1-2. Iraay ko manan kasasiroma ni Ahap aci Manasi? Oniya lalakaw wa milengo to manan a salicay hani?

NOLITENGAN iraay ko tatosa a hongti, o cecay mikowanay to moetepay a ngasaw a Israil kitakit, o cecay mikowanay to tosa a ngasaw a Yutaya kitakit. Soˈlin itini cowa ka lecad a lintad maˈorip cangra, kawra adihayay ko kalecadan. Cangra tatosa mitowakangay ci Yihofaan, mikayatay to sakararaw no finawlan, midokoayho to makaniway a kawas, hanaca adihayay ko mipatayan a tamdaw. Kawra, iraay ko cecay kasasiromaan nangra tatosa. O cecay i, tahira i patay tatiihayho ko demak, o cecay i, soˈliˈlinay pasasiyor, telocto milifokay to sasodod ni Yihofa. O cima cangra hani?

² O hongti no Israil ci Ahap ato hongti no Yutaya ci Manasi cangra. Iraay ko kasasiromaan nangra tatosa, wa ngaˈay padama kitanan micalep a cipinang to manan ko soˈliˈlinay pasasiyoray. (Dmak 17:30; Loma 3:23) O manan ko pasasiyoray hani? O cecay tamdaw samanay paihkal to soˈlinay pasasiyor ko niyah? Ano mararaw kita, madeng makalimay sapilifokaw to sasodod ni Yihofa, mihaenay kalimlaan ko kafanaˈ toniya tosa a caˈof no salicay. Dotoc, nengnengen ita koniya hakelong no kaˈorip no tatosaay a hongti, ato mamananam ita ko manan mikitira cangranan. Milengoho ko lalakaw to sapatinako ni Yis, wa ngaˈay kita minanam to maanan milingatay to pasasiyoray a kimad.

3. O masamanay a hongti ci Ahap hani?

³ O saka pito a hongti no moetepay a ngasaw no Israil ci Ahap, cifafahiyay cingra to wawa no hongti no Siton ci Yicipil. O Siton itiniay kaˈamis cihafayay a kitakit, oniya raramod pairaay to  saka ngaˈay no Israil a kitakit alatek, kawra mipalakay to kalalaˈed noya kitakit aci Yihofaan. Midokoay ci Yicipil ci Paalan, miowingay ci Ahapan micowat to pidoko ci Paalan itini Israil, o hatiniay a pidoko mahawpay ko maˈodangay to tasalamaan a fafahiyan itini efiw, patafangay to wawa mahaenay kaacekan a waywayan. Ci Yicipil mala fafahi no hongti i, iraay ko katalawan no pairasolay ni Yihofa, i lalomaˈ nangra adihayay ko mipatayan ningra. (1 Hongti 18:13) Ci Ahap saan i ‘midemakay to kapiliˈan ni Yihofa a demak, mikikakaay to salakatay a hongti ko nika tatiih.’ (1 Hongti 16:30) O demak noniya mararamoday mahapinangay ni Yihofa, cowa ka pakiyadi saan. Kawra, siniˈadaay ci Yihofa to finawlan Ningra, mansa miocoray ci Iliyaan ato romaroma pairasolay palimoˈot to Israil tamdaw kalikien pasasiyor. Kawra ci Ahap aci Yicipil haratengay sanay ko demak.

4. O manan ko sasawkit ni Yihofa ci Ahapan? Samanay ko harateng ni Ahap?

⁴ Ikor misaˈosiay ci Yihofa midemak, miocoray ci Iliyaan pasayra ci Ahapan aci Icipilan milasil to sasawkit, pasowal cangranan o mamalaˈafo ko polong a finacadan nangra. O sowal ni Iliya taˈangayay ko pisetiˈ ci Ahapan. Caay ka harateng, oniya misatakaraway a tamdaw ‘malo misapoeneray to ko falocoˈ.’—1 Hongti 21:19-29.

5-6. Hano mafanaˈ kita cowa ka soˈliˈlin pasasiyor ci Ahap?

⁵ Soˈlin misapoeneray ko harateng ni Ahap to cecay liyad, kawra ikorto o waywayan ningra paihkalay cowa ka soˈliˈlin pasasiyor cingra. Samanen cowa ka falahen ningra ko pidoko ci Paalan itini lalomaˈ no Israil, cowa picowat to matatodongay pidoko. O midemakan ningra roma a demak i, paihkalay cowa ka soˈliˈlin pasasiyor cingra.

⁶ Ikor, mitahidangan ni Ahap ko Hongti no Yutaya ci Yihosafat malacafay cingranan milood to Siriya tamdaw, ci Yihosafat o mitadiˈecay ci Yihofaan ngaˈayay a hongti, painian ningra ci Ahap salakaten milicay ko pairasolay ni Yihofa. Kawra cowa kakahi mitengil ci Ahap, sowal ningra: ‘Iraayho ko cecay tamdaw itini, wa ngaˈay pakayra kita cingranan milicay ci Yihofaan, kawra ˈintehay kako cingranan, samanen o milingatayho takowanan a sapairasol, awaay ko ngaˈayay a sowal ningra, sahtoay o tatiihay.’ Kawra milicayan nangra koya pairasolay ci Mikaya. Paˈayaway ci Mikaya wa ira ko pades ni Ahap, kawra cowa pasasiyor ci Ahap, cowa picangacang to sasodod ni Yihofa cingranan, palitan ningra ci Mikaya i kapalitan. (1 Hongti 22:7-9, 23, 27) Soˈlin ngaˈay ci Ahap mipalit to pairasolay ni Yihofa, kawra coka ngaˈay miconged cingra to kalaˈosi no sapairasol, ikor mapatayay ci Ahap itini piloodan.—1 Hongti 22:34-38.

7. Ikor mapatay ci Ahap, samanay ko pinengneng ni Yihofa cingranan hani?

⁷ Ikor no mapatay ci Ahap, patalahkalay ci Yihofa to pinengneng ci Ahapan. Dipayalay ci Yihosafat minokay ikor, pakayni pikapot ningra ci Ahapan, miocoran ni Yihofa ci Yihu mirikec cingranan. Sanay ko sowal ni Yihu: ‘Hano ngaˈay padama kiso to tatiihay a tamdaw, maolah toya ˈintehay ci Yihofaan a tamdaw hani?’ (2 Rayray 19:1, 2) Haratengen, ano soˈlinay pasasiyor ci Ahap, cowa ko papasowal ko pairasolay to o ˈintehay ci Yihofaan a tatiihay a tamdaw cingra. Mahapinangay, soˈlin paihkal ci Ahap to miming makesemay harateng, kawra cowa ka soˈliˈlin pasasiyor.

8. Pakayni pasasiyoray, mikitini tinakoan ni Ahap mananam ita ko maanan hani?

⁸ Wa ngaˈay kita mikitini ci Ahapan minanam to manan hani? Tiya paliˈayaw ci Iliya pasowal to mamalaˈafo ko polong finacadan ningra i, soˈlinay misapoeneray cingra, ngaˈayay konini.  Kawra ikorto o demak ningra paihkalay to cowa ka soˈliˈlin a pasasiyor cingra. Mihaenay, o pasasiyoray cowa ko cecayay liyad makesem ko harateng. Dotoc wa milengo kita to roma tinakoan, minengneng o manan ko soˈliˈlinay a pasasiyoray.

9. Ci Manasi o masamanay a hongti?

⁹ Madeng ikor no 200 miheca, mala hongtiay no Yutaya ci Manasi. O raraw ningra ikakaay to raraw ni Ahap a pakidem alatek! Sowal no Fangcalay Cudad: ‘Adihayay ko midemakan ningra kateliiyan ni Yihofa a demak, pakararaw to Kawas.’ (2 Rayray 33:1-9) Patirengan ni Manasi ko sapatoˈaya a cadada to kawas no ˈalafang tamdaw, misangaˈayho cingra to tano kilangan a samiyay miteli i fangcalay sefi ni Yihofa! Oniya samiyay milingatay to sakahofoc a lalosidan alatek. Miˈedaway cingra, misakawasay, miangangay, ‘adihayay ko mapatayay awaay ko raraw a tamdaw,’ mangalef ‘tano namal mitodoh to wawa no niyah’ malo sapatoˈaya patafang to makaniway kawas.—2 Hongti 21:6, 7, 10, 11, 16.

10. Samanay ci Yihofa mirikec ci Manasian hani? Samanay ko harateng ni Manasi hani?

¹⁰ Kinapinaay ci Yihofa miocor to pairasolay mirikec ci Manasian, kawra malecaday cingra ci Ahapan ˈatekakay ko falocoˈ. Saikor, ‘papiloodan ni Yihofa ko sofitay no Asiriya to Yutaya kitakit. Tano rokawitan no Asiriya tamdaw a milepel ci Manasi, tano tosa fodawan a kadang mipalit cingranan, miˈorong cingranan patayra i Papilon.’ Ano nengnengen, itini ci Manasi i kapalitan no Papilon misatapangay misimsim to raraw no niyah. ‘Itini cingra i ˈaˈayaw no Kawas no lalitengan tada misapoeneray ko falocoˈ.’ Cowa ka hatini aca, ‘padadotocay pasayra i Kawas mitolon’ cingra, ‘micangacang to Kawas ningra a misodod.’ Mikoracayto to falocoˈ koniya tatiihay tamdaw. Mahapinangay ningra dengan ci Yihofa ko ‘Kawas ningra,’ hanaca padotocay a pasayra i Kawas a micangacang.—2 Rayray 33:10-13.

11. Mikitini 2 Rayray 33:15, 16, hano mafanaˈ kita soˈliˈlinay pasasiyor ci Manasi hani?

¹¹ Mahapinangay ni Yihofa soˈlinay mafalic ko falocoˈ ni Manasi. O satolon ningra mitemeray ci Yihofaan, orato pacaˈofan ni Yihofa ko pitolon ningra, misodod cingranan, hanaca miliyaw pala hongti cingranan. Misarocoday ci Manasi misawacay to soˈliˈlinay pasasiyor ko niyah, misongilaˈ mifalic to waywayan no niyah. Toniya pakayraan, cowa ka lecad cingra ci Ahapan. Misaˈicelay cingra mifalah to mararaway pidoko, pakalalokayho to finawlan midoko to soˈlinay Kawas ci Yihofaan. (ˈOsien ko 2 Rayray 33:15, 16.) Mihaen to demak misaaliay to timolo ato pakasoˈlinay falocoˈ, samanen adihayay mihecaan o demak ni Manasi tatiihay ko pifiyor to paro no lomaˈ, sikawdan ato finawlan. Itini katoˈasan ni Manasi misarocoday palahdaw to pairaan ningra a pasangaray, o fofo ningra ci Yosiya itini ngaˈayay pilingat ningra malo ngaˈayay a hongti.—2 Rayray 22:1, 2.

12. Pakayni pasasiyoray, mikitini tinakoan ni Manasi ngaˈay mananam ita ko maanan hani?

 ¹² Mikitini ci Manasian ngaˈay mananam ita ko maanan hani? Malo misapoeneray ko falocoˈ ningra, mitolonayho micangacang to sasodod no Kawas, mifalicayho to waywayan no niyah. Misaˈicelay cingra misalof to raraw no niyah, misaˈicel a midoko ci Yihofaan, hanaca padama to tao mihaen to demak. O nalifetan ni Manasi pairaay to hatokel no pakidemay ko raraw a tamdaw, padama kitaanan pakasoˈlin to ‘ngaˈayay, makahiay misodod to tamdaw’ ci Yihofa. (ˈOlic 86:5) O mamisodod Cingra to soˈliˈlinay pasasiyor a tamdaw.

13. Tano sapatinako mitadtad to cecay pakayniay pasasiyoray a kalimlaan a kimad.

¹³ Ci Manasi cowa ko kakesem aca no harateng, mananamay ita ko pakayniay pasasiyoray kalimlaan a kimad. Haratengen koniya sapatinako: Tayra kiso i patiyamay micakay to tankaw, kawra cowa ka pafeli koya matayalay to tankaw kisowanan, ao pafeliay to fitaˈol. Wa marenec kiso han? Ecato kira. Ano pasowal koya matayalay tisowanan o tankaw tano fitaˈolan misangaˈ, wa marenecto kiso han? Cowa. Malecaday, misaaliay ci Yihofa to mararaway a tamdaw soˈliˈlin a pasasiyor. Oniya tamdaw ano makesem to raraw no niyah, o ngaˈayay konini, samanen o mahaenay harateng o kalimlaan no pasasiyoray, kawra cangoˈotayho konini. O sasamaanho ko demak no mararaway a tamdaw hani? Dotoc nengnengen ita ko kasemeran a sapatinako ni Yis.

14. Oya malafelay a wawa i sapatinako ni Yis samanay paihkal to pasasiyoray a harateng?

¹⁴ Pasowalay ci Yis to cecay pakayni malafelay wawa kasemeran a tawcikel, maˈoningay itini Luka 15:11-32. Cecay kapah mitowakangay to wama, miliyasay to lomaˈ ‘tayra i maraayay a kitakit,’ malafoay ko kaˈorip itira. Ikorto, pasangaray ko kaˈorip ningra, misatapangay cingra misimsim to waywayan no niyah, maharatengay itiniho i lomaˈ no wama maˈorip ikakaay ko kangaˈay. Sowal ni Yis, oniya kapah ‘talipaˈelalayto,’ misaˈosiay minokay i lomaˈ no wama, micangacang to sasodod no wama to niyahan. Mafanaˈ cingra to pakidemay ko raraw no niyah kalimlaan konini, kawra hatini aca maedengayto han? Cowa ka edeng, o tatalaˈayaw cingra a midemak.

15. Itini sapatinako ni Yis a malafelay wawa samanay misawacay to soˈliˈlinay pasasiyor ko niyah hani?

¹⁵ Tano waywayan koya malafelay wawa misawacay to soˈlinay pasasiyor ko niyah. Mara:ayay ko mirakatan ningra a minokay i lomaˈ no wama, maˈaraw ko wama i, sanay cingra: ‘Pakararaway kako to Kawas, pakararawho tisowanan. Awaayto ko tatodong ako malo wawa iso.’ (Luka 15:21) Oniya kapah mikifalocoˈay mihai to raraw, paihkal to makalimay cingra sapisalofaw to kalalaˈed ci Yihofaan. Roma i, mahapinangay ningra tangongolay ko pidokaˈ no niyah to wama, mihaenay makahiay mihadak to ˈicel miliyaw milifok to pihayda no wama, makahiayho  malo koli no wama! (Luka 15:19) O tawcikel ni Yis cowa ko pitemer aca to tamdaw, wa ngaˈayho mananam no malohemay malitengay samaan misawkit to pakidemay ko raraw a tamdaw o soˈlinay pasasiyor hokira.

16. Misawkit ko malohemay malitengay to soˈlinay pasasiyor ko cecay tamdaw hokira hano cowa ko madoloay?

¹⁶ Sapisawkitaw ko malohemay malitengay to soˈlinay pasasiyor ko pakidemay ko raraw a tamdaw cowa ko madoloay. Misamanay hani? Samanen cowa pakaˈaraw ko malohemay malitengay to falocoˈ no tamdaw, edeng pakayni i wacay ko pisawkit to soˈlinay mafalic ko waywayan no salikaka, ˈintel to midemakan no niyah. Latekay, midemakay ko cecay tamdaw to tada tatiihay a demak, mihaenay pasangaray ko malohemay malitengay pakasoˈlin to soˈlinay pasasiyor koniya tamdaw.

17. (1) Patinakoen mitadtad, o cecay tamdaw paihkal to pasasiyoray harateng cowa ko misawacayay to soˈliˈlinay pasasiyor cingra. (2) Mikitini 2 Korinto 7:11, o cecay soˈliˈlinay pasasiyor a tamdaw mamidemak to manan?

¹⁷ Nengnengen ko cecay tinakoan. Cecay faˈinayan salikaka pina miheca padadotocay maˈaˈodang to tamdaw, cowa picangacang cingra to sapadama, mihimeday to raraw i fafahi, widang ato malohemay malitengay. Ikor, mafanaˈay ko malohemay malitengay tonini a demak. Tiya hadaken no malohemay malitengay ko wacay no raraw ningra, mihaiay cingra to raraw, hanaca hato tada makesemay ko harateng. Mihaen o paihkalay cingra to soˈliˈlinay pasasiyor hokira? Cowa, misaysayay toniya demak a malohemay malitengay misaaliayho to adihayay a wacay. Samanen cowa ko maapohay cingra to cecay liyad, ao kinapinaay padeteng mararaw. Cowa ka talaˈayaw mihai to raraw, o roma tamdaw ko patalahkalay. Misaaliay ko malohemay malitengay to ihkalay a wacay, misawacay to harateng ningra, ato waywayan soˈliˈlinay a mafalic. (ˈOsien ko 2 Korinto 7:11.) O hatiniay a kafalic misaaliay to toki, mihaenay salakatenho mifalah cingra i kasakopang alatek, tahira i pisawacay ningra to soˈliˈlinay pasasiyor ko niyah.—1 Korinto 5:11-13; 6:9, 10.

18. O mafalahay a tamdaw sapisawacayaw to soˈliˈlinay pasasiyor ko niyah mamidemak to manan? Mihaen ko demak pairaay to manan ngaˈayay minaroˈan?

¹⁸ O cecay mafalahay a tamdaw ano sapisawacayaw to soˈliˈlinay pasasiyor ko niyah, o mamicerid mirienang to saˈopo, mitengilho a midofdof to sapalimoˈot no malohemay malitengay micerid mitolon ato micekiw to Fangcalay Cudad, o mamisaˈicel miliyas to mikayhiday cingranan miliyaw mararaw a demak. O cecay tamdaw misaˈicel misalof to kalawidang ato Kawas, o ngangaˈay pakasoˈlin to misongilaˈay ci Yihofa misodod cingranan, o malohemay malitengay papadama cingranan miliyaw malo salikaka. Samanen cowa ka lecad ko pakayraan no kahacecay a demak, o malohemay malitengay mihapinang to soˈliˈlinay pasasiyor ko cecay tamdaw hokira, o mamisongilaˈ misimsim  to masakenaay a lalangian, cowa ko papakidem ko saali to mararaway a tamdaw.

19. O manan ko tatodong no soˈliˈlinay pasasiyoray hani? (Icikil 33:14-16)

¹⁹ Mikitini fafekangay lalakaw mananam ita, o cecay tamdaw soˈliˈlinay pasasiyor, cowa ko pasowal aca tada makesemay ko niyah, o mamifalic to harateng ato waywayan, hanaca talaˈayaw tawlik a midemak. O tatodong i, mamihawad cingra a mararaw, hanaca miliyaw mitoor to palinian ni Yihofa a maˈorip. (ˈOsien ko Icikil 33:14-16.) O sakakaay kaciharatengan ningra o mamisalof to kalalaˈed no niyah aci Yihofaan.

20-21. O cecay tamdaw ano pakidemay ko raraw, ngaˈay kita samaan padama cingranan?

²⁰ Sowal ni Yis tayni fafekang no sera cingra iraay ko cecay kalimlaan a ˈinorong, sanay cingra: ‘Tayni kako . . . o mitahidangay to mararaway a tamdaw pasasiyor.’ (Luka 5:32) O kalim ita maemin konini. Ano pakidem ko raraw no ngaˈayay widang ita, sasamaan ko demak ita hani?

²¹ Ano padama kita to widang mihimed to raraw o mamipalak cingranan. Maˈaraway ni Yihofa ko kihcod, cowa ko mamalipalaw Cingra. (Taneng 5:21, 22; 28:13) Ngaˈay palimoˈoten iso ko widang misaali to sadama no malohemay malitengay, ano cowa ka kahi cingra mihai to raraw i malohemay malitengay, o papasowalen iso ko malohemay malitengay toniya demak, mihaen ngaˈ o soˈliˈlinay padama cingranan. Mihaen to demak tada kalimlaan, samanen ano eca ka pilifok cingra to sadama no malohemay malitengay, eca ka soˈliˈlin a pasasiyor, mamalahdaw ko kalawidang aci Yihofaan.

22. Laenoay lalakaw mamilengo to manan hani?

²² O cecay tamdaw ano halafinay mararaw, hanaca o pakidemay a raraw, orato misaˈosi ko malohemay malitengay mifalah cingranan, mihaen ko demak o cangoˈotay to siniˈadaay a falocoˈ ko malohemay malitengay cingranan han? Laenoay lalakaw mamilengo mirikec ci Yihofa to mararaway tamdaw i, samanay paihkal to siniˈadaay a falocoˈ, mamilengoho to ngaˈay kita samaan mitodong ci Yihofaan.