Nen video ma nwang'ere

Nen lembe ma nwang'ere i iye

1923​—⁠Oro doko dak acel kawoni

1923​—⁠Oro doko dak acel kawoni

OTKUR ma Wiw mi nindo 1, dwi mi 1, 1923 uyero wec ma e: “Wabeneno nia oro 1923 eni utie oro ma ber mi tuko ngo. Etie iwa rwom ma lee nimiyo lembatuca ni . . . dhanu m’ubesendiri, ninyutho igi nia nindo mir anyong’a ni kago.” Oro maeno ubino oro ma segi ni Juponj Biblia pilembe bedo i acel ma tin utie i kind jutim thier mandha ucaku nen niai con eca i ayi migi mi timo thier man mi rweyo lembanyong’a.

COKO UDIKO KIND UMEGO

Program mi giragora man mi wer

I kind oro 1923, dilo pa Yehova utimo alokaloka m’uketho bedo i acel umondo i kind Juponj Biblia i ayi mi timo thier. Otkur ma Wiw ucaku koro i giragora ma gibed giweco i wiye kubang’ yenga i saa mi rwo, mi pak man mi coko mi miyo lembatuca. M’umedo maeno, Juponj Biblia giwodho program mi giragora ma kubang’ yenga man mi wer ma gibed giwero i saa mi ponji migi ma segi man mi thier mi juruot.

I saa mi coko, Juponj Biblia gibed gimiyo “lembatuca;” gikoro lembe ma ginwang’iri ko i tic mi rweyo lembanyong’a, gifoyo Yehova pi bero m’etimo igi, giwer, man girwo. Nyamego Eva Barney m’ulimo i oro 1923 kinde m’ebino ku oro 15, uyero kumae: “Saa maeca kan ibemito miyo lembatuca, iay icungo man icaku yero lembe moko ma calu ve, ‘Abemito akefoy Rwoth pi bero ceke m’etimo ira.’” Umego moko gibed gimaru lee nimiyo lembatuca. Nyamego Barney umedo kumae: “Nindo moko, umego Godwin ubino ku lembe dupa m’eromo foyo Rwoth pire. Ento saa ma min ot pare uneno nia kum umego m’ubetelo wi program ubemiel, etelo ng’ey koti pa won ot pare, uketho ebedo piny.”

Wang’ acel kubang’ dwi, unguman (cokiriman) ubino ku nindo ma segi mi rwo, mi pak man mi coko mi miyo lembatuca. Pi coko maeno, Otkur ma Wiw mi nindo 1, dwi mir 4, 1923 uyero kumae: “Jubed juting’o nusu mi programne zoo pi niweco iwi lembe m’ukadhu i saa mi rweyo lembanyong’a man pi nitielo cwiny jurwey. . . . Watie ku genogen nia coko ma kumeni biketho kind jurimo bidoko ceng’ini nisagu.”

Charles Martin m’ubino jarwey ma oro pare 19 mi Vancouver i ng’om mi Canada, ubed unwang’u bero lee niai kud i coko maeno. I ng’eye ekoro kumae: “I saa maeno re m’aponjo wang’ ma kwong’a gin m’acopo yero kinde m’aberweyo. Wang’ ma pol ng’atuman koro lembe m’enwang’ere ko i tic mi rweyo lembanyong’a ot kubang’ ot. Eno ukonya ning’eyo paru m’acopo weco i wiye man kite m’acopo voyo ko jai ma tung’ tung’.”

TIC MI LEMBANYONG’A UDIKO KIND UMEGO

Karatasi mi coko (Bulletin) mi nindo 1, dwi mir 5, 1923

“Nindo mi rweyo lembanyong’a” bende uketho bedo i acel umondo i dilo mi Juponj Biblia. Otkur ma Wiw mi nindo 1, dwi mir 4, 1923 umiyo atwong’a ma e: “Kara watim tic mwa i acel . . . , jung’iyo nia wan ceke warwey lembanyong’a ceng’ kas’ario nindo 1, dwi mir 5, 1923. Bende, kubang’ ceng’ kas’ario ma kwong’a mi dwiman . . . ukwayu ng’atuman mi cokiri udikere kokoro mandha i tic mi lembanyong’a.”

Kadok Juponj Biblia m’aradu de ubed udikiri i ticne. Umego Hazel Burford m’ubino ku oro 16 kende saa maeca, uyero kumae: “Karatasi mi coko (le Bulletin) ubino ku kite ma waromo weco ko ku dhanu m’ukwayu jumak ku wijo. a Waku kwarumira wabed wadikara kud amora i ticne.” Nyamego Burford lundo iye uwang’ lii kinde m’umego moko umito cere nirweyo. Ekoro kumae: “Umego moko m’utii ujai magwei nia kud awec ku dhanu iwi lemandha. I saa maeca, nwang’u fodi jumoko unyang’ ungo nia Juponj Biblia ceke, uketho i iye ‘awobi ku nyir bende,’ gicikiri nipaku Jacwic mwa ma dwong’.” (Zab. 148:12, 13) Re nyamego Burford umedere asu nirweyo. I ng’eye, ecidho i kalasi mir ario mi somo mi gilead man etimo tic mi misioner i ng’om mi Panama. Yo yo, umego maeno giwilo pidoic ma gibino ko iwi aradu i kum tic mi lembanyong’a.

COKO MA DONGO UDIKO KIND UMEGO

Coko ma dongo bende uketho bedo i acel m’i kind umego umedere. I cokone ma dupa, jubed jukoyo nindo acel pi nirweyo lembanyong’a. Ku lapor, i coko ma dit ma jutimo i adhura mi Winnipeg, i Canada, jukwayu dhanu ceke m’udikiri i iye nia gicidh girwey i adhura maeno i nindo 31, mi dwi mir 3. Program ma kumeno ukelo adwogi ma beco dupa i ng’eye. I nindo 5, mi dwi mir 8, dhanu ma romo elufu abiro ucidho i coko ma dit mange ma jutimo i Winnipeg. I saa maeca, wel maeno usagu mi coko ma dongo ceke ma jutimo i Canada.

Coko ma dit mi dhanu pa Yehova m’ubamu zoo mi oro 1923 jutimo i nindo 18-26, mi dwi mir 8 i Los Angeles, i États-Unis. I kind yenga m’i wang’ cokone, karatasi mi lembang’eya ubed uyawu pire man Juponj Biblia de gipoko karatasi mi lwong’o ma kadhu elufu dak abic. Jutwiyo bende abera m’ubeyawu pi cokone iwi mutukari ma dupa.

Coko ma dit mi Juponj Biblia mi oro 1923 i Los Angeles

Ceng’ soko nindo 25, mi dwi mir 8, umego Rutherford umiyo korolembe ma thiwiye tie, “Rombe man diegi,” ma i iye enyutho kamaleng’ nia “rombe” utie dhanu m’adundegi tie ayika ma gibikwo i ng’om m’udoko ni paradizo. Esomo bende “Yub” moko m’umakere. Yub maeno ukogo wi jurudini man ekwayu nia dhanu ceke m’adundegi tie ayika giwok kud i “Babeli ma dit.” (Nyu. 18:2, 4) I ng’eye, Juponj Biblia ma weg amora m’i wang’ ng’om zoo gipoko karatasi mi yubne milioni swa.

“Coko ma kumeni biketho kind jurimo bidoko ceng’ini nisagu”

I nindo ma tokcen mi cokone, udul dhanu ma kadhu elufu pier adek uwinjo korolembe mi dhanu ceke m’umego Rutherford umiyo, ma thiwiye ubino, “Thek ceke ubecoro i kum Armagedon, ento milioni dupa mi dhanu m’ubekwo kawoni bitho ngo.” Calu ma Juponj Biblia gilar ginyang’ nia dhanu bipong’ lee, gipangu bar ma dit ma nwang’u fodi jugiero ma nyen ma nyinge Los Angeles Coliseum. Kara dhanu ceke uwinj programne ma ber, umego gitiyo ku jamkoko dwal mi barne, ma nwang’u de fodi uwok ma nyen. Jumange dupa ulube i radio.

MEDIRI M’UTIMERE I WANG’ NG’OM ZOO

I oro 1923, tic mi rweyo lembanyong’a umedere lee mandha i Afrika, i Europe, i India, man i Amerika ma yo piny. I India, A. J. Joseph ubino gwoko min ot pare kud awiya migi 6, re ekonyo bende niwodho girasoma i dhok mi Hindi, Tamil, Telugu, man mi Urdu.

William R. Brown ku juruot pare

I Sierra Leone, Juponj Biblia ma nying’gi Alfred Joseph giku Leonard Blackman gikiewo ni kabedo ma dit mi Brooklyn, i New York, pi nikwayu kony. I nindo 14, dwi mir 4, 1923, judwoko wang’ kwacne. Alfred ukoro kumae: “Uthieno mi ceng’ soko moko, anwang’u lwong’o ma rek i telefon.” Ewinjo dwal moko ma pek ubepenje kumae: “Nyo utie in re m’ikiewo ni Watch Tower Society pi nikwayu jurwey?” Edwoko nia, “Eyo.” Ng’atune medo kumae: “Ber, juoro an.” Ubino dwand William R. Brown. Etundo de cing’ nica niai kud i Caraïbes karacelo kud Antonia ma min ot pare man awiya migi ma nyir ma nying’gi Louise giku Lucy. Umego gibino kud ava ma lee mi rombo ku welo maeno.

Alfred umedo kumae: “Urwonde kugweno, waku Leonard wabino timo ponji mi Biblia ma kubang’ yenga. E rek kumeni, waneno ng’atu moko m’udongo ma bor i wang’ dhugola. Ubino umego Brown. Ebino kud amora lee pi lemandha, uketho emito emii korolembe mi dhanu ceke ndhundhu i nindo m’ulubo.” Pi dwi acel de ngo ci umego Brown upoko girasoma ceke m’ewotho ko. E juoro igi buku ma kadhu elufu abic, man i ng’ey nindo ma nok kende, gibino ku yeny mi mange. Re jubed juneno ngo umego Brown ni jalwor buku. I kind nindo ceke m’etimo iye ni Yehova kud amora, saa zoo ponji pare ubed ujengere iwi Lembagora, uketho jucaku nyinge nia Brown Biblia.

Bethel mi Magdeburg i oro 1920 ku wiye

I kind nindo maeno, bethel m’ubino i adhura mi Barmen i Allemagne udhir, man nwang’u udul mony mi France ubecimondo ku lwiny i adhurane. Pieno Juponj Biblia gipangu ot moko ma dit i adhura mi Magdeburg, kum gineno nia eromo konyo pi tic migi mi wodho girasoma iwi karatasi. I nindo 19, mi dwi mir 6, umego gidaru nicoko jamtic ceke man gidok i bethel ma nyen mi Magdeburg. Ndhundhu urwonde i ng’ey ma gin ceke gidok kuca, karatasi mi lembang’eya unyutho nia France umaku adhura mi Barmen. E umego gineno nia Yehova re m’umiyo igi mugisa man ugwokogi.

George Young giku Sarah Ferguson (yor acwic) man nyamin Sarah

I ng’om mi Brésil, George Young m’uwotho lee pi nimewo lembanyong’a, ucaku the filial ma nyen man ecaku wodho Otkur ma Wiw i dhok mi Portugais. Pi dwi ma nok kende ci epoko girasoma ma kadhu elufu abiro (7000). Bende, tundo pare i Brésil ufoyo i Sarah Ferguson lee mandha. Esomo Otkur ma Wiw niai i oro 1899, re enwang’u ngo kaka mi limo batizo pi ninyutho nia ethierere ni Mungu. I ng’ey dwi moko nyanok, nyamego Ferguson kud awiya pare ang’wen gilimo batizo.

“ANYONG’A UBENEGOWA THIRI THIRI”

I thum pa oro maeno, Otkur ma Wiw mi nindo 15, dwi mir 12, 1923 uweco iwi bedo i acel m’umondo i kind Juponj Biblia nikum thier ma gibetimo karacelo, eyero kumae: “Etie yot nineno nia cokiri ceke . . . utie tek i thenge mi tipo . . . Dong’ watwiyu pierwa kii man wamedara ku tic i oro m’ubebino kud amora ma nyen man m’anyong’a ubenegowa thiri thiri.”

Oro m’ulubo bende ubino oro mir anyong’a ni Juponj Biblia. Pi dwi ma dupa, umego mi Bethel gibino tiyo iwi lembe pa nyathi parsel moko ma nwang’ere i Staten Island, ma ni ceng’ini ku kabedo ma dit mi Brooklyn. Judaru nigiero udi ma kuca i caku pa oro 1924, man tic m’utimere i udine udiko kind umego m’i wang’ ng’om zoo man uketho lembanyong’a umew nisagu m’i wang’e ceke.

Ungu mi giedo mi Staten Island

a Tin julwong’e Buku mi coko mi Kwo man tic mwa mi Jukristu.