1. Jabila Isaya ular uewo lembang’o pi Yesu, man pirang’o lembila maeno ubeketho cwinywa?

JABILA Isaya ular uewo pi Yesu Kristu kumae: “Ebipoko lembe ngo calku nen mi wang’e, kadok ajuka de ebijuko ngo calku winjo m’i ithe; ento ebipoko lembe mi jucan ku bedopwe.” (Isa. 11:3, 4) Wec maeno ubeketho cwinywa, man ubemio iwa genogen. Pirang’o? Pilembe ng’om maeni ma wabekwo i ie upong’ kud akoyakoya, man dhanu gipoko lembe iwi juwagi nimakere ku lembe ma gineno anena. Ma jiji mbe, watie ku yeny pa Yesu ma tie Japoklembe ma pwe, ma bijengere ngo iwi nen mi wang’ pi nipoko lembe mwa!

2. Yesu ung’olo watim ang’o, man wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

² Kubang’ nindo, wabed wabedo ku paru moko kokoro iwi dhanu mange. Ento tung’ ku Yesu, wan waleng’ ungo; pieno, paru mwa de leng’ ungo. Lembe ma wabeneno copo wondo wang’wa. Re Yesu ung’olo kumae: “Kud wupok lembe calu m’anena, endre wupok lembapoka ma pwe.” (Yoh. 7:24) Yesu ubemito wabed calu en, niwacu kud wapok lembe iwi jumange nimakere ku gin ma wabeneno. I thiwiwec maeni, wabiweco iwi lembe adek ma e, ma copo wondo wang’wa: rangi pa  ng’atini kunoke thugi, sente pa ng’atini, man oro pa ng’atini. Kinde ma wabeng’io i lembeman, wabineno kite ma waromo tio ko ku lembe ma Yesu ung’olo, nia kud wapok lembe mi jumange calku gin ma wabeneno anena.

3, 4. (a) Lembang’o m’uketho Petro uloko paru m’ebino ko iwi dhanu mi thek mange? (Nen cal mir acaki.) (b) Yehova uponjo lemandha ma kani ma nyen ni Petro?

³ Kepar kite ma jakwenda Petro uwinjere ko kinde ma jukwaye ecidh i Kaisaria, i pacu pa Kornelio ma Jayahudi ngo. (Tic. 10:17-29) Niai ma Petro utie nyathin, eng’eyo nia dhanu mi thek mange gi dhanu m’ucido. Re lembe moko utimere, m’uketho eloko paru pare. Ku lapor, Mungu unyutho ire ginmawokiwang’ moko. (Tic. 10:9-16) I ginmawokiwang’ne, eneno gin moko ma calu bongu ubeloro kud i polo, man juboyo lei m’ucido dupa i ie. I ng’eye, dwal uai kud i polo uwacu ire kumae: “Ai malu, Petro; ineg icam.” Re Petro ukwero magwei. Dwalne uyero ire kumae: “Gin ma Mungu lonyo kud idwoke ni gin ma swa.” I ng’ei ginmawokiwang’, Petro unyang’ ungo i kum gin ma dwalne umito yero ire. E ndhu ndhu i ng’eye, dhanu moko ma Kornelio uoro ugam utundo. Tipo maleng’ uyero ni Petro nia ecidhi i pacu pa Kornelio, e gicidho ku ju ma juorone.

⁴ Ka nwang’u Petro upoko lembe nimakere ku lembe “m’anena,” nwang’u ecopo cidho ngo i pacu pa Kornelio, pilembe Juyahudi gibed gicidho ngo i pacu mi dhanu mi thek mange. Dong’ pirang’o Petro ucidho ke? Kadok Petro ubed uneno dhanu mi thek mange nia gicido de, re ginmawokiwang’ m’eneno man telowic ma tipo maleng’ umio ire, uloko paru pare. I ng’ei ma Petro uwinjo lembe ma Kornelio ukoro, ewacu kumae: “Ang’eyo andha nia dhanu bedo tung’ tung’ ungo i wang’ Mungu: ento i thek ceke ng’atu m’ulwore, m’utimo bedopwe de, e eyie.” (Tic. 10:34, 35) Lembe ma nyen maeno ma Petro unyang’ i ie ubedo ku matoke ma lee iwi Jukristu mange ceke. Nenedi?

5. (a) Yehova ubemito Jukristu ceke ginyang’ i lembang’o? (b) Kadok wadaru ponjo lemandha de, re asu wacopo bedo ku paru ma kani?

⁵ Yehova utio ku Petro pi nikonyo Jukristu ceke ginyang’ nia eneno ngo dhanu tung’ tung’. I wang’ Yehova, rangi mwa, thugiwa, suru kunoke dhok mwa utie ngo lembe ma pigi tek. Ka wabelwore man wabetimo lembe m’atira i wang’e ci, ejolowa. (Gal. 3:26-28; Nyu. 7:9, 10) Saa moko nyo idaru ng’eyo lembe maeno. Dong’ kan i ng’om m’idongo i ie, kunoke i pacu pewu dhanu tie kud akoyakoya ke? Kadok icopo paru nia imbe kud akoyakoya de, re saa moko nyo fodi asu nyathi parune moko utie i ii. Petro de i ng’ei m’ekonyo jumange ninyang’ nia Mungu neno dhanu tung’ tung’ ungo, asu enyutho akoyakoya. (Gal. 2:11-14) Pieno, wacopo tio nenedi ku lembe ma Yesu ung’olo, nia kud wapok lembe mi jumange calku gin ma wabeneno anena?

6. (a) Lembang’o ma copo konyowa kara wawodh paru mir akoyakoya cen kud i iwa? (b) Rapor ma jadit cokiri moko ukiewo unyutho nia etie ku pidoic ma nenedi?

⁶ Kara wang’ei ka nyo watie ku nyathi paru moko mir akoyakoya kunoke ngo, ubekwayu wang’ii i pidoic mwa nimakere ku Lembe pa Mungu ma wabeponjo. (Zab. 119:105) Bende, waromo nipenjo jarimbwa moko unyuth iwa ka nyo watie ku pidoic mir akoyakoya, ma wan giwa wacopo neno ngo. (Gal. 2:11, 14) Saa moko nyo pidoic maeno unyang’ lee i iwa, ma dong’ wacopo ng’eyo ngo nia  watie kud akoyakoya. Ku lapor, wakenen rapor ma jadit cokiri moko uoro i filial, pir umego moko giku dhaku pare, ma gibino timo tic mi saa ceke cuu mandha. Umegone ubino ng’atu mi suru moko ma dhanu dupa becayu. Jadit cokiri ukiewo lembe dupa ma beco iwi umego eno, re emedo nia kadok umegone utie ng’atu mi thek ma dhanu zoo becayu de, re timo pare ku kit kwo pare ukonyo jumange ninyang’ nia dhanu mi thek maeca ceke ngo re ma gitie ndru ndru, ma gikwo nyakumeno kumeno. Eno ubeponjowa ku lembang’o? Kadok watie ku rwom ma rukani i dilo pa Yehova de, wacikara ning’iara giwa cuu ka nyo fodi asu watie ku pidoic mir akoyakoya, man nijolo juk ma jubemio iwa iwi lembene. Lembang’o mange ma wacopo timo?

7. Wacopo nyutho nenedi nia “adundewa” bedo ayaba?

⁷ Kan “adundewa” bedo ayaba, wabibedo ku mer kakare nibedo kud akoyakoya. (2 Kor. 6:11-13) Nyo ibed imito ibed kwa ku dhanu mi rangi peri, mi ng’om ma thuu, mi suru peri kunoke ma weco dhok peri? Ka kumeno, ketim kero nibedo karacelo ku dhanu mange de. Icopo kwayu umego ku nyimego mi thek mange nirweyo karacelo kudi. Kunoke icopo lwong’ogi yo peri ni cam, kunoke i nambu m’ipangu. (Tic. 16:14, 15) Yo yo, adundeni bipong’ hau ku mer, man akoyakoya binwang’u ngo kaka nyanok de. Kawoni wakenen lembe mange ma copo wondo wang’wa.

8. Nimakere ku Lembe mi Julawi 19:15, can kunoke lonyo pa ng’atini copo wondo wang’wa nenedi?

⁸ Can pa ng’atini kunoke lonyo pare copo wondo wang’wa. Lembe mi Julawi 19:15 uyero kumae: “Kud [inyuth akoyakoya ni jacan], kadi kud iyung wang’ ng’atu ma jatego; ento ipok lembe pa wedu pwe.” Eno ubenyutho nia can kunoke lonyo pa ng’atini copo ketho wabedo ku nen ma ber kunoke ma rac i wie. Nenedi?

9. Suleman ukiewo lembang’o mandha, ma re tie lembe mi can, man eno ubeponjowa ku lembang’o?

⁹ Mungu uketho Suleman ukiewo lemandha moko, ma re tie lembe mi can; eyero kumae: “Jacan bedo adaga cil ni jadhugola pare ma dhe de; ento jalonyo jurimbe dupa.” (Rie. 14:20) Lembrieko maeni ubeponjowa ku lembang’o? Ka wabedo ku wang’wa ngo, wacopo maru watwii mer kwa kud umego ma jamcing’gi nuti, ma jucan ke nwang’u waweko. Dong’ pirang’o etie rac nipoko lembe iwi ng’atini nimakere ku piny m’etie ko?

10. Yakobo ucimo wang’ Jukristu i kum lembang’o?

¹⁰ Ka wabepoko lembe iwi umego mwa nimakere ku lonyo kunoke can migi, wacopo nyayu pokiri i cokiri. Lembe ma kumeno ugam uwok i cokiri mi rundi ma kwong’a de, re jakwenda Yakobo ucimo wang’ Jukristu mi cokirine i kum lembene. (Som Yakobo 2:1-4.) Pieno, kud wawek pokiri unyai i cokiri. Ka kumeno, wacopo timo ang’o kara lonyo kunoke can pa ng’atini kud uwond wang’wa?

11. Nyo winjiri pa ng’atini ku Yehova ujengere iwi can kunoke lonyo pare? Kekor.

¹¹ Wacikara nineno umego mwa calu ma Yehova de neno kogi. Utie ngo lonyo kunoke can pa ng’atini re ma ketho pire bedo tek i wang’ Yehova. Mer ma ceng’ini ma watie ko ku Yehova, utie ngo pilembe walony kunoke wa jucan. Andha, Yesu uyero nia “mondo i Ker m’i polo [bibedo] tek ni jalonyo,” re eyero ngo nia  ebibedo lembe ma copere ngo. (Mat. 19:23) Yesu uyero bende kumae: ‘Mugisa iwu wu ju ma jucan: kum Ker pa Mungu en e mwu.’ (Lk. 6:20) Nyo eno unyutho nia jucan ceke copo winjo Yesu man gicopo nwang’u mugisa ma segi? Ungo. I rundi pa Yesu, jucan ma dupa ulubo ngo toke. Dong’ kud wawek lonyo kunoke can pa ng’atini ucwalwa nipoko lembe i wie nia etie ku winjiri ma cuu kunoke ngo ku Yehova.

12. Lembagora ubeponjo jurutic pa Yehova ma jucan ku julonyo ceke nenedi?

¹² I kind dhanu pa Yehova, julonyo nuti, jucan de nuti. Re gin zoo gimaru Yehova man gibetimo ire kud adundegi ceke. Lembagora uyero ni julonyo nia, “ku giketh genogen migi kum lonyo ma kare kadhu, ento kum Mungu re.” (Som 1 Timoteo 6:17-19.) Bende, Lembe pa Mungu ucimo wang’ jurutic pa Yehova ma jucan ku julonyo ceke nia maru sente utie kud ariti. (1 Tim. 6:9, 10) Ka wabeneno umego mwa calu ma Yehova de neno kogi, wabipoko ngo lembe i wigi nimakere ku piny migi. Ka pi oro ke jucopo yero ang’o? Nyo eno de copo ketho wapoko lembe iwi jumange? Wakenenu.

13. Biblia uponjowa nenedi iwi woro ma junyutho ni dhanu ma wang’gi teng’ini?

¹³ Wang’ ma pol, Biblia uyero nia wacikara niworo dhanu ma wang’gi teng’ini. Lembe mi Julawi 19:32 uwacu kumae: “Ai malu i wang’ wic ma julwar man iyung wang’ ng’atu m’uti, man ilwor Mungu peri.” Buku mi Lembrieko 16:31 de uyero nia, “wic ma julwar en e jamkermiwic mi dwong’; tek junwang’e i yo mi bedopwe.” M’umedo maeno, jakwenda Paulo uyero ni Timoteo nia kud enywar umego ma wang’gi teng’ini, ento enen gi ve wego. (1 Tim. 5:1, 2) Kadok nwang’u Timoteo ubino ku dito mi telo wi umego ma wang’gi teng’ini de, re ugam ukwayu nia enen kisa i kumgi man eworgi.

14. I saa ma kani ma wacikara nitwinyo ng’atu ma wang’e teng’ini?

¹⁴ Dong’ ka ng’atu ma wang’e teng’ini ubetimo dubo akakaka, kunoke ebecwaku timo ma Yehova udagu ke? Yehova binyutho ngo kisa ni ng’atu m’ubetimo dubo mir aka, nik’ebed ng’atu ma wang’e teng’ini man ma juworo de. Kenen cik mir ukungu ma e, ma nwang’ere i Ezekiel 9:5,6: ‘Man ewacu ni jumange i itha kumae, wucidh kud i adhura i toke, man wugoi . . . wuneg dhanu m’uti kot, jalawobi man nyaku ma sumba, ku nyithindho ma thindho man mon.’ Cik mir ukungu ma kumeno nwang’ere bende i lembila pa Isaya. (Isa. 65:20) Lembe ma pire tek akeca iwa utie niworo Yehova ma tie Ng’atu m’utii mi ceng’. (Dan. 7:9, 10, 13, 14) Ka wabewore, wabinwang’u tegocwiny ma wabitwinyo ko ng’atu ma tie ku yeny mi twiny, kadok wang’e uteng’ini de.​—Gal. 6:1.

15. Lapor pa jakwenda Paulo ubeponjowa nenedi iwi nyutho woro ni umego m’aradu?

¹⁵ Kan umego moko utie aradu, nyo jucopo wore? Eyo. Paulo ukiewo ni Timoteo kumae: “Kud iyi ng’atu moko cei ya fodi i nyathin; ento dong’ ibed ni por mi ju m’uyio, i lembe, i bedo (i timo), i mer, i yioyic, i leng’cwiny.” (1 Tim. 4:12) Kinde ma Paulo ukiewo lembe maeno, nwang’u Timoteo tie ku oro ma romo 30, re asu emio ire rwom ma pigi tek. Ponji ang’o ma waromo nwang’u i kum lembe maeno? Wacikara ngo nipoko lembe iwi umego m’aradu pilembe nia oro migi nok. Kepar pi lembe ceke ma Yesu  utimo kinde m’ebino ku oro ma romo 33 kende!

16, 17. (a) Ang’o ma konyo judong cokiri ning’eyo ka nyo umego moko uromo nidoko jakony tic kunoke jadit cokiri? (b) Paru mwa giwa kunoke mi suru mwa copo cidho tung’ ku lembe ma Biblia uyero, nenedi?

¹⁶ I suru moko, juworo ngo dhanu m’aradu. Eno ketho judong cokiri moko gineno nia umego ma fodi utie aradu, copo doko ngo jakony tic kunoke jadit cokiri, kadok nwang’u eromo de. Re Biblia unyutho ngo nyanok de oro m’umego ucikere nibedo ko kan edok jakony tic kunoke jadit cokiri. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tit. 1:5-9) Pieno, ka jadit cokiri moko ubeketho cik iwi lembuno pilembe nia suru migi ubekwayu kumeca, nwang’u ebelubo ngo Lembe pa Mungu. Judong cokiri gicikiri ngo nijengiri iwi paru migi gigi kunoke iwi suru migi pi nipoko lembe iwi umego m’aradu, ento gicikiri nijengiri iwi cik ma nwang’ere i Lembe pa Mungu.​—2 Tim. 3:16, 17.

¹⁷ Ka judong cokiri gibetio ngo ku cik mi Biblia pi niketho umego m’uromo gidok jukony tic kunoke judong cokiri, eno copo cero mediri mir umegone. I ng’om moko, jakony tic moko ubed utimo cuu tic ma jumio i kore i cokiri, man judong cokiri ginwang’u nia nimakere cik mi Biblia, eromo nidoko jadit cokiri. Re judong cokiri moko ma wang’gi teng’ini giyero nia fodi e nyathin dit, ecopo bedo ngo jadit cokiri, pieno ging’ie ngo. Lemarac utie nia, umego maeno udoko ngo jadit cokiri kende kende pilembe junene nia e nyathin. Ubenen nia kit paru ma kumeno utie i ng’om ma pol. Pieno, ubekwayu wajengara iwi Biblia kakare nijengara iwi paru mwa giwa kunoke iwi lembe mi suru mwa. Ka watimo kumeno, wabiworo lembe ma Yesu uyero, man wabipoko ngo lembe mi jumange calku ku nen mi wang’.

18, 19. Lembang’o ma bikonyowa nineno umego mwa calu ma Yehova de neno kogi?

¹⁸ Kadok watie dhanu ma waleng’ ungo de, wacikara nitimo tego ma kud wanen ko dhanu tung’ tung’ calu Yehova. (Tic. 10:34, 35) Pieno, saa ceke ubekwayu waketh wiwa i kum poyowic m’uai kud i Lembe pa Mungu. Ka wabetio ku poyowicne, nwang’u wabeworo lembe ma Yesu ung’olo, m’uyero kumae: “Kud wupok lembe calu m’anena.”​—Yoh. 7:24.

¹⁹ Ceng’ini eni, Yesu Kristu ma tie Rwoth mwa bipoko lembe mi dhanu ceke. Ebipoko lembe nimakere ku cik ma pwe pa Mungu, ento ebitio ngo ku lembe m’anena kunoke m’awinja. (Isa. 11:3, 4) Wabekuro saa maeno kud ava ma lee dit!