Amual tati dungu mu

Amual tati pepikalechi dungu mu

QUIMELÜN ÑI PAPILTUNGEAL 37

ÜLCATUN 118 “Elumuiñ doi mupiltuleal”

Quiñe carta quelluabeiñmu taiñ nehuenduamcüleal

Quiñe carta quelluabeiñmu taiñ nehuenduamcüleal

“Chumtepoule taiñ mongen [elcünolaaiñ] taiñ nielchi maneluhun” (HEB. 3:14).

¿CHEM QUIMAIÑ?

Hebreos pingechi carta quimeleleiñmu chumngechi nehuenduamcüleabüiñ abalchi antü mu.

1, 2. 1) Huirintucubilu Pablo pu hebreo che, ¿chem upaquebüi Judea mapu mu? 2) ¿Chemu müna cümi ñi acun beichi carta?

 DEU lalu ta Jesús, pu cristiano mülelu Jerusalén ca Judea mu rupaingün fentren huesaque dungu mu. Feichi mu, elcünungei ti cristiano trahunche, fei pu cristiano rume caiñetungeingün (Hech. 8:1). Epu mari tripantu rupalu, feitachi pu cristiano ngüñün mu rupaingün ca müna pofrelefuingün, feimu müna sufringün (Hech. 11:27-30). Huelu 61 tripantu püle, pu cristiano doi tüngcületuingün. Feichi mu, Jehová adniefi ta Pablo tañi huirintuculelafiel engün quiñe carta, femngechi pu judio pepicaucüleafuingün doi caiñetungele engün.

2 Feitachi carta yochi cüme acui, ¿chumngelu feipiafuiñ? Pichiñma mu, apümngerqueafulu ta Jerusalén, chumngechi ñi feipicünuel ta Jesús (Luc. 21:20). Ti apostol Pablo ca pu judio no rume quimlafuingün chumül tañi apümcangeal ta Jerusalén. Huelu Pablo tañi ngülam quellueyu tañi pepicaucüleal engün, femngechi doi feyentuleafuingün ca nehuencüleafuingün (Heb. 10:25; 12:1, 2).

3. ¿Chemu balin-ngi ngüneduamal tübachi carta?

3 Iñchiñ pichiñma mu doi huesaque dungu rupayaiñ pu judio mu (Mat. 24:21; Apoc. 16:14, 16). Fei tüfachi troquiñ mu, inaduamaiñ quiñeque ngülam ñi elungeel pu judio ca chumngechi quelluafeiñmu iñchiñ.

“AMULEPE TAIÑ DOI CÜME CRISTIANONGEPOL”

4. ¿Chem cüdaungechi dungu upaingün pu cristiano judio tuhun-ngelu? (Pebinge tati adentun).

4 Pu judio elcünufingün tañi cuifi religion tañi cristianongerpual, tüfa müna cüdaungefui, ¿chumngelu feipiafuiñ? Cuifi pu judio Jehová tañi troquiñchengefuingün, fentren tripantu mu Jerusalén falin huariangefui. Jehová ñi dullielchi lonco ülmen mülequefui fei mu, ca mülequefui ti ngillatuhue ruca poyengeam Jehová. Com pu inaquefilu ti religion judia feyentuquefuingün Moisés ñi ley ca tañi quimeltuel pu loncolechi religioso. Feipingequefuingün chem tañi iyal ca tañi inoal engün, ñi fente falin-ngen tañi circuncidangeal ca chumngechi ñi troquiafiel pu judiongenochi che. Huelu lalu ta Jesús, Jehová llouhuelafi chalintucun ñi hulngequefel ngillatuhue ruca mu. Feimu pu cristiano judio tuhun-ngelu cüdautufuingün tañi inahuenoafiel ti ley tañi poyeafiel Jehová (Heb. 10:1, 4, 10). Quimque cristiano cütu, quiñe tüfa ta Pedro, cüdautuingün tañi cacünutual tañi raquiduam (Hech. 10:9-14; Gál. 2:11-14). Doi mai, pu loncolechi religioso judio caiñetufingün pu judio cristianongerpulu.

Pu cristiano mülefui tañi famentuafiel coilaque quimeltun ñi feipiel pu judio loncolechi religioso, femngechi ñi püntütripanoal ti rüf dungu mu. (Inaduamnge parrafo 4, 5).


5. ¿Iñi engün mu cuñiutuhuabüi pu cristiano?

5 Mülefui epu troquiñche caiñetuquefilu pu judio cristianongerpulu. Quiñe tüfa fei tati pu loncolechi religioso judio. Fei engün huesa troquifingün caquelu judio elcünulu tañi religion. Ca mülefui cangelu troquiñ, fei engün cristianongefuingün, huelu feipiquefuingün tañi inangeal Moisés tañi ley, ¿feipipelafuingün tañi inantucungenoal engün? (Gál. 6:12). ¿Chem quelluafeyu pu cristiano tañi nehuencüleal engün?

6. Pablo, ¿chem ngülamtubi pu hebreo che? (Hebreos 5:14–6:1).

6 Pablo tañi carta mu yafültucufi pu peñi, pu lamngen ñi papeltuafiel ca ñi raquiduamal Chau Dios ñi Dungu mu (papeltunge Hebreos 5:14–6:1). Pablo nütramcai ñi feipin ti Hebreo Huirintucun mu, fei pengeli chumngechi ñi poyequefiel ta Chau Dios pu cristiano doicülei ñi femquefel pu judio. a Pablo feipifi tati pu cristiano tañi doi quimafiel Chau Dios tañi dungu, femngechi tañi quimafiel coilaque quimeltun ca tañi famentuafiel.

7. ¿Chem cuñihun-ngechi dungu upaquiiñ?

7 Fachantü fentrenque che chaftuquefi Jehová tañi quimeltuel, “cümelai, rüfngelai tati” piqueingün. Cafei huesa troquiqueiñmu inaquefilu iñchiñ ñi feipin Biblia tati cudumuhun dungu mu, ca piuqueyechequelai piqueiñmu. Pu che amulei ñi doi chaftuquefiel Jehová tañi raquiduam (Prov. 17:15). Feimu rume falin-ngei taiñ ngüneduamafiel chem ñi cümen cam cümenon ca chaftuafiel huesaque quimeltun. Eluulayaiñ chem caiñe no rume taiñ huesa duamelaeteu, fei ñi serfihuenoafiel Jehová (Heb. 13:9).

8. ¿Chumabüiñ taiñ cüme cristianongepol?

8 Pablo feipifi pu hebreo che yafüluhuaimün tamün quim cristianongeal. Iñchiñ ca mülei taiñ inayafiel ti ngülam, ¿chumngechi femafuiñ? Mülei taiñ cüme papeltuafiel Biblia, femngechi taiñ cüme quimafiel Jehová ñi raquiduam. Tüfa mülei taiñ femal deu fautizauliyiñ rume, tunte alün tripantu cam pichin tripantu yenieafuiñ rume taiñ serfiniefiel Jehová, com mülei taiñ yafüluhual taiñ papeltual ca chillcatuafiel Biblia fill antü (Sal. 1:2). Femngechi femliyiñ, doi feyentuleaiñ. Pablo feipi tüfa rume falin-ngei pu cristiano mu (Heb. 11:1, 6).

TAIÑ MUPITUN MU MONGELEAIÑ

9. Pu cristiano, ¿chemu duamnebüingün nehuen-ngechi mupitun nieal?

9 Judea mu rupayafui fütra huesa dungu, feimu pu cristiano ñi montulal ñi mongen engün, mülefui ñi nehuencüleal ñi feyentun (Heb. 10:37-39). Jesús feipifi tañi pu discipulo pefilmün Jerusalén ñi huallmanieteu pu soltau, huincul püle lefmahuaimün pi. Com pu cristiano mülefui ñi inayafiel tüfachi dungu, mülelu huaria mu ca mülelu lelfün mu (Luc. 21:20-24). Cuifi mu, mülequefui cura malal ñi huallmaniefiel ti huaria. Fei acule pu caiñe, lelfün mülechi pu che lefquefui huaria meu ñi ellcahual engün. Feimu pu judio cümenolu troquiafuingün ñi lefmahual mahuida mu, feimu pu cristiano rume duamfalfui ñi maneluhual Jesús ñi feipin mu.

10. Pu cristiano nehuen-ngechi mupitun nielu, ¿chumabüingün? (Hebreos 13:17).

10 Jesús elcünui quiñeque peñi ñi adnieafiel chi trahunche, feimu tüfachi pu cristiano mülefui ñi maneluhual fei engün mu. Tüfachi pu peñi, ¿feipipelafi ti pu cristiano chumül ca chumngechi ñi tripayal engün? (papeltunge Hebreos 13:17). Pablo feipifi pu cristiano allcütuafimün feichi pu huentru tamün adnieteu. Pablo feipilai pu cristiano mülei ñi feyentuafiel pu loncolelu tañi loncolen mu müten, doi mai tañi maneluhun fei engün mu. Tüfachi pu cristiano mülefui ñi maneluhual pu loncolelu mu petu ñi acunon huesaque dungu. Cümelcalelu feyentufile engün pu loncolelu, ca femngechi rupale huesaque dungu engün cüdautulayai ñi feyentuafiel pu loncolelu.

11. ¿Chemu duamneiñ nehuen-ngechi mupitun?

11 Duamnieiñ taiñ feyentuleal pu hebreo cristiano reque, ¿chumngelu feipiafuiñ? Famülque mu, pu che feyentuquelai ñi acual Jehová tañi antü, fei iñchiñ taiñ feyentun mu ayentuqueiñmu (2 Ped. 3:3, 4). Cafei Biblia feipilai com dungu ñi rupayal ti fütra cutrancahun mu, feimu maneluucüleaiñ Jehová mu ñi yochi cüme acual tañi antü ca taiñ cuñiutucuaeteu feichi mu (Hab. 2:3).

12. ¿Chem quelluaiñmu taiñ mongetripaal bütra cutrancahun mu?

12 Jehová elcünui ti “quim manelfal cüdaufe” taiñ adnieaeteu. Fei iñchiñ ca mülei taiñ maneluhual fei engün mu (Mat. 24:45). Pu hebreo cristiano feipingei tañi chumal engün acule pu Roma soltau. Acule ti fütra cutrancahun, ¿ca femngechi feipingepelayaiñ chem chumal taiñ montulngeal? Feimu mülei taiñ maneluhual feiti pu che adniequelu Jehová tañi troquiñche. Famülque mu feyentunofiliyiñ engün, fei acule ti fütra cutrancahun doi cüdautuaiñ taiñ femal.

13. ¿Chemu duambalngebüi tati ngülam elungelu pu hebreo che? (Hebreos 13:5).

13 Petu ñi apümcangenon Jerusalén huaria, pu hebreo cristiano mülefui tañi tripayal fei mu. Huelu petu ñi tripanon, feipingeingün tañi ‘diñmatunoafiel ta plata’ ca ñi serfinieafiel ta Jehová (papeltunge Hebreos 13:5). Quiñeque cristiano rupaquefuingün filla dungu mu ca ngüñüutun mu (Heb. 10:32-34). Ellaca mu, chaftufingün huesaque dungu tañi serfiniefiel mu Jehová. Huelu rupachi tiempo mu, eluhuingün tañi doi huehual plata, femngechi tañi rupahuenoal huesaque dungu mu ca tañi fillalehuenoal engün. Huelu apümcangefule Jerusalén, plata montul-layafeyu ñi mongen (Sant. 5:3). Diñmatufile engün plata, doi cüdautuafuingün tañi elal tañi ruca ca com tañi nieel.

14. Nehuen-ngechi mupitun nieliiñ, ¿chumaiñ?

14 Maneluucüleliyiñ Jehová pichiñma mu ñi apümafiel huesaque dungu, doyümlayafiyiñ plata. Fütra cutrancahun mu plata falilayai, Biblia feipi pu che “huidpünentuafingün tañi plata rüpü mu” quimtucule engün “Jehová ñi illcun antü mu tañi plata ca tañi oro no rume montul-layayu engün” (Ezeq. 7:19). Feimu cümelai taiñ raquiduamcüleal ñi nieal fentren plata. Doi mai cüme yenieaiñ taiñ mongen, femngechi taiñ serfinieafiel ta Jehová ca taiñ cuñiutucuhual iñchiñ ca taiñ familia. Feimu refalta gastalayaiñ taiñ plata taiñ connoal defen dungu mu. Cafei fentren chemcün nieliyiñ, duamafuiñ fentren tiempo taiñ dapiafiel, feimu niehuelayafuiñ rume ta tiempo. Cuñiutucuhuaiñ taiñ doyümnoafiel fillque chemcün taiñ nieel (Mat. 6:19, 24). Doi fülcülepale Jehová tañi antü, quimfalcünuaiñ inei mu taiñ maneluucülen Jehová mu cam taiñ falinque chemcün mu.

“DUAMNEIMÜN NEHUENDUAMCÜLEAL”

15. ¿Chemu müna balin-ngebüi pu cristiano tañi nehuenduamcüleal?

15 Pu cristiano mülelu Judea mapu mu duamniefuingün tañi nehuentuleal (Heb. 10:36). Cuifi mu, pu cristiano inacangequefuingün, huelu quiñeque rupalai femngechi dungu meu. Fei Pablo feipifi engün tañi doi rupayal huesaque dungu mu, feimu mülefui tañi pepicaucüleal engün tañi layal cütu Jesús reque (Heb. 12:4). Fentren judio cristianongerpuingün, feimu caquelu judio rume illculefuingün. Quiñeque tripantu petu ñi huirintucunon Hebreos pingechi carta, Pablo petu ñi amuldunguyahun Jerusalén mu, quiñeque che caiñetueyu. Doi 40 judio quiñehuingün feipicünuingün ñi chumal: “Iñchiñ ilayaiñ ca pütocolayaiñ rume, langümfiliyiñ hula ta Pablo. Huechunentunoliyiñ taiñ feipicünuel, iñchiñ mu cüpape ti malisian dungu” pingün (Hech. 22:22; 23:12-14). Üdengelu ca inacangelu rume, pu cristiano mülefui tañi trahuluucüleal ñi serfiafiel Jehová, tañi amuldungual ca tañi doi maneluucüleal.

16. Inantucungeliiñ, ¿chumngechi quelluaiñmu ñi eipin Hebreos libru mu? (Hebreos 12:7).

16 ¿Chem quellueyu pu hebreo cristiano tañi nehuencüleal ñi caiñetungen mu rume? Mülefui ñi raquiduamtucual tañi nehuentulen mu ñi llohual cümeque dungu. Feimu Pablo raquiduamelfi engün rupale huesaque dungu mu, Jehová quelluafeyu tañi doi cüme cristianongeal engün (papeltunge Hebreos 12:7). Feimu llemai, pu hebreo cristiano raquiduamtucufule engün cümeque dungu tañi llohual, cüdautulayafuingün tañi nehuencüleal rupan mu rume huesaque dungu mu (Heb. 12:11).

17. ¿Chem quimni Pablo inantucun dungu mu?

17 Pablo yafültucufi pu cristiano tañi nehuen piuquengeal engün ca ñi femcünuunoal rupale huesaque dungu mu engün. Pablo quimniefui chumngelu ñi feipimequen. Cuifi mu, inantucuquefui pu cristiano, feimu cüme quimniefui huesaque dungu ñi rupaquen pu cristiano. Huelu Pablo deu cristianongelu, ca femngechi caiñetungei (2 Cor. 11:23-25). Pablo quimniefui pu cristiano ñi quisutu maneluunoal engün, doi mai tañi maneluhual Jehová mu, femngechi ñi nehuentuleal. Feimu mülei ñi feipial engün: “Chau Jehová quelluqueneu. Llicalayan. ¿Chumafeneu cai tati che?” (Heb. 13:6).

18. ¿Chem quimniiñ ca chumabüiñ?

18 Famülque mu, ca quiñeque mu taiñ pu peñi ca lamngen rupamequei caiñetuhun dungu mu. ¿Chumngechi pengelelafuiñ taiñ piuqueyeniefiel? Mülei taiñ llellipual ca femal cümeque dungu fei engün mu (Heb. 10:33). Biblia cüme feipilei “ca caiñetungeai com pu inaniefilu ta Cristo Jesús ayünielu ñi püramyeafiel ta Chau Dios tañi mongen meu” (2 Tim. 3:12). Feimu com iñchiñ mülei taiñ pepicaucüleal huesaque dungu taiñ rupayal. Maneluucüleaiñ Jehová mu, fei quelluaiñmu taiñ aguantayal chem huesaque dungu rupaliyiñ rume. Fei yafültucuafi tañi pu serfiqueteu puuchi antü mu (2 Tes. 1:7, 8).

19. Taiñ nehuenduamcüleal bütra cutrancahun mu, ¿chumabüiñ taiñ pepicahual? (Pebinge tati adentun).

19 Pablo ñi huirintucuelchi carta, ¿müna quellupelaeyu pu judio tañi chaftuafiel huesaque dungu? Pablo ngülamtufi engün tañi cüme inaduamafiel ca ñi adümafiel Chau Dios ñi Dungu. Femle engün, quimafuingün ti coila quimeltun tañi huelulcayafeteu, fei famentufemafuingün. Ca feipifi tañi doi feyentual engün, femngechi inafemafuingün chem tañi feipieteu Jesús ca pu loncolelu trahunche mu. Ca feipifi engün tañi loncontucual tüfa: rupan mu huesaque dungu mu, Jehová quelluafeyu engün tañi doi cüme cristianongeal, femngechi raquiduamle engün, quelluafeyu tañi aguantayal. Iñchiñ inafiliyiñ tüfachi ngülam, ca femngechi quelluaiñmu taiñ rumel nehuencüleal (Heb. 3:14).

Jehová quellueyu tüfachi pu cristiano ñi nehuencülen mu engün. Deu tripalu Judea mu, amulei ñi trahuluucülen engün. ¿Chem quimeltuqueiñmu tüfa? (Inaduamnge parrafo 19).

ÜLCATUN 126 Nehuentuleaiñ ca llihuatuleaiñ

a Conlu müten tañi carta, ti hunen capitulo mu Pablo regle rupa feipi chem pilei ti Hebreo Huirintucun, femngechi ñi pengelal pu cristiano chumngechi ñi püramyequefiel Chau Jehová doicülei pu judio mu (Heb. 1:5-13).