跳到內容

跳到目錄

1918 Miheca​—Tikolen ko Semoˈot Miheca

1918 Miheca​—Tikolen ko Semoˈot Miheca

Mikecolay 1918 miheca 1 folad 1 romiˈad (no Padaka), sanay milicay: “1918 miheca wa mifekad ko maanan a demak?” Itiya ˈifowaay ko Saka Cecay a Lalood i Iwropa. Kawra, mifekaday a demak i, satapangan no 1918 miheca, parihadayay to Micekiway to Fangcalay Cudad ato kalo a tamdaw.

WA DIPAYALTO KO HEKAL

1918 miheca 1 folad 8 romiˈad, o congtong no Padaka ci Oterlo Wieson, itiniay i kasaˈopoan no kiing a mikimad, mihadakay to 14 a safalod no sakairaaw no “tanektekay a dipayal.” Oniya safalod mahawpay ko kacacawmaˈ no kasakitakit, miˈesal to sapilood a dafong, ato patireng to koksay a kapot, ho malingad ko kalacecay no kalo kitakit, milifok to sadipot. Teloc to, mahererek ko lalood, o Sakiˈok no Fersay misaka dademakan ko Moetop Ira ko Sepat Saka Dipayal a Safalod, mihadakan no congtong ci Wieson, o saka tomireng no Koksay Lianmong onini a 14 safalod ko mitooran.

PASOKIYAWAY KO MISAFELITAY

1918 miheca, mifekaday a demak i pakamihecaay a saˈopo no Mitepangay to Cudad no Mikecolay, padamaay to Micekiway to Fangcalay Cudad pakasoˈlin, soˈlin caka rihaday ko likakawa ilalomaˈ no cecay miheca *, kawra maˈaraway nangra ko dipayalay a tedi.

Itini 1918 miheca 1 folad 5 romiˈad pakamihecaan saˈopo, o roma na iraay ko ˈinorong, kawraan pakayni noka caka madimadi pasawadan a miliyas to Pitil a tamdaw, sapiˈafasaw to fadangalan no likakawa. Satapang ko pakamihecaay saˈopo i, oya milisoˈay ko tayal a salikaka ci Licate Papo ko mitolonay. Maherek mifanaˈ to minaroˈan no tayal ilalomiheca, misatapangay misingkiw to tatiyakan. Mihadakan no salikaka ci Papo ko ngangan ni Yosif Rosofo ato aenemay salikaka. O fokosi no misafelitay mihadakay to roma papito tamdaw, mahawpay ko pasawadan ko ˈinorong a tamdaw. Telocto, pakalowid ci Rosofo ato aenemay salikaka, malifokay ko adihayay a paya, maalaay malo tatiyakan.

O sowal no mirienangay a salikaka: “O sataˈangayay a sapalemed no Kawas a taykay koninian.” Kawraan, o lipahakay a romiˈad cowa ka halafin.

MASASIROMAAY KO PICADA

Iraay ko pina folad, o Micekiway to Fangcalay Cudad a tamdaw, padadotocay palilam to Malaˈosiay a Mahimeday a cudad. ˈAlomanay a mikilimay to soˈlinay kimad ato soˈlinay ko falocoˈ a tamdaw, maolahay to soˈlinay kimad ilalomaˈ no Fangcalay Cudad.

Ci Atewa Keriste milalisoˈay ko tayal to kasakopang i Kanata, militosay cingra to milifetan no cecay mararamoday. Oniya mararamoday lalomaˈ no 5 lipay malaheciay nangra miˈosi ko Malaˈosiay a Mahimeday, ikor micadaay to soˈlinay a kimad. Sowal ni Atewa: “Misarocoday ko falocoˈ noniya mararamoday patafang to niyah ci Yihofaan, ngaˈayay ko kacakat i noˈadingoan.”

Maala no cecay faˈinayan koniya cudad, tangsolay paladaˈ i widang to lalomaˈay a lalakaw. Oniya faˈinayan o “mahikedaay” noniya cudad. Sanay milomal cingra: “Toya romiˈad, romakatay kako i Sakatolo a Lalan, fahal sanay mahikeda no dafong ko ˈafala ako, o lingka sanay kako, ˈarawhan o Malaˈosiay a Mahimeday a cudad. Panokayan ako koniya cudad miemin a miˈosi. . . . Ikorto mafanaˈayto kako, o noya mangolaway a misasingsiay . . . mifalahan ningra paka tanameng koniniya cudad. . . . Palinien to i kimad ningra tocerid, oniya waywayan ningra mapadamaay ko ˈalomanay tamdaw micada to soˈlinay kimad! . . . O ngolaw noniya misasingsiay, padamaay takowanan pakasoˈlin to Kawas!”

Cowa konini a misasingsiay aca, iraayho ko roma a tamdaw mangolaway to lalakaw no Malaˈosiay a Mahimeday. 1918 miheca 2 folad 12 romiˈad, sowal no mirikecay no Kanata, o Malaˈosiay a Mahimeday iraay ko misafelitay to mirikecay ato lalood a lalakaw, miˈmetanto koniya cudad. Caka halafin, mahecaday ko saˈosi no Padaka. Miniknikay ko mirikecay to kitiraan no Pitil i Niwyok Pisifaniya ato Kalifoniya ato Fenpo, mikilim to sapiekoaw a wacay to mikayatay i likakawa a salikaka. 1918 miheca 3 folad 14 romiˈad, o sowal no Hoing no Padaka, iraay ko misafelitay to lalood a lalakaw no Malaˈosiay a Mahimeday, wa mipalak to kitakit, hanaca misafelitay tono spay a sarikec sanay, mihaenay miˈemetan koniya Malaˈosiay a Mahimeday a cudad.

MIPALITAN KO SALIKAKA!

1918 miheca 5 folad 7 romiˈad, o hoing mihadakay to limoˈot mirepet ci Ciyofani Tisaka, Ciyoci Fisil, Alisanta Maykemilon, Ropoter Mating, Foleterlike Ropisen, Yosif Rosofo, Wilian Faanpo, aci Kulayte Oteosen. Miekoan no mirikecay cangra, “miowingay to tamdaw misafelit to sarikec, manaˈayay mala sofitay, misafelit to kitakit, padetengay misafelit to sarikec”, tada o taˈakayay a raraw, sanay ko mirikecay. Soˈlin wa itini 1918 miheca 6 folad 3 romiˈad a misawkit, kawra masaˈosiayto ko raraw nangra.

O tapang no Kapot no Hoing no Padaka ko miekoay to salikaka, misafelitay to Sarikec no Spay, sowal sa oniya sarikec, “o sapiconged to salasil a ciepocay lalosidan,” sanay. Na iraay ko sapisalof toniya Sarikec no Spay, ho madipot ko fadangalan no finawlan, ngaˈay mihadak to matatodongay a lalangian, pakayniay sasowalen a lalakaw. Kawra, o Kiing no Padaka itini 1918 miheca 5 folad 16 romiˈad, cowa picada toniya sasalof. Tiya malalengo ko Kiing toniya sasalofen i, kinapinaay somowal to Malaˈosiay a Mahimeday a cudad. O matiliday no Kiing sanay: “O hatiniay salasil a lalakaw, o katalawan ko Malaˈosiay a Mahimeday a cudad, wa paira to cisasaay a harateng no sofitay ato miowingay to tamdaw maliyang mala sofitay.”

1918 miheca 6 folad 20 romiˈad, o kapot no misawkitay misaˈosiay to ciraraway koya fafaloay salikaka. Saka tosa romiˈad, mihadakay ko hankang to sawkit: “O miowingay koniya ciraraway, hanaca milasilay tono pihakelongan a harateng, mikikakaay to cecay ˈofad a sofitay no Towic a taˈangay ko saroero. . . . Sasaaretengen ko pitefoc.” Ikor no tosa lipay, fafaloay salikaka mirofoan i Ciyociya a Atelanta a kapalitan, 10 tangasa 20 miheca ko halafin a mapalit.

PADADOTOC A MITOSIL

Toniya linyad, pakidemay ko sapalak to Micekiway to Fangcalay Cudad. O FBI no Padaka mitiyawcaay to tayal nangra, mataˈlifay ko pinaay ˈofad a mitilidan lalakaw, oniya lalakaw paihkalay to cowa ka talaw ko salikaka to sapalak, padadotocay a mitosil.

O tapang no yofing i Fororita a Oranto patikamiay to FBI, sanay: “Itiniay i dadaya ko [Micekiway to Fangcalay Cudad] a pakalomalomaˈan mitosil, fanekfekay cangra, cowa ka sapisawadaw a mitosil.”

O roma ˈaˈideman no Kapot no Malalooday no Padaka patikamiay to FBI, mifanaˈ to tayal ni Fratelik Frans (ikor malo o Kasacefang no Mikayatay Malohemay Malitengay i Congpo), sanay: “Ci Fratelik Frans . . . tawlikay a mitosil . . . pinaay patek ko mapacakayay a Malaˈosiay a Mahimeday a cudad.”

Ci Cares Fiker (ikor malo o Kasacefang no Mikayatay Malohemay Malitengay i Congpo) mahecaday tahalifa to pakidemay a sapalak. Pakayni pipalilam to Malaˈosiay a Mahimeday a cudad, ci Fiker malepelay no mirikecay, mikinsaan ko tikami ningra. Itiniay i Marilan a Paetimol mapalit to cecay folad cingra, itini kapalitan panganganan cingra to mikitiniay i “Austira a ˈada.” Salikaka ci Fiker itini kapalitan a toki, miharatengay to nano sowal ni Pawlo i saka 1 Korinto 9:16: ‘Ano caka pilasil kako to ngaˈayay lihaf, wa ira ko pades!’ * Timoloay a misawacay to misawkitay cingranan a tamdaw.

Cowa ko fanekfek aca no Micekiway to Fangcalay Cudad a mitosil, tawlikayho a mitahidang to tamdaw a pangangan, micangacang to mirikecay pahadak to marofoay a salikaka i Atelanta a kapalitan. Sanay ko sowal no fafahiyan salikaka ci Anna Katena: “ˈIfowaay kami to noˈadingoan a tayal. Tiya marofo ko salikaka i, pakalomalomaˈan kami mikongkong to fawahan, misaali to tamdaw a pangangan. Pasowalan niyam ko tao, oniniya awaay ko raraw a tamdaw sahtoay o soˈliˈlinay a Krisciyang. Telocto, ˈalomanay ko makahiay pangangan a tamdaw!”

MIRIENANG TO TAYKAY

Itini toniya pasangaray a lintad, sapaˈicelaw to pakasoˈlinay falocoˈ no salikaka, milimasmasay ko likakawa to adihayay a taykay. Sanay ko mitilidan no Mikecolay: “Anini miheca mataˈlifay ko 40 a taykay milimasmasan niyam. O cecacecay a taykay iraay ko mikowaday to falocoˈ a ngaˈayay lihaf. ˈAyaw, herek no canglah kinacecayay mirienang to taykay, kawra aninito folafoladan iraay ko taykay.”

Kamayan ˈaloman ko tamdaw maolahay to soˈlinay kimad no Fangcalay Cudad. Tinakoen, itini Ohayo Kelifelan a taykay, maedeng 1,200 ko mirienangay, 42 ko micadaay to inoˈ. Ilalomaˈ no micadaay to inoˈ, iraay ko cecay kaemangay faˈinayan, o paihkalan ningra, soˈlinay falocoˈ ato kaolah to Kawas, masemeray ko ˈalomanay a salikaka.

WA SAMAAN KO HATOKEL

Tahini ka ikor no 1918 miheca, awaayto ko pinang no Micekiway to Fangcalay Cudad to hanoikor, pacakayan nangra ko itiniay i Prokelin a lomaˈ, milinahan ko Congpo tayra i Pinsifaniya a Picpaw. Dotoc a pakamihecaan saˈopo wa itini ka 1919 miheca 1 folad 4 romiˈad, nikawrira o mikeriday salikaka itiniayho i kapalitan. Dotocto wa samaan ko kalingad no demak no likakawa hani?

Soˈlin mahaen, kamayan tanoktok ko salikaka eca ka pisawad, ˈifowa to tayal no Hongti Kitakit. O mipiliˈan nangra pakamiheca sinael i: ‘O sapiˈodis kisowanan a lalosidan, wa awa ko kapo.’ (Isaya 54:17) Cowa ka fanaˈ itiya ko Micekiway to Fangcalay Cudad, cato ka halafin wa tano kafahkaˈan a pakayraan ko pifalic ni Yihofa to demak, mitongal to pakasoˈlinay falocoˈ nangra, ira ko ˈicel midemak to kalimlaan a tayal i ˈaˈayaw.

^ 6段 Nengnengen ko 2017 Miheca a Ninkang, 172-176 fiedac a lalakaw “Tikolen ko ˈAyaw no Semoˈot Miheca—1917 Miheca.

^ 22段 Pakayni ci Cares Fiker salikaka, o nalifetan ningra nengnengen ko Mikecolay 1969/9/15, “Padadotoc a Mitosil Wa Ira ko Hemek.” (no Kowaping)