1. Wang’eyo nenedi nia Yehova ubemito ebed ceng’ini kudwa?

 YEHOVA ubekwayuwa nia wabed ceng’ini kude. (Yak. 4:8) Ebemito ebed Mungu mwa, Wegwa, man Jarimbwa. Ka warwo i bang’e, edwoko wang’ rwo mwa man ekonyowa i saa mi can. Bende, ebetiyo ku dilo pare pi niponjowa man nigwokowa. Dong’ wan ke ukwayu watim ang’o kara wabed ceng’ini kude?

2. Wacopo coro ceng’ini i vut Yehova nenedi?

² Wacopo coro ceng’ini i vut Yehova nwang’u waberwo i bang’e, wabesomo Lembe pare man nwang’u wabenyamu i gin ma wasomone. Ka watimo kumeno, wabimare man adundewa bipong’ ku foyofoc lee pire. Wabimiyo ire woro man pak m’uromo kude. (Nyu. 4:11) Ka wabemedara ning’eyo Yehova, genogen mwa i wiye man iwi dilo pare m’eketho ubekonyowa de bimedere ameda.

3. Wonabali ubetimo ang’o kara epok kindwa ku Yehova, ento ang’o ma bikonyowa kara kud wawek nyanok de Mungu mwa man dilo pare? (Zaburi 31:13, 14)

³ Wonabali ubetimo tego pare ceke kara epok kindwa ku Yehova, asagane kinde ma wabenwang’ara ku peko. Ebetimo nenedi? Ebetimo kero kara nok nok wawek nigeno Yehova man dilo pare. Re wacopo cerara ire. Ka yiyoyic mwa man genogen mwa i Yehova utie ma tek, wabiweko ngo nyanok de Mungu mwa man dilo pare.​—Som Zaburi 31:13, 14.

4. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

⁴ I thiwiwec maeni wabiweco iwi peko moko adek ma romo  ai yo woko mi cokiri; ma pekoneman copo nyotho genogen ma watie ko iwi Yehova man dilo pare. Peko maeno romo poko kindwa nenedi ku Yehova? Man wacopo timo ang’o kara wacerara ni Sitani?

5. Peko copo nyotho genogen mwa iwi Yehova man iwi dilo pare nenedi?

⁵ Saa moko wanwang’ara ku peko m’uketho i iye jai m’ubeai kud i bang’ wedi mwa, kunoke koso tic. Peko ma kumeno copo nyotho genogen mwa iwi dilo pa Yehova nenedi man ecopo koyo kindwa ku Yehova ke nenedi? Tek peko ma wabecirone ubegalu lee, waromo bayu genogen mwa man cwinywa de copo tur. Sitani nwang’u kaka i lembe ma kumeno man eketho wapar nia Yehova umaruwa ngo. Wonabali ubemito wapar nia Yehova ku dilo pare re m’uketho wabesendara. Lembe ma kumeno utimere con ni Juisrael moko i Misiri. Ku kwong’a gilar giyiyo nia Yehova re m’ung’iyo Musa gikud Harun pi niwodhogi kud i ng’eca. (Ai 4:29-31) Ento i ng’eye kinde ma Farao udwoko kwo tek igi, giloko nia Musa gikud Harun re ma ginyayu peko i kumgi; giwacu kumae: “wuketho judagu ng’wicwa i wang’ Farao man i wang’ jutic pare, m’uketho palamularu i cing’gi kara unegwa.” (Ai 5:19-21) Giloko lembe iwi jurutic ma pwe pa Mungu. Eno lembe mi can mi tuko! Tek peko peri udaru galu nindo m’ulwar, iromo timo ang’o kara genogen peri iwi Yehova man iwi dilo pare ubed ma teki?

6. Lapor pa jabila Habakuk ubemiyo iwa ponji ma kani? (Habakuk 3:17-19)

⁶ Kor lembe mir adundeni ceke i rwo ni Yehova, man say kony pare. Jabila Habakuk de ugam unwang’ere ku peko dupa. Pi saa moko, copere eparu nia Yehova ubedieng’ ungo kude. Pieno erwo ni Yehova kud adundene ceke. Ewacu kumae: “E Yehova, abilwong’o rokani, man ibiwinjo ngo? . . . Ineno wi camuco [nedi]?” (Hab. 1:2, 3) Yehova udwoko wang’ rwo ma jatic pare urwo ko niai kud i adundene. (Hab. 2:2, 3) I ng’eye kinde ma Habakuk unyamu i lembe iwi ayi ma Yehova ubodho ko dhanu pare con, anyong’a pare udwogo kendo kakare. Cwinye udoko tek nia Yehova ubedieng’ pire man nia ecopo konye niciro peko moko ci. (Som Habakuk 3:17-19.) Lembuno ubemiyo iwa ponji ma kani? Tek ibenweng’iri ku peko, rwo i bang’ Yehova man kor ire kite m’ibewinjiri ko. I ng’eye ke say kony pare. Kan itimo kumeno, cwinyi copo bedo tek nia Yehova bimiyo iri tego m’icir ko peko peri. Kan inwang’u nia andha ebekonyi, yiyoyic peri i iye bidoko tek nisagu.

7. Wedi pa Shirley umito Shirley uyi lembang’o, man ang’o m’ugwoke kara kud enyoth yiyoyic pare i Yehova?

⁷ Bed ku ng’iyo mi timo lembe mi tipo. Lembuno ukonyo nyamego Shirley i ng’om mi Papouasie-Nouvelle-Guinée, kinde m’ebino kadhu kud i lembe ma tek. b Juruot pare ubino jucan, man ebino tek igi pi saa moko ninwang’u cam m’uromgi. Wat pare moko umito enyoth genogen m’etie ko iwi Yehova. Ewacu ire kumae: “Ibed iwacu nia tipo ma leng’ pa Mungu bekonyi, ebekonyi eno? Can ubethum de ngo kud i ot mwu. Igalu nibayu peri saa i tic mi rweyo lembanyong’a.” Shirley uwacu kumae: “Apenjara nia ‘eni ndhu andha Mungu ubedieng’ kudwa kunoke ngo?’ Ndhu ndhu arwo i bang’ Yehova man akoro ire lembe ceke m’uwok i paru para. Aweko ngo nisomo Biblia ku girasoma mwa mange, amedara nirweyo man nicidho i  coko bende.” I ng’eye Shirley ucaku nwang’u nia Yehova ubegwoko juruot pare. Juruot pare ukoso ngo gin ma gicam man gibino kud anyong’a. Ekoro kumae: “Anwang’u nia Yehova ubino dwoko wang’ kwac para.” (1 Tim. 6:6-8) Tek in de imoko kii i kum timo lembe mi tipo, ibiweko ngo peko kunoke jiji upok kindwu ku Yehova.

8. Lembang’o ma copo wok i kum umego ma gitie ku rwom i dilo pa Yehova?

⁸ Nikadhu kud i radio, televizio man internet, judegi mwa gibemewo rwonglembe mi vupo iwi umego ma gibetelo wiwa i dilo pa Yehova. (Zab. 31:13) Umego mwa moko jutwiyogi man jung’olo lembe i wigi nia gitie jurunek. Jukristu mi rundi ma kwong’a de ginwang’iri i wang’ lembe ma kumeno, kinde ma judoto jakwenda Paulo man jutwiye mananu i kol. Gitimo ang’o?

9. Jukristu moko gitimo ang’o kinde ma jutwiyo jakwenda Paulo?

⁹ Jukristu moko mi rundi ma kwong’a giweko konyo jakwenda Paulo kinde ma jutwiye i kol i Roma. (2 Tim. 1:8, 15) Pirang’o? Nyo lewic ubino negogi pilembe dhanu ubino neno Paulo ve jaraneki? (2 Tim. 2:8, 9) Kunoke nyo gibino lworo nia gin de saa moko jucopo makugi man junyayu ragedo i kumgi? Kadok gibino ku paru maeno kunoke ngo de, re kepar kite ma Paulo uwinjere ko. Eciro peko dupa man eketho kadok kwo pare de i ariti pigi. (Tic. 20:18-21; 2 Kor. 1:8) Kud wabed nyanok de ve dhanu maeno m’ukwero konyo Paulo saa m’ebino ku yeny mi kony! Lembang’o m’umito ngo wawil ko saa ma jubenyayu ragedo i kum ju ma gibetelo wiwa?

10. Lembang’o m’umito wapoy i kume tek jubenyayu ragedo i kum umego ma gibetelo wiwa?

¹⁰ Poy nia pirang’o jubenyayu ragedo i kumwa man nia ng’a m’uketho jubenyaye. 2 Timoteo 3:12 uwacu kumae: “Dhanu ceke ma gibemito giwor Mungu man gibed ku winjiri ku Kristu Yesu gibinwang’iri bende ku ragedo.” Pieno, iwa kud uwang’ nia Sitani re m’uketho wang’e i kum umego ma gibetelo wiwa.  Lembakeca pare utie niketho umego eno ginyoth gwoko bedoleng’ migi kara lembene unyay lworo i iwa.​—1 Pet. 5:8.

11. Lapor pa Onesifor ubemiyo iwa ponji ma kani? (2 Timoteo 1:16-18)

¹¹ Mediri nikonyo umego peri man dik cingi kugi. (Som 2 Timoteo 1:16-18.) I rundi ma kwong’a, Jakristu moko ma nyinge Onesifor utimo lembe m’ukoc ku mi jumange kinde ma Paulo n’i kol. ‘Lewic unege ngo nyanok de i kum nyoro ma jutwiyo ko [Paulo].’ Esayu Paulo man kinde m’enwang’e, eyenyo yo m’ecopo konye ko. Timo lembuno uketho kwo pa Onesifor i ariti. Lembe maeno ubemiyo iwa ponji ma kani? Wacikara ngo niweko lworo mi dhanu ucerwa nimiyo kony ni umego mwa ma jubenyayu ragedo i kumgi. Tung’ ku maeno, wek waceru bang’gi man wakonyugi. (Rie. 17:17) Gitie ku yeny mi mer man kony mwa.

12. Lapor mir umego ku nyimego mi Russie ubemiyo iwa ponji ma kani?

¹² Wakewec pir umego ku nyimego mwa mi ng’om mi Russie ma gimiyo kony ni juyic wagi ma jutwiyo i kol. Saa ma jutwiyo jumoko jubetero i wang’ kesi, umego ku nyimego mwa dupa gicidho pi nidiko cing’gi kugi. Lembuno ubemiyo iwa ponji ma kani? Kinde ma jubecido nying’ umego ma gibetelo wiwa, jutwiyogi, kunoke jubenyayu ragedo i kumgi, lworo kud umond i ii. Rwo pigi, kony juruot migi, man say yore mange m’icopo diko ko cingi kugi.​—Tic. 12:5; 2 Kor. 1:10, 11.

13. Cac copo nyotho genogen mwa iwi Yehova man iwi dilo pare nenedi?

¹³ Wedi mwa ma gitie ngo juyic, jurutic wadwa, kunoke awiya wadwa mi somo gicopo cayuwa pilembe waberweyo lembanyong’a, kunoke pilembe wabekwo nimakere ku cik mir ukungu pa Yehova. (1 Pet. 4:4) Gicopo wacu iwa kumae: “In itie dhanu ma ber, dini mwu no re ma lembe m’i iye tek dit, man wuworo kwa lembe ma kare ukadhu.” Jumoko ke cayuwa pi dhanu ma jubed jukoyo kud i cokiri, giwacu kumae: “Si wubed wuwacu nia wumeruru! . . .” Kit wec ma kumeno copo nyayu jiji i iwa. Wacopo caku penjara nia ‘eni cik pa Yehova e ubenurowa ngo ndhu andha? I dilo pare e nia lembe tie yot andha?’ Tek ibenweng’iri i wang’ lembe ma kumeno, icopo timo ang’o kara ibed ceng’ini ku Yehova man dilo pare?

14. Wacopo timo ang’o tek dhanu ubecayuwa pilembe wabekwo nimakere ku cik mir ukungu pa Yehova? (Zaburi 119:50-52)

¹⁴ Bed ku lembakeca mi timo gin m’atira i wang’ Yehova. Yob ubino ng’atu m’umoko kii i kum cik mir ukungu pa Yehova kadok jubino caye de. Ng’atu acel m’i kind ju m’ubino kethiri nia gi jurimb Yob uyero nia, kadok Yob uwor cik pa Mungu kunoke ngo, eca tie lembe ma dieng’o ngo i Mungu. (Yob 4:17, 18; 22:3) Yob ukwero vupo maeno. Eng’eyo nia cik mir ukungu mi gin ma ber ku gin ma rac ma Yehova uketho utie pare atira kwa, man ekeco niworogi. Eweko ngo jumange uketh enyoth bedo cuu pare. (Yob 27:5, 6) Lembuno ubemiyo iwa ponji ma kani? Kud iwek cac mi dhanu uketh ibed ku jiji iwi cik pa Yehova. Par pi lembe m’ineno in giri i kwo peri. Nyo ineno ngo wang’ dupa nia woro cik mir ukungu pa Yehova umiyo bero i kwo peri? Bed ku lembakeca mi bedo i dilo m’ubediko cinge i kum cik mir ukungu maeno. Kadok nwang’u cac ma jubeceyi ko uai kakani de, kindwu bipokere ngo nyanok de ku Yehova.​—Som Zaburi 119:50-52.

15. Jucayu Brizit pirang’o?

 ¹⁵ Wakenen lembe ma nyamego Brizit ma kwo i India unwang’ere ko. Wedi pare ubed ucaye pi yiyoyic pare. Nyanok i ng’ey m’elimo batizo i oro 1997, tic uweko won ot pare ma jayic ungo. Won ot pare ung’iyo nia mito en ku Brizit man awiya migi ma nyir ang’wen gidok gikwo i adhura mange kaka ma jurunyodo migi n’i iye. Ento kuca Brizit uwok unwang’ere i amulaic ma dit m’usagu. Calu won ot ubino mbe ku tic, ukwayere nia en re m’etim tic saa ceke pi nigwoko juruot migi. M’umedo maeno, cokiri ma ceng’ini kugi ubino bor i kilometre ma romo 350. Lembe ma rac utie nia, wedi pa won ot pare unyutho jai pi yiyoyic pare. Lembene udoko rac mandha uketho giai ku kuca de, gidok i kabedo mange. I ng’eye mbwang’ kumeni, won ot pare ulund utho. M’umedo maeno, nyaku migi mi oro 12 de udok utho ku twoyo mi kanser. Ku bati ma rac, wedi pa Brizit uloko lembe maeno zoo i wiye. Giwacu nia ka nang’ etie ngo Jamulembe pa Yehova nwang’u peko maeno ceke uwok ungo. Re Brizit umedere asu niketho genogen pare iwi Yehova man nibedo ceng’ini ku dilo pare.

16. Brizit unwang’u mugisa ma kani pilembe emoko kii i kum Yehova man dilo pare?

¹⁶ Calu ma Brizit ubino kwo bor ku cokiri, jaliew mi twodiri utielo cwinye nia ebed erwey lembanyong’a kaka m’ebekwo i iye man etim coko i bang’e kud awiya pare. Ku kwong’a, enwang’u nia lembene unure. Ento elubo telowic m’umego gimiyo ire. Ebed erweyo lembanyong’a, ebed etelo wi coko i ot pare, man ebed ekoyo saa mi timo thier mi juruot kud awiya pare ma nyir. Enwang’u adwogi ma kani? Brizit ubedo ku copo mi telo wi ponji mi Biblia dupa, man ju ma pol m’i kindgi ulimo batizo. I oro 2005 ecaku timo tic pa jayab yo ma nja. Enwang’u mugisa pi genogen pare m’eketho iwi Yehova man pi bedo ceng’ini ku dilo pare. Awiya pare ma nyir gibetimo ni Yehova ku bedopwe man kawoni cokiri utie ario kuca! Cwiny Brizit ubino tek nia Yehova re m’umiyo ire tego m’enyego ko ku peko man mi ciro cac mi wedi pare.

17. Wacikara nibedo ku lembakeca mi timo ang’o?

¹⁷ Sitani ubemito wayi nia Yehova konyowa ngo ka wabenwang’ara ku peko, man nia nibedo i dilo pare bidwoko iwa lembe tek magwei i kwo mwa. Ebemito lworo unyay i iwa kinde ma jubecido nying’ umego ma gibetelo wiwa, jubenyayu ragedo i kumgi kunoke saa ma jutwiyogi. Nikadhu kud i cac ma jubecayu kowa, ebemito wabay genogen mwa cen iwi cik mir ukungu pa Yehova man iwi dilo pare. Ento wang’eyo pir uwic pare; ecopo wondowa ngo. (2 Kor. 2:11) Bed ku lembakeca mi kwero cen vupo pa Sitani, ento mi gwoko bedoleng’ peri ni Yehova man ni dilo pare. Ng’ey nia Yehova biweki ngo nyanok de. (Zab. 28:7) Pieno, kud iwek gin moko ukoyi ki ku Yehova!​—Rum. 8:35-39.

18. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec m’ulubo?

¹⁸ I thiwiwec maeni waweco iwi peko ma tung’ tung’ ma copo ai iwa yo woko mi cokiri. Ento peko mange nuti ma ai iwa lundo kud i cokiri, ma romo ketho nigeno Yehova man dilo pare bedo iwa tek. Wacopo voyo peko maenogi nenedi? Wabiweco iwi lembene i thiwiwec m’ulubo.