1-3. (a) Aradu ceke gibenwang’iri i wang’ lembe ma kani, man wacopo poro lembene kud ang’o? (Nen cal mir acaki.) (b) Thiwiwec maeni bikonyo nenedi aradu ma gitie Jukristu?

KEPAR nia ipangu nicidho i adhura moko ma bor pi lembe ma pire tek. Pi wothne, ubekwayu iidh basi. Kinde m’itundo kaka ma jumaku i ie basi, wii uwok ulal pilembe keca dhanu tie dupa dit, man basi de tie dupa. Ento, lembe ma ber utie nia ing’eyo cuu mandha kaka m’imito cidho i ie man basi m’ubekwayu imaki. Ibimaku ngo basi mange, pilembe ing’eyo nia kan imaku basi mange, ebiteri kaka mange.

² Kwo tie ve woth; man aradu ke, gitie ve dhanu m’ubemito maku basi. Saa moko icopo nweng’iri i wang’ lembe dupa dit m’ubekwayu ing’ii nitimo i kwo peri, man wii de copo lal nia ing’ii ma kani dhe. Ento kan ing’eyo cuu mandha kaka m’imito itund i ie, ebibedo yot iri nimaku ng’iong’ic m’atira. Dong’ icikiri nimaku ng’iong’ic ma kani?

³ Thiwiwec maeni bidwoko wang’ penji maeno, man ebikonyi kara i kwo peri zoo, itim lembe ma foyo i Yehova. Niwacu, ilub telowic pa Yehova i yub ceke m’ibemaku i kwo peri, calu ve kit somo  m’ibisomo, kit tic m’ibitimo, nyo ibigamu dhaku kunoke ibigiero, man nyo ibinyolo awiya. Bende, thiwiwec maeni bikonyi kara itim kero nitundo i kum lembakeca mi tipo, niwacu lembakeca ma biketho icor ceng’ini magwei ku Yehova. Kan iketho wii zoo i kum timo ni Yehova, ng’ei m’umbe jiji nia ebipoko mugisa i wii, man ebikonyi kara lembe bed miero iri.​—Som Lembrieko 16:3.

4. Wabiponjo lembang’o i thiwiwec maeni?

⁴ Etie ber niketho lembakeca ma tung’ tung’ mi tipo. Pirang’o? Wabiponjo thelembe adek. Thelembene mi kwong’o ku mir ario, bikonyi inyang’ nia kan itimo kero pi nitundo i kum lembakeca mi tipo, ibidoko jarimb Yehova ma ceng’ini mandha. Thelembene mir adek binyutho nia pirang’o etie ber niketho lembakecanegi ma fodi itie nyanok.

5. Thelembe ma pire tek akeca mi ketho lembakeca mi tipo utie ma kani?

⁵ Thelembe mi kwong’o man ma pire tek akeca mi ketho lembakeca mi tipo utie pi ninyutho foyofoc mwa ni Yehova pi mer pare man pi lembe ceke m’edaru timo iwa. Jagor Zaburi moko ugam uyero kumae: “En e gin ma ber ya jufoi Yehova . . . Kum in, Yehova, inyayu mutoro i ia ni kum tic peri: abisagu ni kum tic mi cingi.” (Zab. 92:1, 4) Kepar pi piny ceke ma Yehova umio iri: emio iri kwo, Biblia, cokiri, genogen mi kwo rondo ku rondo i Paradiso; eketho bende ing’eyo lemandha i wie. Kan ibeketho lembakeca mi tipo, nwang’u ibenyutho ni Yehova nia ibefoye pi lembe maeno ceke, man lembuno biketho ibibedo ku winjiri ma ceng’ini magwei kude.

6. (a) Niketho lembakeca mi tipo romo bedo ku matoke ma kani iwi winjiri peri ku Yehova? (b) Kekwan lembakeca moko m’icopo ketho ma fodi i nyanok.

⁶ Thelembe mir ario mi ketho lembakeca mi tipo utie nia kinde m’ibeii nitundo i kumgi, nwang’u ibetimo bende tic ma ber ni Yehova. Lembuno biketho ibidoko jarimb Yehova ma ceng’ini mandha. Jakwenda Paulo uyero kumae: “Mungu en e won gondri ngo ma nia wie wil kum tic mu man mer ma wunyutho kum nyinge.” (Ebr. 6:10) Kadok itie nyathin, icopo ketho lembakeca mi tipo. Ku lapor, Christine ubino ku oro 10 kende saa m’emaku yub mi besomo kpawa mi kwo mi Jumulembe pa Yehova ma gigwoko bedoleng’ migi. Toby ubino ku oro 12, kinde m’eketho lembakeca mi somo Biblia kpo i wang’ nilimo batizo. Bende, Maxim ubino ku oro 11 man nyamin ma Noemi ubino ku oro 10 kinde ma gilimo batizo. Gin ario zoo gigam giketho lembakeca mi timo i Bethel. Kara giketh wigi zoo i kum lembakeca maeno, gimwono i kor ot pagi, karatasi ma jubed jupong’o pi nimondo i Bethel. Ka in ke? Nyo ibeparu pi lembakeca moko ma in de icopo ketho, man m’ukwayu icak nitimo kero pi nitundo i kumgi?​—Som Jufilipi 1:10, 11.

7, 8. (a) Niketho lembakeca mi tipo bikonyi nenedi kinde m’ibemaku yub? (b) Pirang’o aradu moko ugam ukwero nicisomo somo ma malu?

⁷ Thelembe mir adege mi ketho lembakeca mi tipo kinde ma fodi itie nyanok utie ma kani? Ma fodi itie aradu, yub utie dupa dit m’ukwayu imaki. Ku lapor, ubekwayu ing’ii nia ibisomo kit somo ma nenedi, ibitimo kit tic ma nenedi, ku lembe mange dupa. Yub maeno gitie ve akarayo m’icopo tundo i ie kinde ma ini woth moko. Kan ing’eyo kaka m’ibecidho i ie, ebibedo iri yot nikwanyu yoje m’anzilo. Kumeno bende, tekene ing’eyo lembakeca peri, ebibedo iri yot magwei nimaku yub mi rieko. Lembrieko 21:5 ubeyero kumae i Biblia Lok mi ng’om ma nyen: “Pangulembe pa ng’atu ma won amora ketho lembe bedo ire miero.” Etie andha, kan ibeketho lembakeca ma beco con con eni, lembe bigalu ngo nibedo iri miero. Nyamego Damaris ugam utimo kumeno saa moko i aradu pare, kinde m’ukwayu emak yub moko ma pire tek, e lembe ubedo ire miero.

 ⁸ Damaris unwang’u diplom mi somo mi diere (secondaire) ku kwan (points) ma lee dit, e jukwayu nia ecidh esom mananu lembe mi cik i somo ma malu. Re kakare nicidho, egam eng’io pare nitimo tic mi sente ma nok. Pirang’o etimo ng’iong’ic maeno? Pilembe kinde ma fodi ebino nyathin, elar eng’olo nia ebibedo jayab yo. Eyero kumae: “Pi nibedo jayab yo, ubekwayu nitimo tic mi kum nja ngo. Ka nwang’u asomo cik i somo ma malu man anwang’u diplomne, nwang’u acopo bedo ku sente lee dit, ento nwang’u abecisayu kpe tic m’acopo timo ngo nja.” Kawoni oro doko 20 niai ma nyamego Damaris utie jayab yo. Nyo ang’eyang’o umondo i ie nia etimo rac niketho lembakeca maeno man nimaku yub maeno kinde ma nwang’u fodi e nyathin? Nyanok de ngo. Kaka m’ebetimo i ie kawoni, ebed erombo ku dhanu dupa ma gigam gisomo lembe mi cik (avocats) man ma kawoni gibetimo tic ma nwang’u en de ecopo timo ka nwang’u ecidh esomo somo ma malu. Eyero nia dupa m’i kindgi gibefoyo ngo nyanok de ku tic migine. Ento, nyamego Damaris ubenwang’u nia pi oro ceke m’etie i ie jayab yo, etie kud anyong’a lee mandha, man tic pa jayab yo ukonye kara ang’eyang’o kud umondi i ie calu gin.

9. Pirang’o aradu ma dupa giromo ku foyofoc mwa?

⁹ Aradu dupa iwi ng’om zoo gibetimo ma ber ni Yehova; pieno, giromo ku foyofoc lee. Giketho kwo migi zoo ujengere iwi mer ma gimaru ko Yehova, man iwi lembakeca migi mi tipo. Aradu maeno gitie ku mutoro lee dit i kwo migi man gibeii nilubo telowic pa Yehova i lembe ceke, uketho i ie lembe m’uneno somo, tic mi kum, man kwo mi juruot. Ubimo Suleman uyero kumae: “Gen Yehova kud adundeni ceke.” Man edok emedo kumae: “Ng’eye i yo peri ceke, man ebinyutho yo peri.” (Rie. 3:5, 6) Aradu, wung’ei nia Yehova umaruwu lee dit! Wung’ei bende nia piwu tie tek i wang’e, man ebigwokowu, ebitelo wiwu, man ebipoko mugisa i wiwu.

10. (a) Pirang’o tic mi rweyo lembanyong’a ucikere nibedo acel m’i kind lembe ma pigi tek akeca iwa? (b) Icopo timo ang’o pi nimedo bodho mi koro pi yioyic peri ni jumange?

¹⁰ Kan ibeketho wii zoo i kum timo lembe ma foyo i Yehova, ibimaru inyuth pire ni dhanu mange bende. Yesu Kristu uyero nia “lembanyong’a ma juboth ko jubikolar yero be.” (Mk. 13:10) Pieno, lembanyong’a utie tic m’ubekwayu jutim m’umbe galu man m’ucikere nibedo acel m’i kind lembe ma pigi tek akeca iwa. Nyo icopo ketho lembakeca mi berweyo nja? Nyo icopo doko jayab yo? Dong’ kan ibenwang’u ngo mutoro akeca i tic mi rweyo lembanyong’a ke? Man icopo timo ang’o pi nimedo bodho mi koro pi yioyic peri ni jumange? Lembe ario bikonyi: Yikiri cuu, man kud ivoci nikoro gin m’ing’eyo iwi Yehova ni dhanu mange. Kan ibetimo kumeno, ibinwang’u mutoro i tic mi rweyo lembanyong’a.

11, 12. (a) Icopo timo ang’o kara iyikiri pi nikoro pi Yehova ni dhanu mange? (b) Umego moko m’aradu utimo ang’o pi nikoro pi Yehova i darasa?

¹¹ Pi nicaku, yik dwokowang’ penji moko ma awiya wedu mi darasa gibed gipenjo wang’ ma pol. Kusika mwa mir Internet jw.org, man bende girasoma mange utie ku thiwiwec ma tung’ tung’, ma juyiko pi nikonyo aradu kara giyik gigi dwokowang’ penji m’aradu bepenjiri ko. Ku lapor, pi nidwoko wang’ penji ma nia “Acopo timo ang’o ka ng’atu moko ubemito watim kude tarwang’?”, icopo tio ku thiwiwec mir abiro mi nyathibuku Dwokowang’ penji 10 m’aradu gipenjiri ko.​—Som 1 Petro 3:15.

¹² Nyuth ni awiya wedu mi darasa nia giromo sayu gin bende lembe mange ma copo konyogi i jw.org. Aradu moko ma nyinge Luca utimo kumeno. Nindo moko, jubino ponjo igi lembe iwi dini ma tung’ tung’. Luca uneno nia buku ma gibetio ko uyero lembe moko mandha ngo iwi Jumulembe pa  Yehova. Kadok ebino ku lworo de, ekwayu nia japonjo ukeuwek ekor ni awiya wagi nia lembe ma bukune ubeyero utie ndra. Japonjo uyio ire; e ekoro pi yioyic pare, man enyutho bende kusika mwa mir Internet ni awiya darasa wagi. I ng’eye, japonjo uweko devwar (homework) ma nia nyathinman udok unen video ma thiwie tie “Voi ng’atu m’ubeseyi kud ali, m’umbe nigoye agoya.” Luca ubino ku mutoro mi tuko ngo pilembe etundo nikoro pi Yehova i darasa.

13. Pirang’o cwinywa ucikere ngo nitur kadok wabenwang’u peko de?

¹³ Kadok ibenwang’u peko de, cwinyi kud utur, ento mediri nitimo kero kara itund i kum lembakeca peri. (2 Tim. 4:2) Aradu moko ma nyaku ma nyinge Katharina utimo kumeno. Kinde m’ebino ku oro 17, eketho lembakeca mi caku rweyo ni jurutic wagi ceke. Acel m’i kindgi uyanye wang’ dupa. Re asu wie uwil ungo ku lembakeca pare. Timo pare ma ber utelo nen pa jaratic wadi acel ma nyinge Hans, uketho ecaku nisomo girasoma mwa, eyio niponjo Biblia, man i ng’eye, elimo batizo. Calu ma Katharina udok kaka mange, egam eng’eyo ngo pi mediri ceke ma Hans utimo. Oro 13 i ng’eye, kinde m’egam ecidho i Ot Ker migi ku jupagi calu ma naka, ie uwok uwang’ lii saa m’ewinjo nia julwong’o Hans re m’ubin umii korolembe mi dhanu ceke! Anyong’a nege lee dit pilembe egam evoc ungo nirweyo ni jurutic wagi ceke calu m’elar ekeco.

14, 15. (a) Icikiri niparu pi lembang’o kinde ma dhanu mange gibediyi nia itim gin ma gibetimo? (b) Icopo timo ang’o kara imediri nicungo ma tek kinde ma dhanu mange gibebidho weng’i?

¹⁴ Nitundo kawoni, thiwiwec maeni utielo cwinyi nia imak yub mi ketho kwo peri zoo ujengere iwi timo lembe ma foyo i Yehova, man ibed ku lembakeca mi tipo. Ento ng’ei nia aradu dupa ma wutie kugi adiyo, gimaru migi kende kende niwinjo kwo. Man gicopo nilwong’i nia itim bende gin ma gibetimo. Ento bikwayu iketh dhanu mange ginen kamaleng’ nia ibeketho wii zoo i kum lembakeca peri. Kud iwek dhanu mange giketh wii uwil ku lembakecanegi. Ka nwang’u ini kaka ma jumaku ie basi calu ma waweco pire i acaki mi thiwiwec maeni, nyo icopo yio imond i basi moko ci, kende kende nia pilembe dhanu mi ie gibewinjo kwo? M’umbe jiji, icopo timo ngo kumeno!

 ¹⁵ Dong’, icopo timo ang’o kara imediri nicungo ma tek saa ma jumange gibediyi nia itim lembe ma gibetimo? Ur lembe ceke ma copo ketho ceriri i kum abidhe doko iri tek. (Rie. 22:3) Kepar pi matoke ma reco m’icopo nwang’u kan itimo lembe ma rac. (Gal. 6:7) Pieno, jwigiri man yii nia itie ku yeny mi juk. Winj juk ma junyodo peri man m’umego ku nyimego mange ma giteng’ini gibemio iri.​—Som 1 Petro 5: 5, 6.

16. Lembe ma Christoph ukadhu kud i ie ubenyutho nenedi nia pire tie tek dit nijwigiri?

¹⁶ Jwigiri ukonyo Christoph pi nijolo juk ma ber m’enwang’u. Nindo ma nok kende i ng’ei batizo pare, ecaku nicidho nja kaka moko ma jubed jutimo ie jimnastik. Kuca, aradu wagi giwok gilwong’e nia emond bende i ungu migi mi tuko. Eweco ku jadit cokiri moko iwi lembene, man jadit cokirine uwacu ire nia ekeepar pir ariti moko m’utie i tukone, calu ve nibedo ku pidoic mi yenyo kwa aloci. Re asu Christoph ung’io nimondo i ungu maeno mi tuko. Ento i ng’eye nyanok, ecaku nwang’u nia tukone tie tuko mi rop man ariti tie lee dit i ie. Edok kendo i bang’ judong cokiri, man gimio ire juk m’uai i Biblia. Christoph uyero kumae: “Yehova uoro judong cokiri pi nimio ira juk ma beco; kadok eting’o ira nindo dupa de, re awinjo jukne.” Nyo in de ibed ijwigiri lee pi nijolo juk ma jubemio iri?

17, 18. (a) Yehova ubemito nia kwo mir adaru ubed nenedi? (b) Icopo timo ang’o kara kinde m’ibiteng’ini, ang’eyang’o kud ubin umond i ii pi yub m’ilar imaku i wang’e? Kemii lapor.

¹⁷ Biblia ubeyero kumae: “Anyong’a negi, e jalawobi [kunoke nyaku], i aradu peri, man wek adundeni nyai anyong’a ii i nindo mir [aradu] peri.” (Ekl. 11:9) Aradu, Yehova ubemito nia kwo peri ubed kud anyong’a. I thiwiwec maeni, waponjo nia yo acel m’icopo bedo ko kud anyong’a utie niketho wii zoo i kum lembakeca peri mi tipo, man nilubo juk pa Yehova i yub ceke man ng’iong’ic ceke m’ibemaku. Kan ibetimo kumeno con con eni, ibigalu ngo nineno kite ma Yehova bitelo ko wii, kite m’ebigwoki ko, man kite m’ebipoko ko mugisa i wii. Kepar pi juk ceke ma beco m’ebemio iri i Lembe pare, man wakweyi itii ku juk ma e: “Poi bende kum Jacwic peri i nindo mir aradu peri.”​—Ekl. 12:1.

¹⁸ Aradu gigalu ngo nidongo man niteng’ini. Re, i ng’eye, ang’eyang’o docaku wok i ju ma pol pilembe kinde ma gibino aradu, gilar gibino ku lembakeca ma reco kwa, kunoke gibedo mbe ku lembakeca acel de i kwo migi. Ento kan imediri niketho wii zoo i kum lembakeca peri mi tipo, ng’iong’ic m’ibetimo binyayu anyong’a i ii kinde m’ibiteng’ini. Nyamego Mirjana unwang’u nia eno tie lemandha. I aradu pare, ebino ku bodho lee mandha i tuko ma tung’ tung’. Jugam julwong’e ecidh edikere bende i tuko mir Olympiques. Re kakare niyio lwong’o maeno, eng’io pare nitimo ni Yehova i tic mi saa ceke. Kawoni oro ma kadhu 30 i ng’eye, ebemedere asu ku ticne karacelo ku won ot pare. Eyero nia dhanu m’ubeyenyo nia pigi uyiki lee, m’ubeyenyo yung, dito, man lonyo, gimbe nyanok de kud anyong’a mandha i kwo migi. Emedo bende nia lembakeca ma ber magwei ma ng’atini romo bedo ko i kwo pare, utie nitimo ni Mungu, man nikonyo dhanu mange kara gin bende ging’eye.

19. Pirang’o etie ber nia iketh wii zoo i kum lembakeca mi tipo kinde ma fodi itie aradu?

¹⁹ Aradu, wuromo andha ku foyofoc, pilembe kadok wubekadhu kud i peko ma tung’ tung’ de, wubeketho wiwu zoo nitimo ni Yehova i kwo mwu. Wubeketho lembakeca mi tipo, man wubeneno tic mi lembanyong’a ni acel m’i kind lembe ma pigi tek magwei i kwo mwu. Bende, wubeweko ngo nia ng’om maeni ma rac uketh wiwu uwil ku lembakeca mwu mi tipo. Pieno, wung’ei cuu nia tic ma wubeii nitimo ku cwinywu ceke tie mi mananu ngo. Umego ku nyimego bende gimaruwu lee man gibediko cing’gi kudwu. Dong’, “Wek tic peri ba Yehova, e lembakeca peri bicungo.”