1. Lembang’o ma romo timere ka jumoko ubeneniri nia pigi tek nisagu jumange?

I NG’OM ma tin, dhanu dupa gimito gisag jumange. Ku lapor, jakuloka copo mito etim lembe moko kara esag jukuloka wagi. Jaring ng’wec copo mito enyay ret akakaka i kum jawodhe kara en re m’eloy ng’wec. Nyathin mi somo lundo copo kwalu kwan kara juyii ecidh esom i Iniversite ma pire yik lee. Ento wan wa Jukristu wang’eyo nia kura maeno tie cuu ngo, pilembe etie acel m’i kind “tic mi kum.” (Gal. 5:19-21) Nyo jurutic pa Yehova de gicopo caku neniri nia pigi tek nisagu jumange i ayi ma gibenyang’ ungo? Penji maeno pire tie tek, pilembe cokiri bedo ngo i acel ka ng’atuman m’i iye ubenenere nia pire tie tek nisagu jumange.

2. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

² I thiwiwec maeni, wabiweco iwi lembe ma copo ketho wanenara nia wasagu umego ku nyimego mwa. Wabiweco bende iwi jurutic pa Yehova mi rundi ma con ma gineno ngo nia pigi tek nisagu jumange. Mi kwong’o, wakewec iwi kite ma waromo ng’eyo ko cuu thelembe m’ubecwaluwa nitimo ni Yehova.

3. Penji ma kanigi m’ukwayu wakepenjara ko?

³ Saa moko etie ber nia wabed wang’ey cuu thelembe m’ubecwaluwa nitimo ni Yehova. Wacopo penjara kumae:  ‘Nyo abed anwang’ara nia nivo para usagu mi jumange? Nyo tic ma tek m’abed atimo i cokiri utie pilembe abemito junen nia an re m’asagu zoo kunoke nia aloyo umego ku nyimego mange? Kunoke nyo abed amito atim kende kende pi ninyayu anyong’a i Yehova?’ Pirang’o ukwayu wapenjara ku penji maenogi? Kenen lembe ma Biblia ubeyero.

4. Calu m’ugorere i Jugalatia 6:3, 4, pirang’o ukwayu ngo wabed waporara ku jumange?

⁴ Biblia ubekwayuwa nia kud waporara ku jumange. (Som Jugalatia 6:3, 4.) Pirang’o? Mi kwong’o: Tek wabeparu nia wasagu jumange, wacopo doko jukuhaya. Mir ario: Ka wabeporara ku jumange, saa moko cwinywa copo tur. Lembe ario eno zoo tie ngo lembe mi rieko. (Rum. 12:3) Nyamego Katerina * ma kwo i ng’om mi Grèce uyero kumae: “I wang’e, abed aporara ku jumange ma ginen nia gileng’, ku ju m’utie ku bodho i tic mi rweyo lembanyong’a, man ku ju ma jurimbgi dupa. Lembene uketho anwang’ara nia tija mbe.” Ukwayu wang’ey nia Yehova utelowa i bang’e ungo pilembe waleng’ lee, waweco ber, kunoke nyo jumaruwa lee; ento etelowa pilembe wabino ayika nimare man niwinjo Wode.​—Yoh. 6:44; 1 Kor. 1:26-31.

5. Inwang’u ponji ma kani i kum lembe m’umego Hyun ukadhu kud i iye?

⁵ Penji mange m’ukwayu wapenjara ko ni e: ‘Nyo jung’eya ni ng’atu ma ketho kwiyocwiny kunoke ni ng’atu ma saa ceke tie jatiti?’ Kewinj lembe m’umego Hyun ma tie jadit cokiri ma kwo i ng’om mi Korea ma yo piny ukadhu kud i iye. Saa moko, ebed eneno umego mange ma gitie ku rwom i cokiri ni judhoge. Eyero kumae: “Abed acayu umego maeno man acaku sero kadok lembe ma gibeyero bende.” Lembuno ubino ku matoke ma kani? En gire ewacu kumae: “Kura para ukelo pokiri i cokiri.” Jurimbe moko ukonye ninyang’ i kosa pare. Hyun utimo alokaloka man tin etie jadit cokiri ma ber mandha. Tek wanwang’u nia watie ku pidoic mi ting’iri iwi jumange, ukwayu watim alokaloka.

6. Nimakere ku Jugalatia 5:26, kite ma kani ma rac ma copo ketho wanwang’ara nia wasagu jumange?

⁶ Som Jugalatia 5:26. Ang’o ma copo ketho wacaku nenara nia wasagu jumange? Acel utie ting’iri. Ng’atu ma ting’ere tie jakuhaya man ng’atu ma dieng’ pire gire. Kite mange ma rac utie kumira. Jakumira kumira nege ngo kende kende i kum piny pa ng’atini, ento emito bende nia ng’atune kud ubed ku pinje. I andha, jakumira tie won adegi. Pieno, mito wakun lembuno magwei!

7. Lapor ma kani m’ubenyutho nia ting’iri ku kumira utie gin ma raci?

⁷ Ting’iri ku kumira ubedo ve rudho kunoke biey ma camu wi ot. Kadok nwang’u wi ode ubenen leng’ rukani de, re tekene rudho kunoke biey ucame, ebin erungere pare kokoro. Kumeno bende, ng’atini romo timo ni Yehova pi nindo moko. Ento kan eweko ting’iri ku kumira umondo i iye, e ebipodho. (Rie. 16:18) Ebiweko nitimo ni Yehova, ebinyayu can i kume gire, man ebinyayu bende can i jumange. Dong’ wacopo timo ang’o kara kud wadok weg ting’iri man jukumira?

8. Wacopo nyengo nenedi i dhu pidoic mi ting’iri?

 ⁸ Wacopo nyego i dhu pidoic mi ting’iri nwang’u wabetiyo ku juk ma jakwenda Paulo umiyo ni Jufilipi. Ewacu kumae: “Ma wubetimo gin moko ngo kud ali kadok ku kulula mananu, ento ku pidoic ma mol wek ng’atuman ie pid ya wadi ber ma sagu en.” (Flp. 2:3) Tek wabeneno nia jumange gitie dit ma saguwa, wabiweko ngo kumira unegwa i kum ju ma gitie ku bodho man copo m’usagu mwa. Ento anyong’a binegowa i kumgi, asagane ka gibetiyo ku copo migine pi nitimo tic m’ubemiyo pak ni Yehova. M’uweko maeno, tek umego kunoke nyimego ma gitie iwa ni giramiya gibetiyo ku juk ma Paulo umiyo, gibiketho wigi i kum kite mwa ma beco. E wan ceke wabicego kwiyocwiny man bedo i acel i cokiri.

9. Wacopo nyego nenedi i dhu pidoic mi kumira?

⁹ Wacopo nyego i dhu pidoic mi kumira ma watie ko i kum umego kunoke nyamego tek wanwang’u nia lembe moko nuti ma wambe ku copo mi timo calu gin. Tek watie dhanu ma wajwigara, wabikudho ngo bilo nia watie ku bodho kunoke copo lee nisagu jumange. Ento wabitimo tego ma wanwang’ ko ponji i bang’ ju ma gitie ku copo m’ukadhu mwa. Ku lapor, wakemak nia umego moko bemiyo korolembe ma mit i cokiri. Wacopo penje ekor iwa nia ebed eyiko korolembe pare nenedi. Tek nyamego moko betedo piny wok ma mit nisaguwa, wacopo penje enyuth iwa kite ma wan de wacopo tedo ko. Tek Jakristu moko m’aradu ung’eyo ngo ninwang’u jurimo, ecopo kwayu kony i bang’ ng’atu mange m’ung’eyo ayi ma jutheyo ko mer ku jumange. Ka watimo kumeno, wabibedo ngo jukumira, ento wabimedo bodho mwa.

10. Gideon unwang’ere ku lembang’o?

¹⁰ Wakenen lembe m’ukadhu i kind Gideon mi suru pa Manase ku dhanu mi suru pa Efraim. Ku kony pa Yehova, Gideon ku dhanu pare 300 ginwang’u  aloci i lwiny, ma nwang’u lembene copo ketho giting’iri. Dhanu mir Efraim gibin girombo ku Gideon, ungo pi nifoye afoya, ento pi nidhau i wiye. Ng’eicwiny unegogi pilembe nia Gideon ular ulwong’ogi ngo i wang’e kara gicidh gikied lwiny karacelo kude i dhu judegi pa Mungu. Gibino dieng’ akeca nia suru migi unwang’ yung. Ento giwil i kum gin ma pire tek ma Gideon utimo pi niketho nying’ Yehova unwang’ dwong’ man pi nibodho dhanu pare.​—Pok. 8:1.

11. Gideon udwoko lembe nenedi ni dhanu mir Efraim?

¹¹ Ku jwigiri, Gideon uyero ni dhanu mir Efraim kumae: “Acopo timo ang’o m’apora ko wakudu?” I ng’eye ekoro igi ayi ma Yehova umiyo ko igi mugisa. Kinde ma dhanune giwinjo lembe maeno, “e lak kwinyo migi tho.” (Pok. 8:2, 3) Gideon ukoc i kum ting’iri kara eketh kwiyocwiny i kind dhanu pa Mungu.

12. Lapor mi dhanu mir Efraim ku pa Gideon ubemiyo iwa ponji ma kani?

¹² Lembuno ubemiyo iwa ponji ma kani? Lapor mi dhanu mir Efraim ubeponjowa nia mito ngo waketh wiwa i kum yung mwa giwa, ento wamii yung ni Yehova. Ka watie juwiot kunoke judong cokiri, wacopo nwang’u bende ponji i kum lapor pa Gideon. Tek ng’eicwiny umaku ng’atu moko i kumwa pi gin ma watimo, ukwayu watim kero wanyang’ nia pirang’o ng’eicwiny umake. Wacopo foyo bende ng’atune pi lembe moko ma ber m’etimo. Lembuno ubekwayu jwigiri, asagane ka ng’atune re m’utie ku kosa. Ento gin ma pire tek utie nibedo ku kwiyocwiny kud umego mwa kakare niting’iri.

13. Hana unwang’ere ku peko ma kani, man etimo ang’o pi nivoyo pekone?

¹³ Wakewec bende iwi lapor pa Hana. Won ot pare ubino Jalawi ma nyinge Elkana. Ebino bende ku dhaku mange ma nyinge Penina. Elkana umaru Hana lee mandha nisagu Penina; re “Penina nyithindhe [ubino] nuti, ento Hana nyithindhe [ubino] mbe.” Lembuno uketho Penina ubed ucayu Hana thirithiri “kara esendre.” Hana uwinjere nenedi? Can umake lee mandha! Uketho “eywak man ecamu ngo.” (1 Sam. 1:2, 6, 7) Re kadok kumeno de, Biblia uyero ngo nyanok de nia Hana uculo wang’ lembe ma rac ma Penina utimo ire. Ento ekoro kite m’ebewinjere ko ni Yehova man ebedo ku genogen nia ebikonye. Nyo Penina uloko timo pare ma rac m’ebed esayu ko Hana? Biblia unyutho ngo. Ento gin ma wang’eyo utie nia Hana udog unwang’u kwiyocwiny mir adunde, man ‘can  [ubedo] mbe i wang’e kendo.’​—1 Sam. 1:10, 18.

14. Lapor pa Hana ubemiyo iwa ponji ma kani?

¹⁴ Lapor pa Hana ubemiyo iwa ponji ma kani? Tek ng’atu moko ubeyungere i wii, ng’ey nia lembe moko nuti m’icopo timo. Kud wulok dhogwu wukude mananu. Kakare niculo wang’ racu ku racu, tim kero iketh kwiyocwiny i kindwu wukude. (Rum. 12:17-21) Kadok ng’atune uloko ngo kura pare de, re in ibibedo ku kwiyocwiny mir adunde.

15. Apolo giku Paulo gibino ku lembang’o m’urombo i kindgi?

¹⁵ Kawoni wakenen ponji ma tokcen ma wacopo nwang’u kud i lapor p’Apolo man pa jakwenda Paulo. Gin ario ceke ging’eyo Lembagora cuu mandha. Gin ceke jung’eyogi nia gitie juponji ma ber man giponjo de cuu. Man gin ario ceke gikonyo dhanu dupa nidoko julub. Re ng’atu moko mbe acel de i kindgi m’ubino ku kumira i kum wadi.

16. Apolo ubino kit dhanu ma nenedi?

¹⁶ Apolo ubino ‘anyoli mir Alekzandria’ m’ubino kaka ma dit mi ponjiri i rundi ma kwong’a. Ebino jabodho mi wec man “eng’eyo lembagora pa Mungu dit.” (Tic. 18:24) Kinde m’Apolo ucidho i Korintho, umego moko mi cokiri ma kuca ginyutho kamaleng’ nia gimare lee nisagu umego mange, uketho i iye Paulo bende. (1 Kor. 1:12, 13) Nyo Apolo ucwaku timo maeno ma nyayu pokiri? Nyanok de ngo, kum saa moko i ng’eye kinde m’Apolo uai kud i Korintho, Paulo ukwaye nia edok kendo kuca. (1 Kor. 16:12) Nwang’u Paulo copo timo ngo lembuno kan ewinjo nia Apolo uketho cokiri upokere. Ubenen kamaleng’ nia Apolo  utiyo ku copo m’ebino ko i ayi ma ber, pi nirweyo lembanyong’a man niteng’o yiyoyic mir umego pare. M’umbe jiji, Apolo ubino ng’atu ma jwigere. Ku lapor, Biblia unyutho ngo nia lembe uton i iye kinde ma Akila giku Prisila “gikoro ire pi yo pa Mungu cu ma sagu.”​—Tic. 18:24-28.

17. Paulo uketho kwiyocwiny nenedi i cokiri?

¹⁷ Jakwenda Paulo ung’eyo pi tic ma ber m’Apolo utimo. Re edieng’ ungo nia dhanu bineno ya Apolo ber ma sage. Paulo ubino ng’atu ma jwigere man m’ung’eyo mupaka pare. Lembuno unen kamaleng’ i juk m’emiyo ni cokiri mi Korintho. Kakare niweko dhanu uyunge ku wec ma nia ‘an a pa Paulo,’ etelo nen pa dhanu ceke iwi Yehova Mungu man iwi Yesu Kristu.​—1 Kor. 3:3-6.

18. Nimakere ku 1 Jukorinto 4:6, 7, lapor p’Apolo man pa Paulo ubemiyo iwa ponji ma kani?

¹⁸ Lapor p’Apolo man pa Paulo ubemiyo iwa ponji ma kani? Saa moko nyo watimo tic ma tek ni Yehova, man wakonyo dhanu dupa utimo mediri nitundo i batizo. Re umito wang’ey nia lembe ceke ma beco ma watimo ubino ku kony pa Yehova. Ponji mange ma wanwang’u i kum lapor p’Apolo giku Paulo utie nia, ka watie ku rwom i cokiri, ukwayu watim tego waketh kwiyocwiny i cokiri. Wabedwoko foyofoc lee mandha pilembe judong cokiri ku jukony tic gibekonyowa nibedo i acel man ku kwiyocwiny i kindwa. Kum ka gibemiyo juk, gijengiri iwi Lembe pa Mungu, man gitelo ngo nen mi dhanu i wigi gigi, ento iwi Yesu Kristu m’utie iwa lapor ma ber!​—Som 1 Jukorinto 4:6, 7.

19. Ng’atuman m’i kindwa ucikere nitimo ang’o? (Nen bende sanduku “ Kud iting’iri.”)

¹⁹ Wan ceke ng’atuman utie ku bodho man copo ma Mungu umiyo ire. Wacopo tiyo ku giramiya maeno ‘pi nikonyara i kindwa.’ (1 Pet. 4:10, NWT) Wacopo nwang’u nia ve gin ma wabetimo kabang’e mbe. Ento mito wang’ey nia gin ma nok ma wabetimo pi niketho cokiri ubedo i acel, utie ve thol kunoke wuzi ma nyanok ma diko kind bongu. Dong’ wan ceke watimu tego wawodh pidoic mi ting’iri cen kud i iwa, man wabed ku lembakeca ma waketh ko kwiyocwiny man bedo i acel i cokiri.​—Efe. 4:3.