Nen video ma nwang'ere

Nen lembe ma nwang'ere i iye

THIWIWEC MIR 6

Gin ma Biblia ubenyutho iwi Won m’uketho jukiewe

Gin ma Biblia ubenyutho iwi Won m’uketho jukiewe

“Kieu lembe ceke m’ayero iri i kitabu.”​—YER. 30:2.

WER 96 Buku pa Mungu en e lonyo

I ADUNDO a

1. Pirang’o itie ku foyofoc pi Biblia?

 WABEDWOKO foyofoc lee mandha ni Yehova Mungu pi Biblia m’emiyo iwa! Pilembe nikadhu kud i iye, ebemiyo iwa juk mi rieko ma romo konyowa ninyego ku peko mwa tin. Ebemiyo iwa bende genogen ma ber mandha pi nindo m’ubino. M’usagu zoo, nikadhu kud i Biblia, Yehova unyutho iwa kite pare ma beco ma tung’ tung’. Ka wabenyamu i lembe iwi kitenegi, lembene mulo adundewa lee man ecwaluwa nibedo ku winjiri ma ceng’ini ku Mungu mwa.​—Zab. 25:14.

2. Con Yehova ubed unyuthere ni dhanu i yore ma kani?

2 Yehova ubemito dhanu ung’eye. Con ebed enyuthere ni dhanu nikadhu kud i lek, i ginmawokiwang’, man kud i bang’ jumalaika. (Wel 12:6; Tic. 10:3, 4) Ka nwang’u jukiewo ngo pi lembe maeno, nwang’u wang’eyo ngo lembenegi. Lembuno re m’uketho Yehova uketho dhanu ukiewo lembe m’emito wang’ey “i kitabu.” (Yer. 30:2) “Mungu, yo pare [pwe],” pieno cwinywa tek nia bodho m’etiyo ko pi niweco kudwa utie ber mandha man etie iwa bende ku kony.​—Zab. 18:30.

3. Yehova uketho Biblia ugwokere nenedi nitundo tin? (Isaya 40:8)

3 Som Isaya 40:8. Lembe pa Mungu udaru miyo telowic ma ber mandha ni dhanu ma co ku ma mon pi oro elufu swa. Lembene ucopere nenedi? I andha, Lembe pa Mungu jugam jukiewo con iwi jamtic ma nyothere; pieno, giragorane ma con m’anganga ma jukiewone, kawoni dong’ gimbe. Ento Yehova uketho juloko lembe m’i igi iwi karatasi mange. Kadok dhanu m’uloko lembene gibino dhanu ma gileng’ ungo de, re gibedo ku wang’gi lee mandha kinde ma gibeloke. Ku lapor, jararieko moko ukiewo pi Lembagora mi dhu Juebrania kumae: “Wang’eyo nia buku mange mbe ma con ma juloko tap tap calu maeni.” Pieno, kadok rundi ukadhu dupa, kadok jugam jukiewe iwi jamtic ma nyothere, man ju ma gikiewe gibino dhanu ma gileng’ ungo de, re cwinywa tek nia lembe ma tin wabesomo i Biblia urombo ku paru pa Yehova ma Won.

4. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

4 Yehova re m’ubemiyo “giramiya ceke ma ber man ma cuu.” (Yak. 1:17) Kud i kind giramiya ma beco ma Yehova udaru miyo iwa, acel utie Biblia. Ka ng’atu moko umiyo iwa giramiya, eno nyutho nia ng’atune ung’eyowa man eng’eyo bende yeny mwa. Ng’atu m’umiyo iwa Biblia bende kumeno. Wanwang’u ponji dupa iwi Yehova ka wabenyamu i lembe iwi giramiya maeno. Wanyang’ nia eng’eyowa lee, ke ku yeny mwa ceke. I thiwiwec maeni, wabiweco iwi kite adek pa Yehova ma Biblia ubeponjo kowa: Rieko, bedopwe, man mer pare. Pi nicaku, wakenenu yo ma tung’ tung’ ma Biblia ubenyutho ko rieko pa Mungu.

BIBLIA UBENYUTHO RIEKO PA MUNGU

5. Biblia unyutho rieko pa Mungu i yo moko acel ma kani?

5 Yehova ung’eyo nia watie ku yeny mi juk mi rieko pare. Biblia ma tie giramiya pare upong’ ku rieko. Juk m’i iye utie kud adwogi ma beco iwi dhanu. Biblia loko kwo mijo. Kinde ma Musa ukiewo buku abic ma kwong’a mi Biblia, ewacu ni Israel thek pa Mungu kumae: “En e gin mananu ngo iwu; kum en e kwo mu.” (Poi. 32:47) Dhanu ma gibeworo lembe m’i Lembagora, gicopo bedo ku kwo ma ber man kud anyong’a. (Zab. 1:2, 3) Kadok jukiewo Lembe pa Mungu rundi dupa ukadhu de, re eno ujwigo ngo tego m’etie ko mi loko kwo mijo. Ku lapor, i jw.org, i thiwiwec “Biblia loko kwo,” ibinwang’u wend dhanu ma kadhu 50 ma gitimo alokaloka ma dongo i kwo migi pilembe giworo juk m’i Biblia.​—1 Thes. 2:13.

6. Pirang’o wacopo yero nia buku mange mbe ma jucopo poro ku Biblia?

6 Buku mange mbe ma jucopo poro ku Biblia. Pirang’o wayero kumeno? Pilembe Yehova Mungu ma tie Won bukune, etie jategokpo, ebedo rondo ku rondo, man rieko pare kaporne mbe. Weg buku ma pol githo giweko buku migi, man juk m’i bukunegi de kakare kadhu nimakere ku oro m’ubecidho. Ento juk ma nwang’ere i Biblia bedo mi nja, man gitie ku kony ni dhanu m’ubekwo i rundi ceke. Kinde ma wabesomo buku maeno ma leng’ man wabenyamu i lembe iwi gin ma wabeponjo, Won bukune konyowa ku tego mi tipo pare ma leng’ kara wanen kite ma waromo tiyo ko ku juk m’i iye i kwo mwa. (Zab. 119:27; Mal. 3:16; Ebr. 4:12) Eyo, etie kud ava mi konyowa. Nyo lembuno ubecwaluwa ngo nibesomo Biblia nja?

Biblia udiko dhanu pa Yehova i acel i rundi ma con nenedi, man tin ke edikogi nenedi? (Nen udukuwec mir 7-8)

7. Biblia udiko dhanu pa Mungu nenedi i rundi ma coni?

7 Lembe mange m’ubenyutho nia Biblia utie ku rieko pa Mungu, utie nikum tego m’ebediko ko dhanu pa Mungu i acel. Kinde ma nyithindho mir Israel gimondo i Ng’om mi lembang’ola, gibedo kaka ma tung’ tung’. Jumoko udoko judwarnam, jutung leya, man jurufur. Juisrael ma gibekwo i kabedo acel, gicopo wil nidieng’ ku juwaggi ma gibekwo i kabedo mange. Ento Yehova umaku yub kara saa moko gibed gicokiri karacelo pi niwinjo Lembe pare ma jubesomo man ma jubekoro iye. (Poi. 31:10-13; Neh. 8:2, 8, 18) Kepim nineno kite ma Juisrael copo winjiri ko saa ma gitundo i Yeruzalem, man gibeneno milioni mi Juisrael mange m’uai i kabedo ma tung’ tung’! Yehova ubed ukonyo dhanu pare i ayi maeno pi nibedo i acel. I ng’eye kinde ma jucaku the cokiri mi Jukristu, dhanu dupa ubino i iye: Jumaco ku jumamon ma weco dhok ma tung’ tung’, julonyo ku jucan, man ju m’usomo ku m’usomo ngo. Ento calu gin ceke gimaru Lembagora, e gibedo i acel pi nitimo thier ni Mungu mandha. Jumange m’udoko juyic, gibed ginyang’ i Lembe pa Mungu kende kende nikum kony mi juyic waggi man nikum cokiri kugi karacelo.​—Tic. 2:42; 8:30, 31.

8. Biblia ubediko dhanu pa Yehova nenedi i rundi mwa tini?

8 Mungu mwa ma riek ubemedere asu niponjo man nidiko dhanu pare i acel nikadhu kud i Biblia. Biblia utie ku lemandha ceke ma watie ku yenyne pi ning’eyo Yehova. Wacokara thiri thiri i coko, man i coko ma dongo pi niwinjo Lembagora ma jubesomo, ma jubekoro man ma jubeweco i wiye. Biblia utie jamtic ma pire tek mandha ma Yehova ubetiyo ko pi nikonyo dhanu pare “kara gitim ire ku cwinygi acel.”​—Zef. 3:9.

9. Kite ma kani m’ukwayu wabed ko kara wanyang’ i lembe m’i Biblia? (Luka 10:21)

9 Wakenenu gin mange m’ubenyutho rieko pa Yehova. Eketho jukiewo lembe dupa i Lembagora, ma ju ma mol kendgi re ma gicopo nyang’ i iye. (Som Luka 10:21.) Dhanu mi kaka ceke somo Biblia. Jararieko moko uyero nia, Biblia “utie ngo kende kende buku ma jusomo lee nisagu, ento etie bende buku ma jusomo akethacwiny nisagu mange ceke.” Re ju ma mol kendgi re ma ginyang’ i iye man gitiyo ku lembe m’eyero.​—2 Kor. 3:15, 16.

10. Rieko pa Yehova unyuthere i Biblia i yo mange ma kani?

10 Rieko pa Yehova unyuthere i Biblia i yo mange bende. Yehova ubetiyo ku Lembagora, ungo kende kende pi niponjowa i ungu, ento bende pi niponjo man nijuko cwiny ng’atuman acel acel m’i kindwa. Wan ceke waromo neno nia Yehova ubedieng’ piwa tek wabesomo Lembe pare. (Isa. 30:21) Kinde m’ibino nweng’iri i peko, idaru somo Lembagora wang’ adi m’inwang’u ko nia ve jukiewo lembene athothi piri? I andha, Biblia ubetelo nen mi dhanu milioni dupa. Dong’ ecopere nenedi nia lembe m’i iye ubed tap gin m’itie ku yenyne? Tie pilembe Won Biblia utie Ng’atu ma riek nisagu zoo.​—2 Tim. 3:16, 17.

BIBLIA UBENYUTHO BEDOPWE PA MUNGU

11. Mungu unyuthere nenedi nia etie ngo won akoyakoya kinde m’eketho jukiew Biblia?

11 Kite mange ma pire tek ma Yehova tie ko, utie bedopwe. (Poi. 32:4) Bedopwe utie ku winjiri ma ceng’ini ku bedo mbe kud akoyakoya, man Yehova de utie ngo won akoyakoya. (Tic. 10:34, 35; Rum. 2:11) Bedo mbe kud akoyakoya parene unyuthere i dhok ma jutiyo ko pi nikiewo Biblia. Kud i kind buku 39 ma kwong’a mi Biblia, ma pol jukiewo i dhok mi Juebrania, ma dhanu pa Mungu gibed ginyang’ i iye yot yot saa maeca. Ento i rundi ma kwong’a, dhok ma jubed jutiyo ko akeca utie dhu Jugiriki. Pieno, dong buku 27 mi Biblia judok jukiewo asagane i dhok maeno. Yehova ucerere ngo nia Lembe pare ubed i dhok acel kende. Tin dhanu milioni swa ubeweco dhok dupa ma tung’ tung’. Dhanu eno gibing’eyo Yehova nenedi?

12. Wec m’i Daniel 12:4, ubepong’o i yo ma kani i rundi maeni mi kajik ceng’i?

12 Nikadhu kud i bang’ jabila Daniel, Yehova ung’olo nia i nindo mi kajik ceng’, “ng’eyong’ec” mi nyang’ i Biblia “bimedre,” niwacu dhanu dupa binyang’ i iye. (Som Daniel 12:4.) Yo acel ma ng’eyong’ec eno umedere ko utie nikadhu kud i loko Biblia ku girasoma mange, wodhogi iwi karatasi man pokogi ni dhanu dupa. Biblia utie buku ma juloko i dhok ma tung’ tung’ man ma jupoko ni dhanu nisagu buku mange ceke iwi ng’om. Wang’ ma pol, Biblia ma kampuni mi jukuloka uwodho beine tie tek nisagu. Jumulembe pa Yehova lundo, gidaru loko Biblia ma zoo kunoke thenge, i dhok ma kadhu 240, man ng’atu moko ci copo nwang’e mi mananu. Lembuno uketho dhanu mi thek ceke ubewinjo ‘lembanyong’a mi Ker’ ma fodi kajik k’utundo ngo. (Mat. 24:14) Mungu mwa ma pwe, ubemiyo kaka mi somo Lembe pare ni dhanu dupa kara ging’eye. Eno ceke utie pilembe emaruwa lee dit.

BIBLIA UBENYUTHO MER PA MUNGU

13. Pirang’o wacopo yero nia Biblia ubenyutho mer pa Yehova? (Yoh. 21:25)

13 Biblia ubekonyowa ninyang’ nia kite ma dit m’usagu zoo pa Yehova utie mer. (1 Yoh. 4:8) Wakenen gin ma Yehova uketho jukiewo i Biblia ku m’eketho jukiewo ngo. Gin m’eketho jukiewo utie tap lembe ma watie ku yenyne kara wabed ku winjiri ma ceng’ini kude, kara wakwo kud anyong’a niai kawoni man kara wanwang’ kwo ma rondo ku rondo. Ento calu m’emaruwa, enurowa ngo ku lembe dupa ma thindho thindho ma wambe ku yenyne.​—Som Yohana 21:25.

14. Mer pa Mungu unyuthere i yo mange ma kani nikadhu kud i lembe ma jukiewo i Biblia?

14 Yehova unyutho bende nia emaruwa pilembe ayi m’ebeweco ko kudwa ubemiyo iwa yung. I Biblia, erieyo ngo cik iwi lembe zoo m’ukwayu watim ku m’ukwayu ngo watim i kwo mwa. Ento eketho jukiewo pi lembe ma dhanu moko gikadhu kud i iye, lembila man juk kara ukonywa watii ku copo mwa mi paru lembe pi nimaku yub ma cuu. I ayi maeno re ma Lembe pa Mungu ubecwaluwa nimaru Yehova man niwore niai kud i adundewa.

Pirang’o wacikara ninyamu i lembe iwi ayi ma Yehova utiyo ko ku dhanu pare coni? (Nen udukuwec mir 15)

15. (a) Biblia unyutho nenedi nia Yehova ubedieng’ piwa lee? (b) Calu ma junyutho i cal, ng’atuman ubenyamu i lapor pa ng’a ma Biblia uweco pire? (Tha. 39:1, 10-12; 2 Ub. 5:1-3; Luka 2:25-38)

15 Biblia unyutho nia Yehova ubedieng’ piwa lee mandha. Nenedi? Lembe pare upong’ ku gin m’unyutho kite ma dhanu winjiri ko. Wacopo nyang’ ma ber i ayi ma dhanu ma con gibed giwinjiri ko pilembe gin de gibino “dhanu ma ku kum calu wan.” (Yak. 5:17) M’usagu zoo, ayi ma Yehova ubetiyo ko kudwa uketho wabenyang’ kamaleng’ nia etie “jamer lee man e jakisa.”​—Yak. 5:11.

16. Ka wasomo pi gin ma Yehova utimo ni dhanu ma gidubo man ma giloko cwinygi, lembene ponjowa ku lembang’o i wiye? (Isaya 55:7)

16 Biblia unyutho mer ma Yehova umaru kowa i yo mange bende. Lembagora ubetego cwinywa nia Mungu biwekowa ngo kadok watimo kosa. Juisrael gibed gidubo ni Yehova wang’ udul; re saa ma ka giyewo dubo migi ku cwinygi ceke, Mungu ubed utimo igi kisa. (Som Isaya 55:7.) Jukristu mi rundi ma kwong’a de gigam ging’eyo nia Mungu umarugi lee. Ku kony mi tipo ma leng’, jakwenda Paulo ukwayu juyic wadi nia ‘giwek [lembe] man gijuk cwiny’ ng’atu m’ubed utimo dubo ma pek ento m’udog uloko cwinye. (2 Kor. 2:6, 7; 1 Kor. 5:1-5) Etie lembe ma jukocwinyjo nineno nia Yehova kuno ngo jurutic pare pilembe ya gikier! Ento ekonyogi, etwinyogi man elwong’ogi nia gidwog i bang’e. Eng’olo nia ebitimo kumeno ni judubo ceke ma giloko cwinygi i nindo mwa tin.​—Yak. 4:8-10.

NEN ‘GIRAMIYA MA BER’ MI LEMBE PA MUNGU NI GIN MA PIRE TEK

17. Pirang’o Biblia utie giramiya ma segi?

17 Yehova umiyo iwa giramiya ma ber mi tuko ngo. Pirang’o Biblia Lembe pare utie giramiya ma segi? Calu ma waneno, Biblia ubenyutho rieko pa Mungu, bedopwe pare man mer pare. Buku eno ubenyutho kamaleng’ nia Yehova ubemito wang’eye. Emito bende wabed jurimbe.

18. Wacopo nyutho foyofoc mwa nenedi pi Biblia ma tie ‘giramiya ma ber’ ma Yehova umiyo?

18 Wamito ngo wanen Lembe pa Mungu ni gin mi tuko, pi kum etie ‘giramiya ma ber.’ (Yak. 1:17) Dong’ wek wanyuth foyofoc pire! Wacopo nyutho foyofocne nwang’u wabesomo lembe m’i iye man nwang’u wabenyamu igi. Ka watimo kumeno, cwinywa copo bedo tek nia Won m’uketho jukiewe bimiyo mugisa iwi kero mwa, man ‘wabinwang’u ng’eyong’ec pa Mungu.’​—Rie. 2:5.

WER 98 Lembagora ceke Mungu yuyo en i wie

a Biblia ubekonyowa kara kindwa ubed ceng’ini ku Yehova. Buku ma leng’ maeno romo ponjowa ku lembang’o iwi rieko pa Mungu, iwi bedopwe man iwi mer pare? Lembe ma wabeponjo copo konyowa nibedo ku foyofoc lee pi Lembe pa Mungu man nineno Biblia ni giramiya ma Wegwa m’i polo umiyo iwa.