1-2. Oniya lalakaw wa milengo to maanan?

NOLATEKAY, maharateng ita ko ˈorip no niyah kamotoˈay, hanaca “matomesay ko cariraw,” matoleday ko falocoˈ. (Yopu 14:1) Itini nolitengan, o madimadiay sikawdan ni Yihofa iraay ko mahaenay a harateng, o roma tamdaw sakapatayaw sanay. (1 Hongti 19:2-4; Yopu 3:1-3, 11; 7:15, 16) Kawra, oya mitiˈeran nangra a Kawas ci Yihofa saliyaliyaw sanay pakalalok cangranan, padama cangranan tanoktok. O tinakoan nangra matiliday i Fangcalay Cudad, sahto o sapasifanaˈ kitaanan, pafeli kitanan to sahinom.—Loma 15:4.

² Oniya lalakaw wa milengo samanay ko madimadiay sikawdan no Kawas miremo to matoleday a harateng, mahawpay ko wawa ni Yakop ci Yosif, maponengay fafahiyan ci Naomi ato kadafo ci Rucu, mitiliday to ˈOlic 73 fedengan a Lifi tamdaw, ato tarokos ci Pitiro. Samanay ci Yihofa a mihinom cangranan hani? Wa ngaˈay kita mikitira i nalifetan nangra minanam to maanan? Mafanaˈ to caˈof noniya salicay wa parihaday to falocoˈ ita, mihapinang to ‘miingidan ni Yihofa ko makesemay ko falocoˈ a tamdaw, milidong to matoleday tamdaw,’—ˈOlic 34:18 ato roma pihongyak.

3-4. O kapah a Yosif tahalifaay to maanan a demak?

³ Maedeng 17 ko mihecaan ni Yosif i, tosaay ko sapalatiih no Kawas cingranan. Oniya mitiihan paˈayaway, itini lalomaˈan no finacadan wa milifok ci Yosif to kalimlaan saaroˈan. (Satapangan 37:5-10) Ikor no tosa ko mitiihan ni Yosif caka halafin, taˈangayay ko kafalic no kaˈorip ningra. Cowa pikangodo ko salikaka ningra, pacakayanho cingra. Ikorto, malo koliay no  tapang no Icip ci Yosif. (Satapangan 37:21-28) Cowa ka halafin, mikitini kaolahan a wawa ci Yosif, malo sasafaayto a koli, midimokos to cecay midokoay to makaniway kawas a tamdaw.—Satapangan 39:1.

⁴ Ikor, mangalefay ko tatiih no pakayraan ni Yosif. O fafahi ni Potifa paolafay ci Yosifan to mamiˈodang cingranan, cowa pitiyawca ci Potifa to samanay ko demak palit hananay ci Yosif. Itira, pakadangan ko waˈay ni Yosif. (Satapangan 39:14-20; ˈOlic 105:17, 18) Haratengen, mapaolaf koya kapah a Yosif to mamiˈodang, samanay ko harateng ningra hani? Mafanaˈ ko tao o mahaenay ko raraw ni Yosif a mapalit, o mamafiyor ko ngangan ni Yihofa alatek. Ano matoled ko harateng ni Yosif, matatodongay konini.

5. Samanay ci Yosif miremo to matoleday a falocoˈ hani?

⁵ Malo koli ci Yosif ato itini kapalitan i, awaay ko pakayraan a mifalic to niyah. Hano ngaˈay cingra padotoc a tawlik hani? Misarocoday cingra midemak to sapatolod no tao a demak, cowa ka haharateng saan to cowa ko mamadagar a demak. Sakakaay i, o kaolahan ni Yihofa a demak ko midemakan ni Yosif. Mansa palemeden ni Yihofa cingra, palaˈosi to midemakan ningra.—Satapangan 39:21-23.

6. Mikitini mitiihan i saˈayaw milifokay ci Yosif to maanan sapakalalok hani?

⁶ Marariday ci Yosif a mitikol miharateng toya tosa mitiihan, mikitini milifok to sapakalalok. Oniya paˈayaway to hanoikor a mitiihan mifanaˈay cingranan, o mamiliyaw a malacafay koniyah to paro no lomaˈ, o mamalo ngaˈayay ko pakayraan ningra. Soˈlinay a mahaen ko demak! Madeng 37 ko mihecaan ni Yosif i, misatapangay a malaˈosi ko mitiihan ningra.—Satapangan 37:7, 9, 10; 42:6, 9.

7. Mikitini 1 Pitiro 5:10, itini sapalifet hano ngaˈay kita kamayan madimadi tahatolas hani?

⁷ Mananamay ita ko maanan? O nalifetan ni Yosif mahapinangay ita, itini toniya awaay ko olah a hekal, tahacadaay kita to cowa  ka sadafdaf a picada, latekay o salikaka ko midokaˈay kitaanan. Kawra ano palo ˈongcoyen ita minengneng ci Yihofa ato pikiˈadingan, cowa to ko papakidem ko katoled ita, anca sapisawadaw midoko ci Yihofaan. (ˈOlic 62:6, 7; ˈosien ko 1 Pitiro 5:10.) Roma i, haratengen ita, papitiihen ni Yihofa ci Yosif to tosa paˈayaway to hanoikor a mitiihan, 17 ko mihecaan ni Yosif. Mahapinangay, soˈlin kaemangho ko midokoay ci Yihofaan a tamdaw, pakasoˈlinay ci Yihofa cangranan. Anini, ˈalomanay kapah malecaday ci Yosifan, pakasoˈlinay ci Yihofaan. O roma tamdaw soˈlin mapalit, misetekay to falocoˈ padotoc a madimadi ci Yihofaan.—ˈOlic 110:3.

8. Ci Naomi aci Rucu tahalifaay to maanan hani?

⁸ Samanen tahalifaay to pakidemay a kedal, ci Naomi ato paro no lomaˈ miliyasay to Yutay a pala, tayra i Moap. Itira, mapatayay ko faˈinay ni Naomi ci Ilimilik, edengto cingra ato tatosa faˈinayan wawa. Ikor tatosa faˈinayan wawa ningra cifafahiay to fafahiyan no Moap ci Rucuan aci Orpa. Maedeng ikor no 10 mihecaan, mapatayay ko tatosa faˈinayan wawa ni Naomi, hanaca awaay ko teloteloc. (Rucu 1:1-5) Harateng hena, oniya tatoloay fafahiyan hakowaay ko kasomad! Manaokaniw, ci Rucu aci Orpa ngaˈay maliyaw ciˈfainay, kawra matoˈas matoˈasay ci Naomi, cima ko mamidipot cingranan hani? Tada awaayto ko hatokel ni Naomi, sanay cingra: ‘Akato ci Naomien kako pangangan, ci Mara hanto, nawhani o nipasemseman no ciˈicelay a Kawas ko ˈorip ako.’ Ikor, oya masomaday a Naomi minokayay i Piclihim, kalacafayay ci Rucu cingranan a malingad.—Rucu 1:7, 18-20.

9. Mikitini Rucu 1:16, 17, 22, samanay ko demak ni Rucu, taˈangay ko pakalalok ci Naomian?

⁹ O maanan ko padamaay ci Naomian ecato ka matoled hani? O madimadiay a olah. Paihkalay ci Rucu to madimadiay a olah ci Naomian cowa ka piliyas. (ˈOsien ko Rucu 1:16, 17, 22.) Minokayto cangra i Piclihim i, malalokay ci Rucu mipodpod to emi, midimokos to sakaˈorip noniyah aci Naomi. Mahapinangay no ˈalomanay, ci Rucu o malalokay o ngaˈayay a fafahiyan.—Rucu 3:11; 4:15.

10. Samanay ci Yihofa midimokos to mahaenay ci Naomian aci Rucuan manikaw a tamdaw?

¹⁰ O sarikec ni Yihofa to Israil paihkalay, midimokosay Cingra to mahaenay ci Naomian aci Rucuan manikaw a tamdaw, patado miharateng to nafalocoˈan nangra. Palimoˈotay Cingra to Israil tamdaw ano mipanay i, cowa ka ngaˈay haemin han militlit ko i lawacay a panay, tereken hano manikaway tamdaw. (Lifi 19:9, 10) Mihaen, wa ngaˈayto ci Naomi aci Rucu mihadak to ˈicel noniyah, eca ka pasayra i tawanan misaali, maseneng ko kaˈorip.

11-12. Patadoan ni Powac ci Naomi aci Rucu midemak to maanan, palipahak cangranan hani?

¹¹ O pipodpodan ni Rucu to emi oni Powac a omah. Maˈaraw ni Powac tada maolahay ci Rucu ci Naomian, eca ka piliyas, masemeray cingranan. Ikor misafafahiyan ni Powac ci Rucu, micakayayho to hafay no ˈaˈilangan ni Naomi. (Rucu 4:9-13) Ci Powac aci Rucu mahofocay to cecay faˈinayan wawa, panganganan to Opit, ikor malo akongay ni Tafiti.—Rucu 4:17.

¹² Haratengen, miˈafofo ci Naomi ci Opitan hakowaay ko lipahak! Maedeng miakoˈiday cingra ci Yihofaan i satolon. Noikor patikol maˈorip ci Naomi aci Rucu i, wa mafanaˈ malo lalitengan ni Misiya ci Opit, o mamacekid a mahemek cangra!

13. Mikitini nalifetan ni Naomi aci Rucu wa mananam ita ko maanan?

¹³ Mananamay ita ko manan hani? Tahalifa to sapalifet i, matoleday ko falocoˈ ita anca  awaayto ko hatokel alatek. Itini mahaenay a pakayraan, wa misarocod ko falocoˈ ita mitadiˈec to kakarayan Wama, kalacafay to salikaka padotoc a makelec ko kalalaˈed. Manaokaniw, ci Yihofa cowa ko mamisaysay to pasangaray ita alatek. Soˈlinay i, cowa ka patikolen Ningra paˈorip ko faˈinay ato faˈinayan a wawa ni Naomi. Kawra o papadama ci Yihofa kitaanan. Nolatekay, pakaynian Ningra i salikaka paihkal to madimadiay olah kitaanan.—Taneng 17:17.

14. Hano matoled ko falocoˈ noya Lifi a tamdaw hani?

¹⁴ O mitiliday to saka 73 fedengan no ˈOlic o Lifi a tamdaw, malikoay cingra matayal i fangcalay sefi ni Yihofa, kawra matoleday cingra to cecay liyad. Misamanay hani? Maˈaraw ningra ko tatiihay tamdaw rihadayay ko kaˈorip. Cowa ka ciharateng cingra malecad cangranan midemak to tatiihay demak, kawra kamayan a masemer cangranan. (ˈOlic 73:2-9, 11-14) Ano nengnengen hato kadofahay ko kaˈorip no tatiihay tamdaw, haratengay sanay midemak, awaay ko cariraw, mansa tada matoleday koniya mitiliday. Sanay cingra: ‘Mitafo kako to makoracay falocoˈ, awaay ko kapo, mikorac kako to kamay, awaay ko epoc.’ O mahaenay harateng ningra wa miconged cingranan a midoko ci Yihofaan.

15. Mikitini ˈOlic 73:16-19, 22-25, samanay ko demak noniya Lifi a tamdaw, telocto cowato ka matoled hani?

¹⁵ ˈOsien ko ˈOlic 73:16-19, 22-25. Ikor, ‘Micomoday i fangcalay sefi’ koniya Lifi tamdaw. Itira, sahtoay o midokoay ci Yihofaan a tamdaw ko itihiay ningra, ngaˈayay cingra pasayra ci Yihofaan a mitolon, ngaˈayay rihaday ko falocoˈ a misimsim. Telocto mahapinangay ningra mararaway ko harateng noniyah, mararaway ko mirakatan a lalan, saikor o mamalahdaw ko kalawidang ci Yihofaan. Mahapinangayho ningra itiniay i ‘kohnacay a sera’ tomireng ko tatiihay tamdaw, katalawan ko hateloc. Oniya Lifi tamdaw misaaliay tano harateng ni Yihofa a minengneng to demak, hongaˈ maliyas ko matoleday harateng, ecato ka masemer to tatiihay tamdaw. Mihaento ko demak ningra i, miliyawayto a rihaday lipahak ko falocoˈ. Sanay cingra pasowal ci Yihofaan: ‘Edengan Kiso, awaayto ko maanan kasemeran ako.’

16. Mikitini toniya Lifi tamdaw mananam ita ko maanan?

 ¹⁶ Mananamay ita ko maanan? Soˈlin kadofah ko kaˈorip no tatiihay tamdaw, cowa ko mamasemer kita cangranan, samanen ora lipahak nangra ono potal aca, cowa ka halafin, awaay ko hano ikor nangra. (Patnakay 8:12, 13) Ano masemer cangranan o saka toled ita, mamalahdawho ko kalawidang to Kawas. Ano mahapinang ita iraay ko malecaday noniya Lifi ko harateng noniyah, palecaden cingra midoedo to sidaˈitay a limoˈot no Kawas, hanaca micawmaˈ to midokoay to Kawas a tamdaw. Ono kalipahak ita ano pakayniay kaira ni Yihofa, o lipahak ita o soˈliˈlinay a lipahak. Mihaen o mamaterek kita i matatodongay a lalan, milifok to ‘soˈliˈlinay a ˈorip.’—1 Timoti 6:19.

17. Alatek na pakayniay ci Pitiro i maanan a demakan matoled ko falocoˈ?

¹⁷ O tarokos ci Pitiro matomesay ko ˈicel, kawra ˈamelasay ko demak.’ Mihaenay, nolatekay o sasowalen ato midemakan no niyah pakasomaday cingranan. Kinacecayay, pasowalay ci Yis to tarokos wa mapasemsem cingra, ato papatayen. Matengil ni Pitiro tangsolay miconged ci Yisan, sanay: “Caay ko aira ko matiniay a demak i tisowanan.” (Matay 16:21-23) Misalofan ni Yis ci Pitiro. Roma i, ˈalomanay tamdaw milepelay ci Yisan, caloh sanay ci Pitiro mihodoc to funus, pasayra i koli no taˈangayay saysi mitapaˈ, matepocay ko kawanan a tangila ningra. (Yohani 18:10, 11) Miliyaway ci Yis misalof ci Pitiroan. Roma i, na malikoay a pasowalay ci Pitiro soˈlin milaliw ko roma tarokos ci Yisan, cowa ko mamihaen ko demak ningra. (Matay 26:33) Kawra cowa ka mahaen o miharatengan noniyah a tanoktok ci Pitiro. Toya dadaya, matalaway cingra to tamdaw kinatoloay a mihaiken ci Yisan. Tada masomaday ci Pitiro toniyah, cowato pakaˈemet a “miongong a tomangic.” (Matay 26:69-75) Harateng ningra cato pisodod ci Yis cingraanan.

18. Samanay ci Yis padama ci Pitiroan miliyaw a talifak hani?

¹⁸ Kawra, cowa ka padotoc a malonay ci  Pitiro. Ikor no mararaw cingra kamayan malacafay to roma tarokos a midoko ci Yihofaan. (Yohani 21:1-3; Dmak 1:15, 16) Hano ngaˈay cingra miliyaw a talifak hani? Cecay lalangian i, na patadoan ni Yis ci Pitiro a mitolon, micangacang ci Yihofaan padama cingranan eca ka malahdaw ko pakasoˈlin, palimoˈotho cingranan ikor no patikol padamaen ko roma salikaka a tanektek. Pacaˈofan ni Yihofa ko satolon ni Yis. Paˈarawan ni Yis ci Pitiro, maedeng o papakalalok cingranan. (Luka 22:32; 24:33, 34; 1 Korinto 15:5) Ikor, cecay dadaya mifotingay ko tarokos, awaay ko malepelay a foting. Itiya paˈarawan ni Yis cangra, paira to hatoki ni Pitiro paihkal to olah ci Yisan. Misododan ni Yis ci Pitiro, patorodayho to adihayay a tayal toniya ngaˈayay widang.—Yohani 21:15-17.

19. Pakayni ˈOlic 103:13, 14, soˈlin mararaway kita, kawra samanay ci Yihofa minengneng kitaanan hani?

¹⁹ Mananamay ita ko maanan? Mikitini picada ni Yis ci Pitiroan mahapinangay ita, sidaˈitay ci Yis micada to tamdaw, malefotay ko paihkal to makapahay capeling no Wama. Mihaenay, ikor no mararaw kita, aka miharateng to cowa ko sasododen no Kawas ko niyah. Oni Akoma Satan a harateng konini. O haharatengen ita tada maolahay ci Yihofa kitaanan, mafanaˈay Cingra citolasay ko ˈicel ita, hanaca makahiyay misodod kitaanan. O mamisarocod kita tano harateng ni Yihofa a minengneng to niyah, ato pakararaway kitaanan a tamdaw.—ˈOsien ko ˈOlic 103:13, 14.

20. Dotoc a lalakaw wa milengo to maanan?

²⁰ O nalifetan ni Yosif, Naomi, aci Rucu, Lifi tamdaw aci Pitiro, padamaay kitanan pakasoˈlin ‘miingidan ni Yihofa ko makesemay ko falocoˈ a tamdaw.’ (ˈOlic 34:18) Latekay, misiˈayaway kita to pasangaray, matoleday ko falocoˈ. Soˈlin mihaiyan no Kawas ko mahaenay pakayraan, kawra mitadiˈec kita to sapadama Ningra, padotoc a mihadidi, milakowit to pasangaray, wa matongal ko tanektek no pakasoˈlin. (1 Pitiro 1:6, 7) Dotoc a lalakaw wa milengo, ano matoled ko sikawdan no Kawas pakayni sapalifet ato dangoc no niyah i, wa samaan ci Yihofa a midama cangranan.