Nen video ma nwang'ere

Nen lembe ma nwang'ere i iye

Nyo ing’eyo?

Nyo ing’eyo?

I rundi pa Yesu, dhanu ubed uculo kit palatha ma nenedi?

NIAI con, nyithindho mir Israel gibino ku ng’iyo mi bemiyo sente pi nitielo dini mandha. Ento i rundi pa Yesu, ugam ukwayu Juyahudi gibed gicul palatha ma tung’ tung’. Eno udwoko igi kwo tek mi tuko ngo.

I kind palathane, acel ubino pi nitielo tic mi dini mandha i hekalu pa Mungu, man Juyahudi ma co ceke mi oro 20 nidok malu, gibed giculo drakma ario. I rundi ma kwong’a, jubed jutiyo ku palatha maeno pi gwoko hekalu ma Herode ugiero man pi lam ma jubed juthiero i iye. Juyahudi moko gigam gipenjo Petro pi ning’eyo ka nyo Yesu de culo palatha, e Yesu uwacu nia etie rac ungo niculo palatha. Ku lapor, enyutho ni Petro kaka m’ecopo nwang’u i iye tongolo ma gicul ko palatha.​—Mat. 17:24-27.

Nitundo i rundi maeno, dhanu pa Mungu gibed gimiyo bende apaje, niwacu apaje mi piny ceke m’ucek i podho migi man mi piny ma ginwang’u. (Law. 27:30-32; Wel 18:26-28) Judong dini gibed gidiyo dhanu ku rac nia gimii apaje kadok mi dek ma col, calu ve “ukuju, thoki man atingili.” Yesu uyero ngo nia etie rac nimiyo apaje, ento etuco wi timo mir umbili mi jugorcik ku Jufarisayo.​—Mat. 23:23.

Bende i saa maeno, Juyahudi gibino i ther adici mi culo palatha ma tung’ tung’ ni Juroma m’ubino bimo wigi. Ku lapor, dhanu ceke ma gibino ku ng’om, gibed giculo palathane ku sente kunoke ku piny migi. Piny ceke ma ng’om ucego, gibed gimiyo ng’ete 20 kunoke 25 iwi dak. Juyahudi gibed giculo palatha mange bende ma jubed jung’olo iwi ng’atini. Ubino pi palatha maeno re ma Jufarisayo gigam gipenjo Yesu. Enyutho nen ma ber ma wacikara nibedo ko iwi culo palatha, kinde m’ewecu kumae: “Wumi ni Kaisari gin pa Kaisari; ni Mungu de gin ma pa Mungu.”​—Mat. 22:15-22.

Palatha mange bende ubino tie ma gibed giculo iwi piny m’ubewok kunoke m’ubemondo i theng ng’om moko. Jubed jujoko palatha maeno i dhu wat, i dhu kilalu, i akara yo, i dhugang’ mir adhura kunoke i dhu soko.

Palatha ceke ma jubed juketho dhanu ma gin’i the loc mi Juroma gicul ubino lee nisagu mukero. Jakor lembatada moko mi Roma ma nyinge Tacit, uyero nia i saa mi bimobim pa Tiberio, kinde ma Yesu ubino iwi ng’om, “palatha m’akeca ugam ubadhu cwiny dhanu mi Siria man mi Yudea uketho gikwayu nia jujwige.”

Ayi ma jubed jujoko ko palathane uketho edoko pek magwei ni dhanu. Jubed jumiyo twero maeno ni ng’atu m’umiyo sente ma lee pi ninwang’u tije. Ng’atu m’ung’iewo tije ku sente ma lee, calu eng’eyo nia ebidok nwang’u bende sente lee, ecoko dhu jumange kara gibed gijok palathane pi ninwang’u sente lee. Copere nia Zakayo bende ubino jadit mi jujok palatha ma kumeno. (Lk. 19:1, 2) Pi thelembe maeno re ma dhanu ugam udagu palatha man ju m’ubed ucidho i bang’gi pi nijoko palathane.