DHANU dupa ging’eyo kpawa pa Yesu ma juliere ko i kind jutimrac ario ma juguro iwi yen i ng’ete. (Mat. 27:35-38) Ento dhanu moko giwacu nia lembe ma Biblia uyero nia judok juting’o avuj Yesu, juboye man i ng’eye jukunye i liel, utie ngo lemandha.​—Mark. 15:42-46.

Dhanu moko ma gicayu lembe mir Injili gitie ku jiji iwi paru ma nia jubed juyiyo jukuny ng’atu ma juguro iwi yen i liel. Giwacu nia jubed jutiyo ku dhanu maeno i ayi m’ukoc. I gazeti Smithsonian, Ariel Sabar ma tie jurnaliste ukoro thelembe m’uketho dhanu moko utie ku paru maeno. Ewacu kumae: “Guro dhanu iwi yen ubino matira ma jubed jumiyo ni dhanu ma sai, man jururieko moko giwacu nia etie lembe ma copere ngo ni Juroma ya gikuny dhanu maeno ku kuny ma cuu mi woro.” Juroma gibed gimito jutimrac ginwang’ lewic lee, pieno copere nia wang’ ma pol jubed juweko avujgi i kor yen kara yedi ucamgi. I ng’eye ke donggi m’udong’ judok juoyo ceke i liel acel.

Ento Ju ma gisayu dong piny ma con m’udong’, ginwang’u lembe moko m’ukoc iwi cogo Juyahudi moko ma junego i rundi nica. I oro 1968, junwang’u cogo ng’atu moko ma junego i rundi ma kwong’a. Cogone juwodho kud i liel mi juruot moko mi Juyahudi, ceng’ini ku Yeruzalem. Jukanu cogone i ossuary, kunoke i sanduku ma jukanu iye cogo. Cogo moko mir ufunytielo ubedo nuti i kind cogonegi. Juguro musumali mi santimetre 11 ku nusu i iye. Ariel Sabar uwacu kumae: “Ufunytiend Yehochanan ma juguro musumali i iye, ubino ni kizibiti ma tap m’unyutho nia lembe ma jukoro i buku mir Injili ma nia juyiko Yesu i liel utie lemandha.” Etie kamaleng’ nia, “ufunytiend Yehochanan utie lapor m’unyutho nia i rundi pa Yesu, Juroma gibed giyiyo jukuny ng’atu ma juguro iwi yen i liel.”

Re asu cogo mir ufunytielo eno copo miyo paru ma tung’ tung’ iwi ayi ma juliero ko Yesu iwi yen. Ento gin ma wanyang’ i kume utie nia jubed juyiko jutimrac moko ayika i liel, ento ungo nibayugi abaya swa kumeni. Etie kamaleng’ nia, gin ma Biblia uyero pi kum Yesu ma juyiko i liel utie lembe ma tap. Bende, kizibiti ma junwang’u ubenyutho nia Biblia uyero lemandha.

Gin ma pire tek nisagu zoo utie nia, Yehova ular uwacu nia jubikunyo Yesu i liel pa jalonyo, man ng’atu moko mbe acel de ma romo cero lembe pa Mungu nipong’o kakare.​—Isa. 53:9; 55:11.