1. Ng’atu ma jakisa tie ng’atu ma nenedi?

KA JUYERO nia ng’atu moko tie jakisa, waparu wang’ acel nia etie dhanu ma ber, ma cwinye leng’, man ma jabero. E wang’ acel wiwa copo ringo i kum kpawa pa Jasamaria ma cwinye leng’. ‘Kisa unego’ ng’atu maeno mi thek mange i kum Jayahudi moko m’upodho i cing’ jukwo. Pieno, ku mer man ku ‘kisa,’ Jasamariane umaku yub kara jugwok Jayahudi maeno ma junyayu ret i kume. (Luka 10:29-37) Kpawa maeni ubeketho peko iwi kite moko ma pire tek mandha ma Mungu mwa utie ko, niwacu kisa. Ebed enyutho iwa kisa pilembe emaruwa. Kubang’ nindo, enyutho kisane i ayi ma tung’ tung’ dupa.

2. Ng’atini copo nyutho kisa i ayi mange ma kani?

² Ayi mange de nuti ma ng’atini copo nyutho ko kisa. Eromo ng’iyo nia kud emii matira ni ng’atu ma nwang’u uromo ku matira, ka thelembe moko tie m’ubecwale nitimo kumeno. Yehova udaru nyutho iwa kisa dit i ayi maeno. Jagor Zaburi uwacu nia “etimo iwa calku dubo mwa ngo.” (Zab. 103:10) Saa mange lundo, Yehova romo miyo matira ma kwiny ni ng’atu m’udubo.

3. Wabing’iyo i penji ma kani?

³ I thiwiwec maeni, wabidwoko wang’ penji adek ma e: Pirang’o Yehova benyutho kisa? Nyo nimiyo twiny ma kwiny ni ng’atini, utie ayi mi nyutho kisa? Ang’o ma copo konyowa ninyutho kisa? Wakenen kite ma Biblia udwoko ko wang’ penji maeno.

4. Pirang’o Yehova benyutho kisa?

⁴ Yehova umaru nibedo won kisa. Jakwenda Paulo ukiewo ku  tego mi tipo ma leng’ nia Mungu “upong’ ku kisa.” Ekiewo wec maeni kinde m’ebekoro nia Mungu unyutho kisa pilembe emiyo genogen mi cikwo i polo ni jutic pare ma gileng’ ungo, ma re tipo uwirogi. (Efe. 2:4-7) Re Yehova nyutho ngo kisa ni Jukristu ma juwiro ku tipo kendgi. Jagor Zaburi Daudi ukiewo kumae: “Yehova e ber ni dhanu ceke; man kisa pare ma ng’ic ni wi tic pare ceke.” (Zab. 145:9) Calu ma Yehova umaru dhanu, eno ketho ebed enyutho kisa igi saa moko ci ma ka thelembe moko nuti m’ubecwale nitimo kumeno.

5. Yesu ung’eyo pi kisa pa Yehova nenedi?

⁵ Yesu kende re m’ung’eyo cuu dit kite ma Yehova umaru ko ninyutho kisa. Giku Won gikwo karacelo i polo pi oro swa, i wang’e ma fodi ebino ngo i ng’om. (Rie. 8:30, 31) Yesu uneno wang’ dupa ayi ma Won unyutho ko kisa ni dhanu ma gi judubo. (Zab. 78:37-42) Kinde m’ebeponjo dhanu, wang’ ma pol ebed eketho nwoc iwi kisa pa Won.

6. Yesu ukonyowa nenedi ninyang’ nia Won tie Jakisa?

⁶ I thiwiwec m’ukadhu, waponjo nia Yesu utiyo ku lapor pa wod m’urwinyo pi nikonyowa kara wanyang’ nia Yehova umaru dit ninyutho kisa. Jalawobi ma jukoro pire i laporne usaru kud i pacu, man “ewok enyotho piny pare ku kwo ma rac.” (Luka 15:13) I ng’eye eloko cwinye, eweko kura pare ma rac, ejwigere gire, man edwogo i pacu. Won ugam utimo ang’o? Jalawobine ugalu ngo ku neno jol pa won. Yesu uyero kumae: “Kinde ma fodi eni bor, won ugam unene man kisa umake i kume, e ering’ini i bang’e man ewok egwake, ecwiyo limbe.” Jadwong’ maeni unyayu ngo lewic iwi wode. Ento enyutho ire kisa man ejole, edwoge i pacu. Wod m’urwinyo utimo dubo ma lee, re calu m’eloko cwinye, won uweko ire. Wego ma won kisa ma Yesu uweco pire ubenyutho Yehova. Yesu utiyo ku lapor maeno ma mulo adunde pi niketho wanyang’ nia Won utie ayika nitimo kisa ni judubo ma giloko cwinygi i andha.​—Luka 15:17-24.

7. Ayi ma Yehova nyutho ko kisa ubenyutho nenedi nia e riek lee?

⁷ Yehova benyutho kisa pilembe e riek lee. Yub ceke ma Yehova bemaku miyo bero ni giracwiya pare. Biblia uwacu nia “rieko m’uai malu” ‘upong’ ku kisa man tic ma ber.’ (Yak. 3:17) Calu janyodo ma jamer, Yehova ung’eyo nia kisa m’ebenyutho utie ku bero ni awiya pare. (Zab. 103:13; Isa. 49:15) Kisa pa Yehova uketho dhanu pare gitie ku genogen pi nindo m’ubino, kadok gileng’ ungo de. Pieno, calu ma Yehova utie ku rieko ma kaporne mbe, ebed etimo  kisa saa ceke m’enwang’u nia thelembe moko nuti m’ubecwale nitimo kumeno. Re Yehova ung’eyo bende nia saa ma kani m’utie ngo saa mi nyutho kisa. Calu m’e riek lee, enyutho kisa tak de ngo kan enwang’u nia nitimo kumeno bitadu wi timo ma rac.

8. Saa moko pire tie tek nitimo ang’o, man ke pirang’o?

⁸ Kepar nia jatic pa Yehova moko betimo dubo nja mi jalitimang’o. Wacikara nitimo ang’o? Tipo ma leng’ utelo wi Paulo nikiewo kumae: “Wuwek nidikuru” kude. (1 Kor. 5:11) Tek jadubo moko ukwero niloko cwinye, jubikoye cen kud i cokiri. Pire tie tek nikoye pi nigwoko umego ku nyimego mwa ma gigwoko bedoleng’ migi, man pi ninyutho nia wabediko cingwa nicero ba cik pa Yehova. Re jumoko paru nia ka jukoyo ng’atini, nen nia Mungu unyutho ngo ire kisa. Nyo eno tie lemandha? Wakenenu.

9-10. Nimakere ku Juebrania 12:5, 6, pirang’o wacopo yero nia nikoyo ng’atini kud i cokiri tie ayi mi nyutho kisa? Kemii lapor moko.

⁹ Ka wawinjo jumiyo atwong’a i coko mwa mi Jukristu nia ng’atu moko ma wang’eyo man ma wamaru “dong’ utie ngo Jamulembe,” can mondo lee i iwa. Waromo penjara nia nyo ebino lembe ma pire tek nikoye! Dong’ nyo andha nikoyo ng’atini kud i cokiri utie ayi mi nyutho kisa? Eyo, tie kumeno. Tek ng’atu moko utie ku yeny mi twiny, ukwayu jutwinye, kum eno nyutho rieko, kisa man mer (Rie. 13:24) Ka jukoyo jadubo m’ubeloko ngo cwinye, nyo eno copo konye niwilo timo pare? Eyo. Umego ku nyimego ma dupa ma gibed gitimo dubo ma pek giyero nia koy ma jukoyo kogi kud i cokiri ubino tap gin ma gibedo ku yenyne; kum eketho ginyang’ nia karaman gitimo dubo ma reco dit, ekonyogi niloko cwinygi, niwilo timo migi, man nidwogo i bang’ Yehova.​—Som Juebrania 12:5, 6.

¹⁰ Kenen lapor ma e: Jakwac moko uneno nia urombo pare acel ubetwoyo. Eng’eyo nia pi nithiedho kit twoyo m’ubesendo urombo maeno, ubemito ekewodhe cen kud i kind juwadi. Re calu ma wang’eyo, urombo tie lei m’umaru ngo nibedo kendgi. Gimito kwa gibed ku juwagi mange, man ka jukoyo acel ubedo kende, ewak lee mandha. Dong’ calu ma jakwac ung’iyo kit thieth maeno, nyo eno nyutho nia kisa mbe i iye, kunoke ebetimo urombo pare yanga yanga? Kumeno ngo. Eng’eyo nia kan eweko urombo m’ubetwoyo ujebere ku juwagi, ebidagu twoyone i kumgi bende. Wodh m’ewodho ko urombo m’uberemo kud i kind juwagi bigwoko udul rombe mange zoo.​—Nen bende Lembe mi Julawi 13:3, 4.

11. (a) Ng’atu ma jukoyo utie ve urombo m’ubetwoyo i ayi ma kani? (b) Ng’atu ma jukoyo copo timo ang’o man eromo nwang’u kony ma kani?

¹¹ Waromo poro Jakristu ma jukoyo kud i cokiri kud urombo m’ubetwoyo. Edaru doko jaratwoyo i thenge mi tipo pilembe winjiri pare ku Yehova unyothere. (Yak. 5:14) Tap calu ma jaratwoyo copo dagu tho pare i kum jumange, kumeno bende, ng’atu m’udaru nyotho winjiri pare ku Yehova copo telo dhanu mange de i timo ma reco. Pieno, saa moko pire tie tek niketho ng’atu m’ubetwoyo i thenge mi tipo cen ku cokiri. Twiny maeno nyutho mer ma Yehova umaru ko udul rombe pare ma gigwoko bedoleng’ migi ire, man twinyne copo konyo jadubo ninyang’ nia karaman egam etimo dubo ma pek dit, pieno eromo loko cwinye. Kinde ma jukoye, ecopo bino asu i coko, pilembe kuca re m’ebinwang’u ponji m’uai i Biblia, man ebidwoko yiyoyic pare tek kendo. Etie bende agonya ninwang’u girasoma ma pare gire, man nineno program mi Televizio JW. Bende, ka judong cokiri gineno nia ebetimo alokaloka, giromo bemiyo ire juk ma bikonye niyiko winjiri m’i kindgi  ku Yehova, kara edok kendo Jamulembe pa Yehova. *

12. Judong cokiri gicopo timo ang’o pi ninyutho mer man kisa ni jadubo m’ukwero niloko cwinye?

¹² Wiwa kud uwil nia jadubo m’ukwero niloko cwinye re ma jukoyo cen kud i cokiri. Judong cokiri ging’eyo nia eno tie lembe ma lee dit m’ukwayu ngo ginen ku tuko. Ging’eyo bende nia Yehova twinyojo “i mukero m’uromo,” man ebemito gin de gitim kumeno. (Yer. 30:11, NWT) Gimaru umego migi, uketho gi ii kara kud gitim gin moko ci ma binyotho mer m’i kind umegonegi ku Yehova. Ento saa moko, ayi ma ber mi nyutho mer man kisa utie nikoyo ng’atune kud i cokiri.

13. Pirang’o ugam ukwayu nia jukoy Jakristu moko mi Korintho cen kud i cokiri?

¹³ Kenen lembe ma jakwenda Paulo utimo i rundi ma kwong’a pi jadubo moko m’ukwero niloko cwinye. Jakristu moko mi Korinto ubino kwo ku ci won. Ebino lembe mir acidi ma rac dit! Yang’ con, Yehova ugam unyutho ni judongo mir Israel kite ma juromo yiko ko lembe ma kumeno, man Paulo de ung’eyo cikne cuu. Mungu wacu kumae: “Ng’atu m’uvuto ku ci won eyabu muneru pa won: jubinego gin ario de andha.” (Law. 20:11) Calu ma wang’eyo, Paulo ung’olo ngo nia ng’atuno uromo ku tho. Ento ewacu ni Jukorintho nia gikoye cen kud i cokiri. Nwang’u timo pare mi tarwang’ne ucaku benyotho jumange mi cokiri de. Jumoko gimaku neno bende nia gin m’ebetimo utie dubo ma pek ungo!​—1 Kor. 5:1, 2, 13.

14. Paulo unyutho kisa nenedi ni ng’atu mi Korintho ma jukoyo, man ke pirang’o? (2 Jukorintho 2:5-8, 11)

¹⁴ Nindo uton i ng’ei lembuno. E Paulo udok uwinjo nia jadubo maeno utimo alokaloka ma lee. Eloko cwinye i andha! Kadok nwang’u timo pare ugam ukelo acidi iwi cokiri de, re Paulo uyero ni judong cokiri nia en ebemito ngo eketh “nwoc iwi lembene nikadhu mukero.” Eng’olo igi kumae: “Wucikuru niweko ire man nijuko cwinye.” Pi thelembe ma kani? Emedo kumae: “Kara kud emwony ni kum can pare m’akeca.” Jakwenda Paulo uneno kisa i kum ng’atu maeno ma dong’ uloko cwinye. Emito ngo enen nia can unuro ng’atune magwei pi dubo pare, man tego thum kud i kume ma dong’ eromo weko nisayu nia jutim ire kisa.​—Som 2 Jukorintho 2:5-8, 11.

15. Judong cokiri gicopo miyo juk ma kwiny man ginyutho bende kisa nenedi?

 ¹⁵ Calu Yehova, judong cokiri de gimaru ninyutho kisa. Gimiyo juk ma kwiny ni ng’atu m’utimo dubo kan ubekwayere, ento ginyutho bende kisa tek ecopere, man ka thelembe moko tiye m’ubecwalugi ninyutho kisane. Ento tek judong cokiri gimiyo ngo matira acel de ni jadubo, eca dong’ utie kisa ngo ento utie nitadu wi lembe ma rac. Re nyo judong cokiri kendgi re ma gicikiri ninyutho kisa?

16. Nimakere ku Lembrieko 21:13, Yehova bitimo ang’o ni ju m’ukwero ninyutho kisa?

¹⁶ Jukristu ceke gicikiri nilubo lapor mi kisa pa Yehova. Pirang’o? Thelembe acel utie nia Yehova biwinjo ngo rwo mi dhanu m’ukwero ninyutho kisa ni jumange. (Som Lembrieko 21:13.) Ng’atu acel de mbe kud i kindwa ma romo maru nia Yehova kud uwinj rwo pare; pieno wabed ku wang’wa, kud wadwok cwinywa nwang’. Kakare niculo ithwa ni Jakristu wadwa ma can ni cwinye, mito saa ceke wabed ayika niwinjo “ywak pa jacan.” Wiwa ucikere ngo niwil bende ku juk ma e ma tipo uyuyo i wiye: “Ng’atu ma timo ngo kisa, jubipoko lembe i wiye m’umbe kisa.” (Yak. 2:13) Tek wajwigara man wapoy nia wan de watie ku yeny mi kisa lee, e wabinyutho kisa ni jumange. Wacikara ninyutho kisa asagane ka jadubo m’uloko cwinye udwogo i cokiri.

17. Ubimo Daudi unyutho cwiny mi kisa nenedi?

¹⁷ Lapor mi Biblia copo konyowa ninyutho kisa man niuro kwarcwiny. Kepar pir Ubimo Daudi. Wang’ ma pol ebino ku cwiny mi kisa. Saul umito wang’ dupa ninege, re Daudi unyutho kisa ni ubimo maeno ma Yehova uwiro; etemo ngo wang’ acel de niculo kwor ni Saul man nitime rac.​—1 Sam. 24:9-12, 18, 19.

18-19. Daudi unyutho ngo kisa i lembe ario ma kani?

¹⁸ Re saa moko, Daudi unyutho ngo kisa. Ku lapor, kinde ma Nabal m’ubino dhanu ma cwinye rac udwoko lembe ku dhoge ma tik ni Daudi, man ekwero nimiyo igi cam karacelo ku dhanu pare, kwinyo uopo i Daudi man eng’olo nia ebinego juruot pa Nabal pet. Kunwang’ Abigail m’ukelo cam piyo, m’unyutho bero man cirocir, uketho Daudi udong’ unego ngo juruot pa Nabal.​—1 Sam. 25:9-22, 32-35.

¹⁹ Nindo mange lundo, jabila Nathan ukoro ni Daudi pi lapor pa jalonyo moko m’ukwalu rombe pa jacan ma nying acel kende, man m’emaru lee akeca. E kwinyo uopo i Daudi, man edwoko ni Nathan kumae: “Calu Yehova bedo kwo, ng’atu m’utimo maeno eromo ku tho.” (2 Sam. 12:1-6) Daudi ung’eyo Cik pa Musa cuu dit. Cikne uyero nia ka ng’atini ukwalu urombo pa wadi, ebiculo rombe ang’wen kawang’e. (Ai 22:1) Dong’ ma nia juneg ko ng’atini anega e ke? Eno ubino pokolembe ma ku kwarcwiny ma rac! I andha, Nathan ubino koro ndhu kpawa pi nikonyo Daudi unyang’ nia dubo m’etimo ubino rac m’usagu. Yehova unyutho kisa ma lee mandha ni Daudi, ma kun ke nwang’u Daudi ubeciketho jubenego jakwo ma Nathan uweco pire i lapor pare anega!​—2 Sam. 12:7-13.

20. Wanwang’u ponji ma kani niai kud i lapor pa Daudi?

 ²⁰ Waneno nia kinde ma kwinyo uopo i Daudi, eng’olo pare tho wang’ acel iwi Nabal ku dhanu pare ceke. I ng’eye de, Daudi upoko lembe iwi jalonyo mi lapor pa Nathan nia eromo ku tho. Wang’eyo nia Daudi ubino dhanu ma ber. Dong’ pirang’o ke epoko lembe pa jakwo maeni ku kwarcwinye kumeno? Wakepar pi lembe ma nwang’u uai utimere i kwo pa Daudi. I saa maeno, Daudi ubino ku pidocwiny m’unyothere nikum dubo m’etimo. Pieno, ka ng’atu moko ubepoko lembe iwi jumange ku kwarcwinye, nyutho nia winjiri pare ku Yehova tie cuu ngo. Yesu ucimo julubne ma tek kumae: “Wuwek nipoko lembe iwi jumange kara wun de kud jupok lembe i wiwu; kum jubipoko lembe mwu calku lembe ma wubepoko iwi jumange.” (Mat. 7:1, 2) Dong’ watimu kero mwa ceke pi niuro kwarcwiny, ento waii ’nipong’ ku kisa’ calu Mungu mwa.

21-22. Wacopo nyutho kisa i ayi moko ma kanigi?

²¹ Ka watie jukisa, wabijik ungo kende kende nibedo ku kisa i kum dhanu mange. Ng’atu ma jakisa timo lembe moko pi nikonyo jumange. Dong’ mito wan ceke wanen cuu ka nyo ng’atu moko tie ku yeny mi kony i ot mwa, i cokiri mwa man kaka ma wabedo i iye. M’umbe jiji, kaka tie dupa ma waromo nyutho ko kisa! Nyo ng’atu moko utie ku yeny ma nia jujuk cwinye? Nyo waromo konye, wamiyo ire cam kunoke nitimo lembe moko m’unyutho nia wabedieng’ pire? Nyo umego kunoke nyamego ma judwogo i cokiri utie ku yeny mi tielocwiny kunoke mi jurimo ma beco ma romo miyo amora i kume? Nyo waromo rweyo ni jumange pi rwonglembe mir anyong’a ma copo juko cwinygi? Eno tie yo acel kud i kind yo dupa ma beco ma wacopo nyutho ko kisa ni dhanu ceke ma wanwang’u.​—Yob 29:12, 13; Rum. 10:14, 15; Yak. 1:27.

²² Tek wang’eyo nia dhanu moko gitie ku yeny ma kumeno, wabineno nia kaka tie dupa m’umiyere iwa ma wacopo nyutho ko kisa. Ka wabenyutho kisa, wabinyayu anyong’a i Wegwa m’i polo, pilembe en e Mungu “m’upong’ ku kisa”!