1-2. (a) Pirang’o tin etie lembe ma tek ni dhanu dupa nigeno jutela mi ng’om maeni? (b) Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

 TIN etie lembe ma tek ni dhanu dupa nigeno jutela mi ng’om maeni. Gibeneno gavmenti ku cik ubegwoko kwa ju m’ulony man ju m’utie ku dito, ento gibemiyo ngo kony cuu ni jucan. Biblia uwacu nia ‘ng’atu acel bedo ku tego i kum wagi m’etime ko rac.’ (Ekl. 8:9) M’umedo maeno, judong dini moko de gibetimo lembe ma reco dupa m’uketho dhanu moko gibayu genogen migi iwi Mungu. Pieno, ka ng’atu moko uyiyo nia waponj kude Biblia, wabedo ku peko mi konye kara ebed ku genogen iwi Yehova man iwi dhanu m’eng’iyo utel wiwa.

² I andha, juponj Biblia kendgi ngo re ma gitie ku yeny mi bedo ku genogen iwi Yehova man iwi dilo pare. Kadok wan ma wadaru timo ni Yehova pi oro ma dupa de, wacikara nibedo ku yiyoyic nia saa ceke Yehova betimo lembe i atira. Saa moko lembe wok ma copo ketho geno Yehova doko iwa tek. I thiwiwec maeni wabiweco iwi lembe adek ma copo ketho yiyoyic mwa i amulaic: (1) kinde ma wabesomo lembe moko i Biblia, (2) kinde ma wabenwang’u telowic niai kud i dilo pa Yehova, man (3) kinde ma wabinwang’ara kud amulaic i nindo m’ubino.

3. Pirang’o lembe moko ma wabesomo i Biblia copo ketho geno Yehova bedo iwa teki?

 ³ Ka wabesomo Lembe pa Mungu, wacopo penjara nia pirang’o Yehova utimo lembe ni dhanu i ayi moko man pi yub  m’emaku. Ku lapor, i buku mi Wel, wanwang’u nia Yehova ung’olo tho iwi ng’atu moko mir Israel pi yen m’ekwanyu i ceng’ sabatu. Oro ma dupa i ng’ei lembuno, buku pa Samwel mir ario ukoro nia Yehova utimo kisa ni Daudi m’utimo abor ku dhaku pa ng’atini man m’unego nek. (Wel 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Wacopo penjara nia ‘pirang’o Yehova ulund utimo kisa ni Daudi m’unegonek man m’utimo abor, ma ke lundo eng’olo tho iwi ng’atu mange pi dubo m’unen ve nia utie ngo dubo ma peki?’ Pi ninwang’u wang’ penji eno, wakewec iwi lembe adek m’umito ngo wawil ko kinde ma wabesomo Biblia.

4. Giragora mi Thangambere 18:20, 21 man Poi mi cik 10:17, ubetego cwinywa nenedi pi pokolembe pa Yehova?

⁴ Lembe moko Biblia ukoro ngo igi acel acel. Ku lapor, wang’eyo nia Daudi uyewo racu pare kud adundene ceke. (Zab. 51:2-4) Ng’atu m’uturo cik mi sabatu ca ke utimo ang’o? Nyo ekwayu kisa pi gin m’etimo? Nyo i wang’e de elar eturo cik pa Yehova? Nyo elar ekwero kunoke ecayu juk ma jular jumiyo ire? Biblia uyero ngo. Ento cwinywa tek i kum lembe ma e: Yehova “en e pwe.” (Poi. 32:4) Pokolembe pare jengere iwi lemandha, ungo iwi lembe m’ewinjo awinja, iwi lembathunga, kunoke iwi lembe mange ma umo wang’ dhanu i kum pokolembe m’atira. (Som Thangambere 18:20, 21; Poi mi cik 10:17.) Tek wabemedara niponjo lembe iwi Yehova man iwi cik pare, e genogen mwa iwi pokolembe pare de bimedere ameda. Kadok wanwang’u lembe moko i Biblia m’uketho wapenjara ku penji ma fodi wanwang’u ngo wang’e pi kawoni de, re lembe ma wang’eyo iwi Mungu mwa uketho cwinywa tek nia etie ng’atu ma “pwe i yo pare ceke.”​—Zab. 145:17.

5. Kumwa mi dubo ketho wapoko ngo lembe i atira nenedi? (Nen bende sanduku “ Kumwa mi dubo ketho saa moko wanyang’ i lembe cuu ungo.”)

⁵ Kumwa mi dubo ketho saa moko wapoko ngo lembe i atira. Mungu ucwiyowa i ayi pare, uketho wamito jutim lembe ni dhanu de i atira. (Tha. 1:26) Ento calu ma waleng’ ungo, wacopo poko ngo lembe i atira kadok waparu nia wang’eyo lembene ceke de. Ku lapor, kepoy i kum ng’eicwiny m’unego Yona pi kisa ma Yehova utimo ni dhanu mi Nineve. (Yona 3:10–4:1) Re kenen adwogi mi kisane. Dhanu mi Nineve ma kadhu  elufu dak acel pier ario (120 000) ma giloko cwinygi giboth! Tokcenne, unwang’ere nia Yona re m’ukwayu ulok paru pare ento ungo Yehova.

6. Nyo Yehova ucikere nikoro thelembe mi yub pare iwa?

⁶ Yehova umbe ku yeny mi koro ni dhanu thelembe mi yub m’emaku. Andha, con Yehova ugam uweko jurutic pare ginyuth pidoic migi pi yub m’emaku kunoke m’ebecimaku. (Tha. 18:25; Yona 4:2, 3) Man saa moko ebed ekoro igi thelembene. (Yona 4:10, 11) Re kadok kumeno de, etie ngo cik ni Yehova nia ekor iwa thelembe mi yub pare. Calu etie Jacwic mwa, embe ku yeny ma nia walar wayi lembe m’ebecitimo, kunoke nia wadok wayiye i ng’eye.​—Isa. 40:13, 14; 55:9.

7. Peko mwa copo bedo ang’o man ke pirang’o?

⁷ M’umbe jiji, wayiyo ku cwinywa ceke nia Yehova timo lembe kwa i atira. Ento peko mwa copo bedo nigeno dhanu m’eng’iyo nia utel wiwa. Wacopo penjara nia dhanu ma gitie ku dito moko i wiwa i dilo pa Yehova, nyo andha gibetimo nimakere ku telowic pa Yehova kunoke ku telowic migi gigi? Saa moko nyo dhanu ma gikwo con i rundi mi Biblia de gibino ku paru ma kumeno. Wakedok iwi lapor ma waweco pire i  udukuwec mir 3. Wat pa ng’atu m’uturo cik mi ceng’ sabatu ca, saa moko nyo upenjere nia nyo andha Musa ular upenjo Yehova i wang’ ning’olo tho iwi umeggi. Bende, jarimb Uriya ma Jahiti ma Daudi utimo abor ku dhaku pare, copo wacu nia Daudi utiyo ku dito pare m’etie ko ubimo pi niuro matira mi nek ma nwang’u eromo ko. I andha, wacopo wacu ngo nia wageno Yehova, tek wageno ngo ju m’eketho utel wiwa i dilo pare man i cokiri, ma ke en de egenogi.

8. Winjiri ma kani m’utie i kind lembe ma jukoro pire i Tic mi Jukwenda 16:4, 5, ku kite ma cokiri mi Jukristu ubetimo ko tini?

⁸ Tin Yehova ubetelo wi thenge mi ng’om mi dilo pare nikadhu kud i bang’ “jamiru mandha man ma riek.” (Mat. 24:45) Calu ma guriri m’utelowic mi rundi ma kwong’a utimo, tin de jamiru maeno ubeneno wi dhanu pa Mungu iwi ng’om zoo, man ebemiyo telowic ni judong cokiri. (Som Tic mi Jukwenda 16:4, 5.) Judong cokiri ke gimiyo telowicne ni cokiri. Wanyutho genogen mwa nia Yehova timo lembe i atira, nwang’u wabeworo telowic m’ubeai i dilo pare man i bang’ judong cokiri.

9. Ecopo bedo iwa tek i saa ma kani nidiko cingwa ku yub ma judong cokiri gimaku, man ke pirang’o?

⁹ Saa moko ecopo bedo iwa tek nidiko cingwa i kum yub ma judong cokiri gimaku. Ku lapor, i oro m’ukadhu ceng’ini eni, jutimo alokaloka i cokiri dupa man i twodiri. I cokiri moko, judong cokiri gikwayu nia jurwey lembanyong’a gidok i cokiri mange kara kabedo upong’ ma ber i Ot Ker. Ka jukwayu nia wan de wadok i cokiri mange, wacopo nwang’u nia niweko jurimbwa ku wedi mwa utie lembe ma tek. Nyo judong cokiri gibed ginwang’u telowic pa Mungu ma nyutho kaka ma gior iye jarwey lembanyong’aman? Ungo. Lembuno de copo ketho niworo telowic ma gibemiyo iwa copo bedo tek. Re Yehova utie ku genogen iwi judong cokiri ma gimaku yub ma eno, man wan de mito wagengi. *

10. Nimakere ku Juebrania 13:17, pirang’o ukwayu wadik cingwa i kum yub mi judong cokiri?

 ¹⁰ Pirang’o wacikara nidiko cingwa i kum yub ma judong cokiri gimaku kadok nwang’u yubne ufoyo ngo iwa? Pilembe ka wadiko cingwa, wabigwoko bedo i acel m’i kind dhanu pa Mungu. (Efe. 4:2, 3) Cokiri bedo kud anyong’a tek dhanu ceke ubejolo ku jwigiri yub ma guriri mi judong cokiri umaku. (Som Juebrania 13:17.) M’usagu zoo, wanyutho nia wageno Yehova nwang’u wabediko cingwa ku ju ma en de etie ku genogen i wigi pi nigwokowa.​—Tic. 20:28.

11. Ang’o ma copo ketho genogen mwa iwi telowic ma wanwang’u i bang’ judong cokiri umedere ameda?

¹¹ Tek wabepoy nia judong cokiri girwo pi nikwayu tipo ma leng’ kinde ma gibeng’iyo i lembe mi cokiri, genogen mwa iwi telowic ma wanwang’u i bang’gi bimedere ameda. Ging’iyo bende cuu i cik mir ukungu mi Biblia m’uweco pi lembene man gilubo telowic ma dilo pa Yehova umiyo igi. Gitie kud ava mi nyayu anyong’a i Yehova man mi gwoko dhanu pare cuu. Judong cokiri ging’eyo nia gibidwoko wel ni Mungu i ayi ma gibetiyo ko ku tic m’emiyo i korgi. (1 Pet. 5:2, 3) Kepar pi lembe ma e: I ng’om m’akoyakoya mi rangi, mi dini, man ma lembgamba upong’ i iye, dhanu pa Yehova lundo gitie i acel pi niworo de Mungu acel mandha. Lembuno ubetimere ndhu nikum kony ma Yehova ubemiyo ni dilo pare!

12. Judong cokiri gicikiri nitimo lembang’o pi ning’eyo ka nyo andha ng’atini uloko cwinye?

¹² Yehova umiyo rwom ma dit ni judong cokiri pi nigwoko cokiri ubed leng’. Tek Jakristu moko utimo dubo ma pek, Yehova ubekwayu judong cokiri ging’ii ka nyo ng’atune uromo nibedo i cokiri kunoke ngo. Kud i lembe ma ging’iyone, acel utie nineno ka nyo andha ng’atune uloko cwinye pi gin m’etimo. Ecopo nyutho nia ve eloko cwinye, re nyo andha edagu gin ma rac m’etimo? Nyo ekeco nia ebidotimo ngo kendo dubone? Tek jurimo ma reco re m’ucwale nitimo lembe ma rac, nyo etie ayika nithumo the mer pare cen kugi? Judong cokiri girwo i bang’ Yehova, ging’iyo i lembe cuu nimakere ku Lembagora, man gineno pidoic ma jadubo utie ko i kum lembe m’etimo. E i ng’eye gineno ka nyo jadubone copo bedo asu i cokiri kunoke ngo. Saa moko, jucikiri nikoyo jadubone cen kud i cokiri.​—1 Kor. 5:11-13.

13. Adieng’acwiny ma kani ma wacopo bedo ko tek jukoyo jarimbwa kunoke wat mwa moko kud i cokiri?

¹³ Genogen mwa iwi Yehova copo nwang’ere nenedi i amulaici? Tek ng’atu ma jukoyo kud i cokiri utie ngo jarimbwa kunoke wat mwa, ecopo bedo iwa yot nijolo yub mi judong cokiri. Ento yiyo lembene copo bedo iwa tek ka ng’atu ma jukoyone tie jarimbwa. Wacopo paru nia judong cokiri ginyang’ ungo i lembenegi ceke, kunoke wacopo bedo ku jiji nia saa moko nyo gipoko ngo lembe i ayi ma Yehova ubekwayu i bang’gi. Ang’o ma copo konyowa nibedo ku nen ma cuu i kum yub ma gimaku?

14. Ang’o ma copo konyowa tek judong’ cokiri ginwang’u nia mito jukoy jarimbwa kunoke wedi mwa moko kud i cokiri?

¹⁴ Umito wapoy nia koyo ng’atini kud i cokiri utie yub ma Yehova re m’umaku; eno miyo bero ni cokiri man jadubo ma jukoyo de copo nwang’u berone. Tek juweko  asu jadubo m’uloko ngo cwinye i cokiri, ecopo nyotho jumange de. (Gal. 5:9) M’umedo maeno, ecopo ng’eyo ngo kadhiri mi racu mi dubo pare, man ecopo neno ngo thelembe m’ukwayu etim iye alokaloka i paru pare man i timo pare kara enwang’ kendo bero pa Yehova. (Ekl. 8:11) Ukwayu wang’ey nia ka judong cokiri ginwang’u nia jucikiri nikoyo ng’atini kud i cokiri, eca nwang’u ging’iyo i lembene cuu mandha. Calu jupoklembe ma con mir Israel, judong cokiri de ging’eyo nia ‘gibepoko lembe pi dhanu ngo ento pi Yehova.’​—2 Kei. 19:6, 7.

15. Pirang’o wacikara nigeno telowic pa Yehova kawoni nisagu m’i wang’e?

¹⁵ Calu m’ajiki mi ng’om maeni dong’ udhingo ceng’ini magwei, ukwayu wabed ku genogen nisagu m’i wang’e iwi ayi ma Yehova ubetimo ko. Pirang’o? Pilembe i saa mi masendi ma dit, saa moko nyo wabinwang’u telowic ma nyang’ i iye kunoke niwore copo nen iwa ni gin ma tek. I andha, Yehova biweco ngo i bang’ ng’atuman m’i kindwa acel acel. Copere nia ebimiyo telowic nikadhu kud i bang’ dhanu m’eng’iyo utel wiwa. Eno bibedo ngo saa ma wabed i iye ku jiji i kum telowic ma wanwang’u, kunoke nipenjiri nia ‘Telowic maeni uai andha i bang’ Yehova, kunoke umego ma gibetelo wiwa re ma gibetiyo ku paru migi gigi?’ Nyo ibigeno Yehova man dilo pare i saa maeno? Nen m’itie ko kawoni iwi telowic m’ibenwang’u i dilo pa Mungu nikadhu kud i bang’ ju m’utelo wiwa, bikonyi ninwang’u wang’ penji eno. Tek ibed igeno telowic m’ibenwang’u tin man iworogi m’umbe galu, copere nia i saa mi masendi ma dit de ibitimo lembe ma rom.​—Luka 16:10.

16. Genogen mwa iwi pokolembe pa Yehova binwang’ere nenedi i amulaic i nindo m’ubino?

¹⁶ Lembe mange de nuti m’ukwayu wang’ii iye cuu, niwacu nen ma wabibedo ko iwi pokolembe pa Yehova i ajiki mi ng’om maeni. Kawoni fodi watie ku genogen nia dhanu dupa ma gibetimo ngo ni Yehova, uketho i iye wedi mwa, gibimaku yub mi timo ire. Ento i Armagedon, nikadhu kud i bang’ Yesu, Yehova bimaku yub ma tokcen pigi. (Mat. 25:31-33; 2 Thes. 1:7-9) Wan ungo ma wabing’iyo nia ng’atu ma e kunoke ma ca re ma Yehova utim ire kisa kunoke ngo. (Mat. 25:34, 41, 46) Nyo wabibedo ku genogen iwi pokolembe pa Yehova, kunoke nyo wabiweko nitimo ni Yehova  pilembe emaku yub m’unyang’uwa ngo? Ukwayu waketh genogen mwa iwi Yehova udok tek niai kawoni, kara i nindo m’ubino wagene kud adunde mwa ceke.

17. Wabinwang’u bero ma kani i kum pokolembe pa Yehova i ajiki mi ng’om ma rac maeni?

¹⁷ Kepar kite ma wabiwinjara ko i ng’om ma nyen pa Mungu, kinde ma wabeneno adwogi mi pokoleme pa Yehova. Dini mi vupo dong’ upe, kuloka m’ubecwalu dhanu i kum ketho cwiny hai i kum piny de umbe, man lembgamba m’ubed usendo dhanu man m’ubed umiyo can i kum dhanu ceke dong’ gimbe. Kubang’ ceng’ remo, tiyo, man tho ma wedi ma wamaru ma gibed githo ko de dong’ umbe. Sitani ku pajogi pare de jutwiyogi pi oro elufu acel. Peko ceke ma tin unyai nikum jai de dong’ githum. (Nyu. 20:2, 3) Wabibedo kud anyong’a lee pilembe wageno nia saa ceke Yehova timo lembe i atira!

18. Calu m’ugorere i Wel 11:4-6 man 21:5, wacopo nwang’u ponji ma kani i kum lapor mi nyithindho mir Israeli?

¹⁸ Nyo kwo mwa i ng’om ma nyen bimiyo peko moko ma biketho genogen mwa iwi ayi ma Yehova timo ko lembe i amulaici? Wakewec iwi lembe m’ukadhu nyanok i ng’ei ma nyithindho mir Israel giwok kud i ng’eca i ng’om mi Misiri. Jumoko ucaku wagiri nia gimbe ku cam ma numu ma gibed gicamu i Misiri, man gicaku cayu mana ma Yehova umiyo igi. (Som Wel 11:4-6; 21:5.) Nyo wan de wacopo bedo ku paru ma rom eno i ng’ei masendi ma diti? Wang’eyo ngo gog tic ma wabibedo ko pi niyiko ng’om m’unyothere udok ma leng’, man nidwoke nok nok ni paradizo. Re ubenen nia tic bibedo lee m’ukwayu jutim, man ve kwo bibedo ngo yot i acaki. Nyo wan de wabicaku wagara pi gin ma Yehova bimiyo iwa saa maeno? Gin ma wang’eyo utie nia: Tek watie ku foyofoc pi gin ma Yehova ubemiyo iwa tin eni, e wabibedo bende ku foyofoc lee kadok i saa maeca.

19. Icopo dolo dhu ponji mi thiwiwec maeni nenedi?

¹⁹ Saa ceke Yehova timo lembe i atira. Mito cwinywa ubed tek i kum lembuno. Mito bende wabed ku genogen iwi ju ma Yehova de ugeno pi nimiyo iwa telowic pare. Kud wawil nyanok de ku lembe ma Yehova uyero nikadhu kud i bang’ jabila pare Isaya nia, ‘Tego mwu bibedo ni kum bedoyo man nyutho genogen.’​—Isa. 30:15.