I dwi mir 6, oro 2022 rapor pa prezidha mi Groupe de la Banque mondiale uyero kumae: “Lem lim i wang’ ng’om zoo ubenwang’ere i peko. Bei piny ubeidho nya pio pio mandha, man sirina de umondo magway i kum dhanu i saa ma rom eno.”

 Dilo mi wang’ ng’om zoo ma neno lem pa sente (Fond monétaire international) ukoro kumae: “Bei pa moo man pa cam umedere pio pio mandha man lembene umulo akeca kum lwak dhanu ma gibekwo i ng’om ma can piny utie lee i iye.”

 Biblia ukonyowa ninyang’ i thelembe m’uketho wabenwang’ara ku canpiny ma kumeno, kite ma waromo nyego ko ku canpinyne man genogen ma waromo bedo ko nia pekone bithum pi nja.

•   Biblia ulwong’o nindo ma wabekwo i iye nia “kajik ceng’.”​—2 Timoteo 3:1.

•   Yesu uyero nia “gin ma nyayu lworo,” kunoke lembe ma nyayu ndiri, bibedo lanyuth mi nindo maeni. (Luka 21:11) Bei piny m’uidho ubenyayu ndiri. Dhanu gitiye ku lworo pi nindo m’ubino man gibedieng’ nia eni nyo andha gibipong’o yeny mi juruot migi.

•   Buku mi Lembanyutha ular uyero pi bei cam m’uidho i nindo maeni. Eyero kumae: “Awinjo gin moko ma calu dwal . . . m’uwacu kumae: ‘Kilo acel mir ayi nganu m’ucelo julworo ku cul pi tic mi ceng’ acel. Kilo adek mi kodhi mange ma calu nganu julworo ku cul pi tic mi ceng’ acel.’”​—Lembanyutha 6:6, La Sainte Bible en Alur.

 Pi ninyang’ lee iwi “kajik ceng’” man iwi lembila mi buku mi Lembanyutha, nen video ma thiwiye tie Ng’om udoko rac ma sagu niai i oro 1914, man som thiwiwec “Les cavaliers de l’Apocalypse : qui sont-ils ?”

•   “E gibigomo udi, man gibibedo i igi; man gibipidho podho mir ulok, man gibicamu nyinge. Gibigomo ngo, ma nia ng’atu mange bed i ie en; gibipidho ngo, ma nia ng’atu mange cam en.”​—Isaya 65:21, 22.

•   “Cam bibedo dit i ng’om wi gudi; nyinge biyengre.”​—Zaburi 72:16.

•   “Kum masendi pa jacan, kum cur pa jacanpiny, abiai kawono, Yehova wacu.”​—Zaburi 12:5. a

 Ceng’ini eni Mungu bidaru kwond peko ceke mi canpiny, i ng’om acel kende ngo ento i ng’om zoo. Pi ninyang’ i kite ma lembene bitimere ko, som thiwiwec “Nyo canpiny bithum nindo moko de?”

 Re kadok niai tin eni de, Biblia copo konyi ninyego ku peko mi bei piny m’udaru idho. I ayi ma nenedi? Epong’ ku juk ma beco iwi kite mi tiyo ku sente ku riekowang’. (Lembrieko 23:4, 5; Eklizia 7:12) Pi ninyang’ lee, som thiwiwec “Protégez vos moyens de subsistance” man “Kite m’iromo kwo ko ku jamcingi ma nyanok.”