Nen video ma nwang'ere

Nen lembe ma nwang'ere i iye

Giedo mir adhura mi Nineve ku monima m’i iye, ubino gin ma wang’u ijo

Nyo ing’eyo?

Nyo ing’eyo?

Ang’o m’utimere i kum Nineve i ng’ei nindo pa Yona?

I KUM oro 670 i wang’ nyoliri pa Yesu (W.N.Y.), ker mir Ascur udoko ni ker ma dit m’usagu zoo i wang’ ng’om. Kusika moko mir Internet (The British Museum Blog) ukoro nia kerne “ucaku i kum Kupro yo reto nitundo i kum Iran yo nyangu, man pi oro moko, eroyo kadok Misiri de i iye.” Nineve ma tie kapital mir Ascur, ubino adhura ma dit m’usagu zoo i wang’ ng’om. Egam epong’ ku monima dupa ma dongo, kabedo ma beco ma junambu i iye, kal ma leng’, man ku kaka ma dit ma jukanu iye buku. Kwan ma jukiewo i kor ot ma con mi Nineve, unyutho nia ubimo Assourbanipal ubed uyungere nia etie “ubimo mi ng’om zoo,” calu ma jubim mange mir Ascur de gibed giyungiri ko. Saa maeno, ubino nen nia ve ng’atu moko mbe ma copo nyotho Ascur ku Nineve.

Ker mir Ascur ubino ker ma tek man ma dwong’ne usagu zoo i rundi maeca

Ento saa maeno ma Ascur udoko ni ker ma dit, jabila pa Yehova Zefania uewo nia “[Yehova] . . . binyotho Ascur, ebidwoko Nineve de ni uvuru, m’etal de calu langa.” M’umedo maeno, jabila Nahum de uewo kumae: “Ting’ ayeki mi mola ma tar, ting’ ayeki mi mola ma kwar, . . . ie nanu, man uvuru, man nyoth; . . . Dhanu ceke ma gineni gibipiei kud i beng’i, man gibiwacu kumae, Nineve nyothre.” (Zef. 2:13; Nah. 2:9, 10; 3:7) Saa moko nyo kinde ma dhanu uwinjo lembila maeno gipenjiri kumae: ‘Nyo lembuni copo timere andha? Nyo andha jucopo nyotho Ascur ma tek kumeni?’ Ubino nen nia etie lembe ma yiyere ngo.

Nineve udong’ ni uvuru man ni langa!

Kadok kumeno de, lembe ma timere ngo utimere! Nyanok i wang’ oro 600 W.N.Y., jurumony mi Babeli ku mir Amedi gibin ginyotho Ascur. E Nineve udong’ ni uvuru man juwil pire! Buku moko (The Metropolitan Museum of Art in New York) ukoro nia “juwenjo adhurane man jukunye, man dong’ Nineve juwinjo pire awinja i Biblia.” Buku the Biblical Archaeology uyero nia “ng’atu moko acel de mbe m’ung’eyo nia Kapital ma dit mir Ascur ubino nuti andha.” Ento i ng’eye i oro 1845, Austen Henry ma tie jararieko ma sayu dong’ piny ma con udong’, ucaku golo uvuru mir adhura mi Nineve. Gin m’enwang’u, unyutho kamaleng’ nia Nineve ubino andha adhura ma dwong’.

Lembila m’upong’o tap tap iwi Nineve ubetego cwinywa nia, lembila ma Biblia uewo pir ajiki mi bimobim mi ng’om maeni de bipong’o kubang’e kubang’e.​—Dan. 2:44; Nyu. 19:15, 19-21.