Nen video ma nwang'ere

Nen lembe ma nwang'ere i iye

KPAWA MI KWO

Lapor ma beco m’alubo uketho anwang’u mugisa ma yawe mbe

Lapor ma beco m’alubo uketho anwang’u mugisa ma yawe mbe

SAA m’abino aradu, nirweyo lembanyong’a ubino ira lembe ma tek. Ento kinde m’abeteng’ini, jucaku mio ira tic m’abino paru nia aromo ko ngo. Dong’ wukewek akor iwu kite ma lapor ma beco mi dhanu moko ukonya ko nikabu lworo cen kud i ia, man uketho anwang’u mugisa ma tung’ tung’ i tic mi saa ceke m’atimo pi oro 58.

Anyolara i adhura mi Québec, i ng’om mi Canada i theng adhurane ma juweco Français i ie. Nying’ baba bino Louis, nying’ mama ke Zélia; gin ceke gigam gimara lee dit. Baba bino dhanu ma weco ngo akeca man emaru nisomo piny. An ke agam amaru nikiewo piny lee man abed aparu nia nindo moko abidoko journaliste.

Kinde m’abino ku oro kago 12, jalwo moko ma nyinge Rodolphe Soucy, ma gitimo tic giku babagi ubino yofwa ku jarimbe moko. Gin zoo gibino Jumulembe pa Yehova. Saa maeca nwang’u ang’eyo ngo lembe akeca iwi Jumulembe pa Yehova, man abed adieng’ ungo ku dini migi. Re kite ma gitio ko cuu ku Biblia pi nidwoko wang’ penji mwa utelo nen para lee. Lembene unyang’u junyodo para bende, pieno wagam wayio ponji mi Biblia.

Saa maeno nwang’u abesomo i école mi Katholiki. Wang’ acel acel, abed aweco kud awiya ma wasomo kugi iwi lembe m’abeponjo niai kud i Biblia. Nindo moko juponji mwa ma gibino jupadhri giwinjo wabeweco iwi lembe mi Biblia. Kakare nitio ku Biblia pi ninyutho nia abecwayu vupo, japadhrine acel uyero i wang’ awiya ceke nia atie jajai! Kadok lembene uledho dhoga lee de, re emio adwogi ma ber pilembe ekonya nineno nia ponji mi dini ma jubeponjo kowa i somo urombo ngo ku lembe ma Biblia ponjo. Anwang’u nia kwayu awek école maeca. Junyodo para de giyio, e adok i école mange.

KITE M’APONJO KO NIMARU TIC MI LEMBANYONG’A

Amedara asu niponjo Biblia, ento i thenge mi tipo atimo ngo mediri pio pio pilembe lworo ubed unega nirweyo lembanyong’a ot kubang’ ot. I saa maeno, dini mi Katholiki ubino ku tego lee man jurudinine gibed ginyayu ragedo ma kwiny i kumwa pi tic mi rweyo lembanyong’a. Maurice Duplessis ma i saa maeno ubino ministre mi kwong’o mi Québec udikere ku dini mi Katholiki. Ku kony pare, dhanu ubed usendo Jumulembe pa Yehova, man jubed jutwiogi atwiya zoo. Rweyo lembanyong’a ubed ukwayu tegocwiny ma lee.

Umego John Rae m’usomo dharaza mir abung’wen mi Gilead re m’ukonya kara akab lworo cen kud i ia. Umego John ung’eyo lembe dupa, ento ebino ng’atu ma mol, m’ung’eyo mupaka pare, man ma juweco i bang’e yot yot. Ebed emio ira juk wang’ acel acel mandha, ento lapor pare re m’umio ira ponji nisagu. Calu m’umego John ung’eyo ngo Français cuu, wang’ ma pol kan ebecidho i lembanyong’a, wabed wacidho wakude kara awoth loko ire dhok. Nindo ma lee ma watimo karacelo ku John uketho atuc ning’io nia kwayu adok Jamulembe pa Yehova. Oro apar i ng’ei ma warombo wang’ ma kwong’a ku Jumulembe pa Yehova, agam alimo batizo i nindo 26, dwi mir 5, oro 1951.

Lapor ma ber p’umego John Rae (A) ukonya (B) nikabu lworo m’ubed unega nirweyo lembanyong’a ot kubang’ ot

I cokiri mwa mir adhura mi Québec, dhanu ubino ngo lee akeca; ento umego ku nyimego ma pol gibino juyab yo. Lapor migi ma ber umio amora i kuma bende nicaku tic pa jayab yo. I saa maeno, wabed watio ku Biblia kende pi nirweyo lembanyong’a ot kubang’ ot. Calu ma wabed warweyo ngo ku girasoma, ubed ukwayu watii ku Biblia cuu mandha. Pieno atimo kero ning’eyo verse ma dupa mi Biblia ma romo konya i lembanyong’a. Ento dhanu ma pol gibed gikwero nisomo Biblia mange ceke ma dini mi Katholiki uyio ngo.

I oro 1952, agamu nyamego Simone Patry m’ugwoko bedoleng’ pare man ma wabino kude i cokiri ma rom. Wadok kude i adhura mi Montréal, man oro acel i ng’ei gamiri mwa, wanyolo nyathin ma nyaku man wacaku nyinge Lise. Kadok nwang’u akeaweko tic pa jayab yo i wang’ gamiri mwa de, re waku Simone wanwang’u nia kwayu ngo wasai giki mi kum akeca i kwo mwa kara wan zoo waketh wiwa i kum tic ma tung’ tung’ mi cokiri.

I ng’ei oro apar, adok acaku paru kendo cuu pi tic pa jayab yo. I oro 1962, kinde ma wacidho i Bethel mi Canada i Somo mi judong cokiri m’utimo dwi acel, juketho wabedo i ot ma rom kud umego Camille Ouellette. Amora m’umego Camille ubino ko pi tic mi lembanyong’a uwang’u ia lii, asagane ke pilembe ebino ku dhaku kud awiya bende. I saa maeno, i adhura mi Québec, junyodo ma juyab yo gibino nok dit, pilembe ebino lembe ma yot ungo igi; re Camille ubino tap ku lembakeca maeno. I kind saa ma watimo karacelo kude, eketho cwinya nia akeng’ii cuu i lembe para. I ng’ei dwi moko kende ci, anwang’u nia acopo caku tic pa jayab yo kendo. Jumoko giwacu nia amaku yub mi rieko ngo, ento asu acaku tic pa jayab yo pilembe cwinya bino tek nia Yehova bikonya kara amiara lee i tic mi rweyo lembanyong’a.

WADWOGO KENDO I QUÉBEC PI NITIMO TIC PA JAYAB YO MA SEGI

I oro 1964, jukwayu nia waku Simone wabed juyab yo ma segi i adhura mi Québec, kaka ma wadongo i ie, man watimo i adhura maeno pi oro ma lee. Saa maeno nwang’u lak ragedo ujwik, re fodi asu dhanu moko gibino sendo Jumulembe pa Yehova.

Ceng’ soko moko dhu uthieno, juwok jung’ola i adhura ma nok mi Sainte-Marie, m’ubino ceng’ini kud adhura mi Québec. Jaracik moko utera i polisi man eketho jubola i prizo pilembe abino rweyo ot kubang’ ot m’umbe rusa. I ng’eye, jutera i wang’ juji moko ma nyinge Baillargeon m’udongo lazangara. Epenja nia ng’a ma bipido i wiya. Kinde m’ayero nia tie Glen How, * ndiri make, uketho ekok kumae: “Ungo! En re ngo!” Glen How ubino umego ma jaracik (avocat) m’ubed upido iwi Jumulembe pa Yehova cuu mandha. I ng’eye, judongo mi kesi giwacu nia dong’ atie agonya.

Ragedo ma jubino nyayu i kumwa i adhura mi Québec uketho ebino tek ninwang’u kaka ma ber ma wacopo pangu pi nitimo coko. Wabed watimo coko i ot moko m’utii, ma ie ng’ic, kaka ma jubed juyiko i ie mutukari. Pi niroyo mor mor i ode, umego gibed gitio ku macin moko ma juledho ko i ot. I wang’ coko, wabed wacokara i ng’ete pi saa moko nwang’u wabekoro lembe ma beco ma wakadhu kud i ie pi nitielo cwinywa i kindwa.

Ebino lembe ma ber mandha nineno kite ma tic mi rweyo lembanyong’a ucego ko nyinge i kind oro ma dupa. I kum oro 1960, cokiri bino akwana i adhura mi Québec, i thenge mi Côte-Nord, man mi Gaspésie bende. Ento tin, wend umego ku nyimego umedere mi tuko ngo i kabedo maeno, man gicokiri i Udi Ker ma beco mandha.

WACAKU TIC MI LIEW

I oro 1977, watimo coko mi juliew mi twodiri i adhura mi Toronto, i Canada

I oro 1970, jukwayuwa nia wacak liewo twodiri. I ng’eye i oro 1973, adoko jaliew mi distrik. I kind oro maeno, anwang’u ponji lee i bang’ umego ma ging’eyo lembe dupa, calu ve umego Laurier Saumur * man David Splane, * ma gin ceke gitimo tic mi twodiri. I ng’ei coko maditman, waku David, wabed waweco iwi lembe ma ng’atuman copo timo pi nimedo bodho i ponji pare. Abepoi nindo moko umego David uyero ira kumae: “Léonce, ponji peri ma tokcen uwok ber dit. Re niai kud i lembe m’iponjo ca, an nwang’u aromo wodho korolembe ma tung’ tung’ adek!” Abed acoko lembe lee dit i korolembe para, pieno ugam ukwayu aponj niweco iwi lembe ma pigi tek.

Atimo tic i adhura ma tung’ tung’ ma yo nyangu mi Canada

Jubed juoro juliew mi distrik pi nitielo cwiny juliew mi twodiri. Ento jurwei ma pol mir adhura mi Québec ging’eya ma ber. Pieno kan acidho liewo jaliew mi twodiri moko, jurwei gibed gimito warwei lembanyong’a wakugi. Abed amaru nirweyo kugi, eno uketho abed anwang’u ngo saa akeca pi nibedo ku jaliew mi twodiri. Nindo acel, jaliew moko upoyo wiya kumae: “Ibetimo rac ungo nirweyo kud umego ku nyimego, ento wii kud uwil nia yenga maeni, ibino liewo an. An de atie ku yeny mi tielocwiny!” Juk ma ber maeno umio ira ponji ma yawe mbe.

I oro 1976, lembe mi can uwok i wiya rek. Simone ma dhaku para m’amaru akeca ucaku remo, man remone utere cil i tho. Ebino dhaku ma yawe mbe pilembe ebed emiere pi jumange man emaru Yehova mi tuko ngo. Gin m’ukonya niciro peko maeno ubino tic mi lembanyong’a m’amiara zoo i ie; bende adwoko foyofoc lee ni Yehova pilembe etielo cwinya lee i saa mi can maeno. I ng’eye, adok agamu nyamego Carolyn Elliott, m’ubino jayab yo ma won amora man ma weco Anglais; edwogo i adhura mi Québec pi nikonyo kaka ma yeny utie lee i ie. Carolyn weco nzanza i bang’ dhanu ceke man edieng’ lee pi jumange, asagane ju ma ginwang’iri nia gitie kendgi. Egam ekonya lee kinde ma wacaku tic mi twodiri.

ORO MOKO MA PIRE TEK LEE

I dwi mi kwong’o oro 1978, jukwaya acidh aponj umego ku nyimego ma julwong’o i somo ma kwong’a mi juyab yo i adhura mi Québec. Cwinya upido lee dit, pilembe nwang’u fodi an de alubo ngo somo maeno, man buku mi somone de nwang’u fodi aneno ngo. Lembe m’unyang’a utie nia i dharaza ma kwong’a m’aponjo, juyab yo ma ging’eyo lembe lee gibino dupa. Kadok nwang’u abino japonjo mi somo maeno de, re agam anwang’u ponji lee niai i bang’ awiya mi somone!

Dwi moko i ng’eye, i oro 1978, watimo Coko ma dit ma diko ng’om ma dupa i bar mi mupira mir adhura mi Montréal ma julwong’o Stade olympique; thiwi cokone bino “Yioyic m’uloyo” (Anglais). Ebino coko ma dit mandha ma nwang’u fodi ma kumeca utimere ngo i adhura mi Québec, man dhanu m’ucokiri i ie ubino 80 000. I saa mi coko ma dit maeno, atimo i Departema mi lembang’eya. Aweco ku ba journalistes ma pol, man abino kud anyong’a lee nineno lembe ma beco ma gikiewo i wiwa. Waweco kugi i Televizio man i radio pi saa ma kadhu 20, man giwotho penjowa ku penji ma tung’ tung’; i ng’eye, lembene wok i gazeti ma dupa mi ng’ombe. Lembe maeno umio lembatuca lee dit!

JUOROWA I KABEDO MANGE

I oro 1996, alokaloka ma lee utimere i kwo para. Niai m’alimo batizo, atimo i theng adhura mi Québec ma juweco Français i ie, re i ng’eye juora ni jaliew mi distrik i adhura mi Toronto kaka ma juweco Anglais i ie. Abino nwang’u nia aromo ngo ku rwom maeno man lworo ubed unega nimio korolembe i dhok mir Anglais pilembe ang’eyo dhokne cuu ngo. Saa maeno abed arwo wang’ ma pol man ajengara zoo iwi Yehova.

I wang’ caku tic i distrik mi Toronto, lworo ubino nega mi tuko ngo, ento kawoni acopo yero nia tic m’atimo pi oro ario i kabedo maeno umio ira mutoro lee. Carolyn ukonya nok nok kara acak weco Anglais cuu, man umego bende gikonya man giketho cwinya lee. I ng’ei nindo ma nok kende ci, watheyo mer ku dhanu dupa.

I yenga mi coko ma dit abed ayiko pi coko ma ditne, man abed atimo bende tic ma tung’ tung’, ento wang’ ma pol, ceng’ kas’abic ku reto abed acidh arweyo lembanyong’a ot kubang’ pi saa ma romo acel. Jumoko gicopo penjiri nia ‘pirang’o acidh arweyo lembanyong’a kas’abic m’urwonde ke tie coko ma dit ma lembe bipong’ lee i ie.’ Enre abed anwang’u nia niweco ku dhanu i lembanyong’a ketho awinjara ma ber. Nituc kawoni de, tic mi rweyo lembanyong’a mio ira mutoro lee.

I oro 1998, waku Carolyn juorowa ni juyab yo ma segi i adhura mi Montréal. Pi oro ma dupa, abed apangu tic mi rweyo lembanyong’a kaka ma dhanu bepong’ i ie, man abed atimo ku ju ma gikiewo lembang’eya pi nitiro paru ma rac ma dhanu tie ko iwi Jumulembe pa Yehova. Tin, waku Carolyn wabed warweyo lembanyong’a ni dhanu ma weco dhok mange ma gidwogo nindo ma ceng’ini eni i Canada, man ma gimaru niponjo lembe lee niai kud i Biblia.

Waku Carolyn ma min ot para

Kan abeparu pi oro 68 m’ukadhu niai m’alimo batizo, anwang’u nia Yehova umio ira mugisa ma yawe mbe. Anwang’u mutoro lee pilembe agam aponjo nimaru tic mi rweyo lembanyong’a, man akonyo dhanu dupa ung’eyo lemandha. I ng’ei m’awiya pa Lise ma nyara udongo, giku won ot pare ceke gidoko juyab yo ma nja. Kan abeneno kite m’ebemedere ko ku rweyo lembanyong’a kud amora, mutoro nega lee. Abedwoko foyofoc lee mandha ni umego ma gibino ira ni lapor ma ber, man ma gimio ira juk ma beco. Eno ukonya niteng’ini i thenge mi tipo, man nitimo ni Yehova i ayi ma tung’ tung’. Anwang’u nia wacopo medara nitimo tic ma dilo pa Yehova umio iwa kende kende tek wajengara iwi tipo maleng’ pa Yehova. (Zab. 51:11) Abemedara asu nidwoko foyofoc ni Yehova pilembe emio ira rwom ma yawe mbe mi yungo nyinge!​—Zab. 54:6.

^ par. 16 Som kpawa mi kwo p’umego W. Glen How, ma thiwie yero, La bataille n’est pas la vôtre, mais celle de Dieui Réveillez-vous ! mi Français mi nindo 22, dwi mir 4, 2000.

^ par. 20 Som kpawa mi kwo p’umego Laurier Saumur ma thiwie tie, J’ai trouvé quelque chose pour lequel il vaut la peine de lutter,” i Otkur ma Wiw mi Français mi nindo 15, dwi mir 2, 1977.

^ par. 20 Umego David Splane utie acel m’i kind umego mi Guriri m’utelowic mi Jumulembe pa Yehova.