Nen video ma nwang'ere

Nen lembe ma nwang'ere i iye

Penji mi jusom

Penji mi jusom

Cik ma nwang’ere i Lembe mi Julawi 19:16 m’uwacu nia “kud icung kum rimo pa wedu” thelembene tie ang’o, man eno ubemiyo iwa ponji ma kani?

Yehova ukwayu nyithindho mir Israel nia gibed leng’. Pi nikonyogi kara gibed leng’, eyero igi kumae: “Kud iwoth kun ku kun calu janying’ i kind juthu: kadi kud icung kum rimo pa wedu: an a Yehova.”​—Law. 19:2, 16.

Wec ma nia “kud icung kum rimo” utie wec mi lembabola mi dhu Juebrania. Dong’ ke thelembene tie ang’o? Buku moko mi Juyahudi m’uweco pi Lembe mi Julawi (The JPS Torah Commentary: Leviticus) ukoro kumae: “Theng giragora maeno . . . nikoro iye tie tek, pilembe etie tek ning’eyo thelembe mi wec [maeni] mi lembabola mi dhu Juebrania ma ka juloke nyutho nia, ‘kud icung iwi, i ng’et, ceng’ini.’”

Jururieko moko ma giponjo lembe iwi Biblia giparu nia wec maeno utie ku winjiri ku verse mir 15 m’uwacu nia “kud wutim gondri i lembapoka: kud inen wang’ jacan ber, kadi kud iyung wang’ ng’atu ma jatego; ento ipok lembe pa wedu pwe.” (Law. 19:15) Man nia cik ma nwang’ere i verse mir 16 m’ukwero nia “kud icung kum rimo” pa ng’atini copo nyutho nia dhanu pa Mungu gicikiri ngo nitimo juwagi rac, calu ve i lembe mi kesi, i lembe mi kuloka, kunoke i kind juruot, ma gitim ko lembe moko ci mi gondiri kara ginwang’ bero nikume. I andha wacikara ngo nitimo lembe maeno, re ayi ma cuu unuti ma jucopo nyang’ ko ma ber i wec m’i verse mir 16 eni.

Wakenen wec mi caku mi verse mir 16. Mungu ung’olo ni dhanu pare nia kud giwoth kun ku kun ku yero nying’, niwacu nicido nying’ ng’atini. Poy nia nicido nying’ ng’atini utie lundo rac mandha nisagu yero nying’, kum ecopo nyayu kadok peko bende. (Rie. 10:19; Ekl. 10:12-14; 1 Tim. 5:11-15; Yak. 3:6) Wang’ ma pol ng’atu m’ubecido nying’ wadi timo lembene akakaka pi ninyotho nyinge. Ng’atu m’ubecido nying’ wadi copo yero lembe mi ndra i kum wadi, kadok nwang’u lembene copo ketho wadine tho athoa de. Poy bende nia juyer lembacidi ugam ukelo rwonglembe mi ndra iwi Naboth, uketho jucanye ku kidi nitundo etho, ke mananu. (1 Ub. 21:8-13) Pieno, calu m’uyerere i thenge mir ario mi Lembe mi Julawi 19:16, ng’atu m’ubecido nying’ wadi copo ‘cungo i kum rimb’ wadine, niwacu ecopo ketho junege.

Bende, gin ma cwalu ng’atini nicido nying’ wadi, utie adegi ma nwang’u edage ko. Jukiewo kumae i 1 Yohana 3:15: “Ng’atu moko ci m’udagu umin utie janek, man wung’eyo nia janek moko mbe ma bedo ku kwo ma rondo ku rondo i iye.” Bende, i ng’ei ma Mungu uwacu nia “kud icung kum rimo pa wedu,” edok emedo nia “kud idag umeru ku yo i adundeni.”​—Law. 19:17.

Pieno, cik ma jukiewo i Lembe mi Julawi 19:16 ubemiyo cimowang’ ma tek ni Jukristu. Wacikara nicerara i kum paru ceke ma reco man i kum yero nying’ kunoke cido nying’ ng’atini. Tek ‘wacungo i kum rimb’ ng’atu moko, niwacu wabecido nyinge pilembe wamare ngo, kunoke kumira ubenegowa i kume, eca nyutho kamaleng’ nia wadage. Jukristu gicikiri nikoc magwei i kum lembuno.​—Mat. 12:36, 37.