1. Maˈinapay ko kaka ni Yosif cingraanan, samanay ko pilingat to paro no lomaˈ hani?

MAOLAHAY ci Yakop to kahacecay a wawa, kawra tangongolay ko olah ci Yosifan. Pakayniay ko sakaˈinap no kaka ni Yosif, ˈintehay cingraanan. 17 ko mihecaan ni Yosif, cowa ka raraw ko demak, pacakay hananay no kaka a malo koli, misamangah to wama, makaenay no ˈaˈadopen ci Yosif sanay. O maˈinapay a falocoˈ no kaka, mipalakay to rihaday no paro no lomaˈ, midokaˈayho to falocoˈ no wama.—Satapangan 37:3, 4, 27-34.

2. Pakayni Kalatiya 5:19-21, o maˈinapay to tao, hano o katalawan a demak?

² Itini Fangcalay Cudad, o maˈinapay * masalalomaˈay no ‘midoedoay to raraw a waywayan,’ o cowa ko mamicada to Hongti Kitakit no Kawas. (ˈOsien ko Kalatiya 5:19-21.) O maˈinapay mikidatay to malaˈadaay, malacongisay, mariˈangay a tatiihay waywayan.

3. Oniya lalakaw mamilengo to maanan?

³ O nalifetan ni Yosif mahapinangay ita, o maˈinapay mipalakay to kalalaˈed no tamdaw ato rihaday no paro no lomaˈ. Manaokaniw, cowa ko mamahaen kita cangraanan awa ko olah. Kawra sahtoay cowa ka lefot kita, iraay ko misaˈfitay a falocoˈ, mansa latekay maˈinapay kita to tao. (Yirimiya 17:9) Dotoc, pakaynien ita i tinakoan no Fangcalay Cudad, mikilim to lalangian no ka cilamit no maˈinapay i falocoˈ, ikor misimsim kita to sasamaan miliyas to maˈinapay, micowat to rihadayay.

4. Hano maˈinap ko Filistin a tamdaw ci Isakan hani?

⁴ Hafay. Cihafayay ci Isak, maˈinapay ko Filistin tamdaw cingraanan. (Satapangan 26:12-14) Miselenan nangra ko tefon ni Isak, awaayto ko nananomen no siri ni Isak. (Satapangan 26:15, 16, 27) Anini, o roma tamdaw malecaday to Filistin a tamdaw, maˈinapay to ikakaay ko hafay to niyah a tamdaw. Cowa ko sakairaaw aca to malecaday a dafong no tao, ciharatengayho malahdaw ko dafong no tao.

5. Hano maˈinap ko ˈaˈideman no pihakelongan no Yutaya ci Yisan hani?

⁵ Kasemeran no tamdaw. Maˈinapay ko ˈaˈideman no pihakelongan no Yutaya ci Yisan, samanen kasemeran no tamdaw ci Yis. (Matay 7:28, 29) O miocoran no Kawas ci Yis, pasifanaˈ to tamdaw to soˈlinay kimad. Paorafay ko ˈaˈideman no pihakelongan cingraanan, sapipalakaw to ngangan ningra. (Marko 15:10; Yohani 11:47, 48; 12:12, 13, 19) Mikitini toniya demak mananamay ita ko maanan hani? O roma salikaka ngaˈayay ko capeling, mansa maolahay ko ˈalomanay cangraanan, kita i aka a maˈinap cangraanan, ao papasayra cangraanan a minanam.—1 Korinto 11:1; 3 Yohani 11.

6. Ci Tiyotrifis maˈinapay to tao, mansa midemak cingra to maanan hani?

⁶ Fadangalan a matayal. Saka 1 hahekalan o cecay ci Tiyotrifis (Titefi) a tamdaw maˈinapay to kakeridan no kasakopang. Sapilifokaw cingra to ‘ˈakawangay a kamaroˈan,’ mitongangan, miˈodis to tarokos ci Yohanian ato roma cifadangalay a salikaka. (3 Yohani 9, 10) Cowa ko hahatila kita ci Tiyotrifisan malitaˈang, kawra, ano malifokay no tao ko kakaliman ita a tayal, alatek mamaˈinap kita. Mangalef o mamadangal no niyah, ikaka ko ngaˈay no demak sanay ko harateng, mamangalef ko kaˈinap no falocoˈ.

7. O maˈinapay sasamaan a milingat kitaanan hani?

⁷ O maˈinapay malecaday o semot, ano cilamit i falocoˈ ita, pasangar a faˈnoten. Ano ira ko misatakaraway, misatekeday anca roma a dangoc ita, wa madolo a lomahad i falocoˈ ita ko maˈinapay. Ano cilamit ko maˈinapay, o mamicara kitaanan a palahad to ciolahay falocoˈ, siniˈadaay falocoˈ, sidaˈitay a makapahay capeling. Mihaenay, ano mahapinang ita misatapangay ko niyah a maˈinap to tao, tangsolen a mifaˈnot ko hatiniay harateng! Sasamaan ko hademak ita hani?

8. O maanan a tosa capeling padama kitaanan miliyas to maˈinapay hani?

⁸ Saka ecaaw kaˈinap to tao, palahaden ko misapoeneray ato marenecay a harateng. Ano matomes ko falocoˈ ita toniya tosa makapahay harateng, cowato ko lalomahad i falocoˈ ko maˈinapay. Misapoener kita, cowato ko mamisatakaraw, cowa ko caciharateng to aikaka to tao ko mamalifok no niyah. (Kalatiya 6:3, 4) Marenec kita, cowa ko masasiay to tao, o mamarenecen to iraay no niyah. (1 Timoti 6:7, 8) Ano maˈaraw ko tao milifok to dafong anca sapalemed i, o misapoeneray a marenec a tamdaw papatado to tao a mahemek.

9. Pakayni Kalatiya 5:16 ato Filipi 2:3, 4, o fangcalay saocor sasamaan padama kitaanan hani?

⁹ Misaaliay kita to fangcalay saocor no Kawas ngaˈ, maliyas ko maˈinapay a harateng, halo palahad to misapoeneray ato marenecay a falocoˈ. (ˈOsien ko Kalatiya 5:16; Filipi 2:3, 4.) Pakaynian ni Yihofa i fangcalay saocor, padama kitaanan mihapinang to i kemoday a falocoˈ ato harateng, tano matatodongay a harateng mikotay to mararaway a harateng. (ˈOlic 26:2; 51:10) Dotoc, mamisimsim kita to ngaˈayay a taˈarawan ni Mosi aci Pawlo,  nengnengen samaanay cangra miliyas to maˈinapay to tao a harateng.

10. Tahalifaay ci Mosi to maanan a sapalifet hani? (Nengnengen ko papotal coka.)

¹⁰ Taˈangayay ko fadangalan ni Mosi, kawra cowa ka ciharateng to o niyah aca ko citatodongay ira ko fadangalan. Kinacecayay, pafelian ni Yihofa ko tomirengay i taliyok no pakopangan a malohemay malitengay to matefaday i tireng ni Mosi a fangcalay saocor. Ikor, iraay ko pasowalay ci Mosian, o tatosaay malohemay malitengay cowa ka tayra i pakopangan, kawra milifokay to fangcalay saocor, malecaday o pairasolay ko waywayan. Papicongedan ni Yosuwa ci Mosi toniya tatosaay malohemay malitengay. Samanay ko harateng ni Mosi hani? Tada misapoeneray cingra, cowa ka maˈinap, patadoayho cangraanan a mahemek a saka dademaken ni Yihofa cangra. (Saˈosi 11:24-29) Mikitini ci Mosian mananamay ita ko maanan hani?

11. Ano todongen no malohemay malitengay ci Mosi, wa samaan ko hademak hani?

¹¹ Ano o malohemay malitengay kiso i, mao:lahay kiso midemak to tayal no kasakopang, ano misaaliay ko tao tisowanan pahatatanamen ko roma tamdaw mikotay to tayal iso, wa samaan ko harateng iso hani? Tinakoen, mao:lahay kiso misikay to lipalipay a Mikecolay, ano misaaliay ko tao tisowanan pahatatanamen ko roma salikaka, padama cingraanan mitamorong to ˈinorong iso, ano mahecad kiso ci Mosian a misapoener i, cowa ko aira ko misakahemawan no tao ko niyah sanay a harateng, wa songilaˈen iso a pahatatanam kora salikaka.

12. ˈAlomanay salikaka misapoeneray a marenec, samanay cangra misiˈayaw to nikafalic hani?

¹² O malitengayto a salikaka wa misiˈayaw to kafalic. Halafinayto cangra malo o misatenokay no malohemay malitengay, kawra 80 ko mihecaan, o mamakahi a papikotay to roma salikaka cangraanan. O roma tinakoan o kasakilac kantok, ano 70 ko mihecaan nangra wa micada to faelohay sanilnil, o mamisapoener cangra a micada toniya kafalic, padadotoc madimadi a matayal. Toni pina miheca, itiniay cowacowa matayalay i Pitil a salikaka manilnilay tayra i kilac a matayal. Misiˈayaw to hatiniay kafalic, oniya madimadiay a salikaka cowa ka ngaliwngiw to picada no tao to tayal nangra.

13. Na iraay ko maanan a lalangian ni Pawlo a maˈinap toya 12 tarokos hani?

¹³ O roma ngaˈayay taˈarawan, o tarokos ci Pawlo, cowa ka maˈinap cingra to tao, misarocoday cingra mitosil, kawra misapoeneray cingra a somowal: ‘O sasafaay a tarokos kako, awaay ko tatodong ako mala tarokos,’ sanay cingra. (1 Korinto 15:9, 10) Itini fafekang no sera mitosil ci Yis i, mikotoday ko 12 tarokos cingraanan, ikor no patikol maˈorip ci Yis i, malo Krisciyangay ci Pawlo. Soˈlin manilnilay ci Pawlo, mala ‘matayal saki kalo kitakit a tarokos’ kawra cowa ka masalalomaˈ no 12 tarokos cingra. (Loma 11:13; Dmak 1:21-26) Pakayni tayal no niyah, cowa ka macangal ci Pawlo, cowa ka maˈinap toya 12 a tarokos.

14. Ano misapoener a marenec kita, wa samaan ko hademak hani?

¹⁴ Ano misapoener a marenec kita, o mamalecad ci Pawloan mikangodo to minilnilan ni Yihofa a tamdaw. (Dmak 21:20-26) Pafelian ni Yihofa ko roma salikaka to fadangalan, malo mikeriday i likakawa cangra. Soˈlin cowa ko malefotay cangra, kamayan saaretengen ni Yihofa a minengneng cangra, malo ‘sapatelong’ a pafeli kitaanan. (Ifiso 4:8, 11) Mikangodo kita toniya salikaka, misapoener a midofdof cangraanan, o ngangaˈayto padadotoc malo widang ni Yihofa, wa ngaˈayho mararihaday to salikaka.

15. Itini kita i maanan tosa a pakayraan mihadak to ˈicel hani?

¹⁵ Ano maˈaˈinap ko salikaka, awato ko pakayraan a rihaday. Mihaenay, nai falocoˈen ita mifaˈnot ko maˈinapay a harateng, aka pikosam to maˈinapay a sapaloma i falocoˈ no tao. Kalimlaan koniya tosa a demak, samanen palimoˈotay ci Yihofa kitaanan ‘misaˈicel kita micowat to rihadayay, mapakalalolalok.’ (Loma 14:19) Mihaenay, sasamaan kita a miliyas to sakaˈinapaw no tao, paira to rihadayay a harateng hani?

16. Sasamaan kita eca ka palahad to maˈinapay a falocoˈ no tao hani?

¹⁶ O waywayan ato sasowalen ita taˈangayay ko pilingat to tao. O pahiyoay to dafong a waywayan o pinangan noniya hekal. (1 Yohani 2:16) O hatiniay a waywayan mifekaday ko sakaˈinap. Mihaenay, aka sasowal saan kita to dafong anca ˈaˈacaen a dafong. Roma i, ano ira ko fadangalan ita i likakawa a matayal, pairaen ko misapoeneray a falocoˈ. Ano mararid kita milengo to tayal no niyah, wa palahad to maˈinapay a falocoˈ no tao. Ano soˈliˈlin kita a ciharateng to tao, masemer to nano demak nangra, mihaen o paparenec cangraanan, wa ngaˈay micowat to kakelec a rihaday ko kasakopang.

17. Maremoay no kaka ni Yosif ko maanan a pasangaray hani? Iraay ko maanan a ngaˈayay minaroˈan?

¹⁷ Wa ngaˈay kita pakaremo to maˈinapay a falocoˈ. Haratengen ko kaka ni Yosif hena. Ikor no pina mihecaan, malalitemohay  cangra ci Yosifan i Icip. Sakafanaˈaw ci Yosif, pasasiyoray ko kaka ningra hokira, mansa cowa ka tangsol sa mifanaˈ to o safa cingra. Tahidangan ni Yosif ko kaka a mitahka, itini pitahkaan ciharatengay cingra to sasafaay a Pinyamin, pafelianho cingra to adihayay a kakaenen. (Satapangan 43:33, 34) Kawra, cowa ka ˈinap ko kaka ci Pinyaminan, ciharatengayho cangra ci Pinyaminan ato wama nangra. (Satapangan 44:30-34) Mifaˈnotayto ko kaka ni Yosif to maˈinapay a falocoˈ, rihadayayto ko paro no lomaˈ nangra. (Satapangan 45:4, 15) Kita i, ngaˈay faˈnoten ko i falocoˈay a ˈinap, mihaen ngaˈ rihaday ko paro no lomaˈ ato kasakopang ita.

18. Pakayni Yakop 3:17, 18, ano saˈicelen ita micowat to rihaday, wa ira ko maanan a minaroˈan hani?

¹⁸ Tokel ni Yihofa kitaanan aka maˈinap, cowaten ko rihadayay, mansa o mamisaˈicel kita toniya tosa a pakayraan. Fafekangay lalakaw milengoay, tocerid iraay ko maˈinapay a harateng no falocoˈ ita. (Yakop 4:5) Oniya hekal matomesay to maˈinapay a harateng. Kawraan ano palahad kita to misapoeneray ato marenecay a waywayan, masemer to tao, ecato palamit i falocoˈ to maˈinapay, ao mamicowat to rihadayay a harateng, ho ngaˈay lomahad ko minaroˈan no moecelay.—ˈOsien ko Yakop 3:17, 18.