1-2. (a) Oro mir anyong’a utie ang’o? (Nen sanduku ma thiwie tie “ Oro mir anyong’a ubino ang’o?”) (b) Nimakere ku Luka 4:16-19, Yesu ugam uweco iwi lembang’o?

I NG’OM moko, i ng’ei oro 50, dhanu betimo fet ma drikadri pi nipoi i kum lembe moko ma pire tek, calu ve ka rwoth moko ucamu ker pi oro 50. Julwong’o orone nia Oro mir anyong’a (Jubilé). Fet ma jutimo i oro maeno copo ting’o nindo, yenga, kunoke dwi ma dupa, ento i ng’eye, egam ethum man wi dhanu de gam wil i kume.

² I thiwiwec maeni, wabiweco pi Oro mir anyong’a ma ber nisagu fet ma nyithindho mir Israel gibed gitimo pi oro acel zoo kubang’ rundi mi 50. I Oro mir anyong’a ma con eca, nyithindho mir Israel gibed ginwang’u bedagonya. Pirang’o wacikara niponjo lembe iwi Oro mir anyong’a? Pilembe ebepoyo wiwa i kum yub moko ma ber mandha ma Yehova umaku piwa kara wanwang’ gony ma rondo ku rondo; bende wacopo nwang’u bero i kum yub maeno niai kawono. Yesu ugam uweco iwi gony maeno ma kaporne mbe.​—Som Luka 4:16-19.

3. Nimakere ku Lembe mi Julawi 25:8-12, Oro mir anyong’a ubed umio bero ma kani ni nyithindho mir Israel?

³ Kara wanyang’ ma ber i lembe ma Yesu umito yero kinde m’eweco iwi gony, wakewec iwi Oro mir anyong’a m’ubino yub ma Mungu umaku pi dhanu pare ma con. Yehova uyero ni nyithindho mir Israel kumae: “E wubidwoko rundi mi pier abije leng’, man wubiyero pi gony i ng’ombe ceke ni dhanune ceke: ebibedo rundi mir anyong’a iwu; e wubidok kubeng’wu kubeng’wu ng’atuman bang’ aba pare, man wubidok kubeng’wu kubeng’wu ng’atuman ba juode.”  (Som Lembe mi Julawi 25:8-12.) I thiwiwec m’ukadhu, waneno bero ma Sabatu ma kubang’ yenga ubed umio ni nyithindho mir Israel. Dong’ Oro mir anyong’a ke ubed umio igi bero ma kani? Kepar nia Jaisrael moko ugamu deni ma lee man pi nicule, elworo ng’om pare. I Oro mir anyong’a, judwoko ng’om pare. E edok i “bang’ aba pare,” eno ketho awiya pare gikoso ngo ng’om ma gibilagu. Kunoke nyo ng’atini ugamu deni ma lee m’ukwayu nia elworere gire ni ng’eca kunoke elwor nyathin pare pi nicule. I Oro mir anyong’a, ng’atu maeno m’ubino ng’eca dok “ba juode.” Eno ubed uketho jubedo ngo ng’eca nja ma genogen umbe! M’umbe jiji, yub maeno unyutho kamaleng’ nia Yehova ubino dieng’ lee pi dhanu pare!

4-5. Pirang’o pire tie tek lee nia waponj lembe iwi Oro mir anyong’a?

⁴ Oro mir anyong’a ubed umio bero ma kani mange? Yehova uyero kumae: “Jucan bibedo mbe kudi.” (Poi. 15:4) Eno ukoc bor ku lembe ma tin wabeneno i ng’om maeni, kum tin inwang’u ju m’ulony ubelony nisagu, jucan ke can migi ubecidho i wang’e!

⁵ Calu watie Jukristu, wambe i the Cik pa Musa. Pieno, walubo ngo cik ma Mungu umio ni nyithindho mir Israel m’uyero nia kwayu jubed jugony ng’eca i Oro mir anyong’a, juwek deni, kunoke judwok ng’om pa ng’atini. (Rum. 7:4; 10:4; Ef. 2:15) Ento pire tie tek lee nia waponj lembe iwi Oro mir anyong’a ma nyithindho mir Israel gibed gitimo. Pirang’o? Pilembe wacopo nwang’u gony m’ubepoyo wiwa i kum yub moko ma Yehova ugam umaku pi nyithindho mir Israel.

6. Dhanu ceke tie ku yeny ma jugony kogi kud i ang’o?

⁶ Ng’atuman m’i kindwa utie ku yeny mi gony, pilembe wan zoo watie ng’eca mi dubo, ma tie ng’eca ma rac mandha. Calu ma watie judubo, wabed watii, waremo man watho. Dhanu ma pol ginyang’ i lembe maeno kinde ma gibeneniri i maraya kunoke saa ma remo uketho gicidho i  yath. Bende, amora thum i kumwa saa ma watimo dubo. Jakwenda Paulo uyero nia ebino ‘i kol the cik mi dubo ma ni i wathkume.’ Emedo kumae: “Ei an a ng’atu ma ng’ic ng’a ma biwodha kud i kum mi tho maeni?”​—Rum. 7:23, 24.

7. Jabila Isaya uewo lembang’o iwi gony?

⁷ Lembe mir anyong’a utie nia Mungu umaku yub moko pi nigonyowa kud i ng’eca mi dubo. Yesu re ma tie ng’atu m’uyabu yo mi gony maeno. Oro ma kadhu 700 i wang’ ma fodi Yesu ubino ngo i ng’om, jabila Isaya uewo nia i rundi moko, dhanu binwang’u gony ma lee dit. Gony ma lee maeno bibedo ber nisagu gony ma nyithindho mir Israel gibed ginwang’u i Oro mir anyong’a. Egoro kumae: “Tipo pa Rwoth Yehova ni i wia; kum Yehova wira kara ayer rwonglembe ma ber ni ju ma mol; eora kara acang cwiny ju m’utur, kara ayer pi gony ni ng’eca.” (Isa. 61:1) Lembila maeno upong’o iwi ng’a?

8. Lembila ma Isaya uewo iwi gony upong’o iwi ng’a?

⁸ Lembila maeno ma pire tek lee m’uweco pi gony ucaku pong’o i ng’ei ma Yesu ucaku tic pare iwi ng’om keni. Kinde ma Yesu ucidho i kacokiri mi Nazareti, egam esomo tap lembila maeno pa Isaya ni Juyahudi ma gicokiri keca; esomo kumae: “Tipo pa [Yehova] ni i wia, kum ewira kara ayer lembanyong’a ni jucan: eora niyero pi gony ni ju ma juyakugi, man pi dwoko nenopiny ni abinga, nigonyo ju ma kumgi dhuth, niyero pi rundi pa [Yehova] ma yire.” I ng’eye, Yesu uyero nia lembila maeno upong’o i wie. (Lk. 4:16-19, 21) Yesu upong’o lembila maeno nenedi?

9. I rundi pa Yesu, dhanu ma pol gibino maru jugonygi kud i lembang’o?

⁹ I rundi ma Yesu ukwo i ie, dhanu gicaku nwang’u gony ma jabila Isaya uewo pire man ma Yesu usomo pire. Eno utie lemandha, pilembe Yesu uyero kumae: “Tinuni lembagora pa Mungu maeni timbre kakare i ithwu.” (Lk. 4:21) Copere nia dhanu ma pol m’uwinjo lembe ma Yesu usomo gibino maru nia giwok cen kud i the loc mi bimobim mi Roma. Saa moko nyo gin de gibino ku nen ma rom ku dhanu moko ario ma giwacu kumae: “Wageno nia en e ng’atu ma biwaru Israel.” (Lk. 24:13, 21) Wang’eyo nia Yesu uponjo ngo julub pare nia gijai i kum bimobim mir adici mi Roma. Ento eponjogi nia gimii “ni Kaisari  gin pa Kaisari.” (Mat. 22:21) Dong’ Yesu ukelo gony nenedi i rundi maeno?

10. Yesu uyabu yo mi gony ni dhanu kara giwoki kud i lembang’o?

¹⁰ Wod Mungu utimo lembe ario pi nikonyo dhanu ginwang’ gony. Mi kwong’o, eyabu yo mi gony ni dhanu kara giwoki kud i ponji mi vupo ma judong dini gibino nuro kogi. I rundi maeca, jubed judiyo Juyahudi ma dupa nilubo lemkei, man ponji mi vupo. (Mat. 5:31-37; 15:1-11) Ju m’ubed ugoyo korgi nia gibekonyo dhanu uwor Mungu gin gigi de gibed giwore ngo i ayi m’atira, pieno gibino ve abinga. Calu ma gikwero Masiya man gikwero lemandha m’eponjo, gimediri asu nibedo abinga man dubo migi de uwekere ngo. (Yoh. 9:1, 14-16, 35-41) Ento lemandha ma Yesu uponjo man lapor pare ma ber uketho ju ma mol ging’eyo lembe ma gicopo timo kara gibed agonya kud i ponji mi ndra.​—Mk. 1:22; 2:23–3:5.

11. Lembe mir ario ma Yesu utimo pi nigonyo dhanu utie ang’o?

¹¹ Mir ario, Yesu uthiero kwo pare pi nigonyo dhanu kud i ng’eca mi dubo. Calu ma Yesu umio kwo pare ni jamgony, Mungu copo weko dubo mi ju ma gitie ku yioyic i jamgonyne, man ma gibenyutho yioyic migine nikadhu kud i timo. (Ebr. 10:12-18) Yesu wacu kumae: “Tek Wod bigonyowu, wubibedo agonya andha.” (Yoh. 8:36) Andhandha, gony maeno ubino gony ma ber nisagu ma nyithindho mir Israel gibed ginwang’u i Oro mir anyong’a! Ku lapor, ng’atu ma jugonyo kud i ng’eca i Oro mir anyong’a, copo doko ng’eca kendo, kunoke ecopo tho athoa de. Ento gony ma Yesu umio birio nja ku nja.

12. Ng’agi ma gibino ju ma kwong’a m’unwang’u gony ma Yesu unyutho pire?

¹² I ceng’ mi Pentekoste mi oro 33 R.M., Yehova uwiro jukwenda pa Yesu man dhanu mange ku tipo maleng’. Kumeno re ma Yehova udwokogi ni nyithindho pare kara gibin gibim karacelo ku Yesu i polo. (Rum. 8:2, 15-17) Gin re ma gibino ju ma kwong’a m’unwang’u gony ma Yesu unyutho pire i kacokiri mi Nazareti. Dhanu maeno ma co ku ma mon gigam giwok kud i the ng’eca mi ponji mi ndra mi judong dini mi Juyahudi, man lemkei migi m’urombo ngo ku Lembagora. Bende i wang’ Mungu, gibino agonya kud i the loc mi tho ma dubo kelo. Yub ma Yehova umaku pi gonyo dhanu ucaku kinde m’ewiro julub pa Yesu ku tipo i oro 33 R.M., man yubne bijik i thum mi Bimobim mi oro elufu acel  pa Kristu. Saa ma bimobim maeno bijik, binwang’u lembang’o ma beco m’udaru timere?

13-14. M’uweko Jukristu ma juwiro ku tipo, jukani bende ma giromo nwang’u gony ma Yesu unyutho pire?

¹³ Tin, dhanu ma mol milioni dupa ma giai kud i thek ceke gitie ‘rombe mange.’ (Yoh. 10:16) Mungu ung’iogi ngo nicibimo karacelo ku Yesu i polo. Ento Biblia yero nia gitie ku genogen mi kwo rondo ku rondo iwi ng’om. Nyo in de itie ku genogen maeno?

¹⁴ Kadok kawoni de ibenwang’u kum bero ma ju ma juwiro ku tipo gibenwang’u. Calu m’itie ku yioyic i jamgony ma Yesu uthiero, icopo kwayu Yehova uwek dubo peri. Eno romo ketho ibedo ku winjiri ma ber kude, man inwang’u kwiocwiny i adundeni. (Ef. 1:7; Nyu. 7:14, 15) Kepar bende pi mugisa ma dupa m’ibenwang’u pilembe dong’ imbe i the ng’eca mi ponji mi ndra. Yesu uwacu kumae: “Wubing’eyo lemandha, e lemandhane bigonyowu.” (Yoh. 8:32) Watie ku mutoro ma yawe mbe ninwang’u gony maeno!

15. Wabinwang’u gony man mugisa ma kani i nindo m’ubino?

¹⁵ Wabinwang’u gony ma lee mandha i nindo m’ubino. Ceng’ini eni, Yesu binyotho dini mi ndra pet man ebijigo the bimobim ma rac mi dhanu. Ento Mungu bigwoko  “udul dhanu ma dit” m’ubetimo ire, man ebimio igi mugisa lee i ng’om ma bidoko ni paradiso. (Nyu. 7:9, 14) Dhanu ma wendgi lee mandha gibicer man gibibedo agonya i kum matoke ceke ma dubo p’Adamu ukelo.​—Tic. 24:15.

16. Dhanu binwang’u gony ma kani ma ber i nindo m’ubino?

¹⁶ I saa mi Bimobim mi oro elufu acel, Yesu ku ju ma gibibimo kugi gibidaru dubalaga kud i kum dhanu man gibikonyogi kara gibed ku winjiri ma ceng’ini ku Yehova. Saa maeno dhanu bibedo agonya kud i dubo man gibidoko leng’. Ebibedo calu Oro mir anyong’a mi nyithindho mir Israel ma con. Eno ubenyutho nia dhanu ceke ma gibetimo ni Yehova ku bedopwe gibidoko leng’ man gibitimo ngo dubo kendo nyanok de.

17. Isaya 65:21-23 ukoro lembang’o pi dhanu pa Mungu? (Nen cal m’i ng’eye.)

¹⁷ Lembila m’ukoro kite ma dhanu bikwo ko iwi ng’om nwang’ere i Isaya 65:21-23 (som.) Dhanu bibedo ngo junyap man gibikoso ngo tic. Ento Biblia unyutho nia i nindo maeno dhanu pa Mungu bitimo tic ma beco man ma bimio igi mutoro. Wacopo bedo ku genogen nia i ajiki mi Bimobim mi oro elufu acel pa Kristu, “jubigonyo giracwia pa Mungu en bende kud i ng’eca mi nyoth ni gony mi dwong’ mi nyithindho pa Mungu.”​—Rum. 8:21.

18. Ang’o m’uketho watie ku genogen nia wabikwo ma ber i nindo m’ubino?

¹⁸ Tap calu ma i rundi ma con Yehova umaku yub kara Juisrael gibed gitim tic man giyom bende, i the Bimobim mi oro elufu acel pa Kristu de, ebitimo kumeno. M’umbe jiji, saa mi timo thier ni Mungu bibedo nuti. Tin eni, kara dhanu ukwo kud anyong’a ukwayu gitim thier ni Mungu; i ng’om ma nyen bende ebibedo kumeno. Eyo, i the Bimobim mi oro elufu acel pa Kristu, dhanu ma gigwoko bedoleng’ migi gibikwo ku mutoro pilembe gin ceke gibitimo tic ma bimio igi anyong’a man gin ceke gibitimo ni Mungu.