1. Saa ma kani ma timo ni Yehova copo doko iwa tek?

IPARU nia nitimo ni Yehova copo bedo tek i saa ma kani? Nyo i saa m’ibenweng’iri ku peko i kwo peri, kunoke i nindo m’ibekwo i ie ku kwiocwiny? Ka wabenwang’ara ku peko, wasayu kony pio pio i bang’ Yehova. Dong’ saa ma wabekwo i kwiocwiny ke? Nyo wiwa bewil i kum timo ni Mungu? Yehova ugam ucimo wang’ nyithindho mir Israel i kum lembe ma kumeno.​—Poi. 6:10-12.

2. Ubimo Asa uweko lapor ma ber ma kani?

² Ubimo Asa uweko lapor ma ber, kum etimo ku rieko m’ejengere ko iwi Yehova kud adundene ceke. Etimo ni Yehova i saa mi peko kende ngo, ento i saa mi kwiocwiny bende. “Adunde Asa bedo ndhu cu ku Yehova” i nindo ceke mi kwo pare. (1 Ub. 15:14) Yo acel ma Asa unyutho ko nia ejengere iwi Yehova utie thier ma rac m’ekabu kud i Yuda. Biblia uwacu nia “ekabu pemblam ma wirok woko, ku ka ma malu, man erwombo mbegi piny, etong’o mungu m’araga piny.” (2 Kei. 14:3, 5) Ewodho kadok Maka ma wang’umire de cen ku wi dito m’ebino ko i ker pare. Pirang’o? Pilembe ebino cwalu dhanu nia uwor mungu m’araga.​—1 Ub. 15:11-13.

3. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

³ Ubimo Asa ujik ungo kende kende nikabu thier ma rac, ento edwoko bende thier mandha kakare, man ekonyo dhanu mi Yuda nicaku woro Yehova kendo. Yehova umio mugisa ni Asa ku dhanu mi Yuda m’eketho gikwo ko i  kwiocwiny. * Pi oro apar mi bimobim pa Asa, “ng’om ukwio.” (2 Kei. 14:1, 4, 6) I thiwiwec maeni, wabineno gin ma Asa utimo kinde ma gibino kwo i kwiocwiny. I ng’eye, wabiweco iwi lapor mi Jukristu mi rundi ma kwong’a, ma gin bende calu ubimo Asa, gitio ma ber ku saa ma gibino kwo i ie ku kwiocwiny. Tokcen ne, wabidwoko wang’ penji ma e: Kan ibekwo i ng’om ma gavmenti m’i ie uweko Jumulembe pa Yehova gitimo thier ku bed’agonya, icopo tio nenedi ku saa maeno ma fodi wang’ pii urubere ngo?

4. Nimakere ku 2 Lemkei 14:2, 6, 7, ubimo Asa utio nenedi ku saa ma gibino kwo i ie ku kwiocwiy?

⁴ Som 2 Lemkei 14:2, 6, 7. Asa uwacu ni dhanu nia Yehova re “m’umio [igi] yom kun ku kun.” Eneno ngo nia eno tie saa m’ukwayu ginamb anamba i ie. Ento etio ku saa maeno pi nigiero adhura, nigiero gang’, ot ma wiw, man nigiero dhugola gang’. Ewacu ni dhanu mi Yuda kumae: “Ng’om fodi ni i wang’wa.” Eno emito yero ang’o? Emito yero nia dhanu gitie ku copo mi wotho ku bed’agonya i ng’om ma Mungu umio igi man gicopo giero udi m’umbe macero mi judegi migi. Ekwayu dhanu nia gitii ma ber ku nindo ma gibekwo i ie ku kwiocwiny.

5. Pirang’o Asa udwoko udul mony pare udoko tek?

⁵ Asa utio bende ku saa maeno mi kwiocwiny pi niketho udul mony pare udok tek. (2 Kei. 14:8) Nyo eno unyutho nia egeno ngo Yehova? Ungo. Tung’ ku maeno, eng’eyo nia calu etie ubimo, en re m’ukwayu ekony dhanu ubed ayika pi lwiny ma copo bino i wigi. Asa ung’eyo  nia nindo ma gibekwo i ie ku kwiocwiny bibedo ngo mi nja. De andha ebedo ngo mi nja.

6. Jukristu mi rundi ma kwong’a gitio nenedi ku saa ma gibino kwo i ie ku kwiocwiny?

⁶ Kadok jubed junyayu ragedo i kum Jukristu mi rundi ma kwong’a de, re i nindo moko gikwo bende i kwiocwiny. Julub gitio ku kaka maeno nenedi? Ju ma co ku ju ma mon maeno girweyo lembanyong’a m’umbe nyap. Buku mi Tic mi Jukwenda uwacu nia ‘giwotho i lworo pa Rwoth.’ Giweko ngo nirweyo lembanyong’a uketho wendgi ‘medere.’ Eno unyutho kamaleng’ nia Yehova umio mugisa iwi amora ma ginyutho i saa mi kwiocwiny.​—Tic. 9:26-31.

7-8. Paulo ku jumage gitimo ang’o kinde ma kaka mi rweyo lembanyong’a unen igi? Kekor.

⁷ Jukristu mi rundi ma kwong’a gibed gitio ku kaka ceke m’ubed unen pi nirweyo lembanyong’a. Ku lapor, kinde ma jakwenda Paulo uneno nia kaka unen ire mi rweyo lembanyong’a i adhura mir Efeso, etio ku kaka maeno pi nirweyo lembanyong’a man niponjo dhanu i adhurane.​—1 Kor. 16:8, 9.

⁸ Kaka mange mi rweyo lembanyong’a unen ni jakwenda Paulo ku Jukristu wadi, kinde ma ginwang’iri i wang’ lembe moko m’uwok i oro 49 R.M. (Tic. 15:23-29) Kinde ma jutwong’o pi yub m’umakere ni cokiri, julub gimedo amora mi ‘yero lembe pa Yehova.’ (Tic. 15:30-35) Lembuno umio adwogi ma kani? Biblia uyero nia cokiri ‘doko tek i yioyic, man giwotho medri ku ba rupiny.’​—Tic. 16:4, 5.

9. Tin i ng’om ma pol Jumulembe pa Yehova giberweyo lembanyong’a nenedi, man penji ma kani ma wacopo penjara ko?

⁹ Tin i ng’om ma pol, Jumulembe pa Yehova giberweyo lembanyong’a m’umbe ma cero. Nyo in de ibekwo i ng’om ma kumeno? Ka eyo, kepenjiri kumae: ‘Abetio nenedi ku bed’agonya ma tin atie ko?’ I nindo maeni mi kajik ceng’, dilo pa Yehova umedo kero mi tic mi rweyo lembanyong’a man emaku yub mi kampany mi ponjo dhanu i ayi ma nwang’u fodi utimere ngo niai con. (Mk. 13:10) Yo tie dupa ma wacopo timo ko tic maeno.

10. 2 Timoteo 4:2 ubecwaluwa nitimo ang’o?

¹⁰ Icopo tio nenedi ku saa ma fodi wabekwo i ie ku kwiocwinyi? (Som 2 Timoteo 4:2.) Ecibedo ber ungo nia ikeinen ka nyo in kunoke ng’atu moko m’i kind juruot peri copo bedo ayika nimedo tic pare mi rweyo lembanyong’a, calu ve nitimo tic pa jayab yo? Kawoni utie ngo saa mi sayu lonyo kunoke mi bedo ku giki mi kum dupa, pilembe eno gitie piny ma wabikadhu ngo kugi kud i masendi ma dit.​—Rie. 11:4; Mat. 6:31-33; 1 Yoh. 2:15-17.

11. Jumoko gitimo lembang’o kara gikony dhanu dupa ung’ei Yehova?

¹¹ Jurwei lembanyong’a dupa giponjo dhok ma nyen kara gikony ko dhanu mange de ung’ei Yehova. Dilo pa Yehova ubekonyo dhanu maeno ku jamtic ma tung’ tung’ m’ujengere iwi Biblia i dhok dupa. Ku lapor, i oro 2010, girasoma mwa uwok i dhok ma tung’ tung’ 500. Tin wel maeno umedere ma kadhu 1 000!

12. Ka dhanu gibewinjo rwonglembe mi Ker i dhok migi ma dhe, lembene bedo ku ma toke ma kani i wigi? Ke mii lapor moko.

¹² Ka dhanu gibewinjo lemandha iwi Yehova  i dhok migi mir anyoli, lembuno bedo ku ma toke makani i wigi? Wakewec pi nyamego moko m’uwinjo coko ma dit mir adhura i Tennessee, i ng’om mir États-Unis. Cokone kadhu i dhok mi Kinyarwanda, ma tie dhok ma juweco i ng’om mi Rwanda, Congo (Kinshasa), man Uganda. I ng’ei cokone, nyamego maeno ma dhok pare mir anyoli tie Kinyarwanda uwacu kumae: “Niai m’acaku kwo i ng’om mir Amerika ma kawoni oro 17 udaru kadhu, eni re m’utie wang’ ma kwong’a m’anyang’ cuu i coko ma dit mir adhura.” Unen kamaleng’ nia, kinde ma nyamegwa uwinjo ponji i dhok pare mir anyoli, lembene umulo adundene lee mandha. Ka copere iri, in de icopo ponjo dhok mange pi nikonyo dhanu mi kabedo m’ikwo i ie. Asagane kan i cokiri mi kabedo m’ikwo i ie, dhanu moko nuti ma giwinjiri ma ber ka jubeweco i bang’gi i dhok ma ginyang’ i ie cuu. Kero m’itimo bimio iri mutoro ma lee.

13. Umego mwa mi ng’om mi Russie, gitio nenedi ku saa ma gibino kwo i ie ku kwiocwiny?

¹³ I ng’om moko, umego ku nyimego mwa giberweyo ngo lembanyong’a ku bedagonya pilembe gavmenti mi ng’ombe ukwero igi ayi moko ma warweyo ko lembanyong’a. Ku lapor, wakewec pir umego mwa mi Russie. Jugam jukwero tic mwa i ng’om maeno pi oro ma dupa. Ento i dwi mir 3, oro 1991, gavmenti udok umio igi bed’agonya kendo. I saa maeno, wend jurwei lembanyong’a ubino 16 000 i ng’ombe. Oro 20 i ng’eye, wend jurwei udok umedere ma kadhu 160 000! M’umbe jiji, umego mwa gitio ku rieko kinde ma gibino kwo ku bed’agonya. Re saa maeno mi kwiocwiny ubedo ngo mi nja. Kadok kumeno de, amora migi mi timo thier mandha ujwik ungo. Gimediri asu nitimo ni Yehova i ayi mange dupa.

14-15. Yehova unyutho tego pare nenedi pi nikonyo ubimo Asa?

¹⁴ Kwiocwiny m’ubino i rundi p’ubimo Asa ugam ubedo ngo mi nja. Udul mony ma kadhu milioni acel mir Ethiopia ucoro i wigi. Zera ma tie jadit mi monyne cwinye bino tek nia ebinyotho adhura mi Yuda. Ubimo Asa uketho ngo genogen pare i wend juaskari m’ebino ko, ento egeno pare Yehova. Erwo kumae: “Konywa, E Yehova Mungu mwa; kum wageno in, man wabino kum udul maeni i nyingi.”​—2 Kei. 14:11.

¹⁵ Kadok wend jurumony mir Ethiopia ubino lee ma romo sagu p’ubimo Asa wang’ ario de, re Asa ung’eyo nia Yehova utie Mungu ma Jatego man ebikonyo dhanu pare. Andha Yehova uwekogi ngo, ekonyogi man lwiny uloyo udul mony mir Ethiopia.​—2 Kei. 14:8-13.

16. Wang’eyo nenedi nia kwiocwiny ma watie ko tin e bibedo nja ngo?

¹⁶ Kadok wang’eyo ngo peko ma ng’atuman acel acel m’i kindwa binwang’ere ko i nindo m’ubino de, re wang’eyo nia kwiocwiny, niwacu bed’agonya ma wabetimo ko ni Mungu tin bibedo nja ngo. Yesu ular uwacu nia i nindo mi kajik ceng’, “thek ceke bidagu” julub pare. (Mat. 24:9) Jakwenda Paulo bende uwacu nia “dhanu ceke m’uyenyo gibed kud ayi Mungu i Kristu Yesu gibinwang’u ragedo.” (2 Tim. 3:12) Sitani utie ku “kwinyo ma dit.” Pieno, mito wang’ei nia kwinyo parene bimulo kumwa bende.​—Nyu. 12:12.

17. Yioyic mwa copo nwang’ere kud amulaic i yo ma kani?

¹⁷ Wan ceke ceng’ni eni, yioyic mwa binwang’ere i amulaic. Kum Biblia uwacu nia “masendi madit bibedo nuti, ma wagi maeno fokuwok ungo ugambre i thekri mi ng’om cil ku kawono de.” (Mat. 24:21) I saa maeno, wedi mwa de gibilokiri i kumwa, man tic mwa mi rweyo lembanyong’a de jubikwero. (Mat. 10:35, 36) Calu ubimo Asa, nyo wan bende wabiketho genogen mwa i Yehova nia ebikonyowa man ebigwokowa?

18. Nimakere ku Juebrania 10:38, 39, ang’o ma bikonyowa kara wabed ayika pi nindo ma kwiocwiny bijik i ie?

¹⁸ Tin Yehova ubekonyowa i thenge mi  tipo kara wabed ku yioyic ma tek pi lembe mi nindo m’ubino. Ebetelo wi ‘jamiru mandha man ma riek’ pi nimio iwa ‘cam mi tipo i nindone’ kara wanwang’ piny ceke ma watie ku yenyne pi nibedo ma tek. (Mat. 24:45) Re mito wan bende watim kero kara wabed ku yioyic ma tek.​—Som Juebrania 10:38, 39.

19-20. 1 Lemkei 28:9, ubecwaluwa nipenjara ku penji ma kani, man pirang’o ukwayu wapenjara ku penjinegi?

¹⁹ Calu ubimo Asa, wan bende ukwayu ‘wayeny Yehova.’ (2 Kei. 14:4; 15:1, 2) Pi niyenye, mito waponj ning’eye man walim batizo. Mito watim kero mwa ceke ma waketh ko mer ma wamaru ko Yehova ubed tek. Pi nineno nia andha wabetimo lembuno, mito wake wapenjara kumae: ‘Nyo abed acidho i coko nja?’ Coko tie yo acel ma dilo pa Yehova ubeponjo kowa man eketho wanwang’u tielo cwiny i bang’ umego ku nyimego mwa. (Mat. 11:28) Ukwayu wapenjara bende kumae: ‘Nyo atie ku ng’io m’abed atimo ko ponji para ma segi? Nyo i ot mwu, ibed ikoyo saa mi timo thier mwu mi juruoti? Kan ibekwo kendi, nyo ibed ikoyo saa tap calu m’icopo timo ka nang’ itie acel m’i kind juruoti? Nyo ibed idikiri cuu i tic mi rweyo lembanyong’a man mi ponjo dhanu?’

²⁰ Pirang’o pire tie tek nia wapenjara ku penji maeno? Biblia uyero nia Yehova neno adunde man paru m’upondo i ng’atini, pieno mito wan bende wang’ii lembe m’upondo i adundewa. (Som 1 Lemkei 28:9.) Ka waneno nia ukwayu watim alokaloka pi lembakeca kunoke paru mwa moko, mito wakwai Yehova ukonywa watim alokalokanegi. Kawoni utie saa m’umito wabed i ie ayika pir amulaic mi nindo m’ubino i wang’wa. Dong’ kud iwek gin moko uceri ki nitio ku rieko ku saa ma fodi kwiocwiny unuti i ie eni!