wan de mito ngo wabed  wanen nia jurimbwa re ma pigi tie tek nisagu jumange. (Yak. 2:3, 4) Ka watimo kumeno, wabikelo ngo apokapoka i cokiri, pilembe eno tie timo m’umbe ku kaka pare i cokiri mi Jukristu.​—Yud. 17-19.

14. Nimakere ku Jufilipi 2:3, ang’o ma bikonyowa kara kud wakethara nia piwa tie tek nisagu jumange?

¹⁴ Ka wanyutho mer i kindwa, wabikethara ngo nia wan re ma piwa tek nisagu zoo i cokiri. Poi nia Yonathan utimo ngo nyeko i kum Daudi, man ebed enene ngo ni ng’atu m’ubelaru ker i dhoge. Wan ceke wacopo lubo lapor pa Yonathan. Kud inen umeru kunoke nyameru ni jadhogi ni kum copo moko m’etie ko, “ento ku pidoic ma mol wek ng’atuman ie pid ya wadi ber ma sagu en.” (Som Jufilipi 2:3.) Ng’ei nia ng’atuman i cokiri copo timo lembe ma konyo jumange. Ka watie dhanu ma wajwigara, wabineno kite ma beco m’umego ku nyimego mwa gitie ko, man wabinwang’u bero ni kum gwoko bedoleng’ migi.​—1 Kor. 12:21-25.

15. Lembe ma nyamego Tanya ku juruot pare gikadh’i ie ubemio iri ponji ma kani?

¹⁵ Ka wabenwang’ara ku peko moko i kwo mwa, Yehova jukowa nikadhu kud i mer pare man ni kum kony m’umego ku nyimego mwa gimio iwa. Wakewec iwi lembe m’unwang’u juruot moko, kinde ma giloko kud i coko ma dit ma diko ng’om ma tung’ tung’ ma jutimo i oro 2019, i États-Unis. Thiwi cokone ubino “Mer jik i yo ki ngo!” Nyamego Tanya ma tie kud awiya adek ukoro kumae: “Kinde ma waloko kud i coko mi ceng’ soko, wabedok ku mutukari kaka ma jugonjowa i ie, mutukari mange ubin ugudo mutukari mwa. Ng’atu m’unwang’u ret ubino mbe i kindwa,  ento kinde ma wawok kud i mutukari wacungo i ndaki, waneno ng’atu moko i ng’et ndaki ubelwong’owa nia wacidh wamond i mutukari pare. Karaman ubino umego moko de m’uai i coko ma dit. Ebino kende ngo, umego ku nyimego mange abic ma giai i ng’om mi Suède de gicungo pi nikonyowa. Nyimegone giwok gigwakuwa ku nyara ku gwak mi tuko ngo, gwakne uketho wawinjara ma ber! Ayero igi nia watie ma ber, re gimito ngo giwekwa. Gibedo kudwa kadok i ng’ei ma ju ma mio kony mi yath ma pio pio utundo de, man gikonyowa ku lembe ceke ma wabino ku yenyne. I saa mi peko maeno ceke, waneno mer pa Yehova. Lembuno uketho mer ma wamaru ko umego ku nyimego umedere ameda man emedo bende mer man foyofoc mwa i bang’ Yehova.” Nyo ibepoi pi kony m’umego kunoke nyamego moko ukonyi ko kinde m’ibino i peko?

16. Ka wabenyutho mer i kindwa, lembene mio bero ma kani?

¹⁶ Kepar pi bero ma wanwang’u ka wabenyutho mer i kindwa. Wajuko cwiny umego ku nyimego saa ma ginwang’iri ku peko. Waketho bedo i acel mi dhanu pa Mungu doko tek. Wanyutho nia andha watie julub pa Yesu, man lembene telo dhanu m’adundegi cuu nitimo ni Yehova. M’usagu zoo, wamio dwong’ ni Yehova ma tie “Wego mi kisa man Mungu mi jukojuk ceke.” (2 Kor. 1:3) Dong’ wek ng’atuman m’i kindwa umedere asu ninyutho mer ni umego ku nyimego!