Nen video ma nwang'ere

Nen lembe ma nwang'ere i iye

Pirang’o Eden utie lembe m’ugwaku kumi bende?

Pirang’o Eden utie lembe m’ugwaku kumi bende?

Pirang’o Eden utie lembe m’ugwaku kumi bende?

ACEL m’i kind thelembe dupa ma jururieko bewodho pi nijai i kum podho mir Eden utie nia theng Biblia mange uweco ngo i wiye. Ku lapor, Paul Morris ma tie japonjo mi lemb dini ukiewo kumae: “Verse moko mbe i theng Biblia mange m’ukoro atiratira pi podho mir Eden.” Jururieko ma dupa giyiyo paru maeno, ento ekoc bor ku lembe mandha.

I andha, Biblia upong’ ku verse dupa m’uweco iwi podho mir Eden, Adamu, Eva, man iwi thwol. * Ento kosa mi jururiekone moko ubenen kamaleng’ ka wapore ku kosa mange ma dongo m’unyay lee. Ka gibenyayu piem iwi lembe ma buku mi Thangambere ukoro iwi podho mir Eden, judong dini ku ju ma giyiyo ngo Biblia gibed gi ii nijwigo valer pa Biblia. Nenedi?

Ninyang’ i lembe m’utimere i Eden pire tie tek pi ninyang’ i theng’ Biblia mange bende. Ku lapor, Lembe pa Mungu utie pi nikonyowa kara wanwang’ dwokowang’ penji ma dongo ma pigi tek ma dhanu ubepenjiri ko. Kendo kendo, dwoko wang’ lembe mi Biblia iwi penji maeno ubenyutho lembe m’utimere i podho mir Eden. Wakenen lapor moko.

Pirang’o watii man watho? Ka nwang’u Adamu giku Eva giworo dwand Mungu nwang’u gikwo rondo ku rondo. Nwang’u githo kende kende ka nwang’u gijai. I ceng’ ma gijai i iye ci, e gicaku tho. (Thangambere 2:16, 17; 3:19) Gibayu kum ma leng’ man gicaku dagu kum mi dubo ni nyikwaygi. Biblia uyero nia, “ni kum ng’atu acel dubo mondo i ng’om man tho nikum dubo, e kumeno tho kadhu ba dhanu ceke kum kagi ceke gidubo.”​—Jurumi 5:12.

Pirang’o Mungu uweko lembe ma rac utimere? I podho mir Eden, Sitani ulwong’o Mungu nia javupo m’ubetwono giracwiya pare ku piny ma beco. (Thangambere 3:3-5) E kumeno eketho jiji nia Yehova tie ngo Jabim m’atira. Adamu giku Eva ging’iyo nilubo tok Sitani; e gijai i kum bomobim pa Yehova man ginyutho nia dhanu copo en gire ni ng’iyo gin ma ber ku gin ma rac. I rieko man bedo atira pare mi poko lembe, Yehova ung’eyo nia yore utie acel kende mi culo wang’ piem maeno​—ndhu nikeweko saa ukadhi, niweko dhanu ukeubim wigi gigi calu ma gifoyo. Sitani ubeketho lembe ma reco ubenyay man nok nok ubenen kamaleng’ nia, dhanu copo telo wiye gire ngo m’umbe Yehova.​—Yeremia 10:23.

Lembakeca pa Mungu tie ang’o pi ng’omi? I podho mir Eden, Yehova uketho kite ma ng’om ukwayu ubed leng’ ko. Emiyo ni Adamu ku Eva copo mi pong’o ng’om ku ‘nyikwaygi man mi “dwoke wor,” kara ng’om zoo udok ma leng’ calu ma podhone bino ko. (Thangambere 1:28) E lembakeca pa Mungu pi ng’om utie nia ebed ni paradizo ma dhanu ma leng’ re ma ukwo i iye, nyikway Adamu ku Eva ma gikwo i acel. Biblia uweco wang’ ma dupa iwi yore ma Mungu bitiyo ko pi nipong’o lembakeca pare maeno.

Pirang’o Yesu ubino iwi ng’omi? Jai m’uwok i podho mir Eden ukelo matira mi tho iwi Adamu giku Eva man iwi nyikwaygi, etno mer pa Mungu uketho emiyo genogen. Eoro wode iwi ng’om kara emii gin ma Biblia ulwong’o nia Jamgony. (Matayo 20:28) Eno ubenyutho ang’o? Yesu ubino “Adamu ma tokcen”; Eloyo kaka ma uvoyo Adamu. Yesu ugwoko kum pare ma ma leng’ ma pa dhanu m’ebedo ko wor ni Yehova. Man emiyo kwo pare ku berocwiny ni jamgony, m’enyutho ko kisa ni dhanu ma gigwoko bedoleng’ migi pi dubo migi kara ginwang’ kit kwo ma Adamu ku Eva gibino ko i Eden iwang’ nidubo. (1 Jukorintho 15:22, 45; Yohana 3:16) E kumeno Yesu unyutho  nia lembakeca pa Mungu mi dwoko ng’om maeni calu paradizo mir Eden bitimere andha. *

Lembakeca pa Mungu utie kamaleng’, ento etie ngo calu ponji mi vupo mi jurudini moko. Etie lembe mandha. Tap calu ma podho mir Eden ubino kabedo mandha iwi ng’om man lei ku dhanu de mandha, e kumeno bende lembakeca pa Mungu pi ng’om utie lembe mandha, ebitimere ceng’ini eni. Nyo ibimaru nikwo i ng’om kumeno nindo m’ubino? Nyo etie lembe mandha iri bende? Lembe ma dupa uneno in. Mungu ubemito nia dhanu ma dupa ginwang’ kit kwo ma kumeno i nindo m’ubino; ebemito nia kadok judubo de giwil kwo migi kara ginwang’e.​—1 Timoteo 2:3, 4.

Kinde ma Yesu ubetho, eweco i bang ‘ng’atu ng’atu moko ma kwo pare utere rac. Ng’atu ne bino ja nek; egam eng’eyo nia eromo andha ku tho. Ento elokre i bang’ Yesu pi nisayu anyong’a ku genogen. Yesu udwoko ire lemang’o? “Wabibedo wakudi i paradizo.” (Luka 23:43) Ka Yesu ufoyo nia janek ma kumeno de ucer man unwang’ kwo ma rondo ku rondo i paradizo ma calu Eden, nyo emito ngo nia in de inwang’ mugisa maeno? Emito! Won bende ubemito! Kan imaru ikwo kit kwo maeno nindo m’ubino, tim lembe ceke m’icopo kara iponj lembe iwi Mungu m’ucwiyo podho mir Eden.

[Korolembe mi there]

^ par. 8 Pi niponjo lembe lee iwi jamgony ma Yesu uwodho, nen wic mir 5 mi buku Biblia ubeponjowa ku lembang’o? ma Jumulembe pa Yehova re m’uwodho.

[Sanduku/​Cal]

LEMBILA M’UKETHO LEMBE MI BIBLIA UROMBO

“Abinyayu amone (adegi) i kindwu wuku dhaku man i kind kodhini ku kodhine: ebicanyu wii, man ibitong’o ufunytiende.”​—Thangambere 3:15.

Eni tie lembila mi kwong’o mi Biblia, ma Mungu re m’uewo i Eden. Ju ang’wen ma juweco pigi, niwacu dhaku, kodhi pare, thwol, man kodhi pare, gitie jukani? “Adegi” utie nenedi i kindgi?

THWOL

Sitani Wonabali.​—Lembanyutha 12:9.

DHAKU

Dilo pa Yehova ma tie ku giracwiya mi polo. (Jugalatia 4:26, 27) Isaya uewo nia “dhaku” maeno binyolo thek mi tipo.​—Isaya 54:1; 66:8.

KODHI PA THWOL

Ju m’ung’iyo migi nitimo yeny pa Sitani.​—Yohana 8:44.

KODHI PA DHAKU

Mi kwong’o zoo utie Yesu Kristu m’uai i thenge mi polo mi dilo pa Yehova. Kodhi pa dhaku uketho i iye bende umego mi tipo pa Kristu, ma bibimo karacelo kude i polo. Jukristu maeno ma juwiro ku tipo gitie thek mi tipo, “Israel pa Mungu.”​—Jugalatia 3:16, 29; 6:16; Thangambere 22:18.

REM I UFUNYTIELO

Peko ma lee ma Masiya unwang’u, re m’ubino mi nja ungo. Sitani utuc niketho Yesu utho i ng’om keni. Re Yesu udok ucer.

CANYU WIC

Nek ma Sitani binwang’u. Yesu bikabu Sitani cen, ke pi nja. Kadok i wang’ lembuno, Yesu bikabu lem ma reco ceke ma Sitani ucaku there i Eden.​—1 Yohana 3:8; Lembanyutha 20:10.

Pi ning’eyo lembe ma dwong’ ma Biblia uweco i wiye, nen nyathibuku Biblia: Eweco iwi lembang’o? (mi français) ma Jumulembe pa Yehova re m’uwodho.

[Cal]

Adamu giku Eva gisendri pi matoke ma rac mi dubo migi migi.