1. Dhanu pa Yehova gicopo nwang’iri ku kit peko ma kani?

NYO ibekadhu kud i peko moko ma tek? Saa moko nyo ng’atu moko i cokiri utimi rac. (Yak. 3:2) Nyo ke jurutic wedu kunoke awiya wedu mi somo gibecei pilembe ibetimo ni Yehova. (1 Pet. 4:3, 4) Kunoke nyo wedi peri gibeceri nicidho i coko, kunoke ninyutho pi yioyic peri ni jumange. (Mat. 10:35, 36) Kinde ma ka pekone udoko tek, icopo paru nia dong’ iwek nitimo ni Yehova. Re ng’ei nia kadok ibenweng’iri ku peko ma nenedi de, Yehova bimio iri rieko kara imak yub ma cuu man kero m’icir ko pekone.

2. Nimakere ku Jurumi 15:4, somo Lembe pa Mungu copo konyowa nenedi?

² Yehova uketho jukiewo i Biblia, lapor mi dhanu ma gileng’ ungo calu wan, ma giciro peko ma dongo i kwo migi. Pirang’o? Kara lembene umii iwa ponji. Eno re m’uketho Yehova utio ku Paulo kara egor lembe ma nwang’ere i Jurumi 15:4. (Som.) Ka wabesomo lembe maeno, wabinwang’u jukocwiny man genogen. Kara wanwang’ bero i lembenegi, ukwayu ngo wajik nisomo Biblia asoma kende. Ento wacikara niweko Lembagora ulok paru mwa man umul adundewa. Ku lapor, wacopo timo ang’o tek wamito wanwang’ juk moko ma romo konyowa nivoyo peko mwa? Wacopo tio ku bodho ang’wen ma e: (1) Rwo, (2) Paru lembe, (3) Nyamu i lembe, man (4) Tio ku lembene. Wabineno kite ma waromo tio ko ku lembe ang’wen maeno. * I ng’eye, wabitio ku bodho maeno pi ninwang’u ponji i lembe m’ubimo Daudi man Paulo ginwang’iri ko i kwo migi.

3. I wang’ nicaku somo Biblia, ukwayu itim ang’o, man ke pirang’o?

 ³ (1) Rwo. I wang’ nicaku somo Biblia, kway Yehova ukonyi inen ponji m’icopo nwang’u i gin m’ibecisomone. Ku lapor, kwaye ekonyi inwang’ cik mir ukungu mi Biblia ma romo konyi kara ing’ei gin m’icopo timo.​—Flp. 4:6, 7; Yak. 1:5.

4. Ang’o ma copo konyi nineno lembe m’ibesomo i Biblia ni gin m’ubetimere andha?

⁴ (2) Par lembe. Yehova ucwiowa ku copo mi paru lembe i ayi ma wang’u ijo. Kara lembe m’ibesomo i Biblia ubed ni gin m’ubetimere andha, kepim nineno lembe m’ibesomo i paru peri man kethiri kaka ng’atu m’ibesomo pire. Pim nineno gin ma ng’atune uneno, man winj i kumi kite ma ng’atune copo winjere ko.

5. Nyamu i lembe utie ang’o, man icopo nyamu i lembe nenedi?

⁵ (3) Nyam i lembe. Nyamu i lembe, utie niparu lembe cuu mandha iwi gin m’ibesomo man nineno kite ma lembene umulo ko kumi. Ekonyojo nidiko paru ma tung’ tung’ man ninyang’ ma ber i gin ma jubesomo. Nisomo Biblia m’umbe nyamu i lembe, utie ve jambkum gari ma jucoko dhoge i boksi. Nyamu i lembe ke ubedo ve twiyo jambkumene kara ecung iwi tiende. Kara inyam i lembe, ukwayu ipenjiri ku penji ma e, man isai dwokowang’gi: ‘Ng’atu m’asomo pire eni utimo lembang’o pi nivoyo peko pare? Yehova ke ukonye nenedi? Acopo tio ku ponji m’anwang’u eni nenedi pi niciro peko m’abenwang’ara ko?’

6. Pirang’o wacikara nitio ku gin ma wabeponjo?

⁶ (4) Tii ku lembene. Yesu uwacu nia, ka wabetio ngo ku lembe ma wabeponjo i kwo mwa, eca nwang’u watie ve ng’atu m’ugiero ot pare iwi kwiyo. Tic m’etimo utie tic ma tek, re nwang’u ebayu tego pare mananu. Pirang’o? Pilembe kinde ma yamu ku pii ubino, ode rungere. (Mat. 7:24-27) Kumeno bende, ka warwo, waparu lembe, man wanyamu ie, ento wabetio ngo ku lembe ma waponjone i kwo mwa, eca nwang’u wasendara mananu; pilembe wabicungo ngo ma tek ka yioyic mwa binwang’ere i amulaic. Ento tek wabetio ku lembe ma wabeponjo, wabimaku yub ma cuu, wabibedo ku kwiocwiny mir adunde, man wabibedo ku yioyic ma tek. (Isa. 48:17, 18) Kawoni wakenen kite ma lembe ang’wen maeno copo konyo kowa ninwang’u ponji i lembe m’ubimo Daudi unwang’ere ko i kwo pare.

7. Wabiweco iwi lembang’o kawoni?

⁷ Nyo jarimbi kunoke wedi peri moko utimi raci? Ka eyo, gin ma romo konyi utie niponjo lembe iwi gin ma Daudi utimo kinde ma wode ma Absalom utime rac man emito edok ni ubimo kakare.​—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Icopo timo ang’o kara inwang’ kony pa Yehova?

⁸ (1) Rwo. Nyuth ni Yehova i rwo kite m’ibewinjiri ko pi lembe ma rac ma jutimo iri. (Zab. 6:6-9) Kud imung’ ire wang’ lembe. I ng’eye, kwaye ekonyi inwang’ cik mir ukungu ma romo konyi ning’eyo gin m’umito itim.

9. Lembang’o m’ukadhu i kind Daudi giku Absalom?

⁹ (2) Par lembe. Par kite ma lembe ubino kadhu ko, man nen kite ma lembene ugam utimo ko Daudi rac. Pi oro ma dupa, Absalom utimo tego pi niketho dhanu umare. (2 Sam. 15:7) Kinde m’enwang’u nia dong’ saa uromo, eoro julib i kind Israel ceke kara giyik ire yo ma dhanu gijole ko ni ubimo. Eketho kadok Ahithofel m’utie acel m’i kind jurimb Daudi man ng’atu m’eporo kude thelembe de udiko cinge i jai pare. Absalom  ukethere en gire ni ubimo, man emito eneg Daudi, ma ve ubino remo lee saa maeca. (Zab. 41:1-9) Kinde ma Daudi uwinjo lembe ma Absalom ubetimo, e eringo cen kud i Yerusalem. I ng’eye, jurumony pa Absalom utugo lwiny i dhu jurumony pa Daudi. E lwiny uwok uvoyogi, man Absalom de utho i lwinyne.

10. Nwang’u ubimo Daudi copo timo ang’o?

¹⁰ Kepar kite ma Daudi copo winjere ko saa ma lembuno ceke uwok i wie. Daudi umaru Absalom man Ahithofel de tie ng’atu m’egeno. Re dhanu ario maeno ceke gicibe. Ginyayu can ma dit i ie, man gimito kadok ninege anega zoo. Nwang’u Daudi copo bayu genogen pare iwi jurimbe mange ceke, m’epar ko nia gin de gidiko cing’gi ku Absalom i kume. Nwang’u ecopo dieng’ pire gire man eringo kende, kunoke nwang’u cwinye romo tur magwei. Re Daudi utimo ngo lembuno ceke, ento evoyo peko maeno zoo. Dong’ ang’o m’ukonye nivoyo pekonegi?

11. Daudi utimo ang’o kinde m’ebino nwang’ere i wang’ lembe ma tek?

¹¹ (3) Nyam i lembe. Icopo nwang’u ponji ma kani i lembe maeno? Dwok wang’ penji ma e: “Daudi utimo ang’o pi nibodhere?” Eweko ngo lembene ung’abu cwinye, man emaku ngo yub ma vur vur. Kadok ndiri de eweko ngo unege ma dong’ ekos ko gin m’umaku etim. Ento ekwayu kony i bang’ Yehova, man bende i bang’ jurimbe. Egalu ngo nitio ku yub m’emaku. Kadok lembe ma jutimo ire unyayu can lee i cwinye de, re ebayu ngo genogen pare iwi jumange, man ebedo ngo kud akece i ie. Emedere asu nigeno Yehova man jurimbe mange bende.

12. Yehova utimo ang’o pi nikonyo Daudi?

¹² Yehova ukonyo Daudi nenedi? Kan itimo sayusac, ibinwang’u nia Yehova umio ire tego kara ecir peko maeno. (Zab. 3:1-8) * Yehova upoko Mugisa iwi yub ma Daudi umaku. Ekonyo bende jurimbe mange ma gibino kiedo pi Daudi m’ubimo migi.

13. Icopo lubo lapor pa Daudi nenedi kinde ma junyayu ng’eicwiny i ii? (Matayo 18:15-17)

¹³ (4) Tii ku lembene. Penjiri kumae: ‘Acopo lubo lapor pa Daudi nenedi?’ Tim pio idar peko m’ibenweng’iri ko. Nimakere ku lembe m’inweng’iri ko, icopo tio ku juk ma Yesu umio, kunoke cik mir ukungu ma nwang’ere i Matayo thek 18. (Som Matayo 18:15-17.) Ento mito ngo imak yub vur vur kinde ma ng’eicwiny ubenegi. Ukwayu irwo i bang’ Yehova ukonyi kara kumi ukwii man ing’ei gin m’icopo timo. Kud ibai genogen peri iwi jurimbi, ento jol kony ma gimio iri. (Rie. 17:17) M’usagu zoo, wor juk ma Yehova ubemio iri nikadhu kud i Lembe pare.​—Rie. 3:5, 6.

14. Lembe ma nwang’ere i 2 Timoteo 1:12-16; 4:6-11, 17-22, copo tielo cwinyi i saa ma kani?

¹⁴ Nyo wedi peri ubenyayu ragedo i kumi pilembe ibetimo ni Yehova? Nyo ibekwo i ng’om ma jucero ie tic mi Jumulembe pa Yehova, kunoke ma jukwere akwera zoo i ie? Ka eyo, lembe ma nwang’ere i 2 Timoteo 1:12-16 man 4:6-11, 17-22 * copo tielo cwinyi. Paulo kiewo giragora maeno kinde m’ebino i kol.

15. Icopo kwayu ang’o i bang’ Yehova?

¹⁵ (1) Rwo. I wang’ caku somo giragora eno, kor peko peri ni Yehova i rwo, man nyuth ire kite ma lembene uketho ibewinjiri ko. Kud imung’ ire wang’ lembe. I ng’eye, kwaye ekonyi inwang’ cik mir ukungu i lembe ma  Paulo unwang’ere ko, ma bikonyi ning’eyo gin m’umaku itim.

16. Paulo unwang’ere i wang’ lembang’o?

¹⁶ (2) Par lembe. Keketh nia itie Paulo. Jutwiye i kol i Roma. I wang’e de elar ebino i kol, re i kolne maeni eng’eyo nia dong’ jubecinege. Jurimbe moko uwenje, man tego pare de uvoc.​—2 Tim. 1:15.

17. Nwang’u Paulo copo timo ang’o?

¹⁷ Nwang’u Paulo copo ketho wie zoo i kum lembe ma con, m’epar ko nia ka nwang’u etie ngo Jakristu ma won amora, nwang’u jutwiye ngo. Nwang’u ng’eicwiny copo make i kum umego mir Asia m’uweke, man nwang’u ecopo bayu genogen pare iwi jurimbe mange de. Ento etimo ngo lembe maeno ceke. Dong’ ang’o m’ukonye nibedo asu ku genogen iwi jurimbe, man nia Yehova bimio ire mugisa?

18. Paulo utimo ang’o kinde m’ebino nwang’ere i peko?

¹⁸ (3) Nyam i lembe. Dwok wang’ penji ma e: “Paulo utimo ang’o kara enwang’ kony?” Kadok Paulo ung’eyo nia judhingo nege de, re gin ma pire bino tek ire ubino nimio yung ni Yehova. Man emedere niparu iwi ayi m’ecopo tielo ko cwiny jumange. Ejengere iwi Yehova nikadhu kud i rwo. (2 Tim. 1:3) Kakare niketho wie akeca iwi umego ma giweke, enyutho foyofoc ma lee pi kony ma jurimbe gimio ire. M’umedo maeno, Paulo umedere niponjo Lembe pa Mungu. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) M’usagu zoo, ebino ku genogen nia Yehova giku Yesu gimare, giweke ngo man eng’eyo nia gibimio ire mugisa pi tic pare m’etimo ku gwoko bedoleng’.

19. Yehova ukonyo Paulo nenedi?

¹⁹ Yehova ular uyero ni Paulo nia calu edoko Jakristu, en de jubinyayu ragedo i kume. (Tic. 21:11-13) Yehova ukonyo Paulo nenedi? Edwoko wang’ rwo pare man ebed emio ire tego . (2 Tim. 4:17) Paulo ung’eyo nia ebinwang’u mugisa pi tic ma tek m’etimo. Bende, Yehova uketho jurimbe gimio ire kony.

20. Nimakere ku Jurumi 8:38, 39, icopo lubo lapor pa Paulo nenedi?

²⁰ (4) Tii ku lembene. Penjiri kumae: ‘Acopo lubo lapor pa Paulo nenedi?’ Calu Paulo, mito wan de wang’ei nia jubinyayu ragedo i kumwa pi yioyic mwa. (Mk. 10:29, 30) Kara wagwok bedoleng’ mwa ni Yehova kinde ma wan’i peko, ukwayu wajengara zoo i wie nikadhu kud i rwo, man waponj Lembe pare thirithiri. Bende, ukwayu saa ceke wapoi nia, gin ma pire tek ma wacikara nitimo, utie nimio yung ni Yehova. Mito wabed ma cwinywa tek nia Yehova biwekowa ngo kadok nyanok de, man gin moko mbe acel de ma copo cere nimaruwa.​—Som Jurumi 8:38, 39; Ebr. 13:5, 6.

21. Ang’o m’ukonyo nyamego Aya man Hector nivoyo peko migi?

²¹ Kadok wanwang’ara i peko ma nenedi de, lapor ma tung’ tung’ ma nwang’ere i Biblia copo konyowa nicirogi. Ku lapor, nyamego Aya ma tie jayab yo i Japan, uwacu nia kpawa pa Yona ukonye nivoyo lworo m’ebino ko mi rweyo lembanyong’a kaka ma dhanu bepong’ i ie. Aradu moko ma nyinge Hector ma kwo Indonesia, ma jurunyodo pare gitie ngo Jumulembe pa Yehova ke uwacu nia, lapor pa Rutha ucwale ning’eyo Yehova man nitimo ire.

22. Ang’o ma romo konyi kara inwang’ kony lee i dram mi Biblia, kunoke i lembe m’i thiwiwec “Lub lapor mi yioyic migi”?

²² Icopo nwang’u lapor ma tung’ tung’ m’i Biblia ma romo konyi nenedi? Video mwa, dram m’awinja man thiwiwec “Lub lapor mi yioyic migi,” copo konyi nineno lembe m’ibesomo  i Biblia ni gin m’ubetimere andha. * I wang’ nineno, niwinjjo, kunoke nisomo lembe maeno m’inwang’u i sayusac peri, kway Yehova ukonyi inwang’ ponji ma tap m’iromo tio ko. Kethiri kaka ng’atu ma juweco pire. Nyam lembe iwi gin ma jurutic pa Yehova maeno gitimo man kite ma Yehova ukonyo kogi nivoyo peko migi. I ng’eye, tii ku ponji m’inwang’une i lembe m’inweng’iri i ie. Dwok foyofoc ni Yehova pi kony m’ebemio iri. Nyuth foyofocne m’isai ko yo ma in bende itiel ko cwiny jumange man ikonygi.

23. Nimakere kud Isaya 41:10, 13, Yehova ung’olo iwa nia ebitimo ang’o?

²³ Kwo tie tek i ng’om ma tin Sitani ubebimo wie, man saa moko wang’eyo ngo gin m’umaku watim. (2 Tim. 3:1) Ento mito ngo cwinya ng’abere. Yehova ung’eyo peko ma wabekadhu kud i ie. Eng’olo nia ebimakuwa ku cinge ma tek ma yor acwic, kinde ma watie ku yeny mi kony. (Som Isaya 41:10, 13.) Wang’eyo nia Yehova bikonyowa man Lembe pare bimio iwa tego ma wacir ko peko moko ci ma wabenwang’ara ko.