1-2. Jaragor moko ukiewo lembang’o, man wabiweco ke iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

TIN dhanu milioni dupa giyero nia giyiyo Yesu, ento gibeworo ngo gin m’eponjo. (2 Tim. 4:3, 4) Ng’atu moko ugoro kumae: “Ka nwang’u ng’atu moko mange ma calu Yesu unuti tin i kindwa, m’ubeyero lembe calu ma con Yesu ubed uyero . . . , nyo nwang’u wacopo kwero ng’atune tap calu ma con jukwero ko Yesu ma kawoni oro ukadhu udoko elufu ario? . . . Dwokowang’ lembene utie eyo, nwang’u wacopo kwere.”

² Kinde ma Yesu ubino iwi ng’om, dhanu dupa giwinjo gin m’ebed eponjo man gineno ku wang’gi udu m’etimo, ento gikwero niyiye. Pirang’o? I thiwiwec m’ukadhu, waweco iwi thelembe ang’wen m’uketho dhanu gikier pi lembe ma Yesu uyero man m’etimo. Wakewec iwi thelembe mange ang’wen. Kinde ma wabeweco iwi thelembenegi, kenen gin m’uketho dhanu ubekwero julub pa Yesu tin, man gin ma waromo timo kara kud wawek gin moko ucerwa ku timo ni Yehova.

3. Yesu utimo lembang’o m’uketho jumoko ukier ni kume?

³ Kinde ma Yesu ubino iwi ng’om, ebed ebedo ku kit dhanu ci ceke. Ecamu ku julonyo man weg dito, ento asagane ebed ebedo ku jucan man ku dhanu ma jubed jusendo. Kisa ubed unege i kum dhanu ma jubed juneno nia gitie “judubo.” Jumoko ma gibed gikethiri nia gipwe gibed gikier pi lembe ma Yesu utimo. Gipenjo julub pa Yesu kumae: “Wucamu wumadhu de ku weg ajok man judubo nedi?” Yesu dwoko igi kumae: “Ju ma kumgi leng’ can jakeikum  negogi ngo; ento ju ma kumgi lith re. Abino ngo nilwong’o weg bedopwe ya gilok cwinygi ento judubo re.”​—Lk. 5:29-32.

4. Nimakere ku lembe ma jabila Isaya uewo, nwang’u Juyahudi gicikiri ning’eyo ang’o iwi Masiya?

⁴ Lembagora uyero ang’o? Bor iwang’ bino pa Masiya, jabila Isaya ular uewo nia dhanu bikwere. Lembilane wacu kumae: “Dhanu caye, man gikwere . . . Man jucaye calu ng’atu ma dhanu panu wang’gi ni kume; e wakwane ni gin moko ngo.” (Isa. 53:3) Lembila ular uwacu nia “dhanu” bikwero Masiya. Pieno, nwang’u Juyahudi mi rundi pa Yesu gicikiri ning’eyo nia jubikwero Yesu.

5. Dhanu dupa tin gitie ku nen ma nenedi iwi julub pa Yesu?

⁵ Nyo lembuno ubetimere tin de? Eyo. Judong dini ma pol, gimaru nijolo i dini migi dhanu ma pigi yik, julonyo, man dhanu ma ng’om neno nia riek. Gijolo dhanune kadok nwang’u gitie asu ku kura migi man kit kwo migi m’uberombo ngo ku cik pa Mungu de. Judong dini eno gidok gicayu jurutic pa Yehova m’utie ku kura ma leng’ man kud amora, pilembe ya ng’om ubenenogi ni dhanu ma pigi tek ungo. Calu ma Paulo uyero, Mungu ng’iyo ju ma “jucayugi” re ma gitim ire (1 Kor. 1:26-29) Ento i wang’ Yehova, ju ceke ma gitimo ire ku gwoko bedoleng’, pigi tie tek i iye.

6. Yesu yero ang’o i Matayo 11:25, 26, man wacopo lubo lapor pare ke nenedi?

⁶ Wacopo timo ang’o kara kud wakier? (Som Matayo 11:25, 26.) Kud iwek nen ma ng’om utie ko iwi dhanu pa Mungu uwing wii. Ng’ey nia Yehova tiyo ku dhanu ma mol kende pi nitimo yeny pare. (Zab. 138:6) Bende, kepar pi gin m’etimo nikadhu kud bang’ dhanu ma ng’om neno nia rieko migi mbe kunoke nia gisomo ngo.

7. Pirang’o Yesu ulwong’o Jufarisayo nia weg umbili, man gitimo ang’o?

⁷ Yesu utuco wi timo mir umbili mi jurudini mi rundi pare ku tegocwinye. Ku lapor, etuco wi umbili mi Jufarisayo m’ubino dieng’ akeca iwi kite ma gicopo lwoko ko cing’gi, kakare nidieng’ i ayi ma gicopo gwoko ko jurunyodo migi. (Mat. 15:1-11) Ubenen nia wec ma Yesu uyero uwang’u i julub pare, uketho gipenje kumae: “Ing’eyo nia Jufarisayo ka giwinjo lembe maeni, gikieri?” Yesu dwoko igi kumae: “Ku ba girapidha ceke ma Vwa m’i polo kupidho en ungo jubifudhe woko. Wekgi: gi jutelwidhanu ma gin de gin abinga. Man tek abinga telo wi abinga, gin ario de gibipodho i vur.” (Mat. 15:12-14) Yesu uweko ngo ng’eicwiny m’ubino nego Jufarisayo pi lembe m’eyero ucere ku yero lemandha.

8. Yesu nyutho nenedi nia Mungu jolo ngo dini ceke?

⁸ Yesu utuco bende wi ponji mi vupo mi jurudini. Eyero ngo nia Mungu jolo dini ceke. Ento eyero nia judupa biwotho i yo ma lac ma terojo i nyoth, man nia ju ma nok kende re ma biwotho i yo ma likili ma terojo i kwo. (Mat. 7:13, 14) Enyutho kamaleng’ nia dhanu moko biwacu nia gibetimo ni Mungu, ma nwang’u i andha ke gibetimo ngo ire. Emiyo cimowang’ ma e: “Wukuru ni jubila mi ndra, m’ubino i beng’wu ku kendi mi rombe, ento ku yor i igi gin urudi m’uwor. Wubing’eyogi ku nying’gi.”​—Mat. 7:15-20.

9. Kenyuth ponji moko mi vupo mi jurudini ma Yesu ugolo wiye.

 ⁹ Lembagora uyero ang’o? Biblia ular uewo nia Masiya bibedo kud amora mi ot pa Yehova. (Zab. 69:9; Yoh. 2:14-17) Amora ma Yesu ubino ko ucwale nituco wi ponji man timo mi vupo mi jurudini. Ku lapor, Jufarisayo gibed giponjo nia ng’eyong’ec tho ngo; Yesu ke uponjo nia ju m’utho gibenindo aninda. (Yoh. 11:11) Jusadukayo gikwero nia cer umbe; ento Yesu ucero jarimbe ma Lazaru. (Yoh. 11:43, 44; Tic. 23:8) Jufarisayo gibed giponjo nia Mungu ular upangu lembe ceke apanga i wang’e, ento Yesu uponjo nia ng’atini copo ng’iyo en nia etim ni Mungu kunoke ngo.​—Mat. 11:28.

10. Pirang’o dhanu dupa gikier i kum ponji mwa?

¹⁰ Nyo lembuno ubetimere tin de? Eyo. Dhanu dupa tin gibekier piwa, pilembe wabetiyo ku Biblia pi nituco wi ponji mi vupo mi jurudini. Judong dini giponjo ni juyic migi nia Mungu wang’u jutimrac i mac ma kuthum. Gitiyo ku ponji maeno mi vupo pi nibimo wi dhanu. Wajurutic pa Yehova ma waworo Mungu ma jamer ke, wakonyo dhanu ginyang’ nia eno tie ponji mi vupo. Jurudini giponjo nia ng’eyong’ec tho ngo. Ento wan watuco ngbeng’ nia eno tie ponji mi jukafiri, pilembe kan etie andha kumeno, nwang’u cer de mbe. Man tung’ ku ponji ma jurudini ponjo nia Mungu ular upangu lembe ceke i wang’e, wan waponjo nia dhanu utie ku bed’agonya, man ng’atuman copo ng’iyo en gire nia etim ni Mungu kunoke ngo. Judong dini gitimo ang’o ka watuco ngbeng’ nia gitie juponji mi ndra? Wang’ ma pol, ng’eicwiny re ma makugi!

11. Nimakere ku lembe ma Yesu yero i Yohana 8:45-47, Mungu ubekwayu dhanu pare gitim ang’o?

¹¹ Wacopo timo ang’o kara kud wakier? Ka wamaru lemandha, wacikara niyiyo lembe ma Mungu ubeyero man niworo lembene. (Som Yohana 8:45-47.) Tung’ ku Sitani Wonabali, wan wabicungo ma tek i lemandha. Wabitimo ngo gin moko  nyanok de m’urombo ngo ku gin ma wayiyo. (Yoh. 8:44) Mungu ubekwayu nia dhanu pare “gidag gin ma rac” man “gimoki i kum gin ma ber” tap calu ma Yesu de utimo.​—Rum. 12:9; Ebr. 1:9.

12. Pirang’o ayi ma Yesu utho ko ubedo ni lembe mi kier ni Juyahudi dupa?

¹² Lembang’o mange m’uketho Juyahudi gikier pi Yesu? Jakwenda Paulo ukiewo kumae: “Wayero mwa Kristu ma jugure, ni Juyahudi lembene bedo ni gin ma redho jo.” (1 Kor. 1:23) Pirang’o Juyahudi dupa gikier pilembe Yesu utho iwi yen mi can? I wang’gi, tho ma Yesu tho ko iwi yen mi can uketho ginene ni jatimrac man jadubo, ento ungo ni Masiya.​—Poi. 21:22, 23.

13. Dhanu ma gikier pi Yesu, ginyang’ ungo i kum lembang’o?

¹³ Dhanu moko m’i kind Juyahudi ma gikier pi Yesu, ginyang’ ungo nia Yesu utimo ngo lembe ma rac, nia judote mananu, man bende nia jubino sende mananu. Dhanu ma gipoko lembe iwi Yesu gipoko lembene pwe ngo. Jupoklembe mi ot pido ma malu mi Juyahudi gicokiri pio pio pi nipoko lembe iwi Yesu man giworo ngo cik m’ukethere. (Lk. 22:54; Yoh. 18:24) Kakare niciko ithgi cuu pi niwinjo adote ma jukelo iwi Yesu, jupoklembe gin gigi de giyenyo “lembacuka i kum Yesu kara ginege.” Kinde ma nwang’u thelembene uvoyogi, jalam ma dit utimo tego kara Yesu uyer lembe moko mi vupo kara gimak the tiende. Lembe maeno ma gitimo ubino lembe m’ukoc bor ku cik. (Mat. 26:59; Mk. 14:55-64) Kadok i ng’ei cer ma Yesu ucer ko ku kind ju m’utho de, jupoklembe maeno ma giweg gondiri, “gimio sente dupa” ni juaskari mi Roma m’ubino kuro liel pare kara gimew rwonglembe mi vupo pi odliel m’udong’ thwolo.​—Mat. 28:11-15.

14. Lembagora ular uyero ang’o pi tho pa Masiya?

¹⁴ Lembagora uyero ang’o? Kadok Juyahudi dupa mi rundi pa Yesu gigeno ngo nia ukwayu Masiya ukeutho de, re  lembila ular uyero kumae i Lembagora: “Kum ekonjo ng’eyong’ec pare ni tho, man ju kwane karacelo ku weg gondri, ento eyeyo dubo mi dhanu dupa, man ekwayu kwac pi weg gondri.” (Isa. 53:12) Pieno, ka junego Yesu calu jadubo, Juyahudi gibino mbe ku thelembe ma gikier ko pire.

15. Adote ma kani ma jukelo iwi Jumulembe pa Yehova, m’uketho jumoko ukieri?

¹⁵ Nyo lembuno ubetimere tin de? Eyo! Jucwayu vupo man jupoko lembe mananu iwi Yesu; tin de jubetimo lembe ma rom i kum Jumulembe pa Yehova. Ku lapor, i ng’om mir États-Unis, i kind oro 1930 ku oro 1950, wapido kesi dupa pi ninwang’u bed’agonya mwa mi woro Mungu. Jupoklembe moko ginyutho kamaleng’ nia gidaguwa. I Québec i ng’om mi Canada, jurudini ku gavmenti gidikiri i dhogwa pi nicero tic mwa. Jutwiyo jurwey lembanyong’a dupa, kende kende pilembe nia giweco iwi Ker pa Mungu ku dhanu mange. I ng’om mi Allemagne, bimobim mi Nazi unego umego mwa m’aradu dupa ma gigwoko bedoleng’ migi. I oro ma ceng’ini eni de, jutwiyo umego mwa dupa i ng’om mi Russie pilembe nia gibeweco iwi Biblia ma tie buku ma gavmenti ukwero pire. Kadok Biblia Lok mi ng’om ma nyen mi Russie de jukwero, pilembe nia nying’ Yehova nwang’ere i iye.

16. Calu m’ugorere i 1 Yohana 4:1, pirang’o ukwayu ngo wawek rwonglembe ma rac ma jubeyero iwi Jumulembe pa Yehova uwingwa?

¹⁶ Wacopo timo ang’o kara kud wakier? Nyang’ i lembe cuu. Kinde ma Yesu ubino wi got, etwong’o julubne nia dhanu moko ‘gibiyero gin ma rac ma kwonde tung’ tung’ i kumgi ma en e ndra’. (Mat. 5:11) Vupo maeno zoo ubeai i bang’ Sitani. Ebetelo wi dhanu m’udaguwa kara gimew lembe ma rac mi vupo iwi ju m’umaru lemandha. (Nyu. 12:9, 10) Wacikara ngo niyiyo vupo ma judegi mwa gibecwayu i wiwa. Wabiweko ngo nyanok de vupo ma kumeno unyay lworo i iwa i kum timo ni Mungu, kunoke ukwii yiyoyic mwa.​—Som 1 Yohana 4:1.

17. Lembe ma Yesu nwang’ere ko i wang’ tho pare, nwang’u romo kiero jumoko nenedi?

¹⁷ I wang’ tho pa Yesu, ng’atu acel m’i kind jukwenda pare 12 ucibe. Jukwenda pare ceke giweke i uthieno mi wang’ tho pare, man acel m’i kindgi ukwere wang’ adek. (Mat. 26:14-16, 47, 56, 75) Lembuno uwang’u ngo i Yesu, pilembe jular juyero ire nia lembuno bitimere. (Yoh. 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32) Lembe maeno nwang’u copo ketho jumoko kwero nidoko julub pare. Nwang’u gicopo paru nia ‘Ka jukwenda pa Yesu timiri kumeno ci, an acopo bedo ngo i kindgi!’

18. Lembe m’utimere i wang’ tho pa Yesu, upong’o lembila ma kani?

¹⁸ Lembagora uyero ang’o? I rundi dupa i wang’ ma fodi Yesu bino ngo iwi ng’om, Yehova ular unyutho i Lembe pare nia jubicibo Masiya ku sente 30. (Zek. 11:12, 13) Ng’atu ma bicibene bibedo acel m’i kind jurimbe. (Zab. 41:9) Jabila Zekaria de ukiewo kumae: “Wugoi jakwac, e rombe bilal.” (Zek. 13:7) Kakare niweko lembe maeno ukiergi, nwang’u dhanu m’adundegi cuu gicikiri nidwoko yiyoyic migi udok tek pi lembila maeno m’upong’o iwi Yesu.

19. Ju m’adundegi cuu ging’eyo lembang’o?

¹⁹ Nyo lembuno ubetimere tin de? Eyo. I rundi mwa tin de, Jumulembe moko ma wendgi nok giweko lemandha man gidoko  jujai man gimito giwing jumange de uwek lemandha. Gidaru mewo rwonglembe dupa ma reco ku mandha ngo, man gibecwayu vupo iwi Jumulembe pa Yehova nikadhu kud i girasoma, radio, televizio man nikadhu kud i Internet. Ento dhanu m’adundegi cuu giweko ngo juwinggi. Tung’ ku maeno, ging’eyo nia Biblia ular uyero nia lembuno bitimere.​—Mat. 24:24; 2 Pet. 2:18-22.

20. Kara ju ma giweko lemandha kud giwingwa, ukwayu watim ang’o? (2 Timoteo 4:4, 5)

²⁰ Wacopo timo ang’o kara kud wakier? Ukwayu waketh yiyoyic mwa udok tek ma waponj ko Biblia thirithiri, warwo areri, man ma watim ko tic ma Yehova umiyo nia watim. (Som 2 Timoteo 4:4, 5.) Tek watie ku yiyoyic, lworo binegowa ngo tek wawinjo rwonglembe ma rac iwi Jumulembe pa Yehova. (Isa. 28:16) Mer ma wamaru ko Yehova, Lembe pare, man umego ku nyimego mwa, bikonyowa kara kud wawek ju ma giweko lemandha giwingwa.

21. Kadok tin dhanu dupa gibekwero rwonglembe mwa, wan mito cwinywa ubed tek i kum lembang’o?

²¹ I rundi ma kwong’a, dhanu dupa gikier i kum Yesu man gikwere. Ento dhanu mange dupa giyiye. Kud i kind ju m’uyiyene, acel ubino ng’atu m’i ot pido ma malu mi Sanedrini mi Juyahudi, man kadok “udul julam” bende. (Tic. 6:7; Mat. 27:57-60; Mk. 15:43) Tin bende, milioni mi dhanu dupa giweko ngo lembe moko ukiergi. Pirang’o? Pilembe ging’eyo man gimaru lemandha ma nwang’ere i Lembagora. Lembe pa Mungu uwacu kumae: “Ju m’umaru cik peri gibedo ku kwiocwiny ma dit; Man lembe moko mbe kugi mi kier.”​—Zab. 119:165.