Amual tati dungu mu

Amual tati pepikalechi dungu mu

QUIMELÜN ÑI PAPILTUNGEAL 43

“Rübngechi quimün huirari rüpü mu”

“Rübngechi quimün huirari rüpü mu”

“Rübngechi quimün huirari rüpü mu, nehuen dunguyauqui pu plaza mu” (PROV. 1:20).

ÜLCATUN 88 Quimeltuen tami rüpü

¿CHEM QUIMAIÑ? a

1. Taiñ antü mu bentren che, ¿chumngechi llouqui tati quimün? (Proverbios 1:20, 21).

 FENTREN mapu mu, taiñ pu peñi ca pu lamngen amuldunguqueingün cheu ñi rupaquen fentren che, ayühunquechi elcünuqueingün publicacion. ¿Eimi coneltuquepelafuimi femngechi amuldungun mu? Fei tüfa trürümafuiñ ñi feipin Proverbios, tüfa feipi ti rüfngechi quimün huirarcülei reque rüpü mu (papeltunge Proverbios 1:20, 21). Ti rüfngechi quimün Chau Jehová mu cüpai, ca mülei Biblia mu ca taiñ publicacion. Pu che duamniei tüfachi quimün tañi rumel mongeleal. Fentren che cüme llouquefi taiñ publicacion, huelu quiñeque che femquelaingün. Quiñeque che pilai ñi quimal Biblia ñi feipin. Caquelu ayentuqueiñmu, ti Biblia cuifi tuhun-ngei piqueingün. Caquelu che ayüquelafi tañi quimeltuqueel Biblia ca dunguyequefingün pu inaniefilu ñi feipin. Ca feipiquefingün eimün ta duamtuchequelaimün, juzgachequeimün piquefingün. Chumfule rume pu che, Chau Jehová piuqueyenquechi hulquei rüfngechi quimün, com che ñi quimal. ¿Chumngechi femquei? Peafiyiñ.

2. ¿Chumngechi llohuabüiñ rübngechi quimün, huelu chumqui epe com pu che?

2 Biblia mu Jehová hulquei tañi quimün, epe com che papeltuafui ñi feipin. Ca nieiñ taiñ publicacion Biblia mu tripalu, tüfa mülei doi 1.000 quehun mu. Pu che papeltufilu ca inaniefilu ñi feipin rume quellueyu. Huelu fentren che pilai ñi allcütuafiel Jehová ñi feipin. Quisu mu müten maneluuqueingün ca maneluuqueingün ca che ñi feipin mu. Illamcayafeiñmu cütu taiñ inaniefiel mu Biblia ñi feipin. Tüfachi chillcatun mu, peaiñ chumngelu ñi femquen pu che. Huelu hune, peafiyiñ chumngechi llohuafuiñ Jehová ñi quimün.

JEHOVÁ TAÑI EIPICÜNON BIBLIA MU ELUEIÑMU RÜBNGECHI QUIMÜN

3. ¿Chumaiñ taiñ quimchengepool?

3 Pu quimchengelu inaquefingün tañi quimürpuel fei ñi cüme femal, huelu fei müten no. Biblia feipi: “Quiñe che ñi quimchengeal, hunelu mülei tañi rume yamnieafiel ta Jehová, cafei ñi quimfiel mu ti Doi Alüpüralelu, fei quim ngüneduamngei” (Prov. 9:10). Feimu petu taiñ femnon quiñe dungu, hunelu mu quintuafiyiñ chem ñi raquiduamqueel ta Jehová, fei taiñ cüme femal. ¿Chumngechi femafuiñ? Papeltuafuiñ Biblia ca taiñ publicacion, femngechi pengelaiñ taiñ quimchengen (Prov. 2:5-7).

4. ¿Chemu Jehová müten ulqueiñmu rübngechi quimün?

4 Jehová mu cüpai ti rüfngechi quimün (Rom. 16:27). ¿Chumngelu? Hunelu mu, Jehová com deumai ca fente cüme quimniefi tañi deumael (Sal. 104:24). Epu, com ñi femün ta Jehová pengelquei tañi quimchengen (Rom. 11:33). Ca cüla, tañi cümeque ngülam rume quelluchequei (Prov. 2:10-12). Loncontuculiyiñ feitachi cüla dungu taiñ cüme femal, pengelaiñ taiñ quimchengen.

5. Pu che llounolu Jehová tañi rübngechi quimün, ¿chem upaingün?

5 Fentren che afmatulehuei ñi chumngen fillque anümca ca culliñ, huelu feyentuquelai ñi mülen tañi deumaeteu. Doi mai feyentuqueingün evolucion mu. Caquelu feyentuquei ñi mülen ta Ngünechen, huelu inaquelafi ñi feipin Biblia, femqueingün quisu ñi ayüelchi dungu müten. Fei, ¿chem pimi cai? ¿Doi cüme mongen niepetuingün mai pu allcütuquenofilu Chau Dios ñi quimün? ¿Niepeingün mai maneluhun ca rüf ayühun? Femquelaingün. Feimu Biblia feipi chem quimün no rume, raquiduam no rume, ca ngülam no rume trürümngelayafui Jehová ñi quimün mu (Prov. 21:30). Feimu llellipuafiyiñ ta Jehová taiñ eluaeteu quimün. Huelu fentren che femquelaingün, ¿chumngelu? Peafiyiñ.

CHEMU PU CHE BAMENTUBI RÜBNGECHI QUIMÜN

6. Proverbios 1:22-25 tañi eipin, ¿iñi engün bamentuquebi rübngechi quimün?

6 Tati “rüfngechi quimün huirarcülei” reque, huelu fentren che allcütuquelai. Fei, ¿inei engün am allcütuquelai? Biblia feipi pu “quimchengenolu”, pu “ayentuchequelu” ca pu “huedhued” (papeltunge Proverbios 1:22-25). Huelu, ¿chumngelu am famentuquefingün Jehová ñi quimün? Ca, ¿chem chumafuiñ taiñ femnoal quisu engün reque? Peafiyiñ.

7. ¿Chemu quiñeque che ayüuqui ñi ‘quimchengenoal’?

7 Pu “quimchengenolu” chem rume feipingen mu, feyentuqueingün, feimu ngünencangequeingün (Prov. 14:15). Raquiduamnge pu che tami amuldungulelfiel. Fentren che ngünencaqueyu pu loncolechi religioso ca pu politico. Quiñeque engün inaduamingün tañi ngünencangen, huesa duamqueingün. Huelu pu quimchengenolu ñi feipin Proverbios 1:22 quisu ayüqueingün tañi feleal müten (Jer. 5:31). Tüfachi pu che ayüqueingün ñi femal quisu tañi ayüqueelchi dungu müten, ca piquelaingün ñi quimal Biblia mu mülechi quimün. Quiñe religiosa domo, mülelu Quebec, Canadá mapu mu, feipi: “Taiñ ngünencaeteu mu ti sacerdote, nielaiñ taiñ chumal, feyentuquefiyiñ müten”. Fentrenque che ca femngechi raquiduamquei feitachi domo reque. Huelu iñchiñ inayentuquelafiyiñ femngechi che (Prov. 1:32; 27:12).

8. ¿Chem dungu quellueiñmu (incaeiñmu) taiñ quimchengeal?

8 Biblia feipiqueiñmu taiñ doi nierpual quimün, “fütaqueche reque raquiduamqueaimün” pi (1 Cor. 14:20). ¿Chumaiñ taiñ doi nierpual quimün? Femaiñ taiñ quimürpuel Biblia mu. Femliyiñ, quimtucuaiñ Biblia quelluafeiñmu taiñ cüme femal. Raquiduamaiñ com taiñ femürpuqueel. Por ejemplo, eimi estudiaquelmi Biblia ca amuqueimi trahun mu, huelu petu fautizaulaimi, ¿chumngelu am petu femlaimi? Cam fautizaucülelmi, ¿doi cüme amuldunguqueimi ca enseñachequepeimi mai? Com tami femquen, ¿pengelqueimi tami inaniequefiel Biblia ñi ngülam? ¿Jesús reque duamtuchequeimi? Ayülmi tami doi cüme femcünual, mülei tami inayal Chau Jehová ñi ngülam, femngechi quimchengeaimi (Sal. 19:7).

9. ¿Chumngechi “pu ayentulelu” bamentuquingün rübngechi quimün?

9 Pu “ayentuchequelu” ca allcütuquelafingün Chau Dios ñi quimün. Quiñeque mu, amuldungun mu quiñeque che ayüquei ñi ayentucheal (Sal. 123:4). Biblia feipicünui ti afaelchi antü mu ñi müleal fentren ayentuchequelu (2 Ped. 3:3, 4). Famülque mu, pu che allcütuquelafi Chau Dios ñi feipin, chumngechi ñi femün Lot tañi pu chedcui cuifi (Gén. 19:14). Fentren pu che ayentuniequefi pu inanielu Biblia ñi quimün. ¿Chumngelu femqueingün? Inaqueingün tañi huesaque raquiduam müten (Jud. 7, 17, 18). Tañi femquen pu ayentuchequelu trüri tañi femquen pu apostata ca caquelu che famentuquefilu Jehová.

10. Salmo 1:1 tañi eipin, ¿chumabüiñ taiñ inanoabel pu ayentulelu?

10 Mülei taiñ cuñiutucuhual taiñ inayentunoafiel pu ayentuchequelu. ¿Chumngechi femafuiñ? Reyüconlayaiñ pu che mu chem rume ayüquenofilu (papeltunge Salmo 1:1). Feimu papeltuquelafiyiñ ca allcütuquelafiyiñ ñi feipin pu apostata. Cuñiutucuunoliyiñ, huimtuafuiñ chem dungu rume taiñ huesa femngentuafiel. Cafei müte maneluulayafuiñ taiñ feipieteu Jehová ca tañi troquiñche. Feimu ramtuhuaiñ: “Mülele hueque huercün dungu cam doi cüme inaduamngele quiñe dungu ñi quimeltuel Biblia, ¿huesalcalelu troquiquefiñ? Pu peñi taiñ adnieteu, ¿huesa raquiduamaniequefiñ engün? Pürüm femngechi raquiduamnoliyiñ, ayühuelafiyiñ ta Jehová (Prov. 3:34, 35).

11. Pu huedhued che (huehuin), ¿chem raquiduamqui Jehová tañi huercün dungu mu?

11 Pu ‘huedhuedngelu’ ca famentuquefingün Chau Dios ñi quimün. Fei engün illamcaquefingün Chau Dios ñi dungu. Doyümquefingün quisu tañi ayüqueel engün (Prov. 12:15). Famentufiel mu Jehová, feimu famentuquefingün ti rüfngechi quimün (Sal. 53:1). Fei engün huesa piqueiñmu taiñ inaniefiel Biblia ñi feipin, huelu quisu engün ca nielai cümeque dungu taiñ quimelafeteu. Biblia feipi: “Ti huedhued nielayafui ti rüfngechi quimün, chem no rume feipilayafui tati huaria ñi puerta meu” (Prov. 24:7). Pu huedhuedngelu nielai chem quimün rume tañi feipial. Feimu Jehová feipiqueiñmu taiñ püntütripaleal fei engün meu (Prov. 14:7).

12. ¿Chem dungu quellueiñmu taiñ inanoabel pu huedhued?

12 Iñchiñ trürlaiñ pu che mu famentuquefilu Chau Jehová ñi ngülam, doi mai falintuquefiyiñ Chau Jehová ñi raquiduamqueel ca tañi huercün dungu. Raquiduamaiñ ñi huesa tripan pu inaquenofilu Jehová ñi ngülam, ca ñi cüme tripan pu inaquefilu Chau Jehová ñi ngülam, femngechi doi falintuafiyiñ. Pu huedhued conquei re huesaque dungu meu müten, feimu quisutu huesalcauqueingün. Huelu iñchiñ inaquefiyiñ Chau Jehová ñi ngülam, feimu ayüucülequeiñ (Sal. 32:8, 10).

13. ¿“Inange iñche tañi ngülam müten” piqueiñmu Jehová?

13 Jehová hulquei cümeque ngülam com che ñi allcütuafiel, huelu obligaquelaeiñmu taiñ inayal. Huelu feipieiñmu inanofiliyiñ ñi ngülam, quisutu huesalcahuaiñ (Prov. 1:29-32). Pu che pinolu ñi inayafiel Chau Jehová ñi ngülam, cüme yenielai tañi mongen, conquei re huesaque dungu mu, ca Jehová apümcayayu. Huelu pu inaquefilu Chau Jehová ñi ngülam, cüme tripayai ñi mongen. Biblia mu, Jehová feipi: “Feichi che tañi allcütunieteu cüme feleai. Chem huesa dungu no rume llicalcalayayu” (Prov. 1:33).

TATI RÜBNGECHI QUIMÜN CÜMELCAQUEIÑMU

Huiñoldunguliyiñ trahun mu, doi hueniyeafiyiñ Jehová. (Inaduamnge parrafo 15).

14, 15. ¿Chem quimeleleiñmu Proverbios 4:23?

14 Inanieliyiñ Chau Jehová ñi ngülam, cümelcayaiñmu. Com pu che allcütuafui Jehová tañi ngülam. Proverbios pingechi lifru mu, peafuiñ cümeque ngülam taiñ rüf quelluafeteu. Ngüneduamaiñ meli ngülam.

15 Cuñiutucuafiyiñ taiñ piuque. Biblia feipi: “Com dungu mu tami cuñiutucuquefiel, doyelchi mai cuñiutucuafimi tami piuque, chem mülele am tami piuque mu, elungeaimi cam elungelayaimi mongen” (Prov. 4:23). Raquiduamnge, ¿chumafuimi tremoleal tami piuque? Mülei tami iyal cümeque iyael, deportetual, ca nielayaimi huesaque huimtun. Ca femngechi, chumngechi ñi feipin Proverbios cüme cuñiutucuafuiñ taiñ piuque. ¿Chumafuiñ? Fill antü papeltuafiyiñ Biblia. Cafei cüme pepicahuaiñ taiñ amual trahun mu ca huiñoldunguaiñ fei mu. Ca femngechi rumel amuldunguaiñ. Cafei famentuquefiyiñ huesaque huimtun, huesaque raquiduam, podngechi dungu ca hueniyequelafiyiñ huesaque che.

Fente raquiduamnoliyiñ plata dungu mu, fei ayüucüleaiñ taiñ nien mu. (Inaduamnge parrafo 16).

16. ¿Chemu müna cümi taiñ inaal Proverbios 23:4, 5?

16 Ayüucüleaiñ taiñ nien mu. Biblia feipi: “Eluuquilnge tami nieal fentren falinque fillem. ¿Eluhuaimi mai tami peal feichi fillem mülenole rume? Rüfcünu mai, feichi fillem müpü nieai reque chumngechi ñi felen ti ñamcu ca müpüpürayai huenu mu” (Prov. 23:4, 5). Pu che ñamümafui tañi falinque fillem ñi nieel. Huelu fentren che, ricu, pofre, re raquiduamcülequei müten tañi nieal fentren plata. Feimu chumqueingün rume tañi huehual fentren plata. Tañi femquen mu, huesa dunguyengeafui, püntütripayafui tañi pu che mu ca cutrancüleafui (Prov. 28:20; 1 Tim. 6:9, 10). Huelu inafiliyiñ Chau Jehová ñi quimün, rume raquiduamcülelayaiñ plata dungu mu. Fei tüfa quelluaiñmu taiñ diñmatufengenoal ca taiñ ayüucüleal taiñ nien mu (Ecl. 7:12).

Cüme raquiduamliyiñ petu taiñ dungunon, huesa duamel-layafiyiñ ta caquelu che. (Inaduamnge parrafo 17).

17. ¿Chumaiñ taiñ inaabel Proverbios 12:18?

17 Cüme raquiduamaiñ petu taiñ dungunon. Cuñiutucuunoliyiñ, taiñ feipin mu huesa duamelafuiñ ta caquelu che. Biblia feipi: “Tati feipingequeelchi dungun raquiduamngenon mu, tüfa quiñe allfeñ reque femquelu quiñe fütra cuchillo, huelu tati quimche ñi feipiel yafülduamelquei” (Prov. 12:18). Huesa dunguyenofiliyiñ caquelu che, cüme yeucüleaiñ fei engün mu (Prov. 20:19). Cafei papeltuliyiñ ca raquiduamliyiñ Biblia ñi feipin mu, taiñ feipin mu yafültucuafiyiñ ta caquelu che ca huesa duamel-layafiyiñ (Luc. 6:45). Femliyiñ, quimche reque dunguaiñ ca yafültucucheaiñ (Prov. 18:4).

Cüme inaniefiliyiñ taiñ chem pieteu Jehová ñi troquiñche, doi cüme amuldungucheaiñ. (Inaduamnge parrafo 18).

18. Proverbios 24:6 tañi eipin, ¿chumngechi quellueiñmu taiñ cüme tripaal amuldungun mu?

18 Inayaiñ chem taiñ feipieteu Jehová ñi troquiñche. Biblia feipi: “Cüme adcünuhuaimi tami hueichayal. Cafei ñi mülen mu fentren ngülamtufe, eimi huehuafuimi” (Prov. 24:6). Ñi feipin Biblia rume quelluafeiñmu taiñ cüme amuldungual. Amuldungulayaiñ chumngechi taiñ ayüqueel, huelu mai amuldunguaiñ chumngechi taiñ ngülamtueteu Jehová ñi troquiñche. Trahun mu, hulngequei hueupin ca asignacion, pepicaqueiñmu taiñ cüme amuldungual. Cafei Jehová ñi troquiñche hulquei fentren video, papel ca lifru taiñ quimeltucheal. ¿Pünequefimi com feitachi quellu?

19. ¿Chem raquiduamimi Jehová tañi rübngechi quimün taiñ eluetu? (Proverbios 3:13-18).

19 (Papeltunge Proverbios 3:13-18). Rume mañumcüleiñ Jehová tañi cümeque ngülam mu. Nienofuliyiñ Chau Jehová ñi ngülam, ayüucülelayafuiñ, ¿felelai am? Tüfachi troquiñ mu, ngüneduamiyiñ falinque ngülam ñi feipin Proverbios. Huelu Proverbios mu müten no, com Biblia meu peafuiñ cümeque ngülam. Eluhuaiñ taiñ inayafiel Jehová tañi quimün. Fentren che rume falintunofilu Biblia ñi ngülam, huelu iñchiñ falintuquefiyiñ. Quimnieiñ inaniefiliyiñ Chau Jehová ñi quimün, ayüucüleaiñ.

ÜLCATUN 36 Cuñiutucuafiyiñ taiñ piuque

a Chau Jehová ñi quimün trürümfalngelai chem dungu mu rume. Tüfachi troquiñ mu peaiñ ñi feipin Proverbios ti rüfngechi quimün mu. Ca peaiñ chumngechi quimchengeafuiñ, chumngelu quiñeque che famentuquefi Chau Jehová ñi quimün, ca chumngechi quelluqueiñmu taiñ inaniefiel Jehová ñi quimün.