Amual tati dungu mu

Amual tati pepikalechi dungu mu

KIMELÜN ÑI PAPILTUNGEAL 36

Balintuabiiñ taiñ pu wecheke che

Balintuabiiñ taiñ pu wecheke che

“Pu wecheke che tañi doi balin dungu tüba am ta newen” (PROV. 20:29).

ÜLKATUN 88 Quimeltuen tami rüpü

¿CHEM QUIMAIÑ? *

1. Büchangepoliiñ, ¿ka chem bemabüiñ?

FÜCHALERPULU quiñe che, chumngechi ñi cüdauquefel Jehová mu cuifi femhuequelai, feimu falinolu troquihuafui. Nehuen-ngehuenole rume ca quelluntuculeafui ti trahunche mu. ¿Chumngechi? Tañi quimchengen mu quelluafui pu huechequeche ñi doi cüdahual Jehová tañi troquiñche mu. Quiñe loncolelu feipi: “Füchalu iñche, inaduamün ñi pepi cüdauhuenon chumngechi ñi femquefel ta cuifi. Huelu müna mañumün ñi mülen ta huechequeche ayüquelu ñi doi cüdaucülerpual”.

2. ¿Ka chem ngütramkabiiñ?

2 Rupachi troquiñ mu inaduamiyiñ pu huechequeche hueniyefile pu fücha, müna quelluayu. Tüfachi troquiñ mu peaiñ pu füchalelu ñom piuquengele, quimtucule chem tañi pepi femnoafel, mañumtuchefengele ca eluule ñi quelluntucual, cüdautulayaingün ñi quiñentrür cüdahual pu huechequeche engün. Femngechi femle, cümelcaleai ti trahunche.

ÑOM PIWKENGEAIMI

3. 1) Filipenses 2:3, 4 tañi eipin, ¿chumngeki pu ñom piwkengelu? 2) Pu büchalelu ñom piwkengele, ¿chumkingün?

3 Pu fütaqueche mülei ñi ñom piuquengeal femngechi tañi quelluafiel pu huechequeche. ¿Chumquei ti ñom piuquengechi che? Ti ñom piuquengelu caquelu che doicülelu quisu mu troquiquefi (papeltunge Filipenses 2:3, 4). Quiñe fücha ñom piuquengelu feipiyauquelai ñi femngeal ti cüdau chumngechi ñi femquefel ta cuifi mu. Doi mai quimniei caquerumeafui chumngechi ñi femngeal quiñeque cüdau. Fei chaftunofile Biblia ñi ngülam, femngeafui fei cüme tripayai (Ecl. 7:10). Pu füchalelu fentren quimün nieafui rume, huelu quimnieingün rupalechi tripantu mu calerumequei chumngechi ñi femngeal quiñe cüdau. Feimu duamnieafuingün ñi quimal chumngechi ñi femngequen ti cüdau fachantü (1 Cor. 7:31, TNM).

Tati pu fütaqueche ayühunquechi enseñalfi ta caquelu chem tañi quimürpuel tañi mongen mu. (Inaduamnge parrafo 4 ca 5). *

4. Ti pu wütran-ngepakechi longkolelu, ¿chumngechi inabingün pu leviche?

4 Pu füchalelu ñom piuquengelu quimnieingün tañi pepi cüdauhuenon chumngechi ñi femquefel ta cuifi. Raquiduamaiñ pu huitran-ngepaquechi loncolelu mu. 70 tripantu nierpulu engün, feipingei ñi elcünual ñi cüdau fei ñi ca cüdau femal. Müna hueñancüpelayafui ñi elcünual tüfachi falin cüdau. ¿Chumngelu? Fei engün rume ayüqueingün ñi huitranmeafiel pu peñi ca pu lamngen fillque trahunche mu mülelu ca ayüquelaingün ñi fentecünual tüfa. Tunte ayüquefilu rume feitachi cüdau, huelu quimnieingün pu doi huechengelu ñi femafel ti cüdau. Cuifi mu femngechi dungu mu rupaingün pu levita. 50 tripantu nielu engün, feipingequefuingün ñi elcünual ñi cüdau ti tolto ruca meu. Feitachi pu levita ayüucülequefuingün chem cüdau rume elungele engün ca eluucülequefuingün ñi quelluafiel pu doi huechengelu ñi femal ñi cüdau (Núm. 8:25, 26). Ca femngechi pu peñi huitrancontuquefulu pu trahunche cuifi, fachantü rume quelluntucuqueingün tañi trahunche mu.

5. Dan, Katie engu tañi upan, ¿chem kimelelkeiñmu?

5 Inaduamaiñ ñi rupan taiñ peñi Dan. Fei 23 tripantu mu huitrancontuquefui pu trahunche. Huelu nierpulu 70 tripantu taiñ peñi, tañi domo engu Katie pingelu, feipingei ñi precursor especialngeal. ¿Chem dungu femmequei tañi trahunche mu? Dan rume ocupaucülei ti trahunche mu, eluucülei ñi cüme huechunentual ti cüdau ñi elfalcünungeel. Pepicaquefi pu peñi ñi siervo ministerialngeal ca quelluquefi pu peñi ca pu lamngen ñi amuldungual huaria mu ca carcel mu. Eimi füchalmi, ¿chem quimeltuafeimu Dan ñi rupan? Chem cüdau rume nielmi Jehová ñi troquiñche mu, rume quelluafuimi tami pu peñi ca pu lamngen. Feimu llemai, calerumetule tami mongen raquiduamlayaimi tami pepi femnofel, huelu mai tami pepi femafel, femngechi ayüucüleaimi.

KIMNGE TAMI PEPI BEMABEL KA PEPI BEMNOABEL

6. ¿Chemu kümeli kimabel taiñ pepi bemal ka pepi bemnoal? Eipinge kiñe ejemplo.

6 Tati ñom piuquengelu quimquei tañi chumafel ca tañi chumnoafel (Prov. 11:2). Feimu eluuquelai tañi femal tañi pepi femquenoel, feimu ayüucülequei ca nehuentu cüdaucülequei. Quiñe che ñom piuquengelu trürümfalngeafui quiñe che manejafilu quiñe auto püramequelu quiñe huincul mu. Ñi pürayal ti huincul matu püralayafui, ñochiquechi amulnieafui tañi auto. Ñochilele rume, puhuai llemai. Ca femngechi tati ñom piuquengechi che füchale, ca mülei tañi ñochiyahual femngechi tañi cüdahuelnieafiel ta Jehová (Filip. 4:5).

7. Barzilai, ¿chumngechi pengeli kimbel tañi pepi bemal ka pepi bemnoal?

7 Inaduamaiñ ñi rupan ta Barzilái. Nielu 80 tripantu tüfachi huentru, ti rey David elueyu quiñe falin cüdau tañi palacio mu. Huelu Barzilái lloulai ti cüdau. ¿Chumngelu? Quisu quimniefui ñi füchan ca ñi femnoafel quiñeque cüdau. Feimu chalintuculelfi ta David quiñe huentru doi huechelelu, Kimham pingelu (2 Sam. 19:35-37). Barzilái reque, fachantü pu füchalelu ayühunquechi eluquefi tati pu doi huechelelu ñi doi cüdahual ti trahunche mu.

Ti rey David feipingelu Salomón ñi deumayafiel ti ngillatuhue ruca, illculai. Huelu mai eluhui ñi quelluntucual. (Inaduamnge parrafo 8).

8. Ti longko ülmen David, ¿chumngechi pengeli kimbel ñi pepi bemal ka pepi bemnoal?

8 David ca femngechi ñom piuquengefui. Quisu rume ayüniefui ñi deumayafiel quiñe ruca poyengeam ta Jehová. Huelu Jehová feipifi ta David Salomón ñi deumayafiel feitachi ruca. ¿Chumi David? Illculai, huelu mai ayühunquechi quelluntucufemi ñi deumangeal feitachi ruca (1 Crón. 17:4; 22:5). David feipilai: “Rume huechelei ta Salomón, iñche müten cüme femafun feitachi cüdau” pilai (1 Crón. 29:1). David cüme quimniefui Jehová ñi quellun mu müten cüme tripayafui feitachi cüdau, huechengelu rume ta Salomón. David reque, fachantü pu füchalelu femhuenole rume quiñe falin cüdau Jehová ñi troquiñche mu, fentecünuquelaingün tañi cüdahuelafiel. Ca quimnieingün Jehová ñi quelluquefiel pu doi huechelelu ñi femal tañi cüdau engün.

9. Taiñ peñi Shigeo, ¿chumngechi pengeli kimkebel ñi pepi bemal ka pepi bemnoal?

9 Inaduamaiñ ñi rupan taiñ peñi Shigeo. Feichi 1976 tripantu mu, nielu 30 tripantu taiñ peñi, feipingei ñi coneltual ti Troquiñche Adcünuquelu ti Betel ruca. Fei 2004 tripantu mu coordinadorcületui feitachi troquiñche mu. Füchalerpulu, inaduami ñi fente nehuen-ngehuenon ca ñochiquechi cüdauquiyauquei. Fei ¿chumi taiñ peñi? Llellipufi ta Jehová, fei raquiduami doi cümei quiñe peñi doi huechelelu ñi coordinadorcüleal. Fachantü taiñ peñi coordinadorcülehuelai, huelu petu coneltulei tati Troquiñche Adcünuquelu ti Betel ruca. Ñi rupan Barzilái, David ca Shigeo, ¿chem quimeltueiñmu? Ñom piuquengechi che raquiduamquelai pu huechequeche ñi cüme femnoafel ti cüdau, huelu mai tañi cüme femafel. Cafei caiñetuquelayafi tati pu doi huechengelu, huelu mai ñi compañ ñi troquiafiel (Prov. 20:29).

MAÑUMKÜLENGE

10. Pu bütake che, ¿chumngechi trukukebi (trokikebi) pu wecheke che trawünche mu?

10 Tati pu fütaqueche regalo troquiquefi tati pu doi huechelelu, feimu müna mañumtuñmaquefi tañi femqueel mu engün. Pu fütaqueche doi füchalerpulu, fente nehuen-ngehuelai engün, feimu pepi femhuelai quiñeque cüdau trahunche mu. Feimu müna mañumcüleingün pu doi huechengelu mu. Fei engün eluucülequei ñi cüme enturpual tañi cüdau engün ca ñi doi quelluntucual ti trahunche mu.

11. Rut 4:13-16 tañi eipin, pu bütake che mañumkülele pu wecheke che ñi ingkaetu, ¿chumngechi kümelkaeyu?

11 Biblia meu mülei quiñe cüme ejemplo, Noemí ñi rupan. Quisu eluhui ñi quelluaeteu quiñe üllcha domo. ¿Chem rupai? Lalu tañi püñeñ, feipifi tañi nanüng Rut ñi huiñotual tañi pu che mu. Huelu Rut ayüquelafui ñi quisucünuafiel ta Noemí, feimu amuingu ta Belén mu. Noemí rume ayühui tañi compañaeteu tañi nanüng (Rut 1:7, 8, 18). Tüfa mür cümelcaeyu engu. Biblia feipi: ‘Fei femngechi ta Boaz cureyehui ta Rut engu. Fei quiñehui ta quisu engu, fei Jehová ta femcünui tañi niepüñeñal ca ñi nieal ta huentru püñeñ. Feimeu tati pu domo feipifi engün ta Noemí: “¡Püramyengepe ta Jehová, tami elueteu ta fantepu meu ta quiñe cucu eimi tami dapiaeteu! ¡Peumangen tami cucu üitun huentrungeai ta Israel meu! Quisu ta yafülaimeu ca huitratuaimeu ta rume cuselmi, eimi tami nanüng ñi püñeñ am, tami rume piuqueyeeteuchi domo ca eimi meu ta doi falilu regle huentru püñeñ meu”. Noemí metaniefi tati püñeñ’ (Rut 4:13-16). Pu fütaqueche ñom piuquengelu inayentuafi ñi chumün ta Noemí.

12. Ti apostol Pablo, ¿chumül mañumkülebüi ta kakelu?

12 Ti apostol Pablo mañumcülequefui tañi quellungen mu. Por ejemplo, mañumtufi tati pu cristiano mülelu Filipo mu tañi elueteu quiñeque chemcün ñi duamnieel (Filip. 4:16). Ca femngechi mañumtufi ta Timoteo tañi quellueteu mu (Filip. 2:19-22). Cafei petu yeniengelu ta Roma meu, Pablo mañumtufi ta Jehová tañi yafültucueteu mu pu peñi ca pu lamngen (Hech. 28:15). Pablo cülfün-ngefui, fei fentren kilometro miyahui tañi amuldungual ca yafültucumeafiel pu trahunche. Huelu “duamnielan ta quellu” piquelai, doi mai ñom piuquengefui ca eluhui tañi quellungeal.

13. Pu bütake che, ¿chumngechi mañumtuabüingün pu wecheke che ñi bemken?

13 Eimi füchalmi, pengelafuimi tami mañumcülen pu doi huechengelu mu. ¿Chumngechi am? Ayüle engün tami compañaeteu ngillacameal, amual feria mu, amual doctor mu cam quelluelmu quiñeque dungu tami duamnieel, eluhuaimi tami quelluaeteu. Acordanienge tüfa: Jehová adniequefi pu hueche tami quelluaeteu, femngechi quisu pengelquei tami piuqueyenieteu. Ca femngechi cüme hueniyerpuafuimi tüfei engün tami quellueteu. Quellunieafimi engün ñi doi maneluhual ta Jehová mu. Feipiafimi tami ayüucülen quisu engün ñi quelluntuculen ti trahunche mu. Elcünuaimi quiñeque antü tami trahuluhual fei engün mu ca nütramcayafimi falinque dungu tami quimürpuel tami mongen mu. Femlimi tüfachi dungu, pengelaimi ta Jehová tami mañumcülen ñi femqueel mu pu huechequeche (Juan 6:44; Col. 3:15; 1 Tes. 5:18).

WÜLCHENGEAIMI

14. Ti longko ülmen David, ¿chumngechi wülchengebüi?

14 Pu fütaqueche ca inayentuafui ñi femün ta David. ¿Chumngelu? David quelluntucui alün plata mu, huelu ca huli tañi falinque chemcün ñi deumangeal ti ngillatuhue ruca (1 Crón. 22:11-16; 29:3, 4). Quisu tañi üi rume yenienoafulu tati ruca, huelu ayühunquechi quelluntucui. Iñchiñ taiñ füchan mu, quelluhuelayafuiñ ñi deumangeal ta Trahunhue Ruca. Huelu ca quelluntucuafuiñ plata mu, nieliyiñ. Ca femngechi pu fütaqueche com tañi quimürpuel tañi mongen mu, quelluafui tati pu huechequeche.

15. Pablo, ¿chumngechi kellubi (ingkabi) ta Timoteo?

15 Peaiñ ñi chumün ta Pablo. Pablo compañtufi ta Timoteo ñi amual tañi fillque viaje mu. Cafei Pablo ayühunquechi pengelelfi ta Timoteo chumngechi ñi amuldunguchequen ca quimeltuchequen (Hech. 16:1-3). Felei, Pablo pepicafi ta Timoteo ñi doi cüme amuldungucheal (1 Cor. 4:17). Fei ca femngechi Timoteo pepicafi ta caquelu che.

16. Ti peñi Shigeo, ¿chemu pepikabi kakelu peñi?

16 Ti cüdau ñi femquefel pu füchaque peñi cuifi mu, famülque mu ayühunquechi enseñalfingün tati pu huechequeche peñi ñi ca femngechi femal. Taiñ peñi Shigeo taiñ nütramcael parrafo ailla mu, coneltulei ti Troquiñche Adcünuquelu Betel ruca. Feitachi troquiñche mu ca mülei quiñeque peñi doi huechelelu ta Shigeo mu, fei engün ta Shigeo pepicafi. ¿Chumngelu femi ta Shigeo? Femngechi quelluntucuafui ti cüdau ñi femngequeel ti pais tañi mülen mu. Feimu Shigeo pepi coordinadorcülehuenolu, deu mülefui quiñe peñi tañi reemplazayaeteu. Shigeo doi 45 tripantu yeniefui tañi cüdaucülen ti Troquiñche Adcünuquelu Betel ruca. Ca petu quimeltulelfi ta caquelu com ñi quimürpuel tañi mongen mu. Tati pu füchaque peñi Shigeo reque femquelu, müna falin-ngei Jehová ñi troquiñche mu.

17. Lucas 6:38, ¿chumngechi ngülamtubi pu büchalelu?

17 Eimün pu peñi ca pu lamngen füchalu, com tamün mongen mu feyentuniefimün ta Jehová ca nor piuqueyefimün, tüfa tati doi cüme dungu tati. Tamün femqueel mu pengelcünuimün ñi rume cümen ñi inangeal Biblia ñi ngülam. Cuifi mu femquefuimün chi fentren cüdau, huelu fachantü caletui ñi femngequefel, fei eimün eluhuimün tamün inafemafiel. Cam eimi füchalu fautizahulmi, ca rume quelluntucuafuimi. ¿Chumngechi femafuimi? Nütramcayafuimi ta caquelu tami ayüucülen tami serfifiel ta Jehová. Pu huechequeche rume ayühuaingün tami allcütuaeteu. Eimi huimtulelmi tami nütramcayafiel ta caquelu che com tami quimürpuel tami mongen mu, Jehová rume cümelcayaimu (papeltunge Lucas 6:38).

18. Pu büchalelu pu wechelelu engün, ¿chumngechi ingkawkingün?

18 Eimün pu füchaqueche doi fülmaucülelmün tati pu huechequeche mu, trür quelluhuafuimün (Rom. 1:12). Pu fütaqueche nieingün fentren quimün ca tati pu huechequeche nieingün ta nehuen. Feimu trür cüdaucülelmün, püramyeafimün taiñ Huenu Chau. Ca femngechi ti trahunche cümelcaleai.

ÜLKATUN 90 Hueluconque yafültucuhuiyiñ

^ parr. 5 Taiñ trahunche mu mülei fentren peñi ca fentren lamngen huechelelu. Fei engün eluucüleingün ñi cüdahual Jehová ñi troquiñche mu. Fei pu füchaqueche quelluafuingün ñi com nehuen mu cüdahuelafiel ta Jehová.

^ parr. 55 ¿CHEM PENGELI TI ADENTUN? Tüfachi curehuen huitrancontuquefui pu trahunche, huelu puhul-lu 70 tripantu ca asignacion elungei. Fei com tañi quimürpuel engu enseñalfingu ta caquelu peñi ca lamngen, femngechi ñi pepicayafiel engün.